Lesbók Morgunblaðsins - 17.04.1966, Blaðsíða 8

[
HVAR ERU ÞEIR NÚ?
0O0
„í>að hlýtur að verða uppi fótur og
íft í Reykjavík um næstu mánaðamót.
Þá verður sungið í Iðnó fyrir fullu húsi
áheyrehda, og fullu stræti líka, því þeir
sem eigi komast inn nota sér það, að
Iðnó rúmar ekki hljóð Péturs Jónsson-
ar. I>á verður hrópað suður á Íþrótta-
velli, meir en nokkru sinni fyrr, því þar
reyna knattspyrnumenn Reykjavíkur
sig við A.B. (Akademisk Boldklub). Og
nú er frétt um eina nýjungina enn: I>á
sjá Reykvíkingar í fyrsta skipti töfra-
verk tuttugustu aldarinnar, flugvélina,
svífa yfir höfði sér. — Þá verða allar
vistir galtómar á Þingvelli, því allir
vilja sitja heima, og missa af sumarleyfi,
fremur en því, sem Reykjavík hefur
upp á að bjóða.“
Þannig hefst frétt í Mbl. hinn 12.
júlí 1919. Nokkrir íslendingar höfðu þá
fyrir skömmu stofnað með sér félags-
skap, sem hlaut nafnið „Flugfélag ís-
lands“, í þeim tilgangi að reka hér far-
þegaflug, ef kleift reyndist. Höfðu þeir
fengið hingað til lands þá um vorið
danskan flugkappa, Rolf Zimsen, til
þess að athuga allar aðstæður til flugs
og keyptu þeir síðan fyrir tilstilli
„Dansk Luftfartsselskab", brezka flug-
vél af „Avro“ gerð, með 110 hestafla
hreyfil af gerðinni „Le Rohme“. Kaup-
verð vélarinnar var 700 sterlingspund
og var það hálfvirði, en þó var vélin
ný og ónotuð. Formaður félagsins var
Garðar Gíslason, stórkaupmaður, en
ritari Halldór Jónasson frá Eiðum.
í Mbl. hinn 27. júlí er svo frétt af
því, að flugmaðurinn, Cecil Faber, sé
kominn til landsins. Kom hann með
„íslandi“ ásamt vélamanni, sem skyldi
setja vélina saman, þegar hún kæmi.
^Faber er sagður þaulvanur flugmaður.
Hann hafi m.a. verið „kapteinn" í flug-
!her Breta í stríðinu og skotið niður
margar þýzkar flugvélar. Blaðið birtir
viðtal við Faber og spyr blaðamaður-
inn m.a., hvernig honum lítist á aðstæð-
ur til flugs hér á landi. Faber svarar:
Auglýsing Flugfélags Islands um farþegaflug, er birtist í Mbl. hinn t>. septemDer
1919.
Sernska fluglistar
n Islandi
tryggja alla þá farþega, sem hann flýg-
ur með og eru kjörin þau, að menn
greiða 5 krónur fyrir tryggingarbréfið.
Fyrir þessar 5 krónur fást greidd:
Ef farþegi missir lífið, 500 pd. sterl.
um 10 þús. krónur.
Fyrir missi beggja augna eða tveggja
lima 500 pd. sterl.
Fyrir annað augað eða einh lim 250
pd. sterl.
Fyrir ahnað augað e ða einn lim 250
pd. sterl.
Fyrir allt að 26 vikna sjúkralegu 2
pd. 10 shill (um 50 kr.) um vikuna.
Hvert trýggingarbréf gildir í 35
klukkustundir.
Menn geta tryggt sig hærra, ef þeir
vilja, með því að greiða hlutfallslega
hærra tryggingargjald.
Eins og menn sjá, álítur hið brezka
tryggingarfélag ekki mikla hættu á því
að það verði nokkur slys, þar sem það
tekur svona lágt gjald, sem það auk
þess ætlar að græða á. En auðvitað
gildir þessi trygging aðeins farþegaflug
með Capt. Faber og engum öðrum
hér.“
Þannig heldur blaðið áfram að ræða
um þetta mikla undur, sem flugvélin
hlýtur að hafa verið í augum fólks.
