Lesbók Morgunblaðsins - 09.08.1931, Blaðsíða 6

246
LESBÓK MORQTJNBLAÐSINS
Ætl u narverk
Zeppelinsmanna.
Stórfeldar rannsóknir á veðráttu og- öði’um náttúrufyTÍrbrigðum á
pólssvæðinu.
Á myndinni s.jest flugleið sn er loftskipið fttti að fara:
P’rá Leningrad yfir Arhangelsk tii Franz .Jósefslands, og þaðan yfir
,.Nýju síberisku eyjarnar“, í Norðuríshafinu.
Áður en. loftfarið „Zeppelin
greifi“ lagði af stað í pólflugið
hafði blaðamaður einn tal af Ber-
son prófessor. sem verið hefir með-
al |)eirra manna er nndirbúið hafa
])essa merkilegu ferð.
Berson prófessor er kominn vfir
sjiitugt. Enginn maður sem eldri
ei' en fimtugur fjekk leyfi til þess
að taka þátt í þessari svaðilfiir
henia dr. Eckener. Berson fjekk
far með Zeppelin til Leningrad.
En þar varð hann að sltilja við
pólfarana.
Alt frá því að Zeppelin greifi,
hofundur hinna frægu loftfara var
í blóma lífs síns, hafa verið ræddar
]>ær fyrirætlanir í. Þýskalandi, að
gera skipulagsbundnar rannsóknir
í norðurhiifum, og nota til ]>ess hin
mjklu loftfiir. Var þetta einn af
mörgum framtíðardraumum hins
fræga liugvitsmanns.
Fynr tíu árum var stofnað fje-
lag meðal vísindamanna með þeim
tilgangi aA-gora.út rannsóknaferð-
ir í lofti yfir pólliafinu. Hefir Ber-
son prófessor um skeið verið for-
maður ]>essa fjelags. Eftirmaður
hans var Friðþjófur Nansen.
En nú hefir dr. Eckener- for-
menskuna á hendi. í fjelaginu eru
vísindamenn frá 22 ])jóðum.
Um Zeppelinsferðalögin um
Norðurhöf farast Berson prófessor
orð á ]>essa leið:
Þeir vísindamenn, sem taka þátt
í pólflugi ]>essu, eiga að hafa
margskonar, verkefni með höndum.
Þeir eiga að rannsaka öll náttúru-
fyrirbrigði þar norður frá, og eiga
rannsóknir þessar að halda áfram
í eitt missiri eða ár.
Til þess að þetta geti tekist, þarf
loftfarið að geta staðnæmst norður
yfir ísnum, og lagst við landfestar.
Körfur verða látnar síga niður úr
loftfarinu, og verða vísindamenn
með áhöld sín og útbúnað, settir í
])eim niður á ísinn. Þegar þeir hafa
lokið rannsóknum sínum, á loft-
farið að sækja ])á aft.ur. Allmörg-
i'm flokkum vísindamanna verður
þannig dreift um hjer og þar norð-
ur í ísnum. Allir hafa flokkamir
með sjer loftskeytatæki. svo að
þeir geti komið boðum til loftfars-
ins, eða til rússneska ísbrjótsins
„Malygin“, sem fer eins langt
norður í ís og unt er, til þess að
vera þar loftfarinu til aðstoðar.
P’lokkarnir geta og haft loftskeyta
samhand sín á milli, svo að vís-
indamennirnir geta daglega borið
saman athuganir sínar.
Búist er við, að rannsóknir ])ess-
ar taki missiri eða ár. Zeppelin
verður í förum milli athugana-
stöðvanna altaf við og við, færir
vísindamönnunum allar nauðsynj-
ar ]>eirra, og tekur þá upp, ásamt
farangri þeirra, í hvert skifti sem
athugunum er lokið á einhverjum
staðnum. og óskað er eftir að
koma upp athuganastöð annars
staðar.
En áður en bvrjað verður á
þessu margþætta rannsóknastarfi.
fer Zeppelin eina ferg vfir pól-
svæðið, til ])ess að full reynsla
fáist fyrir ]>ví, að hægt verði að
staðnæmast jrfir ísnum, setja þar
frá sjer menn og farangur þeirra,
og taka þá upp aftur. Reynist
þetta framkvæmanlegt, er erfið-
asti hmiturinn leystur ,og opin
leið t-il þess, að alt hið ókunna
svæði umhverfis heimsskautið,
verði rannsakað til hlítar á næstu
tímum.
Loftfarið hefir með sjer ákaf-
lega mikið af áhöldum og útbún-
aði handa norðurförunum. Er ætl-
ast til þess, að þeir sem settir
verða á athuganastöðvamar á isn-
um, hafi svo mikinn og vandaðan
útbúnað með sjer, að þeir geti ver-
ið þar um kyrt í eitt ár, án þess
að þá saki. Aðalforingi fararinnar
er dr. Eckener, maður forsjáll með
afbrigðum og gætinn. Er Berson
prófessor í engum efa um, að hon-
nm takist að vinna bug á öllum
erfiðleikum, svo að vísindamönn-
um þeim sem þama eiga að vinna,
takist að inna Wutverk sín af
hendi.
Meðal þeirra manna, sem þátt
taka í ferðunum er Ellsworth, sá
er var samferðamaður Amundsens
um árið.