Morgunblaðið - 01.02.1938, Blaðsíða 2
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 1. febr. 1938.
4 ára áætlun Görings mætir
andstöðu iðnaðarmanna
Fimm ára afmæli Hitlersstjorn-
arinnar haldiO hátfðlegt
FRÁ FRJETTARITARA VORUM.
KADPMANNAHÖFN I GÆÍi.
MIKIÐ var um dýrðir í Þýskalandi í gær í til-
efni af því, að fimm ár voru Iiðin frá
valdatöku Hitlersstjórnarinnar. Afraælið
var hátíðlegt haldið um alt Þýskaland.
Berlínarbúar söfnuðust saman fyrir utan ríkiskansl-
arahöllina og 20 þúsund manns báru kyndla í blysför, sem
farin var í Berlín til heiðurs Adolf Hitler ríkiskanslara.
Enska blaðið „Daily Telegraph“ skýrir frá því í dag, að
hœtt hafi verið við að kalla ríkisþingið saman eins og ráðgert
hafði verið í tilefni af 5 ára afmæli Hitlersstjórnarinnar, vegna
óánægju út af 4 ára áætluninni.
Vaxandi andúðar gætir nú innan þýska iðnaðarins út af
4 ára áætluninni. Hitler mun því hafa sjeð, segir „Daily Tele-
graph“, að óheppilegt væri að kalla þingið saman nú.
Fullyrt er að þýska stjórnin
hafi nú í hyggju að umskipa
þýska iðnaðinn undir enn
strangara rílciseftirliti en verið
hefir.
NÝTT HEIÐURS-
MERKI.
Berlín í gær. FÚ.
Hitler hjelt enga ræðu í sam-
bandi við afmælisdag þýsku
stjórnarinnar, en í tilefni af
deginum stofnaði hann nýtt
heiðursmerkí, sem veitt skal
embættisimönnum ríkisins fyrir
trúa þjónustu og langt og gott
starf.
„AFMÆLrsdJðyÍN“
Dr. Ley, ieiðtogi verklýðs-
mála í Þýskalandi gaf út opin-
bera tiikynningu í gær á fimm
ára minningarhátíð þess að
nazistar tóku völd 1 Þýskalandi
og 3egir í tilkýnriingunni, að
þýska stjórnin muni nú fara að
vinna að því að koma á full-
komnu ellistyrktarkerfi í land-
inu. (Skv. Kalundb.-frjettj.
VERKAMENN Á
OLIMPÍULEIKI
f TOKIO
Ennfremur muni þessa fimm
ára afmælis verða irtínat með
því, að efla f jelagsskapinn
„Kraft durch freude“ mjög um
fram það, sem verið hefir og
muni hann þegar á næsta sumri
koma upp ýmsum sjóböðum og
sumardvalarstöðum fyrir verka-
menn.
Loks tilkynnir hann það að
sjerstök skip verði send með
verkamenn á næstu Olympíu-
leika í Tokio.
SLYS VIÐ HÁTÍÐA-
HÖLD.
London í gær. FÚ.
Við hátíðahöldin í Frankfurt
am Main í gær, í tilefni af 5
ára afmæli valdatöku Hitlers,
vildi það slys til að brfreið ðk
með fullum hraða inn í fylk-
inu stormsveitarmanna og
feldi 20 menn til jarðar. Sjö
þeirra liggja í sjúkrahúsi, mjög
hætfulega meiddir.
Gísli Jónsson
kaupir
Bíldudal
Ogurleo
loftárás á Barcelona
FRÁ FRJETTARITARA
VORUM.
KHÖFN í GÆR.
Londonarblaðið „Daily
Telegraph“ segir frá
ógurlegri loftárás sem flug-
vjelar Francos gerðu á Bar-
celona, núverandi höfuðborg
rauðliða á Spáni í gær.
Loftárásin var svo miltil,
að níu hæða hús hrundu til
grunna.
Hundruð manna ljetu lífið
í loftárásinni. Fullyrt er að
minsta kosti 350 manns hafi
látið lífið í loftárás þessari.
