Alþýðublaðið - 04.09.1964, Blaðsíða 2

Ritstjórar: Gylfi Gröndal (Sb.) og Benedikt Gröndal. — Fréttastjóri:
Arni Gunnarsson. — Eitstjómarfuiltrúi: Eiður Guðnason. — Símar:
14900-14903. — Auglýsingasími: 14906. — Aðsetur: Alþýðuhúsið við
Hverfisgötu, Keykjavík. — Prentsmiðja Alþýðublaðsins. — Áskriftargjald
kr. 80.00. — 1 lausasölu kr. 5.00 eintaklð. — Útgefandi: Alþýðuflokkurinn.
Orð skattsfjórans
SKATTSTJÓMNN í Kaupmannahöfn, Anton
Christphersen, hefur látið af störfum fyrir aldurs
sakir. Átti dagblaðið Aktuelt viðtal við hann í til-
■efni af þessum tímamótum. Blaðamaðurinn lét sig
hafa það að spyrja, hvort aldrei hefði hvarflað að
ekattstjóranum að stinga undan skatti í framtölum
isínum! Christophersen svaraði:
„Staða mín gefur mér að vísu sérstaka ástæðu
til að gera það ekki, en þar við bætist, að það er
andstætt siðgæðiskennd minni að svíkja nokkurn
mann. Sá, sem aldrei lætur sér til hugar koma að
svíkja kaupmanninn, verður að gera sér ljóst, að
skattsvikin koma ekki niður á ríki eða bæ. Þau
irnunu sannarlega fá sitt. Skattsvikin koma niður
á öðru fólki, ættingjum, vinum og nábúum“.
Skyldu skattsvikararnir hér á íslandi nokkru
sinni hugsa um þetta?
Aldarfjórðungur
Útsala Útsala
Seljum í dag og á morgun
mikið úrval af karlmannafatnaði og stökum jökkum.
VERÐIÐ ER AFAR LÁGT
Notið þetta einstaka tækifæri
Andersen & Lauth hf.
Vesturgötu 17 - Laugavegi 39.
ÞESSA DAGA er liðinn aldarfjórðungur síð-
<■ an önnur heimsstyrjöldin hófst með innrás Þjóð-
verja í Pólland. Verður að telja styrjöldina mest-
an viðburð mannkynssögunnar í minni núlifandi
ífólks, ekki aðeins vegna hinna hrikalegu hernað-
arátaka og hörmulegrar eyðileggingar, heldur
vegna þeirra varanlegu breytinga, sem styrjöidin
olli' á högum mannkynsins.
; Hlutur kommúnista í aðdraganda styrjaldar-
innar og fyrstu tveim árum hennar var sorglegur.
Sökum misviturra kennisetninga börðust þeir á
íkreppuárunum meira gegn jafnaðarmönnum en
inazistum, og áttu þarmeð verulegan hlut að valda-
töku Hitlers x Þýzkalandi. í stað þess að hefja
styrjöld við nazismann út af innrásinni í Pólland,
gerðu kommúnistar griðasamning við Hitler og
skiptu með honum löndum í Evrópu. Meðan Hitler
' herjaði í vesturátt, lögðu Sovétríkin undir sig
Eystrasaltsríkin og réðust á Finnland.
, Þessi saga er einn svartasti bletturinn í sögu
hins sovézka kommúnista, og' það er íslenzkum
kommúnistum til ævarandi svívirðu, að þeir
skyldu styðja Sovétríkin gegnum þykkt og þunnt
á þessum árum. Enn virðast þeir engu hafa gleymt
og ekkert hafa lært. Þeir birta þessa daga greinar
i í Þjóðviljanum, þar sem sagt er, að vesturveldin
hafi ætlað að ráðast á Sovétríkin gegnum Finn-
land, og hafi árás Rússa því verið vamarstríð! Og
einnig, að vesturveldin hafi neytt Stalín til að gera
vináttusamning við Hitler!
Skyldu almennir kommúnistar vera þeir ein-
feldingar að trúa slíkri sagnaritun?
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiii
lllllfIMIllllltlllllltlIfl 111111111111111 HlfIIIIIIIIHIIIIIIIIllllIIIIIII I l*t llllHIIIIIIIIIHIIIIIIIIHWn^
Kveðja frá Hrafnistu.
itr Gamli sjómaSurinn og nútíðin.
ir Halldóra Bjarnadóttir ræðir um ættarnöfnin.
TÍr „Rifjar" upp baráttuna um þau.
(■iiiiiiii iinii kiiniiuniii
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiii^inim^^n^^^nn^^^^^
H. J. sendir mér eftiríarandi
kveöju með bréfi. Það er nokkurs
konar kveðja frá nafnlausum sjó-
manni í Hrafnistu: „Það má
kanski segja að maður hafi bjarg'
að mannslífum, ég veit það ekki“.
