Morgunblaðið - 04.05.1991, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 4. MAI 1991
21
EB-fréttir
NATO verður áfram
kjami vama í Evrópu
Brussel. Frá Kristófer M. Kristinssyni, fréttaritara Morgunblaðsins.
NATO verður áfram kjarni evrópskra varna, að mati Leons
Brittan, eins af varaforsetum framkvæmdastjórnar Evrópu-
bandalagsins (EB). I yfirlýsingu sem Brittan birti á blaðamanna-
fundi í Kaupmannahöfn á fimmtudaginn er lögð áhersla á trún-
að aðildarríkja EB við Atlantshafsbandalagið (NATO).
Brittan segir í yfirlýsingunni
að fjölmiðlar hafi í fréttum af
umræðu um nýskipan evrópskra
öryggis- og varnarmála fært
málið úr samhengi og lagt
áherslu á fréttir af sundrungu
og ósamkomulagi. Enginn fótur
sé fyrir slíkum fullyrðingum.
Innan EB sé fullur stuðningur
við NATO þó svo að aðildarríki
EB greini á um hlutverk banda-
lagsins í framtíðinni. Sumir óttist
að NATO geti tafið fyrir nauð-
synlegri þróun sameiginlegra
varna Evrópuríkjanna á meðan
aðrir telji að aukin samvinna á
sviði öryggis- og varnarmála inn-
an EB geti veikt NATO. Brittan
telur ástæðulaust að líta á um-
ræðuna innan EB um sameigin-
legar varnir sem ógnun við
NATO eða bandaríska hagsmuni
í Evrópu. Það sé ljóst að NATO
verði áfram kjarni sameiginlegra
varnarhagsmuna Evrópuríkja,
ástæðulaust sé að telja að trún-
aður við Atlantshafsbandalagið
geti ekki farið saman við fyrir-
ætlanir um sameiginlega stefnu
EB í öryggis- og varnarmálum.
Það sé skynsamlegt að taka upp
aukna hagnýta samvinnu innan
EB á sviði varnarmála s.s. sam-
eiginlega þjálfun heija aðild-
arríkjanna og jafnvel stofnun
evrópskra hraðsveita sem beita
megi í átökum utan varnarsvæð-
is NATO.
Brittan telur að það hljóti að
vera góður kostur að samræma
reglur um vopnasölu og fram-
leiðslu til þess að draga úr óhag-
kvæmni og stuðla að aukinni
samhæfingu búnaðar heija EB-
ríkjanna. Það fyrirkomulag sem
nú sé við lýði hvetji til sóunar
og kostnaðarsamrar óhag-
kvæmni. Þess vegna sé skynsam-
legt að fella út úr Rómarsáttmál-
anum grein 223 sem gerir aðild-
arríkjunum kleift að halda her-
gagnaiðnaði sínum einangr-
uðum. Brittan telúr og skynsam-
legt að innlima Vestur-Evrópu-
sambandið, varnarbandalag níu
aðildarríkja EB, inn í stofnanir
EB innan fárra ára. í yfirlýsing-
unni kemst Brittan að þeirri nið-
urstöðu að tafir á umræðunni
um sameiginlegar varnir Evr-
ópuríkjanna séu mun líklegri til
að grafa undan NATO en um-
ræðan sjálf þegar hún fer fram.
Evrópa árið 2000
í erindi sem Henning Christo-
phersen, einn varaforseta fram-
kvæmdastjórnar EB, flutti á
fundi Alþjóða efnahagsmála-
stofnunarinnar í Washington 29.
apríl vék hann m.a. að möguleg-
um umsækjendum um aðild að
EB í framtíðinni. Christophersen
sagði að ljóst væri að ríkin í
Mið- og Austur-Evrópu litu á
bandalagið sem örugga höfn
bæði pólitískt og efnahagslega.
Þau vildu ganga í EB vegna
þess að aðild að. bandalaginu
gæti tryggt lýðræði og efnahags-
legar framfarir innan þeirra.
Aðild að EB tryggði jafnframt
aðgang að mörkuðum, þekkingu,
ljái-magni og nýrri tækni. í raun-
inni sæju þessi ríki ekki aðra
lausn á pólitískum og efnahags-
legum vandamálum sínum en að
nálgast EB svo sem unnt væri.
En þessi ríki væru ekki ein um
áhuga á aðild.
Hann sagði að þau ríki sem
hefðu lagt áherslu á hlutleysi
væru óðum að átta sig á því að
það hefði litla þýðingu við núver-
andi aðstæður. Þetta ætti við um
Austurríki, Svíþjóð og Finnland.
Jafnframt væri ljóst að töluverð
umræða væri bafin bæði á Is-
landi og í Noregi um samband
landanna við EB. Christophersen
taldi líklegt að öll eða flest þess'-
ara ríkja hefðu sótt um aðild
fyrir lok þessa áratugar. Líklegt
væri að Austurríki og Svíþjóð
og hugsanlega eitt eða tvö önnur
aðildarríkja EFTA yrðu fullgildir
meðlimir um miðjan þennan ára-
tug.
Gro Harlem Brundtland
í Brussel
Gro Harlem Brundtland, for-
sætisráðherra Noregs, er vænt-
anleg til viðræðna við Jacques
Delors, forseta framkvæmda-
stjórnar EB, í Brussel á föstudag
í næstu viku. Samkvæmt óstað-
festum heimildum í Brussel
hyggst forsætisráðherrann ræða
m.a. sjávarútvegshagsmuni
Norðmanna og fyrirkomulag
þjónustu á olíusvæðum í Norð-
ursjó.
