BFÖ-blaðið - 01.01.1966, Blaðsíða 2

rannsóknir í Englandi og öðrum
löndum.
Hvernig sem tekið er á vandamál-
inu um slysatíðni ungu ökumannanna
í umferðinni, kemur maður alltaf að
sömu niðurstöðu. Þetta er svo greini-
legt, að mál er komið að taka sam-
an þessar heildarniðurstöður:
Okkur skjátlast, þegar við höld-
um, að persónulegir kostir hins unga
ökumanns, að vera skjótur að átta
sig, árvakur og viðbragðsfljótur. séu
höfuðkostir í umferðinni. Sannleikur-
urinn er sá ,að ungir ökumenn rang-
meta þá hraðaaðlögun, sem er svo
geysilega áríðandi í umferðinni, að
þeir vita ekkert um tillitssemi og að
þá skortir hæfni til að leysa úr um-
ferðarhnútum. Aðferðin við bifreiða-
akstur er þannig hjá allt of mörgum
ungum ökumönnum, eins og þegar
um of mikinn hraða er að ræða, að
hún gefur þeim ekki einu sinni tæki-
færi til að sýna, að þeir geti brugðið
skjótt við.
Þessi ömurlega persónulýsing nær
að sjálfsögðu ekki til allra ungra
ökumanna. Margir þeirra aka rétt og
af dómgreind og ábyrgðartilfinn-
ingu. En hvers vegna aka svo margir
rangt? Stafar það af uppeldinu?
Getur skeð, að yfirmáta sjálfsánægð-
ir ungir ökumenn hafi gengið í skóla
hjá pabba sínum? En vegna þess, að
pabbinn sjálfur hafði lært á þeim
aldri, þegar maður er gætnari heldur
en á tímabilinu 18-25 ára, kemst
hann betur af en sonurinn, sem fellur
of auðveldlega fyrir freistingunni,
þegar grobbað er í hugsunarleysi af
aksturshæfni og kostum bílsins, og
fer að aka á ofsahraða og án íhug-
unar.
Bandaríkjamenn geta bent á
hættulegasta ökumanninn, sem sé
unga hermanninn á heimleið í leyfi
frá herskyldunni. 1 Svíþjóð hefur
ennfremurkomið fram ný tegund bif-
reiðaslysa æskulýðsins. Það eru
ungir ökumenn, einir eða - öllu oft-
ar - í félagsskap með öðru æsku-
fólki, á leið til eða frá dansleik. Hér
veitist ekki erfitt að skilja hið sál-
fræðilega samhengi. Unglingar, kátir,
grobbnir og haldnir hömlulausri
löngun til að sýna dugnað sinn. Um
að gera að spýta í, og bæði athugun,
dómgreind og tillitssemi verða að
víkja fyrir tækifærinu til að láta ljós
sitt skína og heyra aðdáunarorð
hinna.
Hvernig á að taka á þessu vanda-
máli? 1 þessu samhengi gegnir upp-
eldið almennt miklu hlutverki. Þeim,
sem hefur frá barnæsku verið gjört
skiljanlegt, að eigin hagsmunum má
aldrei þröngva fram á annarra kostn-
að, veitist auðvelt að setja sig inn í
og framkvæma þegar á reynir reglur
þær, sem gerðar eru til verndar lífi
og eignum hans sjálfs og annarra, og
hlýða verður í umferðinni.
Aksturskennsluna má auðvitað
þyngja samfara hinum sálfræðilegu
2
BFÖ-BLAÐIÐ