150 Hk höfðu fundist þegar
seinast frjettist.
Frjettaritari enska blaðs-
ins „Daily Herald“ í Barce-
lona horfði sjálfur á alls 30
hús hrynja.
Gísli Jónsson vjelstj. hefir
nýlega fest kaup á Bíldu-
dalseiginni, en hana hefir Á-
gúst Sigurðsson kaupmaður átt
um alllangt skeið.
Á fyrri tíð var þar mikil út-
gerð og blómlegt atvinnulíf,
sem kunnugt er. En útgerð þar
hefir færst:, mjög paman ,og
doðnað útaJi, svo afkoma al-
mennings hefir verið þar mjög
ljeleg.
íbúar eru þar um 500 marins.
Nýlega hefir verið reist þar
hraðfrystihús,., fyrir kola. Hefir
það orðið nokkur búbót fyrir
þorpsbúa.
En nú ætlar Gísli að koma
þar á fót tveim fyrirtækjum,
sem mjög bæ.ttu úr atvinnukosti
manna og tekjumissi er þeir
hafa orðið fyrir, er veiðiskip,
sem þaðan voru gerð út, hafa
verið seld á brott.
í fyrsta lagi ætlar hann að
koma þarna upp rækjuverk-
smiðju. Ætti hún að geta veitt
um 90 manps atvinnu og veita
300—500 þúsund krónum á ári
til staðarins, ef samkomulag
næst við Fiskimálanefnd um
lögákveði|> ^ramlag til verk-
smiðjitnnár.-
Þá ætlar Gísli að koma þarna
upp fiskimjölsverksmiðju, svo
hægt verði að hagnýta allskon-
ár fiskúrgari'g og verðlitlar fisk
tegundir, svo og síld, sem oft
veiðist mikíl þar í firðinum á
vorin.
Ennfremuf hefir hann í
hyggju að bæta þarna hafnar-
virki, sem allmjög hafa gengið
úr sjer hiri 'áíðari ar.
Takist G'fsía, sem vonandi er
að koma þessum áformum sín-
um í frafnkvæmd, gerbreytist
afkoma almennings í kauptúni
þessu.
Nýtt stjórnarfyrirkomu
lao á Franco-Spáni
Kalundborg í gær. FÚ.
F'-anco hershöfðingi hefir
birt tilskipun sem félur í
sjer nýtt stjórnarfyrirkomulag
í þeim,hluta Spánar sem hann
ræður yfir.
Verður hann forseti ríkisins
og hefir við hlið sjer þjóðráð
er samanstendur af fulltrúum
þeirra flokka er styðja hann.
Tólf ráðherrar verða í stjórn
hans og eru þeir allir undirráð-
herrar forsetans.
CORTEZ SETT.
Spanska þingið (Cortez) var
sett í Barcelona í dag og voru
þar viðstaddir ýmsir þingmenn
frá öðrum löndum til þess að
láta þinginu í tje samúð sína.
Þar á meðal, fjórir frá Dan-
mörku. Meðal kveðju skeyta er
þinginu bárust var eitt frá sex-
tíu og fjórum þingmönnum í
fulltrúadeild Bandaríkjaþíngs.
Hitler kaupif
isleuskar lorn<
ritaútilÓLfur
HITLER ríkiskanslari
Þýskalands hefir
pantað sjer eintak af öll-
um fornritaútgáfum dr.
Ejnars Munksgaards af
íslenskum bókum og hand-
ritum og ætlar hann það
til persónulegra nota. FÚ.
Eimskip, Gullfoss er í Reykjavík,
Goðafoss er ,á leið til Vestmanna-
eyja frá Hull, Bruarfoss kom til
Leith kl. 1 í fyrri nótt, Dettifoss
fór til útlanda í gærkyöldi kl. lf),
Lagarfoss kóm til Akureyrar í gær,
Selfoss er í Antwerpen.
Höllin Soestdijke, þar sem Júlíana prinsessa fæddi bam sitt. — Á
myndinni sjest mannfjöldi, sem er að bíða eftir gleðitíðindunum.
