Ísafjarðarpóstur - 29.01.1908, Page 2

Ísafjarðarpóstur - 29.01.1908, Page 2
2 ISAFJARÐAR-POSTUR. 1. tbl. 35—40,000 kr. Oss ttnst, að slík ákvæði burfi að minsta kosti borgaralegs samkomulags, Það er óvíst, að minsta kosti er engin sönnun fyrir því, að þessi skólaskyldulög síðasta alþingis geti orðið hér „praxis“ í hinni næstu íramtíð. Vér þekkjum til þess að mörgum ísfirðingum er svo varið, að þeir munu heldur kjósa að yflrgefa bæjaróréttindi sín og jafnvel landið heldur en að láta kúga sig til þess, sem þeim er mest á móti skapi. Það hlýtur að eima dálítið eftir af iyndiseinkunn for' feðra vorra, landnámsmannanna, er jafnvel yflrgáfu óðul sin og landsvist, heldur en að láta kúga sig til undirgefni. Þeim var sjálfstæðið alt fyrir öllu. Tér íslendingar erum seinfara, og það er langt frá því, að við þorum aö gera jafnháar sjálfstæðis- kröfur og nágrannaþjóðir vorar, en fari bæjarstjórn irnar því fram, sem þær virðast vera byrjaðar á, að kalla ekki saman borgarafundi þegar um maiga tugi þúsunda ér að ræða, þá er kættara við, að bæjarfélögin tapi en græði á slíku einræði, eftir því sem nú er talað um frelsi og mannréttindi í hveiju blaði. Ég vil ekki skoða það sem skriffínsku eður hlægiiegan orðaleik, sem bæjarstjómin gjörir (meiri hlutinn), en hún þyrfti að gæta að því, að við borgararnii- höfum liðið «vo lengi ofdirsku hennar, að hér eftir mun hlaö vort reyna að sýna fram á það, að hún (bœjarstjórnin) hefir að eins úr- skurðarvald í smámálum, en frekara getur hún ekki gert án borgaranna samþykkis. Éað er ekki vor skoðun, að þjóðinni sé að fara aítur í sjálfstæðislegu tiiliti, síður en svö vér erum þess fullvissir, að manndáð, drengskapur og framþróun þjóðarinnar tekur árlega stórum framförum, en sem nú á stendur, á þessum tíma> mótum, þegar þjóðin er að spyrnast í og reyna að brjóta af sér gömiu fjötrana, þá þarf ekki neitt að undra sig á því, þótt. mörgum mentunarlitlum al. þýðumönnum hafl getað orííð á, að mynda sér skoðun eftir því sem glæsilegustustu stórbroddar bæjaríélagsins halda fram og mæla með, þrátt fyrir hið litla verðmæti þeirra. Reynsla* hefir líka löngum sýnt, að hinar eigingjörnu hvatir þessara svo kölluðu mentuðu einstaklinga ráða oft lögum og iofum, því allur fjöldinn af alþýðumönnum, sem enga skólamentun hefir fengið eða annarar tilsagn. ar notið, verður hrifinn af mælsku og ©iðgöfgi þessara herra. Éetta má ekki iengur eiga sér stsð við verðum að fá þessu breytt. Meðan mentunar' þroski þjóðarinnar er á lágu stigl, þá er mest við því að búast, að mikill hluti hinna fáfróðu alþýðu* manna fylgist með án þess að geta gjört sér neina ljósa grein fyrir skoðun sinni, að minsta kosti ekki að öliu leyti. En mentun, — hún getur orðið dýr, og eftir þessu skólaskyldulaga „systemi“ (reglu), þá er mest við þvi að búast, að það muni verða fáir, sem vilja nota skólann, nema að eins þeir, sem ekkert geta flúið. Éað eiu t. d. margir prívat barna« kensluskólar í bænum, og það er orðið sýnt og sannað, að í minsta lagi einn af þeim hefir fengið jafnmikla viðurkenningu hjá borgurunum og hinn hálaunaði bamaskóli, eða jafnvel betri hjá þeim; sem báða hafa reynt. Það er leiðinlnlegt að heyra utan að sér: „Ekki vil ég senda barnið mitt í skólann, en ég bið hana Karítas fyrir það í vetur, — þar verða framfarir þess mikið meira!“ Það er undarlegt, að slíkar raddir skuli heyrast og beiast. Ég þekki ekki skólann og ekki þessa Karítas að neinu leytí, en ég spyr, hvernig því sé varið, að þessi skólaskyldulög geti fyrirbygt þafi, að góður, ,praktíserandi‘ kennari verði að tapa stöðu sinni og atvinnu. Éað er leiðinlegt að heyra slíkt, en ég gef þessar raddir frá mér og hlusta skki eftir því, *em ég heyri í daglega lífinu, það er utan við málið. Ég vil halda mér við ástæði nrnar, og það sem ég eiginlega er að reyna að skýra fyrir borgurunum, er skólabyggingin og henm ar aíeiðingar. Yér höfum heyrt, að einn af hinum álitlegi legustu „fag“-mönnum bæjarins hafi verið fenginn og launaður af bæjarstjórninni til þess að gera teikningu yfir hina stóru viðbyggingu við barna- skólann, og hefir hann nú að sögn lokið starfi sínu á þann hátt, að hann hefir sent svo kallaða grunn-teikning sem lít.ið er hægt að byggja á, til eftirsjónar, og er þan meira en leyfilegt, þegar um slíkar byggingar er að ræða. Vér höfum gegnum heimildarmenn vora fengið ástæðu til þess að skoða teikninguna og er hún svo óáreiðanleg í alla staði að vér mundum geta álitið það flónshátt að gjöra boð í það að byggjá hús með svo ófullnægjandi upplýsingum, en bæjarfógeti hefir sett í blaðið Vestra tilboðs'auglýsingu og viljum vér hér setja hana orðrétta til fróðleiks og skemt* unar fyrir þá sem hafa áhuga á bœjarmálum.

x

Ísafjarðarpóstur

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Ísafjarðarpóstur
https://timarit.is/publication/190

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.