Vísbending - 07.12.2001, Qupperneq 4
V
ÍSBENDING
Ráð Jacks
Ahaustmánuðum kom út bók sem
beðið hefur verið eftir með
óþreyju í viðskiptaheiminum
enda höfundurinn og viðfangsefnið
einn virtasti forstjóri tuttugustu aldar-
innar. Bókin er „Jack - Straight from the
gut“ og maðurinn er Jack Welch, fyrr-
verandi forstjóri General Electric, en
hann lét af störfum fyrr á árinu eftir 21
árs setu á forstjórastólnum.
Að kunna að sigra
/
Ohætt er að segja að bókin hafi reynst
nokkuð undir væntingum alla vega
ef hún er skoðuð í samanburði við aðra
bók um og eftir virtan forstjóra, bókina
„My years with General Motors" um
Alfred Sloane, sem var goðsögn í við-
skiptalífinu á fyrri hluta aldarinnar eins
og Jack Welch var á þeim seinni. Bókin
um Sloane er enn ein af bestu bókum
sem skrifaðar hafa verið um stjórnun og
stefnumótun, það er ólíklegt að bók
Welch verði metin í þann flokk.
Þó að samanburðurinn við Sloane
sé óhagstæður Welch og bókin talsvert
undir væntingum þá er ekki þar með
sagt að þar sé ekki að finna margt athygli-
vert. Enda er hún ágæt lýsing á hvemig
hlutirnir ganga fyrir sig í risafyrirtæki
eins og GE. Þó hafa fyrstu kaflarnir notið
einna mestrar athygli enda saga um
hvernig móðir hans ól hann upp og kom
honum til manns. Ein besta sagan segir
frá því þegar Welch spilaði íshokkí fyrir
skóla sinn og tapaði mikilvægum leik
með naumindum. 1 bræði sinni kastar
Welch kylfu sinni eftir svellinu og fer
svo inn í búningsklefa mikið svekktur.
Ekki veit hann fyrr en móðir hans er búin
að ryðja sér leið inn í klefann, þar sem
hálfnaktir unglingspiltar standa eins og
illa gerðir hlutir, og rífur í Welch og
segir: „Auminginn þinn! Ef þú kannt
ekki að tapa þá muntu aldrei kunna að
sigra. Ef þú skilur þetta ekki þá ættir þú
ekki að vera að spila.“
Jack Welch lærði margar sínar bestu
lexíur á unga aldri, viðhorf og reglur sem
öfluðu honum ómældrar virðingar í
viðskiptaheiminum.
Heilræði
Undir lok bókarinnar setur Welch
niðurnokkurheilræði til stjórnenda,
hér á eftir eru nokkur þeirra:
Heiðarleiki - Alltaf að segja hlutina
eins og þeir eru svo að allir vita hvar
maður stendur.
Óformleiki - Það er samkeppnisstyrk-
leiki að hafa óformlegt andrúmsloft á
vinnustað þar sem allir vita að þeir geta
haft áhrif.
Ástríða - Ef til er einn eiginleiki sem
sigurvegarar hafa umfram aðra þá er
það að þcir hafa ástríðu á því sem þeir
gera. Urvalsfyrirtæki geta oft skapað
þennan neista.
Gleði - Viðskipti og vinna eiga að vera
skemmtileg. Verkefni stjórnandans er
að tryggja að starfmennirnir skemmti
sér um leið og þeir eru framleiðnir.
Virðing - Lof fyrir góða frammistöðu er
súrefni fyrir mannskapinn og kerfis-
bundið frammistöðumat byggir upp
traust.
Markaðshugarástand - Vandamálið er
að hugurinn mettast yfirleitt löngu áður
en markaðir mettast með því að endur-
skilgreina markaðshlutdeild fyrirtækis í
brot af því sem það hefur á mettuðum
markaði skapast ný tækifæri.
Samráð - Með því að stofna til óform-
legra umræðna með ólíku fólki er hægt
að leysa flókin mál á skynsaman hátt.
Sjálfstraust - Það er stutt á rnilli hroka og
sjálfstrausts. Hroki drepur en ef fólk
getur verið það sjálft og er opið fyrir
hugmyndum annarra gerir það fyrir-
tækið auðugra.
(Framhald af síðu 3)
sem svarar til 0,06% af heildarkvótum sjóðsins.
3. Nokkur ríki heltust úr lestinni, þar á meðal Sovétríkin. Fulltrúar
þeirra undirrituðu stofnsáttmálann í Bretton Woods en Stalín
neitaði að staðfesta hann.
4. íslendingar áttu þrjá fulltrúa í Bretton Woods og var Magnús
Sigurðsson bankastjóri formaður sendinefndar, hinir voru
Ásgeir Ásgeirsson alþm. og bankastjóri og Svanbjörn
Frímannsson aðalbókari. Voru þeir fulltrúar hins unga
íslenska lýðveldis sem var hálfs mánaðar gamalt þegar
ráðstefnan hófst.
Heimildir
de Vries, Margaret Garritsen, The IMF in a changing world
1945-85, Inlernational Monetary Fund, Washington DC
1986.
