Morgunblaðið - 05.07.1930, Blaðsíða 3
MORGUNBLAÐto
S
Tftlcrgttwblafctfc
Úícef.: H.f. Árvakur, Reykjavlk
Rltntjörar: J6n KJartannnon.
Valtýr Stefánenon.
Rltntjörn og- afgrilösla:
Auaturatrœtl 8. — Slmi 600.
Auslýslngaatjörl: B. Hafbers.
Auglýainsaakrif atof a:
Auaturstrseti 17. — Simi 700.
Hel jaalmar:
Jön KJartansoon nr. 742.
Valtýr Stefánsson nr. 1220.
B. Hafberg nr. 770.
Aakrlftagjald:
Innanlands kr. 2.00 á mánuBl.
Utanlanda kr. 2.60 á mánuBl.
f lauaasölu 10 aura eintaklB,
20 aura meB Lesbök.
Erlendar símfregnlr.
Stjórnarmyndun í Finnlandi.
London (UP) 3. júlí FB.
Helsingfors: Relander forseti
hefir falið Svinhufvud efrideild-
arþingmanni að mynda stjórn.
(Svinhufvud er 59 ára gam-
all. Hann var forseti „hvítu
stjórnarinnar“ í finska frelsis-
stríðinu 1917—1918).
Þingfrestun í Bandaríkjunum.
London (UP), 4. júlí FB.
Washington: Sjötugasta og
fyrsta þjóðþing Bandaríkjanna
hefir frestað þingfundum þang-
að til í desember, eftir 15 mán-
aða að kalla látlaus fundahöld.
i
Hlutafje í Alþjóðabankanum.
Helsingfors: Finnlandsbanki
hefir ákveðið að skrifa sig fyr-
ir tíu miljónum gullfranka, eða
4000 hlutum í Alþjóðabankan-
um.
0
Gamlir peningar
fundnir í Gaulverjabæ.
Við útfærslu kirkjugarðs í
Uaulverjabæ, tóku menn mold úr
hálgarði utan við kirkjugarðinn
"til þess að fylla með útfærsluna.
Vildi þá svo til, að undan rek-
unni hjá einum verkamanninum
valt upp hrúga af silfurpen-
ingum. Maðurinn kallaði upp til
þess sem næstur var: „Sjáðu nú.
Jón!“ Tóku þeir til að tína upp
dg fundu þarna ca.. 350 silfur-
peninga, flesta af svipaðri stærð
•og 50-eyringarnir voru. Allir eru
þeir meira og minna kripplaðir,
sumir brotnir sundur. Nokkrir
■eru minni og virðast þeir meira
slitnir. Flestir eru þeir með róm-
versku letri í kringum gjörð á
háðum hliðum, og gyðjumynd á
miðri annari hliðinni, en tvöfald-
ur kross þvert og langs yfir hina
hliðina. Þar sem peningar þessir
eru allmjög kripplaðir, er óvön-
oim örðugt að lesa á þá.
Utan um hrúguna mótaði fyr-
ir dökkum öskuhring, trjeöskju,
áem peningarnir höfðu verið 1.
En svo var stökkt í því, að engu
heillegu varð náð, enda hugur-
inn í mönnunum allur við að
tína silfrið upp úr moldinni.
Þetta var nálægt einum meter
újúpt í jörð. óglöggt mótaði þar
fyrir grjóthleðslu skamt frá, og
Öskuvart var þar í stöku stað.
Var strax hætt að grafa
þarna, og verður ekki hreyft
meir þar til fornminjavörður
hefir sícoðað staðinn.
Dagur Brynjúlfsson.
Kjötinnflntiiingnrinii.
Hefir stjórnin gefið út bráíabirgðalög ?
Eða ^hefir hún brotið lög landsins?
Eins og skýrt var frá nýlega
hjer í' blaðinu, hafði stjórnin
leyft innflutning á nýju kjöti
frá Danmörku fyrir Alþingishá-
tíðina. Eftir því sem Tíminn
skýrði frá mun innflutningur
þessi hafa numið um 8 smálest-
um. Gat stjórnarblaðið þess, að
þetta danska kjöt, hafi verið
flutt inn vegna þess að rann-
sókn hafi leitt í ljós, að hjer
yrði kjötskortur um hátíðina.
En hvað hefir reynslan sýnt
í þessu efni?
Þann 16. f. m. átti Morgun-
blaðið tal við forstjóra helstu
kjötverslana í bænum og fekk
upplýsingar um kjötbirgðir
þeirra. Þá voru um 70 smálestir
af kjöti fyrirliggjandi í íshús-
unum. Og síðustu dagana fyrir
hátíð bárust að daglega tugir
nautgripa og alikálfa til slátr-
unar, svo fullyrða má, að hjer
hafi verið fyrirliggjandi um 100
smálestir af nýju kjöti, þegar
hátíðin hófst.
