Lesbók Morgunblaðsins - 19.11.1939, Blaðsíða 7

I ÆSBÓK MORGTTNBLAÐSÍNS
367
Ljósmyndavjelin í prentmyndagerSinni. Taka þarf sjerstakar ljósmyndir
(negativ) af öllum myndum, sem á aS gera myndamót af, og þarf aS nota viS
það mjög sterk kolbogaljós. Sjást lampamir á myndinni. Þessi „negativ“ þurfa
aS vera af sömu stærð og prentmyndin á að vera. Eru þessar ljósmyndir teknar
í gegnum gler, eða „net“, sem kallað er, en við þaS breytist bin upprunalega
mynd þannig, að „negativið“ verður samsett af punktum, og myndast ljósaskiftin
í prentmyndinni viS þaS að „punktar“ þessir í „negativinu“ eru misstórir.
Við ljósmyndavjelina standa, Helgi Guðmundsson og Ingimundur Eyjólfsson,
sem báSir eru útlærSir hjá Hvanndal.
skrifaðist jeg þaðan sem fullnuma.
Jeg kom heim snemma vors. Þá
var hjer iðnsýning í sambandi við
aldarminning Jóns Sigurðssonar.
Jeg setti myndir og mvndamót á
sýninguna og fjekk 1. verðl. fyr-
ir. Nú þóttist jeg hafa unnið liálf-
an sigur og meíra en það.
En þá komu uýir erfiðleikar.
Vegna heilsubilunar varð .jeg að
fresta áformi :mínu um stofnun
prentmyndagerðar. Jeg hafði oft
ekki haft sem hollasta aðbúð með-
an jeg dvaldi utanlands. Nú komxr
afleiðingarnar af því í ljós.
Eftir nokkxxr missiri reyndi jeg
þó að fá fje til að stofna prent-
myndagerð. En þær tilraunir báru
ekki árangnr. Þá var ekki annað
fyrir liendi en reyna að afla fjár-
ins sjálfur, sem til þess þurfti.
Það gekk skrykkjótt. Með híisa-
smíði og skiltagerð var jeg líka
fylgdarmaður útlendinga. En lítt
rættist ixr með fjárhaginn.
Svo kom heimsstyrjöldin fyrri.
Þá gerðist jeg heildsali. Og í
stríðslokin ákvað jeg að sigla til
útlanda og kaupa áhöldin til
prentmyndagerðarinnar.
Þá var hjer ekki mikið um
millilandaferðir —- Botnía eina
skipið, sem fór milli Islands og
Hafnar, svo og „Islands Falk“ við
og við.
Jeg ætlaði að taka mjer far með
Botníu. En þá koin babb í bátinn.
Á þeim tímum var hið strangasta
baim gegn 'því. að farþegar hefðu
með sjer nokkur brjef eða skrif '
uð plögg og urðu menn að skrifa
undir yfirlýsingu um, að svo væri
ekki. Það hafði jeg gert, eius og
aðrir.
En þegar farþegarnir vorn skoð-
aðir og röðin kom að mjer íil þess
að gengið yrði xxr skugga um, að
jeg hefði ekkert „hættulegt“ með-
ferðis, þá kom upp vir kafinu, að
í veskinu mínu ásamt með vega
brjefinu var ársgamall reikningur
frá tveim skoðunarmönnum, er
höfðu verið fengnir til að meta
skemdir á rúgmjöli, sem jeg hafði
keypt. Þessi „yfirsjón“ mín tafði
stofnun prentnxyndagerðarinnar
um heilt ár. Jeg hafði gerst brot-
legur við brjefabannið. Jeg var
rekinn í land, mátti ekki fara með
skipinu.
Jeg hafði fengið loforð fyrir
því, að skipshöfnin á Islands Falk
tæki prentmyndaáhöldin hingað
með næstu ferð skipsins. Rxxgmjöls
skoðunarreikningurinn tafði mig
um mánuð. Þegar jeg kom til
Hafnar var „Islands Falk“ far-
inn. Og áhöldin fjekk jeg ekki
fvr en ári síðar fyrir vikið.
Jeg heimtaði 10 þús. kr. skaða-
bætur fyrir kyrsetninguna af
Botníu. Það átti að sekta mig fyrir
að hafa ,,leynt“ skoðunarreikn-
ingnum. .leg neitaði sektinni. En
skaðabætur fjekk jeg aldrei nein-
ar. En jeg var sýknaður af ákær-
unni um brot á brjefabanninu.
Er hjer þá í fám orðum sagt frá
tildrögum og undirbxiningi hinnar
fyrstu ísl. prentmyndagerðar. Við
þá frásögn mætti svo bæta kafl-
anum um mörg vandkvæði og
erfiðleika fyrstu árin, meðan hjer
var ekki rafmagn sem tii þurfti,
Þrír starfsmenn prentmyndagerðarinnar, Þorsteinn Oddsson, lengst til vinstri,
þá Einar Jónsson og Páll Finnbogason. Eru þeir allir nemendur í prentmynda-
gerðinni, en Páll er þegar útlærður.