Lesbók Morgunblaðsins - 23.10.1999, Blaðsíða 20
BANEITRAÐ SAMBAND Á NJÁLSGÖTUNNI FRUMSÝNT í ÍSLENSKU ÓPERUNNl
„EF HANN VILL STRÍÐ
ÞÁ FÆR HANN STRÍÐ"
*
%
H
HORMÓNASTRÍÐIÐ er hafið,
segir í skriflegri stríðsyfirlýs-
ingu móðurinnar á hendur
syninum Konráð, þegar hún
er búin að gefast upp á að
halda uppi við hann eðlilegum
samskiptum og fer að senda
honum tóninn í bréfum. Kon-
ráð er sextán ára, síblankur og skotinn í Lillu
úr Hafnarfirðinum, sem hann hittir stundum á
Hallærisplaninu - og stundum heima hjá
henni, þ.e. þegar honum tekst að kría út pen-
ing hjá móður sinni fyrir strætómiða. Hann
ber auk þess því sem næst allar heimsins
áhyggjur á herðum sér og er ástaeðan ekki síst
kjarnavopnabirgðir stórveldanna, sem hann
segir geta eytt heiminum áttatíu sinnum. „Er
einu sinni ekki nóg?“ spyr móðir hans bara.
Kalda stríðið er sem sé í algleymingi - ártalið
er 1984. Móðir hans, einstæð, vinnur í rit-
fangaverslun og þegar þau eru undir sama
þaki rífast þau stöðugt. A heimilinu er stans-
laust stríð og vopnin eru orð. Það er víst alveg
óhætt að tala um „baneitrað samband“ á heim-
ili þeirra mæðginanna á Njálsgötunni.
Með uppsetningu leikritsins er langþráður
draumur leikstjórans, Gunnars Gunnsteins-
sonar, að rætast. „Eg las þessa bók fyrir átta
árum og hugsaði eins og skot: „Þetta er leik-
rit.“ Þá var ég á þriðja ári í Leiklistarskólan-
um og byrjaði sjálfur að baksa við að skrifa
leikgerð en hafði ekki sjálfstraust í mikið
meira en fyrstu tuttugu síðurnar, þannig að
ég lagði þetta til hliðar. Svo flutti ég á
Frakkastíginn, beint á móti Auði Haralds. Ég
sá hana alltaf út um gluggann og á endaTnum
taldi ég í mig kjark og fór í heimsókn. Hún
tók mjög illa í hugmyndina, þar sem henni
finnst ekki gaman að endurvinna fyrri verk
sín, en lofaði þó náðarsamlegast að hún skyldi
lesa bókina aftur og athuga hvort hún væri
sammála mér,“ segir leikstjórinn. Þegar Auð-
ur hafði endurlesið bókina reyndist hún vera
sammála nágrannanum, bókin væri efni í leik-
rit. „Og hér erum við komin,“ segir hann sigri
hrósandi.
Foreldrarnir hallærislegasta
fólk í heimi
Auður tók til við að skrifa leikgerðina og að
sögn Gunnars hafa þau leikið sér með ýmsar
hugmyndir og ólíkar útgáfur af leikgerðinni.
„Svo komst Auður að því að þetta var svona
helvíti vel skrifað hjá henni að hún ákvað að
fylgja bara bókinni - og það gerði hún,“ segir
hann. Til tals kom að færa söguna til nútímans
en frá því var fljótlega horfið, þar sem kalda
stríðið gegnir mjög mikilvægu hlutverki í allri
sögunni. Auk þess eru leikarar og leikstjóri
sammála um að það sé mjög gaman að sökkva
sér í þetta tímabil - tískuna, tónlistina, Hall-
ærisplanið o.s.frv. „Kannski
ekki síst vegna þess að mað-
ur upplifði þetta sjálfur,"
segir Katla Þorgeirsdóttir,
sem fer með hlutverk móð-
urinnar - eða „fangans í
ritfangaversluninni" eins
og hún kallar sjálfa sig í
einu bréfinu til sonarins.
En hvernig skyldi það
vera að eiga son eins og
Konráð? „Það reynir á,
það þarf að hafa svolítið
fyrir honum. Ég kalla
hana nú bara góða að
leggja þetta allt á sig -
en hún er náttúrulega
að þessu til þess að ala
hann vel upp,“ svarar
Katla. Þá liggur beint
við að spyrja Gunnar
Hansson, sem leikur
unglinginn Konráð,
hvemig það sé eigin-
lega að eiga svona
mömmu. „Það er
auðvitað alveg ömurlegt.
