Tíminn - 16.10.1919, Side 1
TIMINN
að minsta kosti 80
blðð á ári, kostar 5
krónar árgangurinn.
AFGREIÐSLA
i Regkjavík Laugaveg
17, simi 286, út um
land i Laujási, sími 91.
III. ár.
Reyhjavít, 16. október 1919.
76. blað.
Sláturfélagið
og Jttorgunblaðið.
Það er einn liðurinn í ofsóknar-
ferð Morgunblaðsins á hendur
bændum, að það ræðst á Slátur-
félag Suðurlands. Kallar félagið
okurhring — og kennir Tímanum
um það, a. m. k. með fram.
Bændur eru skammaðir fyrir það,
að þeir selji innmatinn með ó-
heyrilega háu verði. En jafnframt
og nálega enn meira skammaðir
fyrir það, að þeir flytji þennan
mát heim með sér og vilji sem
ekkert af honum selja.
Munu Qestir aðrir en Morgun-
blaðsmennirnir sjá, hvílík hörmu-
lega vitlaus röksemdaleiðsla liggur
hér á bak við.
Innmaturinn er bersýnilega ekki
seldur dýrt, eftir því sem verð er
nú á öðrum mat, úr því bændur
vilja fremur flytja bann heim með
sér, en kaupa annan mat. Væri
koinið óeðlilega hátt verð á inn-
mat myndu bændur selja meir af
honum og flytja annan mat heim
til sín.
þar sem Morgunblaðið ræðst á
bændur fyrir þeita tvent, kemur
það upp um sig, að tilgangur þess
er einungis sá að skainma, án þess
að taka tillit til hvort það fer með
rétt mál — einungis að skamma
bændurna fyrir alt.
Megin-ásökunin er sú, að kjöt-
verðið sé of hátt hér í bænum,
miðað við verðið á útlenda mark-
aðinum. Veður Morgunblaðið reyk
um það, því að það veit ekki, og
engion veit enn með vissu, hvað
útlenda verðið verður. Sláturfélagið
hefir vitanlega ákveðið verðið með
tilliti til þess, sem það hefir gert
sér vonir um í því efni.
Vegna þess að sjaldnast eða
aldrei er búið að selja kjötið
þegar slátrun hefst, vegna þess er
aldrei hægt að ákveða verðið ná-
kvæmlega með tilliti til útlenda
verðsins. Hvorltveggja hefir komið
fyrir, að Sláturfélagið hefir selt
kjöt í bæinn sér til hags og sér
til tjóns. Það er sjálfsagt, að fram-
kvæmdastjórn félagsins á að sjá
um, að félagsmenn tapi ekki á
því kjöti, sem selt er innanlauds,
og enginn sannsýnn maður ætlast
til þess, en Sláturfélagsstjórnin hefir
og enga tilhneigingu til þess, og
bændur ællast alls ekki til þess,
að Reykvíkingar verði að borga
meira fyrir kjötið en fæst fyrir það
á erlenda markaðinrm.
Morgunblaðinu dettur ekki í hug,
að taka tillit til þessarar aðstöðu,
sem félagsstjórnin hefir, því dettur
ekki annað í hug en að ætla bæði
félagsstjórninni og félagsmönnun-
um eigingjarnar hvatir — og svo
skammar það og skammar — og
flytur um leið vandlætingasamar
greinar um það hvað Tíminn sé
skömmótlur og ósanngjarnt.
Það hefir aðstöðuna til þess,
blaðið það, að vanda um við aðra.
Þessi framkoma blaðsins er ekk-
ert annað en sama níðið, sömu
blygðunarlausu ósannindin um
bændastéttina íslensku og sam-
vinnufélagsskapinn, sjálfsbjargar-
viðleitni bændanna — sama níðið
og kemur fram á öðrum sviðum
í því blaði í bændanna garð og
samvinnuhreyfingarinnar — og
kemur því engum kynlega fyrir,
sem veit hvaða mannfólk það er,
sem að því blaði stendur.
Piogmenn Eyfirðinga.
Morgunblaðið flytur á sunnu-
daginn var grein um framboðin í
Eyjafjarðarsýslu. Ræður að líkind-
um, að það ræðst á þá báða Einar
Ámason og Stefán Stefánsson, enda
heyra þeir bóðir til »vanfærustu
stéttinni«.
Það mun aldrei koma fyrir, að
þeir E. Á. og St. St. skipi sér í
flokk með Morgunblaðinu. Þeir
munu aldrei greiða því atkvæði,
að veita víninu aftur inn í landið.
Þeir munu aldrei ljá Morgunblað-
inu lið um að drepa sjálfbjargar-
viðleitni landa sinna, samvinnu-
félagsskapinn, því að þeir eru báðir
einlægir og áhugasamir samvinnu-
menn. Þeir munu aldrei styðja þá
landstjórn, sem styddist við Morg-
unblaðsklíkuna. Þeir munu aldrei
taka þátt í hinni blygðunarlausu
ofsókn biaðsins á móti farsæluslu
atvinnurekendum landsins. þeir
munu vinna þvert á móti blaðinu.
þess vegna ræðst Morgunblaðið
nú á þá og býður fram aðra í
staðinn.
Timinn þekkir ekki til neinnar
hlítar þá tvo menn sem Morgun-
blaðið vill láta Eyíirðinga kjósa,
þá Pál Bergssoií og Björn Líndal
og skal því ekkert um þá sagt
persónulega, né þingmannshæfileika
þeirra. En úr því Morgunblaðið
mælir svo sterklega með þeim, þá
hlýtur því að vera kunnugt um,
að skoðanir þeirra á landsmálum
séu mjög skyldar skoðunum Morg-
unblaðsins. Og meira þarf ekki.
