Morgunblaðið - 03.10.2000, Blaðsíða 12

Morgunblaðið - 03.10.2000, Blaðsíða 12
12 ÞRIÐJUDAGUR 3. OKTÓBER 2000 MORGUNBLAÐIÐ FRÉTTIR Þingmenn telja ástæðu til að endurskoða tekjufærslu söluhagnaðar af hlutabréfum Fj ármálaráðherra boðar breytingar á tekjuskattslögum Fjármálaráðherra er með í undirbúningi breytingar á tekj uskattslögum þar sem m.a. verður ijallað um tekjufærslu söluhagnaðar af hlutabréfum. Samfylkingin ætlar að leggja fram frumvarp á næstu dögum um sama mál. Þá hefur Ögmundur Jónas- son lagt fram fyrirspurn á Alþingi um afleiðingar þeirrar breytingar á skatta- löfflim sem gerð var 1996. GEIR H. Haarde fjármálaráðherra segir að á næstunni verði lagt fram frumvarp sem m.a. fjalli um vanda- mál sem tengjast skattlagningu söluhagnaðar af hlutabréfum. Vil- hjálmur Egilsson, formaður efna- hags- og viðskiptanefndar Alþingis, telur að vísasta leiðin til stöðnunar í atvinnulífi landsmanna væri að af- nema í skattalögum heimild til að fresta skattlagningu söluhagnaðar af hlutabréfum. Þingmenn Samfylk- ingarinnar ætla að leggja fram frumvarp um málið og Ogmundur Jónasson hefur lagt fram á Alþingi fyrirspurn til fjármálaráðherra um sama mál. I sunnudagsblaði Morgunblaðs- ins var fjallað ítarlega um afleiðing- ar skattalagabreytinga frá árinu 1996 og 1998. Annars vegar er um að ræða heimild fyrir einstaklinga til að fresta skattlagningu sölu- hagnaðar af hlutabréfum með því að fjárfesta í öðrum félögum. Hins vegar er ákvæði sem skyldar er- lenda aðila til að greiða 20% skatt af söluhagnaði hlutabréfa í íslensk- um hlutafélögum. Innan fjármálaráðuneytisins hef- ur verið starfandi starfshópur sem m.a. er ætlað að taka á þeim vanda- málum sem tengjast skattlagningu söluhagnaðar af hlutabréfum. Að sögn Geirs H. Haarde fjármála- ráðherra verður fljótlega lagt fram á Alþingi frumvarp um þetta mál. Hann kvaðst að öðru leyti ekki treysta sér til að tjá sig um málið á þessu stigi, enda hefði hann ekki haft tækifæri til að kynna sér um- fjöllun Morgunblaðsins. Afnám heimildarinnar er vísasti vegurinn til stöðnunar í atvinnulífinu Vilhjálmur Egilsson sagði að draga mætti þá ályktun af umfjöll- un Morgunblaðsins að það þyrfti að gera ýmsar breytingar á skattaum- hverfínu hér á landi með það að markmiði að gera það meira aðlað- andi. „Það þarf að gera ísland sam- keppnishæfara um fjármagn er- lendis frá. Þar þarf að skoða atriði eins og skattlagningu á arð sem fer úr landi og stöðu eignarhaldsfélaga á íslandi. Þar erum við ekki sam- keppnisfærir. Við getum horft til frænda okkar Dana í þeim efnum, sem hafa nýlega sett upp sam- keppnishæfa eignarhaldsfélagalög- gjöf eins og er í Lúxemborg, Hol- landi og víðar. Þýðing þess að menn geti frestað skattlagriingu af söluhagnaði í hlutafélögum með því að fjárfesta í öðrum hlutabréfum er afar mikil og hefur gert það að verkum að það hefur komist margfalt meiri hreyf- ing á hlutabréf og fyrirtæki en var áður. Þetta hefur verið eitt af lyk- ilatriðunum í að hvetja til uppstokk- unar í atvinnulífinu, kynslóðaskipta í fyrirtækjum, sameiningu fyrii-- tækja o.s.frv. Þetta hefur líka verið eitt af lykilatriðunum við að byggja upp það áhættufjármagn sem nú er til staðar í atvinnulífinu. Síðustu 3-4 ár hafa verið einstök í atvinnu- sögu landsins að því jeyti að ný- sköpunarfyrirtæki á Islandi hafa aldrei áður haft jafngóðan aðgang að áhættufé. Ástæðan er sú að menn hafa getað losað fjármagn með auðveldum hætti úr félögum án þess að það hafi haft með sér skattalegar skuldbindingar. Skil- virkasta leiðin til að setja í gang nýtt stöðnunartímabil í atvinnulíf- inu væri að afnema þessa heimild til frestunar," sagði Vilhjálmur. Vilhjálmur sagði að hugsun löggjafans með skattalagabreyting- unni frá 1996 hefði verið sú að menn gætu flutt fjármunina frá einu fyrirtæki til annars fyrirtækis. En ekki væri hins vegar hægt að koma í veg fyrir að menn færu með peningana úr landi, t.d. í eignar- haldsfélög erlendis. „í sjálfu sér er ekkert að því að menn fari með fjármagnið úr landi. Þeir sem eiga fjármagn, hvort sem það eru lífeyr- issjóðir eða einstaklingar, reyna eðlilega að vera með áhættudreif- ingu í sínum fjárfestingum. Það er athyglisvert að þessar fjárfestingar erlendis hafa gert það að verkum að erlend eignastaða þjóðarbúsins hef- ur verið að styrkjast þrátt fyrir við- varandi viðskiptahalla. Eg tel að það sé jákvætt að við séum að mynda eignir erlendis á móti skuld- um okkar. Við megum hins vegar ekki vera með girðingar sem koma í veg fyrir að erlent fjármagn leiti hingað til baka.