Guitián, Manuel, The unique nature of the responsibilities ofthe
International Monetary Fund, International Monetary Fund,
Washington DC 1992.
Jóhannes Nordal ogÓlafurTómasson, Fráfloti tilflots, í Sigurður
Snævair (ritstjóri) Kletnensarbók, Reykjavík, 1985.
Jón Sigurðsson. Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn, Fjármálatíðindi,
28:1, janúar-apríl 1981.
Skýrsla utn fjármálafundinn í Bretton Woods New Hampshire,
U.S.A., fylgiskjal með frumvarpi til laga um þátttöku Islands
í stofnun gjaldeyrissjóðs og alþjóðabanka samkvæmt
tillögum Bretton Woods fundarins og um lántöku í því skyni,
Alþingistíðindi 1945, 64 löggjafarþing, A. Þingskjal 365.
Stofnskrá Alþjóðagjaldeyrissjóðsins, sérprent, útgefin af
Seðlabanka íslands 1971 og 1979.
( Vísbendingin )
f - N
unglyndi virðist vera að renna á
landann sem gerir það að verkum að
vonleysi fer að einkenna fyrirtæki og
starfsfólk læðist með veggjum til þess
að gefa stjórnandanum ekki ástæðu til
þess að reka þá. Hlutverk stjórnandans
á ekki að vera taka þátt í landlægum
grátkór heldur á hann að sjá Ijósið í
myrkrinu. Hann á að hvetja fólk til þess
að tefla gegn ríkjandi viðhorfum og
skapa og þróa nýjar hugmyndir. Þegar
þetta hefur verið gert í fyrirtækjum hefur
það verið kallað „viðsnúningur'1 * 3 4.
Aðrir sálmar
v___________________|________________
f - \
Þetta vissi ég
/
Asíðustu vikum hafa nokkur fyrirtæki
orðið gjaldþrota og fréttir borist af
erfiðleikum annarra. Það er algengt að
heyra að ekki hafi verið erfitt að sjá þetta
fyrir. Og vissulega er það rétt, það var
a.m.k. ekki erfitt að sjá það fyrir eftirá. En
samt sem áður er það ekki algengt að sjá
umfjöllun í íslenskum viðskiptaritum um
fyrirtæki í vanda. Ástæðan er að návígi
er mikið og forráðamenn félaga kveinka
sér ef sérhver umfjöllun um þá er ekki
einn lofsöngur. Vísbending og systur-
blöð hennar hafa fengið kvartanir um
hvort tveggja, að telja stöðu fyrirtækja
betri eða verri en í látið hefur verið vaka
í veðri. Vandi sumra fyrirtækja er sá að
best væri að færa tvöfalt bókhald, annað
sem vekti ánægju hluthafa og skilaði
góðum hagnaði. hitt fyrir viðskiptavini
og skattyfirvöld þar sem afkoman væri
afleit.
Ein ástæðan fyrir þessari tvöfeldni
er smæð íslensks samfélags. Reynsla
Dana bendir hins vegar til þess að enn
sé langt í land með að íslendingar verði
nógu margir til þess að hætt verði að
agnúast út í góða afkomu. Þjóðin verður
þó aldrei nógu stór til þess að hætta að
hæða þann sem fer á hausinn. Það væri
gott að fjalla opinskátt um fyrirtæki,
stöðu þeirra og horfur í blöðum og
tímaritum, áður en þau geispa golunni.
I leiðara Frjálsrar verslunar segir að
miklir erfiðleikar Samvinnuferða hafi
verið á allra vitorði í rúmt ár. Það er
örugglega rétt að margir hafa lengi haft
áhyggjur af stöðu fyrirtækisins. Síðast-
1 iðið vor kom i nn nýtt hlutafé í fyrirtækið
og voru það bæði nýir fjárfestar og þeir
sem áður höfðu átt fyrirtækið. Lífeyris-
sjóðir og samvinnutengd fyrirtæki gætu
hafa viljað setja inn peninga vegna róta
fyrirtækisins, en eigendur Gildingar
hljóta að hafa haft hagnaðarsjónarmið
ein að markmiði. Þeir hafa haldið að
fyrirtækinu væri við bjargandi, en
aðstæður orðið aðrar og verri þegar upp
var staðið. Blöð tóku á fyrirtækinu með
silkihönskum.
Umfjöllun verðbréfafyrirtækja ætti
að vera trúverðug, en verður það aldrei
meðan öðrum megin múranna er mælt
með sölu hlutabréfa en hinum megin
sömu bréf keypt.
V
ARitstjórn: Eyþór ívar Jónsson ritstjóri ogA
ábyrgðarmaöur og Benedikt Jóhannesson.
Útgefandi: Heimur hf., Borgartúni 23, 105
Reykjavík.
Sími: 512-7575. Myndsendir: 561-8646.
Netfang: visbending@talnakonnun.is.
Málfarsráðgjöf: Málvísindastofnun Há-
skólans.
Prentun: Gutenberg. Upplag: 700 eintök.
Öll réttindi áskilin. © Ritið má ekki afrita án
leyfis útgefanda.
4