Morgunblaðið - 09.06.1960, Side 11
Fimirltudagur 9. júní 1960
MORCUNfíT. AÐIÐ
1!
Frá aðalfundi S.H.
Ferskfiskeftirlit'
dragnótaveiöar,
Boðdýrarœkt o.fi.
AÐALFUNDUR SH var haldinn
í Reykjavík dagana 25. og 27.
maí.
í stjórn félagsins voru kosnir
eftirtaldir menn:
Elías Þorsteinsson, Einar Sig-
urðsson, Sigurður Agústsson,
Jón Gíslason og Jón Arnason.
Fundurinn samþykkti eftirfar-
andi ályktanir:
„Aðalfundur SH, haldinn í maí
1960, skorar á Alþingi að sam-
þykkja nú þegar frumvarp til
laga um ferskfiskeftirlit, enda
verði við afgreiðslu frumvarps-
ips tekið tillit til þeirra breyt-
inga, sem SH hefur sett fram í
bréfi til sjávarútvegsnefndar
efri deildar Alþingis, dags. 27.
apríl 1960.
Greinargerð:
í staðinn fyrir 6 manna Fisk-
matsráð, sem um getur í 3. grein
frumvarpsins, álítum vér réttara
að sjávarútvegsmálaráðherra
skipi þriggja manna Fiskmats-
ráð. í því eigi sæti sérfræðingar,
sem eru algjörlega óháðir hinum
ýmsu aðilum, sem hagsmuna
eiga að gæta. Þetta þriggja
manna ráð skal kalla á sinn
fund, eigi sjaldnar en einu sinni
í mánuði, fulltrúa frá öllum að-
ilum, sem hagsmuna eiga að
gæta í sambandi við fiskveiðar,
fiskverkun og sölu frámleiðsl-
unnar, til þess að þessir aðilar
geti rætt við Fiskmatsráð um
framkvæmd ög tilhögun matsins.
Vér viljum leggja meginþunga
á, að ferskfiskmat verði tekið
upp hið allra fyrsta. Byrjað verði
nú þegar að þjálfa menn til þess-
ara starfa, og tekið upp tilrauna-
mat á fiski, sem allra fyrst, sem
siðar yrði notað alls staðar á
Iandinu.
Vér bendum á, að nauðsynlegt
er að veita nægilegt fé til þess
að standast kostnað af fram-
kvæmd matsins, en 1 pro mille af
f.o.b. andvirði sjávarafurða, er
örugglega alltof lítið.
Að endingu er það skoðun vor,
að ferskfiskmat geti ekki náð
tilætluðum árangri nema fiskur-
inn verði greiddur til sjómanna
og útgerðarinnar á mismunandi
verði, eftir gæðum hans“.
★
„Aðalfundur SH skorar á Al-
þingi að leyfa dragnótaveiðar í
fiskveiðilandhelgi íslands undir
vísindalegu eftirliti.
Greinargerð:
I því frumvarpi til laga, sem
liggur nú fyrir Alþingi, kveður
á um að samþykki margra aðila
þurfi, til þess að veiðileyfi verði
veitt. Má búast við, að erfitt
verði að fá alla aðila, sem hags-
muna eiga að gæta, til þess að
samþykkja þetta veiðileyfi. Tel-
ur aðalfundur SH því nauðsyn-
legt að breyta núverandi frum-
varpi á þann hátt, að sjávarút-
vegsmálaráðherranum sé heim-
ilt að gefa út veiðileyfi í sam-
ráði við Fiskifélag ísla‘nds“.
★
„Aðalfundur SH, haldinn í maí
1960, skorar á Alþingi að sam-
þykkja frumvarp til laga, sem
nú iiggur fyrir Alþingi um loð-
dýrarækt.
Greinargerð:
Það er skoðun vor að hér sé
á ferðinni .mikið hagsmunamál
fyrir þjóðina i heild. Hér eru
möguleikar til þess að auka út-
flutningsframleiðslu landsins,
gera hana fjölbreyttari og hag-
nýta íslenzkt hráefni, þ. e. a. s.
fiskúrganginn á hagkvæmari
hátt. Með vísindalegum starfsað-
ferðum ætti útflutningur á skinn
um að geta orðið stór liður í ut-
anríkisverzlun landsins, auk
þess, sem möguleikar skapast tíl
iðnaðar hér úr skinnunum".