“ Vilhjálmur sagðist geta tekið undir að ástæða væri til að endur- skoða ákvæði skattalaga um að er- lendir aðilar greiði 20% skatt af söluhagnaði í íslenskum hlutafélög- um. Hann benti á að enginn skattur sé greiddur af vaxtatekjum er- lendra aðila sem lána til íslenskra aðila. Hann sagði að því hefði gjarn- an verið borið við að með því að af- nema þetta ákvæði værum við að skemma fyrir okkur í tvísköttunar- samningum við aðrar þjóðir. „Ég held hins vegar að þetta sé mis- skilningur og að við myndum gera landið miklu meira aðlaðandi fyrir erlenda aðila. Ég tel því ástæðu til að breyta þessu,“ sagði Vilhjálmur. Fyrirspurn uni málið lögð fram á Alþingi Ögmundur Jónasson, fulltrúi Vinstrihreyfmgarinnar í efnahags- og viðskiptanefnd, sagði augljóst að brýnt væri að endurskoða þau lög sem sett voru 1996 og heimiluðu frestun á skattgreiðslu söluhagnað- ar af hlutabréfum. „Ég hef þegar lagt fram á Alþingi fyrirspum til fjármálaráðherra um afstöðu hans til þessa máls, sem á rót í skattabreytingu frá árinu 1996. Mér finnst sýnt að það þurfi að taka þessi lög tU endurskoðunar. Þing- flokkur Vinstrihreyfingarinnar- Græns framboðs mun hafa frum- kvæði að því að Alþingi gangist fyr- ir slíkri lagabreytingu, en áður en við leggjum fram frumvarp þessa efnis finnst okkur rétt að fá fram afstöðu fjármálaráðherra. Ég held sannast sagna að fáir hafi haft hugmyndaflug til að sjá fyrir hvað raunvemlega myndi ger- ast með þessari breytingu. Það var örugglega ekki hugsun löggjafans að auðvelda undanskot frá sköttum með þessum hætti og að stuðla að flæði fjármagns úr landinu," sagði Ögmundur. Ögmundur sagðist ekki gera sér grein fyrir af hverju þessi laga- breyting var gerð á Alþingi vorið 1996. Hann sagði að þingmenn Vinstri-grænna hefðu oft varað við því að slakað væri of mikið á eftirliti með fjármagni. Það væri greinilegt að full þörf væri á að herða eftirlit með fjármagni. AlvarlegJ ef bankakerfið er að stuðla að því að skattar séu ekki greiddir Hjálmar Árnason, annar fulltrúi Framsóknarflokksins í efnahags- og viðskiptanefnd, sagðist telja þörf á að skoða þessi mál ítarlega. „Ef bankakerfið er farið að stuðla að því að fólk geti komist hjá því að greiða skatta hér á landi með því að reisa sér útibú erlendis þá er ástæða til að hafa áhyggjur og bregðast við. Ég tala nú ekki um þegar í hlut eiga ríkisbankar. Þegar um er að ræða frjálst flæði peninga er vissulega erfitt við að eiga en sé það rétt sem kom fram í umfjöllun Morgunblaðs- ins um helgina er full ástæða til að bregðast við. Það var aldrei hugsun löggjafans að menn gætu komið sér undan skattgreiðslum með því að fjárfesta í eigin eignarhaldsfélögum erlendis. Þarna er smuga í skattalöggjöfinni sem menn hafa fundið. Þetta er að mínu mati alvarlegt gat og upp í það þarf að stoppa," sagði Hjálmar. Samfylkingin tilbúin með frumvarp Svanfríður Jónasdóttir, alþingis- maður Samfylkingarinnar, sagði að nokkrir þingmenn flokksins myndu á næstu dögum leggja fram frum- varp þar sem gert væri ráð fyrir breytingum á þeirri grein tekju- skattslaganna sem heimilar frestun á skattlagningu söluhagnaðar af hlutabréfum. „I vor lagði Samfylkingin fram frumvarp um breytingu á lögunum um stjórn fiskveiða þar sem við lögðum til svokallaða útboðsleið, sem nú er kölluð fyrningarleið í skýrslu auðlindanefndar. Við skoð- uðum í tengslum við það mál hvaða fleiri breytingar við þurftum að gera á löggjöfinni. Niðurstaða okk- ar var að við þyrftum m.a. að breyta 17. grein tekjuskattslag- anna. Ég lét útbúa frumvarp til breytinga á 6. og 8. málsgrein 