Hinn 30. ágúst lýsir blaðamaðurinn t.d.
hreyflinum mjög nákvæmlega, og seg-
ir m.a.:
„Mótorinn er út af fyrir sig mjög
merkilegt og margbrotið verkfæri að
þeim mundi finnast, sem bera skyn á
slíka hluti. Enginn mótor, sem hingað
hefir komið til lands, hefir neitt svip-
aða gerð. Þeir eru allir þannig að vél-
in stendur sjálf föst, en ásinn snýst. Og
þannig hann einnig í r^örgum flug-
vélum. — En mótorinn í þessari flug-
vél er þannig gerður, að hann snýst
sjálfur, en ásinn stendur kyrr. Hann
er sjálfur sitt eigið drifhjól og verður
því léttari fyrir bragðið. Bulluhaus-
arnir eru úr elmi (alúmíníum), er ger-
ir viðnám þeirra miklu minna og allan
mótorinn léttari. Hann mun allur vera
um 250 pund að þyngd, en hefir um 110
hestöfl, sem gerir ekki nema nokkuð á
þriðja pund fyrir hvert hestafl. Léttari
mótorar hafa verið gerðir, en þykja
ekki eins tryggir.“
Blaðið segir, að fimm mínútna flug
kosti 25 kr. og geti menn ráðið því,
hvort þeir óski að fljúga listflug eða
„venjulegt“ flug. Um það segir blaðið:
„Flestir munu gera sig ánægða með
„venjulegt flug“, en menn geta jfka
fengið að taka þátt í „listflugi“, en þá
verða menn að eiga um það við sjálfa
sig að verða ekki sjóveikir eða láta
„hvolfa sér út“!“
Miðvikudagurinn 3. september er ninn
langþráði dagur. Þá hefur, í fyrsta
skipti, flugvél sig til flugs á íslandi.
Flugvöllurinn var í Vatnsmýrinni,
skammt frá Briemsfjósi og náði allt frá
Laufásvegi og vestur að Loftskeytastöð-
inni á Melunum. Um þennan merkisat-
burð segir Mbl. hinn 4. september:
„En um kl. 5 í gær gerðist óvæntur
atburður suður á flugvelli. Reynslu-
flugið var ákveðið þá strax, og án þess
að nokkur vissi ók Faber vélinni út á
völl, settist við stýrið og renndi af stað.
Vélin rann nokkra tugi metra niður eft-
ir túninu, eins og álft, sem flýgur upp
Upprifjun úr gömlum Morgunblöðum, og
stutt spjall við Olaf Daviðsson, fyrsta
flugfarbegann á íslandi
„— Ég held, að það verði bezt að
hafa flugbáta hér. Það er erfitt að finna
góða lendingarstaði í þessu landi, held
ég......Vonast ég til að geta flutt tvo
farþega í vélinni og þá benzín í 3
klukkustundir."
Síðan berst talið að póstflutningum í
lofti, og segir í viðtalinu:
„Hann [Faber] er hingað kominn til
þess að nota reynslu sína úr ófriðnum
í friðarins landi. Og hann tekur það
fram, að hann ætli ekki að annast póst-
flutninga, eins og dönsk blöð hafi sagt
frá, heldur eingöngu að sýna
fluglist og með því búa undir, að flug-
póstferðir ef til vill verði hér síðar
hafnar.
— En það verður dýrt, bætir Mr.
Faber við.“
Ekkert er minnzt á flugið fyrr en 27.
ágúst. Þá er sagt að horfur taki nú að
vænkast og verði líklega unnt að hefja
flug um næstu helgi. Síðan tekur blað-
ið að hugleiða áhættuna af að fljúga og
gleðst jafnframt yfir því, að félagið
skuli ekki spara neitt til þess að gera
það sem hættuminnst. Síðan segir blað-
ið:
„Bezti mælikvarðinn á það, hvað
Bretar sjálfir telja mikla hættu að
fljúga með þeim flugmanni og á þeirri
f lugvél, sem.. hér um ræðir, er með
hvaða kjörum menn fá sig slysatryggða
og líftryggða. — Capt. Faber hefur um-
boð til þess að slysatryggja og líf-
Fyrsta flugvélin á íslandi.
g LESBÓK. MORGUNBLAÐSINS-
17. apríl 19G6