Morgunblaðið - 20.10.1974, Blaðsíða 15
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 20. OKTÖBER 1974
15
Frá upptökum á sjónvarpsdag-
skrám Egils.
ilvægt á móti mér. Alla vega ekki
á við það sem margt fólk lendir í.“
# Um Combóið
Combó Þórðar Hall: f.v. Ómar Skúla-
son, Áskell Másson, Egill. Á myndina
vantar Grétar Guðmundsson.
listarmenn jafnt sem almennir
borgarar, erlendir skemmtikraft-
ar o.s.frv., sem maður mundi tæp-
ast komast í kontakt við á annan
hátt. Þetta eru að vísu skamm-
vinn kynni. Þetta er eins og að
fara í Klúbbinn og segja hæ við
fólk, sem maður þekkir ekki neitt,
skiptast svo á nokkrum orðum eitt
augnablik. Þetta gerir það augna-
blik aðeins stærra en það áður
var. Ég verð líka að minnast á
það, að ég vinn á vöktum, sem eru
alveg sérstaklega hagstæðar."
„Þetta er starf þar sem maður
fær verkefni upp í hendurnar og
maður verður að leysa þau. Ég
þarf t.d. að vera búinn að koma
fyrstu Uglunni inn á band fyrir
31. október. Það þýðir ekki að ég
þurfi að hanga yfir þessu á skrif-
borði allan daginn, heldur aðeins,
að þetta á að fara út f loftið á
ákveðnum tíma, og þá verð ég að
sjá um, að það geti farið út í
loftið. í stuttu máli, er ég frjáls
hérna.“
• Um gagnrýni og
hlutverk sjónvarpsins.
„Jú, mér finnst sú gagnrýni
sem fram hefur komið á dagskrá
sjónvarpsins að undanförnu alveg
réttmæt. Dagskráin er ekki nógu
góð. En þá vil ég segja í leiðinni
að ég hef aldrei kynnzt sjónvarps-
dagskrá sem er nógu góð.
Dagskráin í sumar hefur samt
verið ofsalega slöpp. Sumar-
dagskráin hjá okkur hefur verið
miðuð við það, að fólk sé almennt
útivið og horfi lítið á sjónvarp.
Við getum leyft okkur að taka
tillit til huggulegra hluta hérna.
Eins og fyrirtæki gefa kannski
starfsfólkinu frí af því að það er
sólskin og gott veður, þá gefum
við áhorfendum frí á sumrin. Það
er kannski hlegið að þessu
erlendis, en þetta hæfir okkar
þjóðfélagi, og er bara huggulegt.
Til dæmis I Bandaríkjunum rúll-
ar þetta kerfi eins og andskotinn.
Við Jónas vorum búnir að sjá þá
vinna þrjá sjevróletta fyrir
hádegið fyrsta daginn. Þá fórum
við út að éta, þótt við hefðum
kannski átt að fara út að gubba.“
„En svo ég svari spurningunni.
Sjónvarp á að vera fyrir alla. Ekki
bara fyrir sjúklingana sem horfa
á allt til þess eins að drepa tím-
ann, og ekki heldur bara fyrir
krakkana sem vilja ekkert annað
en einhverja rosalega framúr-
stefnu. Það er fyrir alla, og af
því leiðir vissa meðalmennsku.
Það þarf sitt lítið af hverju.
En ég held að sjónvarpið
þurfi að sýna meira af andstæð-
um, og ekki svona mikið af
jöfnu efni. Af þessu hlýzt
óþarflega mikil flatneskja.
Þetta er ekki ósvipað spurn-
ingunni um pólitíska óhlut-
'i'drægni fjölmiðla: Allar skoðanir
þyrfa að koma fram í einu, og úr
þéiln verður ekki neitt. Af hverju
megá>þessar skoðanir ekki koma
fram éin og ein í einu? Það er
þáttur fyrir vestan, þar sem menn
sækja um að fá að koma skoðun-
um sínum á framfæri. I einum sá
ég mann úthúða Nixon alveg
ógeðslega, — en það var þá í tizku
—, og svo löngu seinna í þættin-
um kom annar með allt aðra skoð-
un. Ég er ekki endilega að segja
að sjónvarpið okkar eigi að fara
út í þetta. En þarna er viss mögu-
leiki."
i Um hæfileikann
til aðlögunnar
„Það er alltaf umdeilanlegt
hversu stóran part af dagskránni
skuli nota undir þetta efni og
hversu stóran undir hitt. A þessu
er engin patentlausn. Þetta er
ákveðið af dagskrárstjórn, og svo
má alltaf deila um hæfileika
þeirra manna sem að henni
vinna."
