Fjallkonan - 14.11.1906, Blaðsíða 3

FJALLKONAN.
Frá öðruin löudum.
Kaupmannahöfn 3. nóv. 1!!0Q.
BrezKar konur lieimta atkvæðisrélt.
Svo sem kunnugt er, hafa konur
þar á Bretlandi nú upp á síðkastið
sótt baráttuna fyrir pólitiskum rétt-
indum kvenna all fast. Enn er í
fersku minni að í fyrra gerðust þær
svo háværar og herskáar úti fyrir
bústað forsætisráðherrans Campell-
Bannermanns, að lögreglan varð að
skerast í leikinn. Síðan hafa þær
átt í skærum við yfirvöld og stjórn-
ina, t. d. við fj írmálaráðherrann As-
quith, sjm sérstaklega er þyrnir í
augurn þeirra. — Daginn, sem þingið
var sett, gerðust þær svo háværar í
sjálfu þinghúsinu, er þær með ópum
og köllum heimtuðu atkvæðisrétt, að
sækja varð lögregluna, til þess að
varpa þeirn á dyr. Yar síðan höfð-
að mál á móti þeim fyrir reglubrot;
og var þeim gerður kostur á að borga
90 kr. sekt, ef þær vildu skrifa und-
ir skuldbindingu þess efnis, að þær
skyldu engin lík brot fremja um næstu
6 mánuði. Pá er dómurinn var upp-
kveðinn, varð háreysti mikil og gaura-
gangur í réttarsalnum, sem var troð-
fullur af áheyrendum, en sakborning-
arnir söfnuðust í eitt hornið og æptu
þaðan: „Yér heimtum atkvæðisrétt!
Béttlæti! Þér bleyður ! “ og annað
þvílíkt. Lögreglan varð þá að
skerast í leikinn og reka áheyrend-
urna á dyr og gekk það hvorki mót-
spyrnu eða hljóðalaust af. Síðan
sneri dómurinn sér að sakboroingun-
um og spurði þá, hvort þær vildu
skrifa undir skuldbindinguna, en þær
kváðust allar heldur kjósa að fara í
fangelsi. Fyrir utan dómhúsið var
fjöldi manna saman kominn, er
lét í ljós gremju sína út af dómsúr-
slitunum. Að lokum hreinsaði lög-
reglan götuna, og sem dæmi þess,
hve mikil æsingin var, má geta þess
að systir einnar af hinum sakfeldu
gaf einum lögregluþjónanna „á hann“
og fekk fyrir það 14 daga fangelsi.
Mál þetta hefir vakið geysimikla
eftirtekt og án efa hefir atorka
kvenna þessara og það, að þær vilja
heldur sæta fangelsi en víkja frá
því rnálí, er þær telja rétt, stórum
aukið fylgi kvennfrelsishreyfingarinn-
ar á Bretlandi. Má til dæmis geta
þess, að stjórnin hefir, knúð af þjóð-
arviljanum, skipað að svo vel skuli
með þær farið, sem frekast er leyfi-
legt í fangelsum. Þær hafa sent út
áskoranir, þar sem þær eggja kon-
urnar að hætta eigi baráttunni fyr-
ir þessu velferðamáli sinu, þótt við
ramman sé reip að draga. Nokkrar
þeirra eru giftar og hafa menn þeirra,
er heimsóttu þær í fangelsinu, skýrt
frá því, að þær beri sig hið bezta.
Michelsen situr kyr.
Svo sem áður hefir verið getið um,
gengu kosningar þær, er fram fóru
í Noregi fyrir skömmu, vinstrimönn-
um mjög í vil. Hinn nýji flokkur
er stofnaður var í því skyni að efla
fylgi stjórnmálastefnu þeirrar, er
Michelsen hefir fyrir barist, síðan
hann gekk úr liði vinstrimauna, fekk
lítinn byr hjá öllum þorra alþýðu.
Þessi stefna miðaði að því að safua
saman i stóran miðflokk hinum ó-
æstari hluta bæði vinstrimanna og
hægri, en hefir alveg mishepnast, með
því að ekki tókst að kljúfa vinstra-
tíokkinn, enda þó því verði ekki neit-
að, að hann var ekki sem fastastur
fyrir, einkum að því leyti, að sumir
vildu styðja ráðaneyti Michelsens,
en aðrir fella. Var með öllu óvíst,
hverjir verða myndu ofan á, er
Stórþingið kom saman. En eftir
þriggja daga heitar umræður tókst
ráðaneytinu að sigra, en hins vegar
tókst því ekki að kljúfa vinstra fiokk-
inn, svo hvenær sem hann gengur
allur á móti henni, eru dagar henn-
ar taldir, enda sagt af sumum, að
hún muni fara frá af sjálfsdáðum,
áður en langt um líður; þá komast
vinstri mennn til valda, því að það
var Micbelsen en ekki stjórnmála-
stefna hans, er að þessu sinni réð
úrslitunum.