Og hvað er að segja um birgð-
irnar nú eftir hátíðina?
Mbl. átti aftur tal við kjöt-
verslanirnar og fekk þær upp-
lýsingar að hjer væri ennþá
mjög miklar birgðir fyrirliggj-
andi, langsamlega meiri en
nokkru sinni áður á sama tíma.
Þetta er þá kjötskorturinn,
sem Tíminn reyndi að hafa til
afsökunar gerræði stjórnar-
innar!
En leyfist að spyrja stjórn-
ina: Samkvæmt hvaða heimild
yar þetta danska kjöt flutt inn
í landið? Lögin frá 23. apríl
1928, um varnir gegn gin- og
klaufaveiki, banna innflutn-
ing á nýju kjöti; og þau veita
stjórninni enga heimild til þess
að gefa undanþágu.
Svo var að skilja á Tímanum,
að atvinnumálaráðherrann hafi
gefið út bráðabirgðalög til þess
að fá þetta danska kjöt flutt
inn. En þau bráðabirgðalög hafa
hvergi verið birt ennþá. Lög-
birtingablaðið hefir þrisvar
komið út síðan þetta kjöt var
flutt inn, en bráðabirgðalögin
hafa þar ekki sjest. Máske hefir
stjórnin ekki gefið út nein bráða
birgðalög; en þá hefir hún brot-
ið lög landsins og á að sæta á-
byrgð fyrir athæfið. Og þjóðin
á heimting á að fá fulla vitn-
eskju um þetta mál.
Þessi kjötinnflutningur stjóm-
arinnar hefir haft mik.lar og
alvarlegar afleiðingar fyrir
bændur landsins. I haust var
bændum ráðlagt að ala í vetur
kálfa og nautgripi og flytja
hingað laust fyrir hátíðina. Og
bændur gerðu þetta mjög al-
ment. En þegar þeir eru sem
óðast að flytja kjötið til bæj-
arins, kemur tilkynning frá
stjórninni um það, að flutt verði
inn danskt kjöt handa gestum
Alþingis að borða í veislum há-
tíðarinnar. Afleiðingin varð vit-
anlega sú, að kjötverslanir
kiptu að sjer hendinni um kaup
á kjöti, og fjöldi bænda höfðu
ekki annað en fyrirhöfnina og
kostnaðinn við að vera að ala
kálfa og nautgripi í vetur.
Tíminn reyndi að afsaka
frumhlaup atvinnumálaráðherr-
ans með því að koma ábyrgð-
inni yfir á hátíðarnefndina. —
Blaðið vildi halda því fram,
að ráðherrann hefði verið verk-
færi í höndum hátíðarnefndar.
En veit ekki stjórnarblaðið, að
atvinnuráðherrann er sjálfur í
hátíðarnefndinni? Og ekki nóg
með það — heldur er dómsmála
ráðherrann einnig í nefndinni!
Stjórnin er tvöfaldur aðili í
þessu máli og ber þar af leið-
andi tvöfalda ábyrgð .
Klæðaverksmiðjan „Gef jun“
sýnir* framleiðsluvörur sínar í
sambandi við landssýningu Heim
ilisiðnaðarfjelagsins í Mentaskól-
anum. Eru þar til sýnis um 80
tegundir af .kvenna-, karla- og
br.rnafataefnum. Þar á meðal er
teppi, með innofnu ríkismerki
íslands.
Klæðaverksmiðjan Gefjun var
etofnuð 1897, og er því elsta
klæðaverksmiðja landsins. Hef-
ir verksmiðjan ágætar vjelar, og
er því fær um að framleiða bestu
dúka, sem framleiddir verða úr
íslensku ullinni. Hefir verksmiðj-
an á undanförnum árum unnið
úr 50—60 tonnum af ull á ári.
Gestir innlendir og erlendir,
sem sjá sýningu Gefjunar í leik-
fimishúsi Mentaskólans, dást að
því, hve prýðilega dúka verk-
smiðjan getur unnið úr íslenskri
ull. Er það fyrst og fremst að
þakka framkvæmdastjóra verk-
smiðjunnar, Jónasi Þór, hve
vandaða, margbreytilega og hent
uga dúka verksmiðjan framleiðir.
Barnadauðinn í Lýbeck.
Forstjórar heilbrigðisráðu-
neytisins í Lybeck, próf. dr.
Deyckes og dr. Altstedt hafa
látið af embætti samkvæmt ósk
borgarstjórnarinnar þar. Borg-
aistjórnin tók þessa ákvörðun
vegna þess, að sýnt þykir að
læknar þessir, sjeu ekki með
öllu saklausir að barnadauðan-
um í Lybeck. Er þó hlutdeild
þeirra í málinu frekar óvilj-
andi verk en viljandi og mun
þeim það helst til foráttu fund-
ið að þeir hafi ekki gætt nægi-
legrar varúðar gagnvart bólu-
efni Calmettes.
