Morgunblaðið - 16.05.1987, Síða 44

Morgunblaðið - 16.05.1987, Síða 44
44 MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 16. MAÍ 1987 Smellur eða skellur? Beatty og Hoffmann; hallærislegir þriðja flokks skemmtikraftar í Ishtar. Kvikmyndir Sæbjörn Valdimarsson Allt frá því tilkynnt var að Elaine May leikstýrði farsanum Ishtar hefur verið álitið að stór- slys væri í vændum. Þau May, Warren Beatty og Dustin Hoff- man hafa eytt á fimmta tug milljóna dollara óti í eyðimörk- inni! Sú spurning er nú ærið áleitin í Hollywood hvort hér sé annað Heaven’s Gate í uppsigl- ingfu — eða komískt snilldarverk. Warren Beatty nýtur enn álits sem undrabam í kvikmyndaborg- inni, með glæsilegan leik- og framleiðandaferil að baki; Bonnie and Clyde, Shampoo, Heaven Can Wait og Reds eru allt myndir sem hann stóð á bak við og varð af stór- gróði. En næsta mynd hans, Ishtar, er komin fram úr öllum fjárhags- áætlunum. Menn eru famir að bera hana saman við frægasta „flopp" allra tíma, Heaven’s Gate, sem kostaði örlitlu meira, en lokatölur Ishtar eru ekki komnar fram í dags- ljósið og alltaf dregst frumsýningim meira á langinn ... Það var september 1985 og gerð á Ishtar, nútímamynd í anda „road“-mynda þeirra Bob Hope og Bing Crosby, var að hefjast. Stjöm- umar vom þeir Dustin Hoffman og Warren Beatty, sem jafnframt var framleiðandi og réð gamlan vin sinn, Elaine May, 55 ára gamlan handritshöfund og leikstjóra, til að skrifa handritið og leikstýra. Þeir Hoffman og Beatty leika tvo söngv- ara og lagasmiði sem búnir eru að lifa sitt fegursta. Eru þeir nú niður- komnir í Marokkó og að auki flæktir í njósnamakk. Stór hluti myndarinnar var tek- inn á söguslóðum í landinu, þar sem megastjömunum var ætlað að ríða þvert yfir eyðimörkina á kameldýri. Svo eitt fyrsta verkefnið var náttúr- lega kamelkaup. Það átti að vera nokkuð sérstakt í útliti, og strax á fyrsta degi fundu þeir hárrétt kam- eldýr. Það var reyndar líka það fyrsta sem þeir skoðuðu svo kaup- unum var slegið á frest. Ennþá nóg af tíma og peningum. Síðan var eyðimörkin flengd, en ekkert kam- eldýr komst í hálfkvisti við það fyrsta. Að endingu var því snúið til baka og nú átti að ganga frá kaup- unum. En þá kom babb í bátinn. Eigandinn var búinn að éta það. Sandöldur, hugsaði Elaine May, sandöldur, ég vil stórar sandöldur í myndinni minni. Ég á við, Ishtar gerist að miklu leyti í Sahara-eyði- mörkinni, því ekki stórar sandöldur? Svo yfirhönnuður hennar, að- stoðarframleiðandi og fleira lykil- fólk hófu leit að stómm sandöldum. Það var ekki nóg að finna fínar og stórar öldur. Það þurfti að hafa upp á ákjósanlegum öldum sem vom staðsettar við hliðina á lúxushóteli. Svo leikstjórinn, stjömumar og kvikmyndagerðarfólkið þyrftu ekki að aka tímunum saman, morgna og kvölds, til að kvikmynda. Það reyndist torsótt að finna fimm stjömu hótel á miðri auðn- inni. Eftir nokkurra vikna leit í fáeinum löndum gerðist kraftaverk- ið; hótelið fannst í nágrenni feg-!' urstu sandalda í Suður-Marokkó. Um leið og May mætti á svæðið og var búin að þaulkanna aðstæður sóttu á hana efasemdir. „Fólk hefur sínar skoðanir á eyðimörkum — endalausar og flatar. Ég ætti að skjóta eitthvað af myndinni á slétt- um sandi." Svo aðstoðarframleið- andinn fékk verktaka til að slétta sandinn í nokkrar vikur. „Þetta var furðulegt," sagði hann, þama í miðjum sandöldum eyðimerkurinn- ar skóp ég slétta eyðimörk handa Elaine." Hann er víst geðprýðis- maður. Ef einhver vill slétta eyðimörk í stað öldóttrar þá er það í lagi hans vegna. A öldum áður var Ishtar stríðs- og ástarguð Babyloníumanna. I handriti