[Fjallk. hefir þegar flutt ritsíma-
skeyta fregnir af úrslitum ráðaneyt
isbieytingarinnar. — Ritstj.]
Nær norðarheimskautiuu.
Fréttaþráðurinn flytur þau stórtíð-
indi í dag, að fregnir hafi komið af
hinum alkunna norðurheimskautsfara
Peary. Hann skýrir frá því, að
hann hafi komist nær heimskautinu
en nokkrum hefir hingað til tekist,
87° 6’ n. br.; sá er lengst hafði
komist á undan honum, var hertog-
inn af Abruzzo 86° 33. Peary logði
r.f stað í júlí 1905; fór fyrst það, er
hann komst, á skipi, sem ,,Roosevelt“
heitir og smíðað hefir verið til ferð-
ar þessarar og reynst ágætlega bæði
í ís og sjó. Síðan lagði honn af
stað lengra norður á bóginn á sleð
um, á 84—85° hitti hanu auðan sjó,
er tafði hann talsvert. Þegar kom-
ið var þar norður fyrir, skall á ofsa-
rok, er stóð 6 daga; losnaði þá ís-
inn og rak í austur. Bárust þeir
þannig ávalt austur, um leið og þeir
sóttu norður ísinn. Loks urðu þeir
að snúa aftur, og eftir miklar mann-
raunir og hrakninga komust þeir að
norðurströnd Grænlands. Þeir voru
þá svo þrotnir að vistum, að þeir
höfðu orðið að eta suma af hundum
þeim, er þeir höfðu með sér, til þess
að draga sleðana. Því þá er óveðr-
ið skall á, mistu þeir mikið af vista-
forða sínum og sambandið við hjálp-
arsveitir, er sendar voru frá skipinu.
En við Grænlandsstrendur hittu þeir
tvær þessara sveita, er voru mjög að
fram komnar af hungri og kulda,
og fengu borgið þeim. Drápu þeir
nú moskusuxa og lifðu á því, unz
þeir komust aftur til skipsins. Þá
er Peary hafði verið vikutíma á
skipsfjöl á „Roosevelt11 lagði hann að
nýju í leiðangur á sleðum, vestur
fram með vesturströnd Grænlands
og fann þar nýtt land.
Peary er fimtugur að aldri,
fæddur 6 maí 1856. Hann hefir far-
ð fjölda rannsóknarferða ti 1 heim-
skautalandanna og heimskautshafs.
Fyrstu för sína fór hann 1886. Fór
þá um jökla Grænlands og sömu-
leiðis 1892. Strendur Grænlands
hefir hann og kannað mikið, og hann
var sá er fyrst sannaði, að Græn-
land væri eyland. Áður höfðu menn
haldið það væri skagi. Á ferðum
þessum komst hann oft í miklar
mannraunir, og kalið hafa af honum
bæði tær og fingur.
Kona hans er ekki heldur nein
kveif; hún hefir fylgt honum á flest-
um ferðum hans.
235
SímaMlanir.
„Yarla kemur svo fyrir nokkur
dagur“, segir Norðurland, „að sím-
inu ekki slitni, og suma dagana eru
mjög mikil brögð að því. Þó hafa
báðir þræðirnir sjaldan verið slitnir
í einu, en fyrir h°fir það komið samt.
„Haldi þessu áfram, verður auð-
sjáanlega afarmikill kostnaðarauki
að því að þurfa í sifellu að senda
út menn, tii þess að bæta símann,
og hefði vist verið ráðlegra að kaupa
heldur vandaðri þráðlegra að kaupa
heldur vandaðri þráð, þótt það vit-
anlega hefði orðið til þess að kostn
aðnrinn hefði farið enn meira fram
úr áætlun stjórnarinnar og meiri-
hluta ritsimanefndarinnar."
Meun liverfa.
Úr Isafjarðarbæ hefir horfið mað-
ur, Gísli Sigurðsson að nafni, skip-
stjóri, kvæntur.
Og úr Bolungarvík hefir horfið
kona, Hávarðína Hávarðsdóttir, eig-
inkona Yaldemars Samúelssonar, og
móðir tveggja ungra barna.
