Börn og menning - 01.04.2004, Síða 30
Yrsa Sigurðardóttir
úr smifl|u höfundar
Eitt sinn fyrir óralöngu, á síðustu öld,
var ég að lesa bók sem samkvæmt titli
hafði að geyma 1000 fleygustu orð
mannkynssögunnar. Um þá bókerekki margt
að segja, nema ef til vill það að ef hún stóð
undir nafni og þessar 1000 tilvitnanir voru
það magnaðasta sem mannskepnan hefur
haft að segja um aldirnar, þá hefðum við
allt eins getað þagað. Ja, reyndar allir nema
Oscar Wilde. En hvað um það. I bókinni var
tilvitnun, höfð eftir W. Somerset Maugham,
á þá leið að: „Höfundar skrifa ekki vegna
þess að þá langi til þess heldur af því að
þeir finna sig knúna til þess." Þessi lesning
setti mig verulega úr stuði því ég ályktaði
sem svo að ég gæti þá ekki talist sannur
höfundur, að minnsta kosti ekki samkvæmt
slíkri skilgreiningu. Það er nefnilega því
miður þannig að mig langar eiginlega ekki
til að skrifa og þaðan af síður að ég finni mig
knúna til þess. Þetta leit því heldur illa út.
Örlítið aftar í umræddri bók fann ég svo aðra
tilvitnun sem átti betur við mig. Hún var höfð
eftir Ednu Ferber og hljóðaði nokkurnveginn
svona: „Einungis áhugamenn segjast skrifa
sér til ánægju. Skriftir eru engin skemmtun.
Skriftir eru einhvers konar sambland af
skurðgreftri, fjallaklifri, hlaupabrettaiðkun
og barnsfæðingu. Það að skrifa getur verið
áhugavert, erfitt, gefandi og fólgið í því
míkill léttir. En skemmtilegt? Aldrei!"
Þessi lýsing Ednu Ferber er nær mínum
reynsluheimi. Aldrei hef ég sest niður til
að skrifa mér til hreinnar skemmtunar. Ef
mér þætti þetta skemmtilegt myndi ég ekki
draga það að byrja út yfir öll velsæmismörk,
ritstjóra mínum til mikillar armæðu. Þessi
tregða til að byrja hefur reyndar gert það að
verkum að ég er fljótari að skrifa en gengur
og gerist. Ég hef ekki þann munað að geta
drollað við þetta þar sem fresturinn til að
skila fyrstu drögum er yfirleitt liðinn áður en
ég set staf á blað. Þegar ég loks byrja vinn ég
eftir ákveðinni áætlun sem er mjög einföld.
Kafli á kvöldi, tveir á dag um helgar. Öðruvísi
næðist þetta ekki.
Þessi flumbrugangur hentar mér, hann
reynir reyndar æði mikið á axlir og hendur
og veldur vöðvabólgu sem ég er svo lengi
að losna við. Það má heldur ekki mikið út
af bregða þar sem tíminn er af skornum
skammti. Þegar ég var að skrifa Við viljum
jótin í júlí, höfðum við maðurinn minn tekið
að okkur að passa hús og börn vinahjóna
okkar. Komið var fram í aðra vikuna í
september og farið að dimma á kvöldin. Ég
notaði á þessum tíma svokallaðan „ritþjálfa"
til að skrifa og þegar öryggi í deyfingarbúnaði
loftljósa hússins gaf sig, sá ég ekkert til því
skjárinn á tækinu er lítill og gefur svo til enga
birtu. Ekki áttu vinahjónin neinn standlampa
en innstungur virkuðu þrátt fyrir bilunina í
loftljósunum. Þetta leit því heldur illa út. Ég
var mitt í áætluninni og kafli á kvöldi skyldi
það vera. Að endingu tókst mér að hafa
uppi á forláta jólaseríu sem ég vafði utan
um hálsinn og tókst að Ijúka við kaflann
undir þeim kringumstæðum. Hefði ég byrjað
fyrr, hefði engin knýjandi þörf verið á þessu
tilstandi.
Ég ákveð því á hverju hausti að byrja
fyrr. En „abrakadabra", svo er bara allt
í einu komið sumar og ég aftur í sama
gamla farinu. Kannski er þetta eitthvert
óþekkt lögmál sem ég fæ engu um ráðið.
Eða ekki, enn er ekki komið sumar og
ritun þessa pistils ágætis áminning um að
taka nú af skarið og byrja. Það er ef til vill