Lesbók Morgunblaðsins - 09.03.1975, Blaðsíða 14
NAUMAST þarf að orðlengja að síðustu mánuði
hafa lærðir sem leikir velt ástandi efnahags-
mála á íslandi fyrir sér nótt sem nýtan dag. Og
hafa menn reynt að benda á ýmsar klókinda-
legar leiðir, sem fara mætti til að koma skút-
unni á réttan kjöl á nýjan leik. Ein er sú
kenning, sem hefur farið eins og eldur í sinu
um hugi ýmissa sérfræðinga og er væntanlega
ætlað að leysa málin í eitt skipti fyrir öll: að
takmarka ferðalög fslendinga til útlanda og
le9gja nánast átthagafjötra á landann og með
þessu hafa hinir vísu menn reiknað út að spara
megi aðskiljanlegar milljónir í gjaldeyri.
Dæmið er þó engan veginn svona einfalt.
Gjaldeyrir til ferðalaga 1974 nam aðeins
3—4% af heildargjaldeyriseyðslu þjóðarinnar
og sést því að ekki verður málum bjargað af
neinu teljandi viti, þótt þar sé reynt að setja á
hömlur. Af þeirri eyðslu er gjaldeyriseyðsla
vegna svokallaðra „sólarlandaferða" aðeins
partur, því að ekki má gleyma risnu vegna
ferðalaga embættismanna, viðskiptaferða-
kostnaður af ýmsu tagi, kostnaður vegna full-
trúarsetu á þingi Sameinuðu þjóðanna og svo
mætti lengi telja.
Hafa ber í huga að í hópferðum eru viðskipta-
vinir sendir með íslenzkum flugfélögum og
fargjöld eru venjulega meira en helmingur af
kostnaði ferðarinnar. Þá hafa feröaskrifstofur í
verkahring sinum að semja um eins hagstæð
uppihaldskjör og fært er og verða því einstak-
lingsferðalög mun dýrari og í þau fer meiri
gjaldeyrir en í hópferðir.
Benda má á að siðustu ár hafa verkalýösfélög
allmörg tekið upp þá nýbreytni að selja á
hóflegu verði hópferðir fyrir félaga sina til
útlanda og án þessara ferða er óvíst að nema
brot af þessum hópum hefði komist i sumar-
leyfi til útlanda.
Læknar telja að á ákveðna sjúkdóma hafi sól
mjög góð áhrif, m.a. á ýmsar tegundir húðsjúk-
dóma og hefur sérstök fyrirgreiðsla einmitt
verið veitt í mörgum slikum tilvikum. Verður
nú þessum sjúklingum gert erfiðara um vik en
áður og þar sem íslendingar leggja allt kapp á
að láta ekki bönn og höft skerða rétt sinn á
einn né neinn hátt veröur að telja að hér sé
verið að fara inn á varasama braut.
Ekki er ástæða til að hafa uppi einhliða
áróður fyrir því að fólk fari til útlanda. Hitt skal
þó haft i huga og hefur verið margsinnis
sannað, að ferðalög hér innanlands eru svo dýr
að peningalega séð er kostnaðarminna að fara i
ferðalög til útlanda en ferðast um ísland; að
minnsta kosti verður þá að stilla í hóf ferðum á
hótel til snæðings og gistingar. Fólk sækist
eftir því að fá lengra og lengra sumarfrí, en það
fara að verða áhöld um, hvort við megum verja
því á þann hátt sem hugurinn girnist ef á að
fara að setja verulegar skorður.
Mér finnst óhugsandi að ekki sé hægt að
finna ráð til sparnaðar með ýmsu öðru móti en
takmarka ferðalög íslendinga til útlanda. Vert
er og að hafa í huga að i hópferðum er yfirleitt
engin teljandi lúxus á boðstólum, heldur eru
þær ódýr ferðamáti.
Það er talað um að efnahag okkar megi
meðal annars styrkja með eflingu islenzkra
iðnaðarvara. Því væri ekki úr vegi að hafa uppi
enn meiri hvatningarorð i þá veru að landinn
leggi sig eftir að kaupa íslenzkan varning. Og
þá mætti til dæmis athuga sælgætið. Mér
finnst mikið ótrúlegt að ekki mætti draga að
verulegu leyti úr neyzlu á erlendu sælgæti og
segja mætti mér að þá myndi sparast verulegur
peningur. Og síðan mætti ganga lengra og
nefna ótal dæmi í þessum dúr, sem eru líklegri
til árangurs að dómi leikmanns en það að ætla
sér að bjarga málunum með þvi að skerða
ferðafrelsi skammdegisþreyttra og sólarþyrstra
íslendinga.
Jóhanna Kristjónsdóttir.
Krossgáta Lesbókar Morgunblaðsins
Lausn á síðustu krossgátu
■jt V£S- K.LT ELÍKA kaR c*i«- aii.:
•4 flí E ffn » y A' 1 c R í. 1 O- Í4 U í ' L?' í> l L
", o L ‘1 i h §P 1 X f S s K < A L 1
f f •' F /\ £ U 1 -K )U\KK X rm-- ' LELh R i 1? 1 t-
t zrrr 4- I A h T I 1 ;tr .5 L ft 1 t F fí H & R L
vi F l ! U l - Æ T j c * h F 1 Lll A
SBh R b QKIKH r s.kj' 1 A*IM i\ \ . D /\ TwTm" AO. ‘0 1 - 4 fíi f'R R
a f> 1 N h,f4 R ft F 1 1 R 'o
■. i 11. N <• k i ri. > ",l F t i Tk \ K \ J £
'1 s \ s. T S*'T' ( S* íIvjá. ' H ÍITI £ L. 7 / R / ? F r
m < D R a i A N i- T 1 i < F / r 'í i
S O i P 1 Ri rir A l í N ? s«T p A l - T <A
S* £ l< 1 Fi - Á Lfl <K • \ F 1 T Wf. i HLJ. A \ F FKDR , \ F A
kt. VtKK- \ T(\ R J N N A R o' F A i Ð 1 p
™ L A. 1 LfíJj vXt - 1 tiM| 1a n Mr :ó F Pjj dÉi /vií
SK- SUTT' NIVKV- ÆMlR. 5K£L' /N KoF- NuT. YnTfi £i|V- 57/fil Tör- UNN T ■ MEItlcl Hud- >7.1? .
i í/róii VYR
//£4/KT SmÆöi
V KoRN 'FU - rwXf) •Roi-fl
sr4r- IhlN F?YK NUÍ6/I
SPIL fffir/
áEVL- U R 1 -/ÍNA/a
5»vj íf- O R£> TÆki 'fc* Fi-J- bT fl
CxiÐTf] R O ÖL- 8£ R 1 ToNN
i£> er/^D' / <5.
sef- IK 5K'í>l i ftrí/A£> HLfÐ- 4/R manwí- JJflFN ij. *—^
'fí m i MOWfií HflNl IL. U " arcxRtJ
nMi.rii* ÍPIL"
FUND' v’l s ■aíífJw ýAKfl ftN'F/?
Tó'NN KNf/PP M R.
HúlPý'H SftfR ffjN'íR Verzic- P/CRI T tT
MTúlc OlTTfO-
ÍCo5r*f? Anivc r£> ZBtttí E VP~ /AG.
■2E/NS
Foí?- Tóí-- UK WflR
Ikróic- I Uá Tflí-AR /LUfl WM KR- awin