Morgunblaðið - 18.05.1954, Blaðsíða 1

16 síður
41. árgangur.
111. tbl. — Þriðjudagur 18. maí 1954.
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Treystum vináttutengsl-
in milli þjóða okkar
ávarp Bjarna Benediktssonar menntamálaráðherra
á finnskum hljómleikum í Þjóðleikhúsinu
á sunnudaqskvöldið
RÍKISÚTVARPID og Finnska sýningin efndu til finnskra tón-
leika Sinfóníuhljómsveitarinnar i Þjóðleikhúsinu s. 1. sunnu-
dagskvöld. Stjórnandi hljómsveitarinnar var Jussi Jalas og ein-
söngvari Antti Koskinen óperusöngvari. Ennfremur söng Karla-
kórinn Fóstbræður undir stjórn Jóns Þórarinsson nokkur lög. —
Leikin og sungin voru verk eftir finnsk tónskáld.
Áður en hljómleikarnir hófust flutti Bjarni Benediktsson
menntamálaráðherra og settur forsætisráðherra ávarp. En í lok
þeirra bað Vilhjálmur Þ. Gíslason útvarpsstjóri leikhúsgesti að
hylla Finnland með ferföldu húrrahrópi. Var svo gert.
Hljómleikar þessir voru hinir glæsilegustu og var bæði hljóm-
sveitinni, stjórnanda hennar, einsöngvara og Karlakórnum Fóst-
bræður ágætlega tekið.
Hér fer á eftir ávarp það, sem Bjarni Benediktsson mennta-
málaráðherra flutti áður en hljómleikarnir hófust:
Pólsk lögregla „sprengdi" verk
fallsmeim út úr kalanúmunni
Brelar og SA-Asía
LONDON 17. maí. — Churchill
forsætisráðherra gaf yfirlýs-
ingu í dag í brezka þinginu
varðandi öryggisbandalag
Suðaustur Asíu. Hann sagði
að brezka stjórnin hefði engar
skuldbindingar tekið á sig i
sambandi við myndun slíks
bandalags og myndi ekki gera
fyrr en útséð væri um að
Genfar-ráðstefnan reyndist
árangurslaus. Hins vegar sagði
hann að ekki kæmi til mála
að Bretar skærust úr leik í
umræðum um málið, þar sem
hernaðarógn kommúnista við
þennan heimshluta væri aug-
ljós. — Reuter.
Allir íslendingar, sem verið
hafa í Finnlandi Ijúka upp um
það einum munni, að óvíða eða
hvergi sé betra að koma fyrir
íslending. Sýnist það að vísu
staðfesta sannindi hins gamla
orðtækis, að vík skyldi milli
vina, en víst er þó, að fjarlægð-
in ein dugar ekki til að skapa
vináttuna.
'Það þarf meira til, og þá fyrst
og fremst gagnkvæm kynni. Ef
þú vin átt, þann vel trúir, far að
finna oft. En gagnkvæmar heim-
sóknir milli svo fjarlægra landa,
sem Finnlands og íslands eru að-
eins á fárra færi. Og kynnanna
má afla með öðru móti. Við, sem
aldrei höfum til Finnlands kom-
ið, þykjumst þó þekkja sitt hvað
til finnsku þjóðarinnar og allt er
það á þann veg, sem vekja hlýt-
ur virðingu og aðdáun. Skal ég
ekki rekja þá sögu. Hún er öll-
um kunn.
Framh. á bls. 12
Rússar hóta austur-
rísku stjórninni hörðu
Vínarborg 17. maí. Einkaskeyti frá Reuter.
IVAN ILITSCHEV hernámsstjóri Rússa í Austurríki afhenti aust-
urrísku stjórninni í dag harðorða mótmælaorðsendingu, þar
sem Rússar hóta hörðu „ef austurríska stjórnin heldur áfram að
skjóta skjólshúsi yfir and-rússneska starfsemi“.
Lm 100 manns létu
lífíð í lögregluaðgerðum
Belgrað 17. maí. — Einkaskeyti frá Reuter.
IBYRJUN þessa mánaðar varð sprenging í kolanámu einni í
Póllandi, þar sem meir en hundrað námumenn létu lífið. Það
var fyrst tilkynnt í Póllandi að hér hefði verið um slys að ræða.
En opinbera júgóslavneska fréttastofan kveðst nú hafa það eftir
öruggum heimildum, að það hafi verið pólskir lögreglumenn, sern
ollu sprengingunni með ráðnum hug.
„BEZTA KOLANÁMAN!" lögreglu voru þegar kvaddar að
Kolanáma þéssi er í Slesíu ognámunni.
nefnist , Barbara Vizvolenija".
