Lesbók Morgunblaðsins - 01.10.1933, Qupperneq 3

LÍJSBÖK ÍlOROUNBLAÐSINS 299

R. B. Bennett.
\skollin á fyrir alvöru og töluvert
öðrum augum litið á fjárveitingar
en áður hafði verið. En sendi-
mennirnir, sem farið höfðu sem
fv.lltrviar Kanada til íslands, voru
nú allir á eitt sáttir um að halda
námssjóðshugmyndinní fram til
streitu
Stjórnin hafði beðið um þeirra
álit á, með hverjum hætti ætti
best við að sæma Alþingi og
samdi dr. B. J! Brandsson þá
skýrslu 'fyrir þeirra hönd. Þeir
tólvu sjóðshugmvndina upp, en
voru að því leyti meira stórhuga
en Heimfararnefndin hafði verið,
að þeir fóru fram á, að sjóði\rinn
yrði stofnaður með 50.000 doll-
urum í stað 25.000. Dr- Rögn-
valdur Pjetursson átti svo öðru
sinni leið um í Ottawa og ræddi
þá enn að nýju um málið við
ýmsa ráðherrana og leiðtoga þing
flokkanna. Josepli T. Thorson
hafði fallið í kosningunum, en í
hans stað, liafði annar þingmaður
frá Winnipeg, W. W. Kennedy,
tekið að sjer að verða nokkurs-
konar umboðsmaður Heimfarar-
nefndarinnar í þinginu. Komst dr.
Rögnvaldur bráðlega að því hjá
honum og öðrum, að mönnum
miklaðist með öllu tillagan um 50
þúsundin og töldu þess engan
kost, að hún næði fram að ganga.
Málið lá nú niðri frá hendi Heim-
fararnefndarinnar er þær frjettir
berast með W. W. Kennedy, að
samþykt hafi verið í þinglok 1931
2500 dollara fjárveiting, er verja
skyldi „til minningar um 1000 ára
afmælishátíð Alþingis.“ Kreppu-
hugurinn hafði þá svo gagntekið
þingmennina, að alt var skorið
niður, sem skorið varð. Gat Kenne-
dy þess, að sjer hefði verið falið
að skýra nefndinni frá þessum
úrslitum og taka á móti bending-
um frá henni, hversu fjenu skyldi
varið. Nefndin kvaðst engar bend-
ingar geta gefið, því að þessi upp
hæð nægði ekki til þess, að neitt
væri með hana hægt að gera, er
nefndin væri ánægð með. Nokk-
ru seinna kom forsætisráðherra,
R. B. Bennett, til Winnipeg og
gekk þá nefndin á fund lvans og
ljet í ljós óánægju sína yfir úr-
slitum málsins. Gat hún þess, að
úrslitin væru í allmiklu ósamræmi
við það, sem menn hefðu vonast
eftir. Ráðherrann tók máli nefnd-
arinnar vel og lofaði að taka
málið til yfirvegunar að nýju. —
Mælti hann á þá leið, er hann
heyrði undirtektir nefndarinnar,
að best væri að líta svo á, sem
fjárveitingin, er gerð hefði verið,
skyldi niður falla, en þess gat
hann jafnframt með glettni, að Is-
lendingar væru fyrstu menn, e"
hann hefði heyrt getið um, er
neitað liefðu að taka á móti
peningum.
Verður nú farið fljótt yfir sögti.
Porsætisráðherra hafði getið þess,
að sjer væri nauðsynlegt, að f.i
yfirlýsingu um það frá fyrverandi
forsætisráðherra, að hann hefði
haft 25 þúsund dollara fjárveit-
ingu í huga, er hann hefði gjört
hina áðurnefndu yfirlýsingu í
þinginu. Varð það auðsótt mál
fvrir Heimfararnefndina að fá
staðfestingu á þessu frá Macen/.ie
King. Jafnframt ))essu ritaði II.
M. Hannesson, lögmaður, ítarlega
ritgerð um Alþingi og löggjöf Is-
lepdinga og sendi forsætisráðherra
og ýmsum þingmönnum- Nokkru
síðar voru þeir dr. Rögnvaldur
P.jetursson og Arni Eggertsson
enn sendir af Heimfarárnefndinni
til Ottawa og auðnaðist þeim að
ganga svo frá, að forsætisráðherra
batt enda á málið meðan þeir
dvöldu þar í borginni.
Eins og getið hefir verið um í
upphafi greinar þessarai-, hefir
skipulagskrá verið samin, að sam-
ráði Kanadastjórnar og forsætis-
ráðherra íslands. Verður sjóðurinn
ávaxtaður hjer á landi og ætti það
;:ð verða allmikið fje, er 25.0v!!)
dollarar gefa af sjer. A þessu ári
njóta tveir menn styrksins, kand'-
dat í læknisfræði og annar maður,