„Aðalfundur SH, haldinn i
maí 1960, skorar á Alþingi að
samþykkja tillögu til þings-
ályktunar um aukna tækni-
menntun. Jafnframt beinir fund-
urinn þeim tilmælum til ríkis-
stjórnarinnar, að nú þegar verði
hafin ítarleg endurskoðun á nú-
gildandi skólalöggjöf landsins
með hliðsjón af þvi, hvernig
hægt verði að auka verklega
kennslu í aðalatvinnugreinum
landsmanna“.
„Aðalfundur SH, haldinn í
maí 1960, skorar á Alþingi og
ríkisstjórn að hefja nú þegar
undirbúning að stofnun skóla
fyrir verkstjóra og verkstjóra-
efni. Engin slík stofnun er nú til
hér á landi ,og má telja bað
næsta furðulegt. Má ekki lengur
dragast að koma á stofn slíkum
skóla, sem getur þjálfað verk-
stjóraefni og þá verkstjóra, sem
nú starfa, á þann hátt, að sem
mest og bezt afköst náist við
hinar margvíslegu framkvæmd-
ir, sem þeir stjórna": ,
„Aðalfundur SH, haldinn í maí
1960, ítrekar fyrri samþykktir
um bann við frystingu á fiski,
sem ekki hefur verið blóðgaður
lifandi, enda sé þeim fiski hald-
ið sér í bátunum og honum land-
að sér.
Jafnframt skorar fundurinn á
Alþingi og ríkisstjórn að athuga
hvort ekki sé hægt að tryggja
línubátum á vetrarvertíð sérstök
veiðisvæði".
Marlon Brando, Glenn Ford og japanska stjarnan Mazhiko Kyo.
Skólaslit Barea-
skóla Akraness
AKRANESI, 3. júní: — Barna-
skóla Akraness var sagt upp í
kirkjunni þriðjudcg. 31. maí kl.
5. — Skólastjórinn, Njáll Guð-
mundsson, hélt ágæta skólaslita-
ræðu. Hálft sjötta hundrað barna
var í skólanum í vetur, og skipt-
ist hann í 21 deild.
Hæstu einkunn yfir skólann
hlaut Jóhann Margrét Guðmunds
dóttir, 9,39. Sjö börn fengu ágæt-
iseinkunn. Veitt voru verðlaun
þeim nemendum sem skarað
höfðu fram úr við námið. Kenn-
arar við skólann voru 15, auk
skólastjóra. í lok skólaslita lék
lúðrasveit Barnaskólans. —
— Oddur
skrifar um:
KVIKMYNDIR
Gamla Bíó:
TEHÚS ÁGÚSTMÁNANS
FFRIR nokkrum árum sýndi
Þjóðleikhúsið „Tehús ágústmán-
ans“ eftir ameríska rithöfundinn
John Patrick.' Var aðsókn að
leiknum mjög mikil, enda var
hann bráðskemmtilegur og
vel með hann farið. Leikritið hef-
ur verið kvikmyndað og John
Patriok einnig samið kvikmynda-
handritið en leikstjóri er Daniel
Mann. Myndin er í öllum megin-
atriðum í samræmi við leikritið
en nýtur að öðru leyti þess að
kvikmyndir hafa meira svigrúm
en leiksviðsverk. Efni myndarinn
ar er óþarft að rekja enda mun
það fjölda manns, sem leikritið
Áttræður i dag:
Bjarni Jónsson, Sval-
harði, Vestmannaeyjum
EINN kunnasti borgari Vest-
mannaeyja-kaupstaðar, Bjarni
Jónsson, Svalbarði, skrifstofu-
stjóri og gjaldkeri Lifrarsamlags
Vestmannaeyja, er áttræður í
dag.
Bjarni er sunnmýlingur, af
hinni kunnu Viðfjarðarætt, fædd
ur að Núpi á Berufjarðarströnd
9. júní 1880, en uppalinn á Stöðv-
arfirði. Átján ára gamall fluttist
hann til Reykjavíkur í atvinnu-
leit og var við verzlunarstörf hjá
Gunnari heitnum Gunnarssyni
kaupm. um sjö ára skeið en síðan
hjá verzluninni Edinborg í Kefla
vík og á Akranesi fimm ár. Frá
Akranesi fluttist Bjarni árið 1910
til Vestmannaeyja og hefur dval-
ið þar jafnan síðan. Um 20 ár
var hann við verzlun Gísla J.