17. greinar sem eru þær málsgreinar sem komu inn í lögin 1996 og heim- ila þessa frestun á tekjufærslunni. Það var hins vegar svo langt liðið á vorið að ég gat ekki lagt það fram nema til þess eins að kynna það, en ég tilkynnti í umræðum á Alþingi að málið yrði lagt fram í haust og það verður gert,“ sagði Svanfríður. Það sjónarmið kemur fram í um- fjöllun Morgunblaðsins um helgina að lögin hefðu haft aðrar og víðtæk- ari aíleiðingar en ætlast var til í upphafi. Svanfríður sagði að hún hefði heyrt þetta sjónarmið úr fleiri áttum. Meirihluti Alþingis hefði aldrei ætlast til að lagaákvæðið hefði þessar afleiðingar. Hún sagð- ist því trúa því að alþingismenn fögnuðu því að fá tækifæri til að endurskoða þetta. Hún sagðist hafa í höndum samantekt um hvernig þessu væri fyrirkomið í nágranna- löndum okkar. „Við samanburð á okkar löggjöf við löggjöf þeirra landa sem við berum okkur gjarnan saman við kemur í ljós að okkar löggjöf er alveg einstök. Það er hvergi sem menn komast upp með þá hluti sem þeir komast upp með hér á landi. Það gefur okkur viðbót- arástæðu til að endurskoða þetta ákvæði,“ sagði Svanfríður. Ekki greiddur skattur af gjafakvótanum Sverrir Hermannsson, formaður Frjálslynda flokksins, sagði að þessar aðferðir manna til að komast hjá skattgreiðslum, sem raktar væru í umfjöllun Morgunblaðsins, væru með öllu ólíðandi. „Það er ekki nóg með að menn selji gjafakvótann sem þeir hafa fengið án endurgjalds fyrir eigin reikning heldur stelast þeir burt úr landi með fúlgurnar án þess að greiða af þeim skatt til samfélags- ins. Þetta er með ólíkindum, en það er engin tilviljun að þessu skuli vera svona varið. Þessir nýríku kapítalistar hafa fengið að fara sínu fram og þetta er eitt dæmi um það.“ Rrkisskattstjori um skattgreiðslu erlendra aðila af söluhagnaði hlutabréfa INDRIÐI H. Þorláksson ríkis- skattstjóri segir að íslenskum verð- bréfafyrirtækjum sem hafi milli- göngu um sölu hlutabréfa í eigu erlendra aðila beri skylda til að halda eftir 20% af söluhagnaðinum. Hann segir að misbrestur hafi orðið á að þetta sé gert og að það sé eitt af þeim verkefnum skattaeftirlits- ins sem bíði úrlausnar. í þeim til- fellum þar sem þessum skatti hafi ekki verið skilað hljóti að vakna upp spurningar um ábyrgð verðbréfa- fyrirtækjanna. Indriði sagði að vandkvæðin við framkvæmd á þessu ákvæði skatta- laga væru ekki síst þau að eriendir aðilar væru ekki framtalsskyldir Ber skylda til að halda eftir staðgreiðslu hér á landi og því gæti verið erfitt um vik að fylgjast með því að skatt- inum væri skilað. Indriði sagði einnig að erlendir aðilar gætu falið verðbréfafyrirtæki að selja hlutabréf án þess að fyrir- tækið hefði nokkra hugmynd um hvert væri stofnverðið. Skattstofn- inn væri þá óljós. Auk þess gæti sala átt sér stað án milligöngu inn- lendra verðbréfafyrirtækja. Indriði sagðist ekki telja að fella ætti þetta ákvæði úr skattalögum. „Ég tel ekki eðlilegt að breyta þessu. Það er algeng regla í skatta- löggjöf í Vestur-Evrópu að ríkin áskilja sér rétt til að skattleggja tekjur sem verða til í landinu, hvort sem þær verða til af atvinnurekstri eða eign. Þarna er litið á eign er- lends aðila í hlutabréfum í íslensku félagi sem ávísun á arðsuppsprettu. Það er mjög almenn regla og ég tel að hún sé eðlileg í sjálfu sér. Viðfangsefnið ætti fremur að vera hvernig menn tryggja fram- kvæmdina. Þar getur verið spurn- ing um eðlilega upplýsingamiðlun milli landa, sem er nokkur í þessum efnum. Ef aðilar eiga eignir og eru skattskyldir í löndum sem við höf- um tvísköttunarsamninga við, þa eiga þessar upplýsingar að berast að einhverju marki. í tvísköttunarsamningum haía löndin samið um hvernig þau skipta þessum skattlagningarrétti á milli sín og þá er niðurstaðan oft sú að landið þar sem viðkomandi að.ili er búsettur og þar með félag, ef því er að skipta; fær þennan skattlagning- arrétt. Eg held að við myndum setja okkur í verri stöðu að öllu leyti ef við myndum afnema þessa reglu,“ sagði Indriði.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.