Hvað um erfiðleika sjónvarps-
ins vegna peningaskorts? „Jú, jú,
það má alltaf segja að það vanti
peninga til alls. En ég er ekki
tilbúin til að segja að peningar
séu nein allsherjarlausn. Það eru
vissir hlutir hér á stofnuninni
sem mér finnst mættu betur fara.
Það mætti t.d. kaupa tæki,
ákveðna linsu o.s.frv. Maður seg-
ir, að það vanti þetta og hitt. En ef
maður skoðar þetta f kjölinn, þá
held ég að komi alltaf út eitt
spurningamerki. Er þetta og þetta
virkilega það sem ræður úrslit-
um? Þetta er kannski svolítið
„goodie“-hugarfar. Það þýðir ekki
það, að maður sætti sig við allt. Ég
vil bara ekki gera hlutina of nega-
tffa. Þetta er bókmenntalega og
fallega sagt: Hæfnin til aðlögunar
er alveg andskoti mikilvæg. Þegar
er troðið og traðkað á þér, þá er
bara að fá eitthvað út úr því. Það
er nákvæmlega eins og góður Zen
Búddisti sagði... Ja hvað sagði
hann? Ég man það ekki, en þetta
er sem sagt sú fílósófía sem fýlgir
mér. Þar með er ég ekki að segja,
að ég geti alltaf framfylgt henni.
En ég hef hana alltaf í hausnum,
alltaf á bak við eyrað.“
0 Um Zen Búddisma
og að græða á
mðtlæti
Þegar ég var fyrir vestan á sín-
um tíma þá kynntist ég Zen Búdd-
istum —, nokkrum bandarfskum
mönnum sem hafa haft mjög mik-
il áhrif á mig. Þetta voru óvenju-
legir menn vegna þess að þeir
voru svo venjulegir. Eg var ný-
kominn úr menntó, orðinn
stúdent og „big deal.“ Maður
hafði formúlur fyrir öllu. En
kynnin af þessum mönnum hafa
kannski fyrst og fremst kennt
mér að taka ekki þetta allt svo
alvarlega.“
„Fílósófían er sú, að maður
græðir á öllum samskiptum, og
það er ekkert mótlæti sem maður
fær ekki meira pósitíft en nega-
tíft út úr. Kannski ætti ég ekki að
vera að tala um þessa hluti, og
þetta viðhorf kann að breytast hjá
mér, því að ég held að ég hafi
aldrei fengið neitt afgerandi mik-
„Já, Combóið hafði hlutverki að
gegna f þessum efnum. Combóið
er hlutur sem ég stend alveg við
enn f dag, og fylgir mér t.d. hér í
vinnunni. Combóið var ekki bara
grín, eins og margir héldu."
Hvað var Combóið? „Ég veit
það ekki. Við getum sagt að Com-
bóið hafi verið samskipti, — ann-
ars vegar milli okkar innbyrðis
sem vorum r því, og hins vegar
milli Combósins og þeirra sem
hlustuðu og horfðu á það. Þetta
voru gagnkvæm samskipti, og nið-
urstöður þeirra samskipta held ég
að hafi verið þannig að allir hafi
fengið sitt. Ef maður færi eftir á
að reikna út hvorir hefðu fengið
meira út úr þeim, á held ég að
niðurstaðan yrði áreiðanlega sú,
að við bárum meira úr býtum."
„Við vorum í þessu fjórir heilan
vetur í Myndlistarskólanum.
Höfðum fullt af djobbum. Fullt af
peningum, sem okkur veitti ekk-
ert af vegna námsins. Þetta stokk-
aðist smám saman upp f það, að
tveir einbeittu sér að músíkhlið-
inni og tveir að „fíflalátunum“, —
innan gæsalappa. Askell Másson
var f fararbroddi og útsetti fyrir
okkur. Hann var í rauninni eini
maðurinn með viti músíklega.
Það höfðu held ég allir gaman að
músíkinni, og það var rýtmi í
þessu. Hins vegar gerðum við
aðra hluti sem voru svolftið öðru
vísi en fólk átti að venjast. Við
kannski komum þarna fram, bor-
uðum í nefið, lásum upp úr hesta-
blöðum og fórum i badminton.