May stendur nafnið fyrir land sem virðist vera Marokkó. Annars er handritið dæmigerð „buddy“-mynd, þar sem vinátta tveggja ólíkra einstaklinga er sett á oddinn. Hún hefst á gaman- kunnri kvikmyndaforsendu; venju- legir menn eru settir í sérlega óvenjulegar kringumstæður, — og hvikar lengst af ekki frá henni. Hér eru það tveir bandarískir söngvarar og lagasmiðir í Marokkó, sem er eina landið á jarðkringlunni sem boðið hefur þeim atvinnu (utan Honduras!); þeir uppgötva allt í einu að þeir eru kolflæktir í margsnúið, pólitískt ráðabrugg, sem m.a. snýst um leynikort, fagran, vinstrisinnað- an hryðjuverkamann (Isabelle Adjani) og klaufalegan útsendara CIA (Charles Grodin). Umtalaðasti þáttur söguþráðar- ins er örugglega sú staðreynd að May hefur kosið að láta stjömumar leika gegn sinni þekktu ímynd, Hoffman er snoppufríði svallarinn en Beatty er heimski nabbinn sem kvenfólkið forðast eins og heitan eldinn. Jafnvel ýjað að því að hann sé ekki allskostar eðlilegur. Fyrsti þriðjungur myndarinnar gerist í New York þar sem lista- mennimir eru sýndir í algjörri lægð og lítillækkun. Um það leyti sem þeir taka boði umboðsmanns þeirra um að koma fram í Marokkó eru persónur þeirra orðnar fullskapað- ar. í Ishtar, landinu sem þeir verða strand í á leiðinni til Marokkó, verð- ur sagan margsnúin. Án vitundar Hoffmans gengur Beatty í skæru- liðasamtök, en Hoffman gerist hinsvegar útsendari CIA, án þess að segja Beatty frá. Og án þess að vita af því að þeir era orðnir and- stæðingar, leggja þeir upp í lang- ferð yfír eyðimörkina — á blindu kameldýri. Hún endar með villtum, þrælsnúnum endalokum á nætur- klúbb í Ishtar, þar sem þeir Hoffman og Beatty syngja alsælir enn þann dag í dag. Umtalið um Ishtar er heldur nei- kvætt. Allt frá því að fyrst fréttist um samvinnu þessara þriggja, skapmiklu, hugmyndaríku og skap- andi listamanna — Beatty, Hoff- mans og May, hafa menn gert því skóna að fyrirtækið væri fyrirfram dauðadæmt. Seinna, þegar það fréttist að myndin væri komin yfir 40 milljónir dala í kostnaði, þóttust menn vissir um að hún væri undir álögum ógæfunnar. Svo, þegar Columbia varð að flytja ftnmsýn- ingardaginn fram, frá 26. nóv. sl. til 22. maí nk., era flestir í kvik- myndabransanum famir að trúa því að Ishtar verði ósvikið stórslys. Hjá Columbia-kvikmyndaverinu era menn sagnafáir. Hið nýja höfuð þess, David Puttnam, heldur sig í fjarlægð frá þessu verkefni; „Um það var samið áður en ég tók við störfum hér að ég kæmi ekki ná- lægt sýningum þessarar ákveðnu myndar. Það er of algengt að ný- byijaðir toppar kvikmyndavera eigni sér lof eða taki á sig skamm- ir vegna verkefna sem um var samið fyrir þeirra tíð. Ég ætla ekki að dæmast sökudólgur vegna þessar- ar,“ segir sá frægi Puttnam. Svo getur náttúrlega alveg eins farið að lokum að Ishtar verði, eins- og til var stofnað, gamansamt meistaraverk. May hefur verið álitin hafa húmoríska snilligáfu, allt frá því hún starfaði með Mike Nichols í byijun sjöunda áratugarins. Mynd- ir hennar, einkum The Heartbreak Kid og Mikey and Nicky, hafa end- urspeglað sérviskulega snilli sem heftir fengið fólk til að álíta að hún hafí ekki enn fengið fyllilega að njóta sín. En orðið sem af henni fer sem vandræðagripur í samvinnu hefur plagað hana alla tíð. „Ef Ela- ine May lætur nafn sitt standa á myndinni," benti einn framleiðandi á, „þá er það í fyrsta skipti sem hún samþykkir það á ferli sínum sem leikstjóri. Hún yrði alsæl ef hún gæti haldið Ishtar í klippiher- berginu til eilífðar og þyrfti aldrei að sýna hana.