Hún hvarf 26 , Gísli Sigurðsson 27.
f. m.
K omin eru hin gullfallegu
„Dömu-klæði með ýmsu verði,
Vetrar-flókaskórnir fyrir
karla og konur, mesta úrval.
Lakaléreftið, sem allir kaupa.
Harmonikur me«ta úrval.
Vetrarsjöl:
Leður og skinn af
ýmsu tægi o. fl.
Björn Kristjánsson.
Birgðir af
YÍllllÍOEVÍlllílOI
í verzlun
Matthiasar Matthiassonar.
H. P. 33U.US
Reykjavik.
Nýkomið með ,,Esbjerg“
Epli — Perur — Hvítkál — Rauð-
kál — Blómkál — Selleríer — Röd-
beder — Laukur.
264
inn, að hús gamla markíans væri svo lítið, og að þar væri hann
fyrir dóttur sinni. Þegar vagninn nam stað, stökk hún út úr
honum rösklega, og þaut upp stigann, hirti ekki vitund um það,
sem dyravörðurinn kallaði á eftir henni önuglega. Þjónn föður
hennar komst í mestu vandræði, þegar hún kom svona óvart
Hann stóð fyrir henni sýnilega skelkaður og mælti:
„Það er mjög leiðinlegt, fröken, en baróninn er ekki heima.“
„Það gerir ekkert til, þá bíð eg eftir honum — eg verð að
tala við hann . . . En fyrirgefið þér — mér heyrist eg heyra ti
hans.“
Þjónræfillinn stóð þarna alveg ráðalaus og klóraði sér fyrir
aftan annað eyrað.
„Já, fyrirgefið þér fröken, baróninn er í annríki; — hann
hefir stranglega bannað . . .“
„Þér hljótið að vita það“, tók hún fram í fyrir honum, að
hánn á ekkert annað brýnna annríki en að sinna mér.“
„Eg verð þó að minsta kosti að gera honum viðvart á undan,“
sagði þjónninn.
Og hann þaut áfram eftir löngum gangi, en skelti samt hurð-
inni í lás áður. Hún skundaði á eftir honum og kom inn í lítið
herbergi í sama bili, sem baróninn kom inn í það um aðrar dyr,
sem tjöld voru fyrir. Sennilega kom hann úr borðstofunni, og
Klara tók eftir því, að þar virtist vera mjög bjart.
Baróninn var mjög heitt og hann hélt á pentudúk í hendinni.
Hann gekk að henni rösklega og sagði með ákefð:
„Hvernig í ósköpunum stendur á þessu? Hvaða erindi áttu
261
Hún mundi sjá, hver munur er á manni í okkar stétt og einhverjum
Teteról. Jæja, hvað finst þér nú sjálfri, góða mín?“
„Mér finst, frænka mín,“ svaraði uugfrúin, „að það sé nokkuð
satt í því, sem þú segir, og að eg þurfi ekki framar að fara út í neinn
mannjöfnuð. Yilji þessi maður enn fá mín, eftir þá sögu, sem hann
hefir nú heyrt, þá ætla eg að láta undau með góðu, eins og eg
hefi lofað.“
„Já, þetta vissi eg, að mér hafði hugkvæmst gottráð!“ sagði
greifafrúin hróðug — „þetta, að fá yöur til þess að koma, hr. greifi,
til þess að vinna bug á mótspyrnunni.“
Líónel lét augun aftur og lauk þeim upp, til þess að ganga
úr skugga um, að þetta væri ekki draumur alt saman. En því
næst laut hann að ungfrúnni og mælti:
„En hver er þá Theódór?“
Hún færði sig nær honum og bar ört á.
„Ó, á eg nú líka að fara að segja yður hver Theódór er. Já,
lítið þér nú á, Theódór, hann er merkileg persóna, sem eg hugsa
oft um; eg er hrædd við hann og hefi skömm á honum, en samt
er hann ekki til. En hann hefir verið til. Hann var kennari minn
í teikning; hann var rauðhærður og söðulnefjaður. Mér gazt hið
versta að honum, og honum gazt álíka vel að mér og barði mig á
fingurna með reglustikunni. Nú eru sex ár síðan hann gaf upp
öndina; samt stendur hann mér alt af fyrir hugskotssjónum. Mér
finst hann eins og einhver dularvera, ill vofa, sem ekki hugsar um
annað en gera mér einhvern grikk. Hvenær sem eitthvað óþægi-