Morgunblaðið - 01.04.1958, Page 10

Morgunblaðið - 01.04.1958, Page 10
10 MORCV1SBT4Ð1Ð Þriðjudagur 1. apríl 1958 UTAN UR HEÍMI XJtg.: H.í. Arvakur, Reykjavfk. Framkvæmdastjón: bigíus Jónsson. AðaXntstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.) Bjarnx Benediktsson. Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Viffu’ Einar Asmundsson. Lesbók: Arnx Ola, sími 33045 Auglýsingar: Arni Garðar Kristmsson. Ritstjórn: Aðalstræti 6. Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480 Askriftargjalo kr. 30.00 á mánuði innanlands. í lausasolu kr. 1.50 eintakið. BERA KOMMUNISTAR ABYRGÐ Á „GEREYÐINGARHÆTTU ÍSLENZKU ÞJÓÐARINNAR"? ,,Eg lék 14 ára ungling, þar til ég varð 23 ára EGAR tveir eða fleiri flokkar starfa saman í ríkisstjórn, verður- hver um sig nokkuð að slá af kröfum sínum til að samkomulag geti náðst. Enginn einn getur í öllu fengið vilja sínum framgengt. Hversu langt rétt er að ganga í tilslökunum hverju sinni fer eftir atvikum. En ætíð eru takmörk fyrir því, sem undan er hægt að láta og þar með taka á sig ábyrgð á því, sem ógeðfellt er eða and- stætt. Því að þess ber að minnast, að samkvæmt íslenzkum stjórn- lögum bera ráðherrar ábyrgð á öllum stjórnarathöfnum. Þeir bera ekki einungis ábyrgð á at- höfnum eða athafnaleysi í þeim stjórnardeildum, sem hverjum og einum hefur sérstaklega verið falið til meðferðar, heldur bera þeir og ábyrgð á því, er gerist í stjórnardeildum samráðherra þeirra. Ekki er það þó svo að skilja, að hver einstakur ráðherra verði dreginn til ábyrgðar fyrir hvert smáatriði, sem samráðherra hans gerir sig sekan um. En þó getur einnig hér svo margt smátt saman safnazt, að stórt verði, svo að samráðherrar þess, er í hlut á, komist ekki undan ábyrgð, ef þeir hafast ekki að. Einkanlega er ljóst, að allir ráðherrar hljóta að bera ábyrgð á þeim málum, sem undir ráð- hei’rafundi heyra. En í stjórnar- skránni segir, að ráðherrafundi skuli halda um nýmæli í lögum og um mikilvæg stjórnarmálefni. Svo skal og ráðherrafund halda, ef einhver ráðherra óskar að bera þar upp mál. Hér er þess ennfremur að gæta, að enginn ráðherra firrir sig ábyrgð með því einu að hreyfa athugasemdum við það, sem sam- ráðherra hans gerir. Ef athuga- semd er að engu höfð, hefur sá, sem hana hefur gert það ráð eitt til að firra sig ábyrgð að beiðast lausnar. Þær reglur, sem nú hafa verið raktar, gilda um refsiábyrgðina á gerðum ráðherra. Hún er mun takmarkaðri en sjálf stjórnmála- ábyrgðin, sem ráðherrar verða að gæta gagnvart kjósendum. Víst er að ef ráðherra gengur svo langt í skeytingarleysi sínu að hann bersýnilega brýtur gegn reglunum um refsiábyrgð, þá hefur hann því fremur brotið þær velsæmisreglur, sem stjórn- málaábyrgðin hvílir á. ★ Þessi sannindi er nauðsynlegt að hugleiða, þegar lesið er það, sem í Þjóðviljanum stendur hinn 30. marz s. 1., þ. e. á sunnudag- inn var. Þar segir stórum stöf- um yfir þvera forsíðuna: „Losum íslenzku þjóðina úr gereyðingarhættu og smán her- stöðva og erlendrar hersetu". í sjálfu meginrnáli greinarinn- ar segir: „Málstaður íslands