Um miðjan aprílmánuð birtustÚRSLITAKOSTIR OG
greinar um hana í fjölda pólskraSPRENGING
blaða og var hún þar talin til fyr- Lögreglumennirnir settu
irmyndar. Var hún sögð „bezta kolanámumönnunum nokkr-
kolanáman í Slesíu þar sem námu
mennirnir kunna að vinna“.
400 I INNISETUVERKFALLI
En 1. maí þegar átti að skipta
um vakt, neituðu 400 námuverka-
menn að fara upp úr námugöng-
unum. Þeir kröfðust betri kjara
og ákváðu að geri innisetuverk-
fall, þar til gengið yrði að kröf-
um þeirra En í Póllandi eru verk
föll bönnuð, svo að sveitir öryggis
um sinnum úrslitakosti, en
þegar allt kom fyrir ekki,
gripu þeir til ráðstafana og
komu af stað sprengingu í nám
unni Talið er að sprengingin
hafi því miður orðið miklu
sterkari en lögreglumennirn-
ir ætluðust til og varð afleið-
ingin sú að rúmlega hundrað
námumenn létu lífið en fleiri
voru fluttir upp brenndir og
slasaðir. Voru þeir fluttir í
sjúkrahús og hlynnt að þeim
HÓTANIR RÚSSA
Krefjast Rússar þess að austur-
ríska stjórnin geri ráðstafanir til
að stöðva ýmiskonar andróður
and-kommúnista. Ef Austurríska
stjórnin sinnir ekki kröfu Rússa
kveðst rússneska hernámsstjórn-
in muni gera sínar eigin ráðstaf-
anir til nð koma í veg fyrir und-
irróðurs.-tarfsemina.
BROT Á FJÓRVELDA-
SAMÞYKKT
Ilitschev gekk sjálfur á fund
Julius Raab forsætisráðherra og
Framh. á bls. 12
Vísað úr landi fyrir njósnir
Krafa Veslurveldanna
Eftirlitsmenn geti far-
ið um allt Indó-Kína
GENF 17. maí. — Einka-
skeyti frá Reuter.
★ Fulltrúar þeirra níu þjóða,
sem ræða Indó-Kína málin,
héldu lokaðan fund í dag og^.
herma fregnir, að talsverður
árangur hafi náðst einkum í
því að ná samkomulagi um
brottflutning særðra frá Dien
Bien Phu.
★ Einnig miðaði nokkuð áleið-
is í áttina að vopnahléi í
Indó-Kína. Umræður fóru
einkum fram varðandi þá
kröfu Frakka að Laos og
Kambodja verði utan við
vopnahléssamningana og um-
ræðurnar vcrði eingöngu Um
Viet-Nam, þar sem mestu
bardagarnir hafa staðið.
Vesturveldin setja einnig
fram kröfur um að hlutlausa
eftirlitsnefndin og fulltrúar
fái heimild til að ferðast
hvert sem hún vill um Indó-
Kína til þess að hindra að
vopnahléssamningar séu rofn-
ir. Kommúnistar hafa verið
ófúisir að fallast á það og
þykir það benda til þess að
þeir hyggi að senda aukið
herlið frá Kína þótt vopna-
hléssamningar komist á.
Kristján hershöföingi var
flnttur brott óskaddaður
En særðir menn fengu skki aðklynningu
Hanoi 17. maí. Einkaskeyti frá Reuter.
FYRSTU særðu hermennirnir sem fluttir eru frá Dien Bien Phu,
komu í dag til Hanoi. Fréttamaður Reuters átti tal við nokkra
þeirra og fer hér á eftir frásögn Marcel Champery liðsforingja,
sem var einn hinna særðu af falli virkisins:
FYRIR nokkru var tveimur starfsmönnum rússneska sendiráðsins í London visað úr landi, þar sem
þeir voru bendlaðir við hernaðarnjósnir. Um þetta leyti var rússneskt farþegaskip Belostrov á höfn-
Inni i London og fóru starfsmennirnir úr landi með því. Myndin sýnir er verið er að bera farangur
þeirra um borð í skipið.
mFREKARI BARDAGAR
ÞÝÐINGARLAUSIR
Hersveitir Viet-Minh héldu
áfram látlausum
Var mikill fjöldi uppreisnar
manna kominn í útvirki höfuð
stöðvanna og voru að ryðjast
inn í aðalbækistöðvar Krist-
jáns de Castries hershöfðingjaj
þegar de Castries sá að frek*
ari bardagi var þýðingarlaus.
áhlaupum. g Qaf ,je Castries hermönnura
sinum fyrirskipun um aS
leggja niður vopnin. Leið svo
ekki að löngu þar til liðsfor*
Framh. á bls. 2