“ Næst er að segja frá því hvemig standa átti að Isht- ar og hvemig fór. Kvikmyndagerðin átti að hefjast í ágúst 1985. Mein- ingin var að taka í átta vikur í Marokkó, síðan yrði örfárra vikna hlé og þá tæki við sex vikna taka í New York f lokin. Næstum öll atriðin í Marokkó átti að taka á söguslóðum, sama gilti um New York. Um jólin (’85) átti myndatöku að vera lokið. Klippingin að hefjast strax á nýja árinu og myndin að vera tilbúin, grófklippt til skoðunar í ágúst eða september í fyrra. Beatty og Hoffman áttu að halda til Kalifomíu í september að taka upp tónlistarmyndband til hjálpar kjmningu á myndinni. Um svipað leyti vora ritstjórar Esquire með forsíðumynd af Beatty á pijónun- um. Kvikmyndin átti að vera komin inn á gafl í þúsundum kvikmynda- húsa í Bandaríkjunum 26. nóvem- ber og vera búin að fá sinn skerf af Oskarsverðlaunatilnefningum í fyllingu tímans. En það fór öðravísi Hrísgrjón í salatið Heimilishorn Bergljót Ingólfsdóttir Soðin hrísgijón era hreint af- bragð með ýmsum réttum, þykja reyndar ómissandi. Það er þó ekki ýkja langt síðan hrísgijón vora aðal- lega höfð í spónamat hérlendis, með þeirri undantekningu þó að soðin hrísgijón voru höfð með kjöti í kam', en kartöflur vora þó yfírleitt hafðar með. Soðin hrísgijón era mjög góð í grænmetissalöt, heit eða köld. Þannig er hægt að nota afgang af hrísgijónum. Mandarínu-hrís- grjónasalat 3 bollar soðin hrísgijón, 1 dós niðursoðnar mandarínur, l>/2 bolli brytjaður sellerístöngull, ’/2 bolli brytjuð græn paprika, 3A bolli sýrður ijómi, 1 msk. sítrónusafí, salt og pipar. Öllu blandað saman og kælt fyr- ir neyslu. Salatið er gott með kjúklingum og svínakjöti. Ætlað fyrir 6 manns. Grænmeti og hrísgrjón 3 bollar soðin hrísgijón, V4 bolli saxaður laukur, 3 msk. smjör, 1 dós maískom, 1 bolli niðursoðnir tómatar, U/2 tsk. salt, 'A tsk. pipar, ‘A tsk. oregano. Laukurinn er settur í smjör á pönnu, látinn mýkjast og síðan er öllu hinu blandað saman á pönn- unni, látið malla við vægan straum í u.þ.b. 15 mín. Borið fram heitt. Ætlað fyrir 6 manns. Sveppir og hrísgrjón 3 bollar soðin hrísgijón, 1 dós niðursoðnir sveppir í sneiðum, 1 bolli niðursoðnargrænarbaunir, 2 msk. smjörlíki, salt og pipar að smekk, 2 msk. söxuð rauð paprika. Öllu blandað saman og hitað í smjöri á pönnu í nokkrar mínútur. Aðeins hreyft til með gafli á með- an. Borið fram heitt, ætlað fyrir 6 manns. Tex-Mex hrísgrjón 3 bollar soðin hrísgijón, 1 bolli saxaður laukur, Grænmeti og hrísgijón. 1 bolli söxuð græn paprika, ‘/2 bolli brytjað sellerí (stöngull), 3 msk. smjör eða olía, 2 msk. salt, 2 msk. chili-duft, '/< tsk. hvítlauksduft, 2 bollar niðursoðnir tómatar, 21 tsk. nautakjötskraftur (eða 2 teningar). Laukur, paprika og sellerí er lát- ið krauma í olíu þar til það er meyrt, kryddi, tómötum og kjöt- krafti bætt út í og að síðustu era hrísgijónin sett út í. Látið krauma, hreyft á pönnunni á meðan svo allt verði jafnt. Borið fram heitt. Ætlað fyrir 6 manns. Salöt með fiski og kjöti í Heimilishorn Bergljót Ingólfsdóttir Salöt með kjöti eða físki í geta verið heil máltíð og þá nægir að bera fram gott gróft brauð og smjör með. Túnfiskur í salati 2 ds. túnfiskur í olíu eða hlaupi 1 salathöfuð 4 tómatar 2 msk. sítrónusafi 2 dl sýrður ijómi eða súrmjólk 1 laukur 1 hvítlauksrif salt og pipar nokkrir dropar Worcester-sósa örlítill sykur eða sætuefni Grænmetið hreinsað og skorið í hæfílega bita, túnfískurinn tekinn sundur í bita og þetta sett í skál. Laukurinn er smátt saxaður, hvítlauksrifíð marið og hvora tveggja sett út í ijómann ásamt sítrónusafa, Worcester-sósu og

x

Morgunblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.