Hann hafði staðið aleinn við stýrið
á skútunni langtímum saman, í
fárviðri og hafró'-i, svo engum var
fært um dekkið. Skipið komst inn
og allir lífs. Þeir voru svona sjó-
mennirnir, jafnt hásetar og skip-
stjórnarmenn, virtu skylduna,
viku aldrei af verðinum, lögðu líf
ið að veði. Meðfædd karlmennska
og kjarkur, æðrulaus ró og örugg
trú á handieiðslu Guðs gerði þá
„mikla menn. „Heldurðu að
bleyðurnar í bátnum megi búast
við sálubjálp“.
HANN LIGGUR í sjúkradeild
Hrafnistu og bíður. Framfærsla
hans er talin eftir af letingjum,
og sælkerum, sem hann þó vann
fyrir með starfi sínu. Margt gamla
fólkið reyndi örbirgð og skort,
jafnvel hungur. Kotin voru lireysi
klæðin tötrar. En það var stórt í
smæðinni, sannar hetjur. Flest er
það farið, annað bíður byrs
ströndinni. Landtakan verður góð,
höfnin örugg. Hið milda ljós lýsir
leiðina. Hann bað mig að skila
kveðju o gþakklæti til vina sinna,
til allra í Hrafnistu fyrir góðvild,
hjúkrun og aðbúð alla“.
HALLDÓRA Bjarnadóttir skrif
ar frá Blönduósi: „Fyrir 40-50 ár-
um gaus upp úlfaþytur mikiil liér j
íendir meðal þjóðrækninna manna I
sem óttuðust alvarlega, að helm-
ingur þjóðarinnar hætti að kenna
sig við föður sinn, að fornum sið,
en tæki upp ættarnöfn, misjafn-
lega heppileg: Svo sem Giljan,
Strjúgan, o. s. frv. En þá óð fram
á vígvöllinn kappi einn mikill, víg
reifur og þjóðrækinn vel, sem
kom máli þessu fyrir káttarnef,
svo það hefur ekki skotið upp
kollinum síðan. — Var það Bjarni
Jónsson frá Vogi.
HANN BARÐIST með linúum
og hnefum á móti málinu á Alþingi
og með harðylgi sínu og háðglós-
um fékk hann lögleitt bann við
notkun ættarnafna. En ekki
treysti Bjarni sér til, þó slyngur
væri, að ganga I berhögg við
gömlu ættarnöfnin, sem ungir
menn í liégómaskap sínum tóku
upp á Hafnarslóð á öldinni sem
leið. — Þau fengu að halda velli.
HINS VEGAR fannst sumum
gæta nokkurs þröngsýnis, eða
misræmis, er útlendir menn, sem
leita sér atvinnu, urðu með lög-
um, að afsala sér gömlum ættar-
nöfnum og nefna sig nú Ólafsson,
Larsson o. s. frv. Og ekki fékk
Bjarni rönd við reist, með lögum
þessum, að konur, íslenzkar konur,
urðu skyndilega nefndar son, syn-
ir feðra sinna, en ekki dætur. Fot
setafrúin okkar, hefur haldið 6r
fram að vera dóttir föður síns,
Þórhallsdóttir, þó að nafnið hafl
böglazt fyrir brjósti erlendra þjóð
höfðingja, varð svo að vera. —<
Þjóðræknar íslands dætur föga<
uðu þeirri ákvörðun.
ÞETTA ættarnafnamál liefup,
eins og öll mál, fleiri hliðar, sem
gaman er að athuga. Mun það t.d.
verða ekki nafni sínu til minnb-
unar, verða ættarskömm
eða öðruvísi á göfugum ættai>
meiði. Óneitanlega er það líka, aQ
mörgu leyti þægilegra í sambúQ
og samvinnu manna að grípa tll
ættarnafna, en þeim fjölda af
Jónum Jónssonum t.d. úir og
grúir af á landi liér, svo eitthvað sé
nefnt.
>
NOKKRIR AF ÞEIM mönnum,
sem algengustu nöfnin báru, grlpu
til þess ráðs að kenna sig við
fæðingarstað sinn, eða ættaróðaL
Gekk þar fremst í flokki baráttu-
maðurinn Bjarni frá Vogl. — Nálg
umst við þar landssið Norðmanna
sem nær undantekningalaust
kenna sig við fæðingarstaði sína
eða ættaróðal. Eru það um leiS
urnefni þau, sem fornsögur vorar
Framhald á 11. síðu.
/ 2 4- sept. 1964 — ALÞÝÐUBLAÐIÐ