Lesbók Morgunblaðsins - 18.02.1945, Síða 8
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
U6
TVÆR MYNDIR
!
Þetta er eitt af niálvcrkunuin á sýningu Kjarvals í Listamannaskálanuin — „Snœfellsjökull“ — og steudur
listámaounrttl, fyrir fraiuan mj ndina, — Á næstu cr annad málverk á sj ningunni — „Tröllakirkja í Dritvik“.
i Sauðlaksdal. Er þó ckki annars
að vænta, að sú rnynd sem brugð-
ið verður upp, verði harla miklu
ófullkomnari en verðugt væri. En
þar sem það mun mála sannast, að
fjórðungi bregður jafnan nokkuð
til fósturs, verður þó fyrsfc gerð
Jítil grein fyrir núnustu ættmenn-
um hans.
Faðir sjera Björns var s.jera Hall-
dór Einarsson, prestur íyrst í Vogs-
húsum (eða Vogsósum) í, Selvogi
en seinna á stað í Steingrímsfirði.
Einar faðir hans var bóndi á Ilof-
stöðum í Hálsasveit, en faðir Ein-'
ars var Þóroddur bóndi á Fitjum
í Skorradal, snemma á 17. öld. Þór-
oddur hefur verið „œttlaus“ mað-
ur sem kallað er, þar sem ekki finst
að íaðernis hans sje getið^ nje held-
ur konu hans eða ættmenna henn-
ar. Að Einar á Hofstöðum hefur
verið myndar bóndi Qg vel efnum
búinn, verður ljóst af því, að kona
hans var Guðrún Halldórsdóttir
sýslumanns í Máfahlíð, cn kona
lians var Guðrún dóttir Steindórs
sýslumanns Finnssonar á Ingjalds-
hóli. Var það gömul og auðug valds
manna ætt, en allmikið úr s.jer geng
in vegna holdsveiki og fleiri ,or-
saka.
Faðir Halldórs í Máfahlíð var
Guðmundur í bæ í Borgaríirði, ein-
hver nafnkendasti hagleiksmaður
og smiður á þeim tímum. Hann var
yfirsmiður við smíði Skálholtsdóm-
kirkju árið 1650, á dögum Brynj-
ólfs biskups. Einnig smíðaði harxn
bkirnaríontinn i Hóladómkirkju og
margt annað merkilegra gripa. —•
Jjangafi Guðmundar í Bæ var hinn
nafukendi merkisprestur í Saurbæ,
á Hvalfjarðarströnd, sjera Ólafur
Kolbeinsson, sem allmikið kemur
við sögu á siðaskiptatímabilinu, og
var svo „pápiskur“ í anda að harni
kaus heldur að sleppa kjól og kalli,
en þjóna hinum nýja sið.
Einar á Hofstöðum og Guðrún
frá Máfahlíð giftist árið 1690, og
fimm árum seinna fæddist einka-
barn þeirra hjóna Halldór, heitinn
eftir móðurföður sínurn. Hann út,-
skrifaðist úr Skállioltsskóla árið
1716, en vígðist prestur til Selvogs-
þinga ári síðar 22 ára ga-mall, því
prestlaust hafði orðið þar við frá-
fall hins þjóðsagnakunna galdra-
manns, sjera Eiiíks Magnússonar,