Svefnleysi þarf ekki að þjá
fólk lengur. Læknar í Ameríku
hafa fundið upp örugt meðal
gegn því. Eru marglit ljós látin
skína á mann þegar maður er
lagstur til svefns og líður þá
ekki á löngu áður en manni
rennur í brjóst.
,Dana‘-leiðaii gnrinn
kominn heim.
„Dana“ kom tií Danmerkur
á mánudag eftir tveggja ára
útivist. Á því ferðalagi hefir það
farið 65.000 danskar sjómílur;
farið 12 sinnum um miðjarðar-
línuna, rannsakað hafið á 661
stöðum, lagt 1400 km. 1. fiski-
vír út og dregið inn aftur, lagt
neti í djúphafið 3063 sinhum
víðsvegar um Kyrrahaf, Ind-
landshaf, Atlantshaf og Mið-
jarðarhafið og mælt djúpvatnið
á 4175 stöðum. Schmidt prófess-
or hefir fundið í Indlandshafinu
hrygnunarstaði álategundar
eiftnar, sem hingað til hafa ver-
ið ókunnar. — Eins fundu þeir í
Kyrrahafinu álategundir, sem
ókunnar hafa verið hingað til
í vísindaheiminum. Nálægt Sú-
matra fundust álalirfur, sem
voru tæplega vikugamlar.
Þegar „Dana“ kom til Kaup-
annahafnar var leiðangurs-
mönnum tekið með miklum
virktum. Fóru prinsarnir Valdi-
mar og Georg á móti þeim til
Helsingjaeyrar og gengu þar
um borð. í Kaupmannahöfn tók
settur forsætisráðherra á móti
þeim auk vísindamanna og ann-
ara tíginna manna.
(Sendiherraf rj ett.)
Island (erlendum blöðum
„The Wheatsheaf", tímarit,
gefið út af „The Cooperative
Wholesale Society“, Manchest-
er, flutti í júní grein, sem heitir
„Old and new in Iceland“, með
þremur myndum, eftir Einar
Magnússon.
I maí-hefti „Gymnastikblad-
et“, sem er gefið út af „Skánes
Gymnastikförbund“ er grein, er
heitir „Gymnastik och idrott
pá Island", með fjórum mynd-
um, af Ben. G. Waage, hr.
Axel Tulinius, leikfimisflokki ís
lenskra kvenna og uppdrætti af
sundhöllinni í Reykjavík.
í „Chicago Tribune“ hafa
þegar birst nokkrar greinir frá
John S. Steele, Evrópuforstjóra
blaðsins, sem kom hingað á há-
tíðina ,auk frjettaskeyta. Við-
töl Mr. Steele við forsætisráð-
herra og dómsmálaráðh. voru
einnig birt í Parísarútg. blaðs-
ins (Chicago Daily Tribune,
Paris Edition). Eru greinir þess
ar skrifaðar af glöggum skiln-
ingi og hlýjum huga.
Speglar eru kvenfólkinu jafn
nauðsynlegir og maturinn, sem
það nærist á. Þess vegna vakti
forstöðumaður enska fangelsis-
ins Holloway máls á því', að
nauðsynlegt væri, að í öllum
fangaklefum þar sem kvenfólk
hjeldi til, væru speglar; annað
væri ómannúðlegt gagnvart því.
Á þetta hafa menn fallist, enda
mun spegillinn hafa mjög mikla
þýðingu fyrir kvenfanga, því að
hann mun varna þess, að þær
verði alt of þunglyndar.
Óðinn fór í gærkvöld til Isa-
fjarðar,. Siglufjarðar og Akur-
eyrar.
nm hvernig falleg
hnð fæst.
Sápa og vatn, segja sjdrfræð-
ingar í fegrun, er aðalatriðið
við húðfegrun. „Peerless Eras
mic“ er einungis búin til fyr-
ir húðfegrun. Reynið hversu
vel hún freyðir, finnið hinn
yndislega fjóluilm og sannfær
ist um hvernig hún dag frá
degi gerir húð yðar fegurri
og mýkri.
Peerless
Erasmic
sápan.
Fyrir dömur:
Erasmic Vanishing Crem.
Fyrir herra:
Erasmic raksápa.
PEERLESS
ERASMIC
Sópoa
Eracmic Co. Ldt.,
London, England.
X EP 94-0215
Radísnr
koma daglega.
KLEIN,
Baldursgötu 14. — Sími 73.
Vjelarelmar og Verkfærl
nýkomið.
Verslnn
Vald. Ponlsaa
Klajiparstjg 29. Simi 24.
WnEið A. S, I.