Þannig hefir hópnr fólks beðið fyrir utan höllina á hverjum degi
allan janúarmánuð.
Tveggja daga hátíðahöld
í Hollandi
Júlíana prinsessa elgnaðisl
dóllur i gærmorgun
FRÁ FRJETTARITARA VORUM.
KAUPMANNAHÖFN I GÆR.
MEÐ eftirvæntingu töldu Holiendingar fall-
byssuskotin, sem skotið var á öllum aðset-
ursstöðum hollenska hersins í morgun kl.
9l/2. Skotin voru 51 og þá vissu Hollendingar að Júlíönu
prinsessu hafði fæðst dóttur.
Flestir höfðu vænst þess að skotin yrðu 101, því það hefði
þýtt fæðingu sveinbarns.
VILHELMÍNA
HIN SEINLÁTA.
Hollenska þjóðin hafði síðan
í byrjun janúarmánaðar beðið
með eftirvæntingu eftir þessum
falibyssuskotum og sumum, sem
var farið að þykja biðin, löng,.
voru í gamni farnir að kallla
hinn væntanlega prins eða prins
essu Vilhelm eða Vilhemínu
hina seinlátu. Að vísu verður
ekki tilkynt fyr en á morgun
hvað hin nýfædda prinsessa á
að heita, en flestir búast við
því að hún verði skírð Vílhelrii-
ína, í höfuðið á Ömmu sinni,
núverandi Hollandsdrotningu.
Fæðingin gekk vel og mæðg-
unum líður báðum vel. Barnið
vóg 16 merkur.
TVEGGJA DAGA
HÁTÍÐAHÖLD
Þrátt fyrir nokkur vonbrigði
útaf því, að það skyldi ekki
verða prins, sem fæddist, er
geysimikill fögnuður um ger-
valt Holland. Almennur frídag-
ur er í dag og á morgun í Hol-
íandi vegná fæðingarinnar.
Þegar fregnin um að prins-
essan væri fædd, barst út, kept-
ust biöðin um að senda út auka
útgáfur, þar sem skýrt var frá
öllu J Æambándi við fæðinguna,
éfíir því, sem frjettir bárust.
TILKYNNINGAR UM
FÆÐINGUNA.
Allir aðsetursstaðir hersins
og öll herskip Hollendinga
skutu 51 skoti samtímis, Fyrstu
skotunum var hleypt af á mín-
útunni 9^4 í morgun. Kirkju-
klukkum var . hringt um alt
land, pípur voru þeyttar í
verksmiðjum og á skipuna. —
Flugmenn köstuðu niður úr
flugvjelum gulum fregnmiðum,
hirðkallarar klæddir í gula
miðaldabúningá gengu um göt-
ur bæjanna og tilkyntu fæð-
iriguna. Þeír lásu boðskap sinn
af pergameritskjölúm, eri á
undan þeim gengu sveinar og
bljesu lúðra.
FÖGNUÐINUM
VERÐUR EKKI MEÐ
ORÐUM LÝST.
Hús eru öll fánum og blóm-
um skreytt í Hollandi.
Yfirleitt er ekki hægt að
lýsa með orðum gleðilátum
fólksins. Fólk dansar um göt-
urnar hrópandi húrra hrópum.
I gær yoru allir stærri bæir í
Hollandi lýstir upp með skraut-
Ijósum og víða voru kynt gleði-
bál.
FÆR HÆRRI
METORÐ EN
FAÐIRINN.
Hin nýfædda prinsessa er
bláeyg og ljóshærð. Prinsessan
verður sett hærra í metorða-
stiganum en faðir hennar,
Bernhard prins.
Alexandrine drotning
alheil heilsu
Aíexandrine drotning er nú
útskrifuð af sjúkrahúsinu
og fór heim til sín á Amelíen-
borg í gær. (FÚ).
50 ára verður í dag ekkján Svan-
hildur Ingimundardóttir, Veghúsa-
Míg 3; ,