er í hættu. Tilvera íslenzku þjóðarinnar er í hættu. Þeirri hættu, sem hverj- um manni má augljós vera: að komi til bernaðarátaka milli stórveldanna leiðir erlend her- seta og erlendar herstöðvar á fs- landi af sér gereyðingu íslenzku þjóðarinnar í kjarnorkustríði. „Verndin", sem hernámsmenn blygðast sín ekRi fyrir að heimska sig á að nefna svo, er því geigvænlegasta hætta, sem nokkru sinni hefur vofað yfir ís- lenzku þjóðinni“. „Fyrir tveim árum hétu stjórn- arvöldin því að segja upp her- stöðvasamningnum, þau hafa ekki staðið við þetta loforð. Þau svík leiða gereyðingarhættu yfir þjóðina". Ef þeir, sem þetta skrifa, tryðu sjálfir því, sem þar stendur, þá er þar með kveðinn upp hinn harðasti áfellisdómur yfir sjálf- um þeim. Þeir hafa nú nokkuð á annað úr stutt ríkisstjórn, sem vitað er að búin var að skjóta sér undan að fullnægja loforð- inu, sem hún í upphafi gaf um brottrekstur hins erlenda varn- arliðs. Óumdeilanlegt er, að það loforð var önnur meginforsendan fyrir myndun núverandi ríkis- stjórnar. Menn geta að vísu slakað til um margt til að halda við sam- starfi um stjórn málefna ríkisins. En óhugsandi er, að þeir slaki svo til, að þeir fallist á að taka ábyrgð á athöfnum, sem þeir sjálfir trúa að stofni „tilveru ís- lenzku þjóðarinnar í hættu“, hvað þá „hættu“, sem þeir segja, að „hverjum manni má vera augljós vera“, enda sé hún svo „geigvæn- | leg“ að af geti hlotizt „gereyð- 'ing íslenzku þjóðarinnar". ★ Hér er ótvírætt um að ræða atriði, sem er svo mikilvægt, að ekki er hægt að vinna til að fá að vera við völd, ef það kostar að taka á sig ábyrgð á slíku. En einmitt það hafa ráðherrar komm úrtista gert. Þeir hafa bæði tekið á sig hina lagalegu refsiábyrgð og stjórnmálaábyrgðina. Og þing flokkur kommúnista og sjálfur kommúnistaflokkurinn hafa gerzt samábyrgir í þessu með því að styðja ráðherrana eftir sem áður. Um þetta verður ekki deilt. í því sambandi skiptir í sjálfu sér engu, þó að ráðherrar komm- únista hefðu gert stöðugan ágreining út af þessu og haldið málinu vakandi innan ríkisstjórn- arinnar og knúið á samráðherra sína um fullnægingu hins gefna loforðs. Meðan þeir láta „ger- eyðingarhættu íslenzku þjóðar- innar“ ekki varða samvinnuslit- um, þá taka þeir á sig ábyrgð- ina á henni ekki síður en hinir. Ábyrgð þeirra verður einmitt þeim mun meiri, þar sem þeir hafa að eigin sögn sannfæringu um hina „geigvænlegu hættu“ fyrir þjóðina, þar sem samstarfs- menn þeirra væntanlega líta öðru visi á. Vesöld kommúnista verður þó þá fyrst að fulludjós, þegar upp- lýst er, eins og málgagn utan- rikisráðherra gerir, s. 1. laugar- dag: „ — — — ekki er vitað til að ráðherrar þeirra hafi í eitt einasta skipti nefnt málið innan ríkisstjórnarinnar, síðan hún var mynduð“. FYRIR nokkru var sagt hér í blaðinu frá örlögum kvikmynda- Ieikara, sem hafið höfðu leiklist- arferil sinn sem barnastjörnur í Hollywood og náð heimsfrægð. Þessum ungu kvikmyndaleikur- um er mikill vandi á höndum, er þeir eiga að leggja gervi burna leikarans á hilluna og byrja að Roddy McDowall heldur því