Náttúrufræðingurinn - 1989, Síða 22

4. mynd. Lagskipting regnskóga. Teikningin sýnir lóðrétt snið gegnum „dipterokarp"
skóg á Borneó. Sniðið tók til 61 m langrar og 7,6 m breiðrar skógarræmu. Aðeins eru
sýnd tré hærri en 7,6 m. Myndin er tekin eftir Richards (1952). Rain forest stratification.
Profile diagram of a mixed dipterocarp forest on Borneo, covering a strip 200 ft long and
25 ft wide. Only trees taller than 25 ft are shown. Based on Richards (1952).
arnir lenda á þeim. Oftast er skógur-
inn svo hár og þéttur að aðeins um
2% sólarljóssins ná til jarðar (Myers
1980). Sterk hitabeltissólin nær aðeins
til efstu laganna og niðri í skógunum
er hálf skuggsýnt. Botngróðurinn er
því fremur gisinn og aðeins verulega
skuggaþolnar plöntur þrífast undir
þéttu laufþakinu. Á ljósmyndum sýn-
ist skógurinn oft vera þéttari en hann
raunverulega er og í kvikmyndaskóg-
unum verður jafnan að höggva sér
braut gegnum illvíga og ógreiðfæra
gróðurflækju. Þetta er hins vegar ekki
alveg rétt mynd. Þannig eru að vísu
svæði sem hefur verið raskað en gaml-
ir og óraskaðir skógar eru þvert á
móti sæmilega greiðfærir. Þó skyldi
enginn ganga beint af augum. Margar
plantnanna geta stungið illilega með
göddum eða þyrnum og aðrar eru
með eitruð kirtilhár á blöðunum sem
brenna hörund. Illræmdustu trén í
Suðaustur-Asíu eru kölluð „rhengas“
og eru þau tegundir af ættkvíslunum
Gluta og Semecarpus (af ættinni Ana-
cardiaceae en margar tegundir af
þessari ætt eru baneitraðar). Allar
innihalda eitraða kvoðu sem veldur
blindu komist hún í augu. Regnvatnið
sem skolast af blöðunum verður einn-
ig eitrað og dæmi eru um að fólk hafi
fengið alvarleg og langvarandi útbrot
af því einu að ganga undir slíkt tré
(Chin og Corlett 1986).
í flestöllum bókum um regnskóga
er fjallað um lagskiptingu þeirra
(Richards 1952, Whitmore 1984).
16