Þá þarf ekki að sökum að spyrja.
Hver einasti eyfirskur kjósandi
veit það, að Morguublaðið er svar-
inn óvinur þeirra, dulbúinn óvinur
þeirra, sem beitir fyrir sig þessum
tveim frambjóðendum. Þess vegna
er það skylda allra eyfirska kjós-
enda við sjálfa sig, að hafna þeim
mönnum, sem Morgunblaðið býður
fram — blaðið sem níðir þá —
blaðið, sem níðir fulltrúa þeirra,
fyrir það eitt, að þeir eru bændur
og samvinnumenn, og hafa heil-
brigðar skoðanir.
Það væri og harla einkennilegt,
ef Eyfirðingar færu að skifta um
þingmenn, úr því gömlu þing-
mennirnir gefa kost á sér aftur.
Því að það eru fá kjördæmi, sem
hafa eins mikla ástæðu til að vera
ánægð með báða þingmenn sína
og þingmenn Eyfirðinga, E. Á. og
St. St., eru eitthvert hið ljósasta
dæmi um hve það er farsælt fyrir
kjördæmi, að hafa tvo samhenta
þingmenn. Liggur það dæmi næst
hendi, að þeir félagar komu gegn
um þingið síðasta mjög þýðingar-
miklu máli fyrir Siglufjörð, og voru
þó allsherjarnefndir beggja deilda
á móti því. Mun það nálega eins
dæmi í þingsögunni, að einstökum
þingmönnum hafi tekist slíkt.
Einar Árnason var einhver hinn
liprasti, samviskusamasti, tillögu-
besti og farsælasti þingmaðurinn,
sem sat'á síðasla þingi, sómi stéttar
sinnar og kjördæmis. Hann er
enginn stj'rjaldarmaður, en getur
þó orðið þungur í skauti, þá er
mikið liggur við, eins og hann
sýndi í bankamálinu. Hann er ein-
hver vinsælasti maður á þingi.
Það væri stórt skarð fyrir skildi,
ef hans misti við úr hóp þing-
manna.
Stefán Stefánsson er orðinn þing-
vanur vel og hefir reynst kjördæmi
sinu með afbrigðum vel. Hann er
samviskusamur maður og drengur
góður, glöggur á menn og málefni,
svo fylginn sér um að koma á-
hugamálum sínum fram að orð
er á gert, og í alla staði hins besta
trausts maklegur.
Báðir yrðu þeir öruggir og ein-
dregnir um, að styðja þá lands-
stjórn, sem stjórna. myndu land-
inu á heilbrigðum grundvelli, gagn-
stæðum tillögum Morgunblaðsins,
gagnstæðum tildri legátamanna og
gagnstæðum tillögum fjársóunar-
manna.
Pað væri búhygni eða hitt þó
heldur, að hafna slikum þing-
mönnum, sem reyndir eru að öllu
hinu besta, og kjósa menn í stað-
inn, sem Morgunblaðið mælir með,
órejmda menn, sem vafalaust
myndu lenda í hinuin mislita hóp
langsaranna, Morgunblaðsútibúsins.
Og það er eklci rélt að treysía
á það, vera of bjartsýnn um það,
að góður málstaður beri sigur úr
býtum. Þótt enginn vaíi sé á því,
að gömlu eyfirsku þingmennirnir
hafi mikinn meiri hluta kjósenda
með sér, þá er það skylda hvers
einasta karls og konu að sækja
kjörfund til þess að eiga ekkert á
hættu. Það væri mikið slys, ef
það kæmi fyrir, að annarhvor
Morgunblaðsmannanna kæmist að
vegna þess, að margir tugir af
kjósendum Einars og Stefáns hefðu
setið heima.
Það á einmitt að sýna það með
yfirgnæfandi meiri hluta atkvæða,
að kjördæmið kann að meta það,
að hafa góða þingmenn. Það er
skylda hvers einasta kjósanda, þá
er þingmaðurinn hefir farið vel
og samviskulega með umboð sitt,
að láta ekkert hamla sér frá að
sækja kjörfund til þess að votta
honum traust sitt með atkvæðum.
Ávarp.
Fyrir áeggjan nokkurra manna
í Strandasýslu — og víðar um
landið — hefi eg nú afráðið að
verða þar í kiöri við næstu kosn-
ingar til alþingis. Vil eg því nota
góðfúslega veitt rúm í blaði þessu,
til að nefna ástæður fyrir því, að
eg gef kost á þessu nú fremur en
áður. Og þá jafnframt, hversu
markmiði er háttað í höfuð drátt-
um. Kjósendur í Strandasýslu eiga
heimting á því. Kjósendur þeir, er
eg hefi áður neitað um slíkt erindi
(í 4 kjörd.) kunna að óska þess,
og verið getur, að fleiri vilji vita
það.
Ekki er hægara eða ódýrara að
ferðast langa leið, en í næsta um-
hverfi, og ekki er sigur Iíklegri
meðal allra ókunnugra, en þar sem
margir kunningjar eru vissir stuðn-
ingsmenn.
Hvað veldur þá? Einhliða fram-
boð á þessum stað, andstœlt flestum
merkustu mönnum kjördœmisins, og
mjög alvarlegir timar fgrir íslensku
þjóðina.
Þjóðin er orðin ríki, en hún á
eftir að sýna, hvort rikið getur
slaðist og hversu hagur þess verður.
Grundvöllinn undir orku ng veldi
rikisins, leggur þjóðin við þessar
kosningar.
Þjóðin ræður því, hvort ríkið
veröur óháð og þrótt-mikið, eða
hangir á horrim skulda og auðnu-
leysis.
Ábyrgð alþingiskjósenda er rnikil.
Þeir ráða því, hvort lögin semja
og ríkinu stjórna menn, sem til