ákveðið fram, að börn, sem leika í kvikmyndum, geti líka átt fram- tíð fyrir sér sem fullorðnir kvik- myndaleikarar. „Hvorki Judy Garland né Elizabeth Taylor áttu Roddy McDowall í kvikmyndinni „Lassie Come Home“. Þykir nú mjög fjölhæfur leikari. í erfiðleikum". segir hann. Þó viðurkennir hann, að reynt sé í lengstu lög að koma í veg fyrir, að þessi börn verði „fullorðin“. „Ég lék 14 ára unglinga, þangað til ég var 23 ára. Það kom sér vel, að ég leit út fyrir að vera yngri en ég var“, segir Roddy. Hann er fæddur ' Englandi, en 12 ára gamall fluttist hann til leika sem fullorðið fólk. Mörg- um mistekst þetta algjörlega, öðrum heppnast betur. Ekki verð- ur betur séð en Roddy McDowall sé á góðri leið með að vinna sér álit sem mjög góður leikari. — Margrét O’Brien hefur einnig haldið áfram að leika, en ennþá er ekki fullvíst hvernig henni tekst sem fullvaxinni leikkonu. Bandaríkjanna með fjölskyldu sinni. Það var árið 1940, og lék hann skömmu síðar í kvikmynd- inni „How Gr’een Was My Valley“. „Ég lék i fjórum kvik- myndum með dýrum, ef svo mætti segja, en 38 kvikmyndum með mönnum. Ég man sérstak- Margrét O’Brien hefur verið önnum kafin, síðan hún var fyrir- sæta ljósmyndara í fyrsta sinn tveggja ára gömul. Móðir henn- ar, sem er metnaðargjörn, hvatti litlu stúlkuna til dáða. Faðir henn ar dó, áður en hún fæddist. Mar- grét varð heimsfræg fjögra ára gömul, er hún lék litla munaðar- lausa stúlku með fléttinga í kvik- myndinni „Journey for Mar- garet“. Hún heitir réttu nafni Angela Maxine Hymberg og er af spönskum og þýzkum ættum. Gelgjuskeiðið stóð henni ekki fyrir þrifum á sviðinu, heldur ’ék hún ótrauð áfram. Tvítug, aðlaðandi stúlka Nú er hún tvítug, aðlaðandi, ung stúlka. Margrét er þó engan veginn orðin fullþroska, sjálf- stæð stúlka. Yfirleitt fylgir hún alltaf ráðum móður sinnar, er um miklar ákvarðanir er að ræða. Hún segist vera ákveðin í að halda áfram á þeirri braut, sem hún lagði út á fjögurra ára gömul. lega eftir þessum fjórum, af þvl að þær urðu mjög vinsælar“, seg- ir McDowall hlæjandi. Ein af þessum fjórum myndum var „Lassie Come Home“. Roddy fór til New York 1953 til að leggja stund á leiklistarnám. ÓkvæntuT og eftirsóttur Það kom mönnum nokkuð á óvart, er hann lék á Broadway, m. a. í leikritum eftir Bernard Shaw, að Roddy McDowall reynd ist mjög fjölhæfur leikari. Nú leikur hann ú móti Dean Stock- well, sem líka lék í kvikmynd- um sem barn, í „Compulsion“, sem sniðið er eftir Loeb-Leopold málaferlunum frægu. Leika þeir ungu mennina, er drápu kunn- ingja sinn. Þykir Roddy McDo- wall leika hlutverk sitt mjög vel. Hann er ókvæntur og eftirsóttur, að því er sagt er. Margrét leikur nú aðallega I sjónvarpsþáttum. Margrét O’Brien með Judy Gar- land í „Meet Me in St. Louis“. Leikur nú aðallega í sjónvarps- þáttum. Þótt kunnáttan sé ekki mikil leynir ánægjan sér ekki. Smáárekstrar og veltur skipta ekki máli, enda getur það hent færustu skiðagarpa. Margrét O' Brien varb fræg sem litil munaðarlaus stúlka með fléttinga

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.