Það vakti mikla gleði. En svo kom
það fyrir að við komum fram og
gerðum alls ekki neitt. Við gerð-
um okkur fljótlega grein fyrir því
að fagnaðarlæti og pú eru tvær
hliðar á sama hlutnum og gátum
þá farið að spila inn á þetta
tvennt til skiptis. Og það tókst
alltaf alveg frábærlega. Við
fórum frá þeim samskiptum jafn
alsælir og þegar við fengum ekk-
ert nema fagnaðarlæti. Við kom-
um fram f sfðasta skipti í
Glaumbæ og ákváðum að vera
með eftirminnilega leiðinlegt pró-
gram. Við vorum á sviðinu stutta
stund, vorum fúlir og gengum út
án þess að hafa gert nokkuð af
viti. Þarna var fullt hús af fólkiog
það ætlaði allt af göflunum að
ganga af pirring og púi. Við vor-
um hins vegar himinlifandi.“
^ Um uppstokkun
gildismatsins.
Við fórum aldrei á bak við það í
neinu. Og það hafði undan-
tekningarlftið mjög gaman af
þessu. Þetta vakti samt hneykslan
hjá sumum. Þetta voru ekki bara
stælar, heldur liður í þvi að
stokka upp mat fólks á því hvað á
við hverju sinni og hvað ekki.
Combóið kom t.d. nær alltaf fram
í útifötum, og ég gat sagt jafn-
hversdagslegan hlut og „Amma
bakaði handa mér vöflur áðan“ og
fengið fólk til að veltast um af
hlátri.”
Og svo gerði Combóið sögu-
legan þátt fyrir sjónvarpið? „Já,
við fengum formlega beiðni um
það. Það var búizt við þvi, að við
kæmum þarna og spiluðum þessa
venjulegu músfk okkar, o.s.frv.
En við vildum ekki að fólk hefði
okkur alveg á hreinu. Við vorum
nýbúnir að sjá glímusýningu í
sjónvarpinu sem okkur fannst
svolítið fáránleg. Við fengum því
leikara og ýmislegt annað fólk til
að sýna glfmu í sjónvarpssal, en
ætluðum ekki að koma fram sjálf-
ir. En við vorum ekki fyrr komnir
út úr sjónvarpshúsinu þegar við
fengum nýja hugmynd. Og hún
var framkvæmd. Við sátum i hálf-
hring eins og gert er í þessum
umræðuþáttum. Það var ein
myndavc'l á okkur langt frá,
þannig að það sást ekki vel hverj-
ir þetta voru. Við ræddum saman
um allt og ekkert, en hljóðupp-
takan var það lág að það heyrðust
ekki orðaskil. Og undir þessu var
svo leikin tónlistin úr „The Sound
of Music". Eg man eftir að þessi
andlit, sem maður vinnur með
núna, urðu nokkuð skrýtin við
upptökuna. Þetta fannst dag-
skrárstjóra hins vegar ekki nógu
merkilegt efni til að sýna alþjóð,
og hann stöðvaði þáttinn.“
£ Um skemmtilegar
tilviljanir.
„Við vprum oft sakaðir um að
leika okkur að fólki. En það er
réttara að breyta forsetningunni,
og segja að við hefðum verið að
leika við fólk. Við komum stund-
um fram ásamt fólki sem var svo-
lítið öðruvfsi, kannski bæklað eða
þvíumlfkt, og við vorum sakaðir
um að vera að nfðast á minni-
máttar og gera fólk að fíflum. En
það fólk sem kom fram með okkur
vissi alveg hvar það hafði okkur.
„Jú, það er óneitanlega
skemmtileg tilviljun að starfa
núna hjá þessum sama dagskrár-
stjóra sem stöðvaði útsendingu á
fyrsta afkvæmi manns í sjón-
varpsdagskránni. Hvernig ég
komst hérna inn eftir þetta í
sæmilega ábyrgðarmikið starf er
hlutur sem ég hef eiginlega aldrei
skilið. En ég hef spurt Jón
Þórarinsson oft að ástæðunni
fyrir þvf, að þátturinn var stöðv-
aður. Hann hefur hins vegar
aldrei viljað segja mér það. Þær
ástæður hafa vafalaust verið
góðar.“
„Svo má spyrja að því, hvers
vegna ég hafi aldrei gert neitt
svipað þessu atriði Combósins
eftir að ég fór að vinna hérna. Ég
vil halda því fram, að ég hafi
laumað inn talsverðu af svona
hlutum. En ég held að núna fyrst,
— eftir þriggja ára starf hérna sé
ég að komast inn í sjónvarp. Eg
hef ekki gert neina þætti sem mér
þykja verulega góðir, þótt ég sé
ánægður með vissa punkta á víð
og dreif f þeim. En ég á eftir að
gera eitt gott prógram á ferlinum.
Það má alveg bóka. Hvenær það
verður veit ég ekki, og vil ekki
vita.“ —Á.Þ.
Egill og aðstoðarfólk f myndstjórnarherberginu.
KU4SNPUAI1
I