Innri markaðurinn
Framkvæmdastjórn EB hefur
lagt fram allar tillögur sem varða
innri markað bandalagsins og
taka eiga gildi 1. janúar 1993.
Af 282 tillögum á ráðherrai'áðið
enn eftir að afgreiða 95. Tæp-
lega helmingur þeirra tillagna
sem óafgreiddar eru Ijalla um
heilbrigðiskröfur en á meðal
hinna eru nokkrar sem töluverð-
ur ágreiningur er um. Mjög tak-
markaður árangur hefur náðst í
tillögum sem varða fijálsa flutn-
inga fólks, landamæraeftirlit,
eftirlit -með innflytjendum og
samræmdar reglur um vega-
bréfsáritanir. Góðar líkur eru
hins vegar taldar á að málamiðl-
un finnist um samræmingu virð-
isaukaskatts innan aðildarríkja
bandalagsins.
Reuter
Maddy Ditton, starfsniaður Ladbroke’s veðbankans í Lundúnum,
skráir inn á töflu nýjustu stöðu rnála í stjórnmálunum í Bretlandi.
Samkvæmt henni eru 80% líkur á að Verkamannaflokkurinn sigri í
næstu kosningum í landinu.
Bretland:
íhaldsflokkur bíd-
ur ósigur í sveitar-
stj órnakosningum
St. Andrews. Frá Guðmundi H. Frímannssyni, fréttaritara Morgunblaðsins.
BRESKI Ihaldsflokkurinn beið
verulegan ósigur í sveitarstjórna-
kosningunum sl. fimmtudag.
Bæði Verkamannaflokkurinn og
Frjálslyndi lýðræðisflokkurinn
unnu vel á.
í sveitarstjórnakosningunum var
kosið um ríflega 12 þúsund sæti.
íhaldsflokkurinn tapaði yfir 800
sætum. Verkamannaflokkurinn
vann tæplega 450 sæti og fijáls-
lyndir unnu rúmlega 450 sæti. Þetta
er meira tap íhaldsflokksins en
flestir bjuggust við.
í hundraðshlutum talið fékk
Verkamannaflokkurinn 37% at-
kvæða, íhaldsflokkurinn 36%,
Fijálslyndi flokkurinn 21%, aðrir
6%. í sveitarstjórnakosningum fyrir
fjórum árum gekk íhaldsflokknum
mjög vel. Fylgi hans er nú 9% minna
en þá. Verkamannaflokkurinn hefur
hins vegar aukið fylgi sitt um 7%.
Það hefur vakið athygli, að mesta
fylgisaukningin hjá honum varð í
suðurhluta Englands, þar sem hefur
verið traustasta vígi íhaldsmanna.
Frammistaða fijálslyndra kom
mest á óvart í þessum kosningum.
Þeim hafði gengið sérlega vel fyrir
fjórum árum og enginn átti nú von
á, að þeir héldu öllum sínum mönn-
um frá því þá. En þeir bættu veru-
legu fylgi við sig.
Ef sams konár úrslit yrðu í þing-
kosningum, fengi enginn flokkur
hreinan meirihluta í Neðri deild
breska þingsins.
Þessi niðurstaða kosninganna
þýðir að útilokað er að John Major
forsætisráðherra boði til þingkosn-
inga í júní og dregur úr líkum á
þeim í haust.
Neii Kinnock, leiðtogi Verka-
mannaflokksins, krafðist kosninga
í júní og sagði Verkamannaflokkinn
reiðubúinn að taka við stjórnar-
taumunum. Chris Patten, formaður
íhaldsflokksins, sagði þessi úrslit
nokkur vonbrigði, en þess yrði að
gæta, að hann væri enn stærsti
flokkurinn í breskum sveitarstjórn-
um.
Paddy Ashdown, leiðtogi frjáls-
lyndra, sagði úrelitin sýna fram á,
að Verkamannaflokkurinn væri ekki
aðal stjórnarandstöðuaflið í landinu.
Ítalía:
Stjómar-
samstarfíð
að bresta
Róm. Reuter.
ÞRIGGJA vikna gömul ríkis-
stjórn Italíu virtist vera að falli
komin í gær þegar spenna jókst
vegna deilna um niðurskurð á
ríkisútgjöldum.
Guido Carli fjármálaráðherra
hefur greint Giulio Andreotti for-
sætisráðherra frá áhyggjum sínum
um að stjórnarflokkarnir standi
ekki einhuga að baki áætlunum
rikisstjórnarinnar.
Stjórnmálaskýrendur segja að á
ríkisstjórnarfundi 11. maí nk. ráð-
ist hver örlög ríkisstjórnarinnar,
sem er sú 50. í landinu frá stríðs-
lokum, verði. Deilan snýst um til-
lögur um að minnka eftirlauna-
greiðslur ríkisins, löngu tímabæra
aðgerð að sögn hagfræðinga, en
sem fyrri ríkisstjórnir hafa ætíð
veigrað sér við að ráðast í.
Stærsti samstarfsflokkur
Andreottis í ríkisstjórninni, Sósíal-
istaflokkurinn undir forystu Bett-
inos Craxis, hefur varað við því
að hann muni ekki styðja tiilögurn-
ar.

1111
i
i
í
mm
|
i
i
I
í
I
I
i
i
j
I
j
I
w
;
I
i,
ERTU í BÍLAHUGLEIÐINGUM?
VERÐ FRÁ
KR: 680.000.-
TIL
AFHENDINGAR
STRAX!

BIFREIÐAR & LANDBUNAÐARVELAR HR
Ármúla 13108 Reykjavík Símar 68 12 00 & 312 36
I
mm
i
I
I
I
I
■M
i
I
I
i
I
i
i
i
i
i
mm
mm
I
mm
i
s
J