Johnsen, en tók svo að sér bók-
hald og gjaldkerastörf hjá Báta-
ábyrgðarfélagi Vestmannaeyja,
en síðar eða 1932 var hann ráðinn
til Lifrarsamlags Vestmannaeyja
þegar það var stofnað. Vann hann
framanaf fyrir bæði félögin jöfn-
um höndum, -og hefur nú haft
þessi trúnaðarstörf á hendi fyrir
Lifrarsamlagið síðan það var
stofnað.
Árið 1907 kvæntist Bjarni
önnu Tómasdóttir ættaðri úr
Landsveit, hinni beztu konu.
Hún er nú látin fyrir nokkrum
árum. Þau hjón áttu 2 syni, Har-
ald, sem látinn er hér fyrir
nokkru síðan, og Ágúst, sem rek-
ur verzlun í Eyjum.
Jafnframt verzlunarstörfum í
Reykjavík, sótti Bjarni kvöld-
námskeið K.F.U.M. og fór síðar
á 3 mánaða námskeið í verzl-
unarfræði í Kaupmannahöfn.
Auk þeirra trúnaðarstarfa, er
Bjarni hefur frá öndverðu gegnt
í Eyjum fyrir almenning og ein
staklinga, hefur hann tekið þátt
í atvinnulífinu á staðnum til sjós
og lands. Rak t.d. útgerð í félagi
við áðra, frá 1916—1948 og hef-
ur hann því ekki farið varhluta
af þeim örðugleikum, sem útgerð
in átti við að stríða á þeim árum.
Hann hefur jafnan reynst bú-
stólpi og á sinn drjúga þátt í
þeirri uppbyggingu atvinnulífs-
ins í Eyjum, sem verða má und-
irstaða góðrar afkomu komandi
kynslóða austur þar, og stolt
þeirra er nú lifa.
Hann hefur nú á áttræðisaf-
roælinu hálfrar aldar dáðríkt
starf í Vestmannaeyjum að baki.
Sem stendur dvelur Bjarni hér
í Reykjavík á heimili tengdadótt-
ur sinnar frú Önnu Kristjáns-
dóttur, Borgargerði 12, og leitar
sér lækninga við sjóndepru.
Fyrir mína hönd og m.eð.stjórn-
enda minna í Lifrarsamlagi Vest-
mannaeyja, og ég ætla, allra Vest
mannaeyinga, vil ég á þessum
tímamótum minnast með þakk-
læti þessa okkar ágæta samverka
manns, starfs hans og trausts í
hvívetna, og senda honum beztu
árnaðaróskir.
Jóhann Þ. Jósefsson.
sáu í fersku minni. Hin skemmti-
lega sjálfsgagnrýni og sjálfsháð
Ameríkumanna kemur þarna
ágætlega fram og niðurlagsorð
myndarinnar sem hinn ameríski
kapteinn segir við íbúa japönsku
eyjarinnar Okinava: Við komum
hingað og ætluðum að sigra ykk-
ur, en urðum sigraðir", eru at-
hyglisverð.
Marlon Brando leikur Sakini,
éitt veigamesta hlutverk myndar
innar og hið sama og Lárus Páls-
son lék hér með mikilli prýði. Er
leikur Brando’s bráðskemmti-
legur. Hið sama er að segja um
alla sem þarna fara með meiri-
háttar hlutverk, svo sem Glenn
Ford í hlutverki Fisby’s kapteins,
Paul Ford í hlutverki Purdy’s of
ursta og japönsku leikkonuna
Maohiko Kyo, sem leikur Lotus-
blómið og á til að ber heillandi
framkomu og mikinn yndis-
þokka.
Mynd þessi er afburðagóð og
skemmtileg, svo sem vænta
mátti. Hún er tekin í litum og
Cinemascope.
Nýja Bíó:
SUMARÁSTIR í SVEIT
Þetta er amerísk mynd í liturn
og Cinemascope. Hún gerist í
sveit í Bandaríkjunum og segir
frá ungum pilti, Nick Connover
(Pat Boone), sem kemur frá
Ohicago og sezt að hjá frænda
sínum á búgarði hans, en ástæðan
var sú að Nick hafði lent í
klandri við lögregluna í Chicago
út af því að hann og félagi hans
höfðu tekið bifreið ,,að láni‘
Hann slapp við dóm gegn því að
flytjast upp í sveit og var sviptur
ökuleyfi. — Þarna í sveitinni
kynnist Nick nágrannafólkinu,
meðal annars Liz Templeton
(Shirley Jones), sem er dóttir
ríks hrossaræktarmanns. Ahugi
hennar er allur á hestum en hug-
ur Nick’s mest við bílana. Þau
verða samt góðir vinir og fella
brátt hugi saman þó að tregt
gangi fyrir þeim að viðurkenna
það hvort fyrir öðru. En úr því
rætist þó að lokum blessunar-
lega.
Mynd þessi er ekki efnismikil,
en húr. er notaleg og vafalaust
mjög við hæfi unga fólksins,
enda leikur þarna og syngur Pat
Bonne, sem margar telpur eru
hrifnar af og Shirley Jones á án
efa marga aðdáendur meðal
ungra pilta hér sem annarsstað-
ar.
Ólaíur Ásmimtls-
son jarðsimgimi •
AKRANESI, 30. maí. — Á laug
ardaginn fór fram jarðarför Ó1
afs Ásmundssonar. Hann var
sonur Ólínu, dóttur Bjarna Brynj
ólfssonar, bónda á Kjaransstöð-
um og Ásmundar Þórðarsonar frá
Elínarhöfða. Ásmundur gerðist
snemma formaður og bjó á Há-
teigi. Ólaf skorti 8 mánuði til sjö-
tugs, er hann lézt, fæddur 10. jan.
1891. Hann var kvæntur Helgu
Oliversdóttur frá Stöðulkoti í
Sandgerði á Miðnesi. Þeim varð
ekki barna auðið, en ólu upp
slysturson Helgu, Óliver að
nafni.
Ólafur var tryggur í lund, eins
og hann átti kyn til. Hann var
um árabil verkstjóri hjá bróður
sínum, Þórði Ásmundssyni og
vann fyrirtækinu af trú og
dyggð. Við jarðarförina voru á
annað hundrað manns. Sóknar-
presturinn, sr. Jón M. Guðjóns-
son, flutti bæn heima, ræðu í
kirkjunni og söng yfir moldum
hans. —O.
Ibnrekendur
Frafh. af bls. S
ársþing iðnrekenda 1960 á rik-
isstjórnina að beita sér fyrir því
að Alþingi afnemi stóreignaskatts
lögin með ölllu.
ítrekar þingið fyrri ábending-
ar sínar þess efnis að innheimta
stóreignaskattsins verður til þess
að lama hina þjóðhagslegu starf
semi fyrirtækjanna.'
Framleiðslutollurinn.
Ársþing iðnrekenda 1960 átel-
ur harðlega sífellda hækkun fram
leiðslutollsins, sem þegar hefur
valdið framleiðslusamdrætti í
viðkomandi iðngreinum, sem hlýt
ur að enda með því, að tekjur
ríkissjóðs fara minnkandi af þess
um tekjustofni.
Endurskoðun tollskrárinnar
Ársþing iðnrekenda 1960 bend*
ir á að vegna síaukinnar tækni ög
breyttra framleiðsluhátta er
nauðsynlegt að tollskráin sé end-
urskoðuð með skömmu millibili
m. a. með tilliti ti Iþarfa iðnaðar-
ins. Jafnframt beinir þingið því
tl fjármálaráðherra, að F. í. I.
fái fulltrúa í- endurskoðunar-
nefnd tollskrárinnar og þeirri
endursknðun verði hraðað.
Söluskattur
Á undanförnum árum hefur
F. I. I. og önnur samtök iðnaðar-
ins háð harða baráttu gegn hin-
um illræmda söluskatti á iðnað-
arvörum, sem olli margvíslegu
misrétti milli fyrirtækja, öfug-
þróun í atvinnulífinu og dró veru
lega úr samkeppnisaðstöðu iðn-
aðarins gagnvart innfluttum vör-
um.
Ársþing iðnrekenda fagnar því
afnámi söluskatts af iðnaðar-
framleiðslu og þakkar fjármála-
ráðherra forgöngu um þessa mik-
ilsverðu leiðréttingu.