Það er alveg sama hvað hún gerir eða segir,
henni tekst alltaf að pirra mann,“ segir hann.
,Á þessum árum finnst manni foreldrarnir
Draumasmiðjan frumsýnir leikritið Baneitrað samband
á Njálsgötunni í Islensku óperunni á sunnudagskvöld.
Leikgerðin er eftir Auði Haralds og er byggð á sam-
nefndri skáldsögu hennar en sögusviðið er Reykjavík
árið 1984. MARGRÉT SVEINBJÖRNSDÓTTIR fylgdist
með rennsli á leikritinu og tók leikstjóra og leikara tali.
Hormónastríðið í
algleymingi á
Njálsgötunni. Kon-
ráð (Gunnar Hans-
son) og móðir hans
(Katla Þorgeirs-
dóttir) öskra hvort
á annað.
„Eigum við að horfa á
Rocky 3 líka?“ Konráð
og Lilla (Hildigunnur
Þráinsdóttir) nálgast
hægt en örugglega í
sófanum fyrir framan
sjónvarpið.
auðvitað vera hallærislegasta fólk í heimi og
þeir fá svolítið að gjalda fyrir allt sem aflaga
fer. Konráð tekur nú heldur ekki hlutunum
með neinu jafnaðargeði og honum finnst alveg
óþolandi hvernig mömmu hans tekst alltaf að
hafa síðasta orðið og snúa sig út úr háalvarleg-
um umræðum með sínum sérkennilega
húmor,“ heldur hann áfram.
Kynnist aldrei
heimilishiiðinni á honum
Hún er kölluð Lilla en heitir í raun og veru
Blómbrá, stelpan sem Konráð kynnist á Hall-
ærisplaninu og sér eitthvað við hann - jafnvel
þó að konan sem hann býr með, móðir hans,
eigi á stundum erfitt með að sjá á honum
nokkurn sjarma. „Lilla kynnist náttúrulega
aldrei þessari heimilishlið á honum en fellur
fyrir því hvað hann er orðheppinn og
skemmtilegur þegar hann er með henni,“ seg-
ir Hildigunnur Þráinsdóttir, sem fer með hlut-
verk Hafnarfjarðardísarinnar í diskógallanum.
„Ég er eiginlega bara að átta mig á því núna
að hún er í raun og veru ekkert ósvipuð
mömmunni. Hún er nefnilega með bein í nef-
inu og lætur hann ekki komast upp með hvað
sem er,“ segir Gunnar hugsi. Það skyldi þó
ekki einmitt vera það sem dregur hann að
henni? Að hún á sitthvað sameiginlegt með
móður Konráðs, sem vissulega hefur munninn
fyrir neðan nefið. „Sálfræðingarnir myndu
sjálfsagt segja það,“ samsinnir Gunnar. Það
fer greinilega í taugarnar á Konráð hversu vel
Lilla og móðir hans virðast ná saman, þó að
þær hafi aðeins talast við i síma. „Ég hugsa nú
líka að mamman sýni Lillu allt aðra hlið á sér
en hún snýr að syni sínum heima á Njálsgöt-
unni,“ segir Hildigunnur.
Ekki inni ú sænskw Ifnwnni
f uppeldisfræðunum
Um uppeldisaðferðir móðurinnar segir leik-
stjórinn að hún samþykki ekki allt sem strák-
urinn segi - einfaldlega vegna þess að hún viti
betur. „Hún er ekki inni á sænsku línunni í
uppeldisfræðunum, þannig að ef hann vill stríð
þá fær hann stríð.“
Gunnar leikstjóri er á því að þó að bókin
Baneitrað samband á Njálsgötunni sé skrifuð
sem unglingabók, þá sé hún ekkert síður fyrir
fullorðna. „Mér finnst leikritið eiginlega vera
meira fyrir fullorðna en nokkurntíma ung-
linga, þó svo að þeir hafi vissulega gott af því
að sjá það líka. Auður er svolítið að kafa í ung-
linginn og gengur kannski of nálægt honum.
Ég hugsa að minnsta kosti að maður hefði
aldrei samþykkt það þegar maður var ung-
lingur sjálfur að svona höguðu unglingar sér,“
segir hann.
Eins og áður sagði verður leikritið frumsýnt
annað kvöld í íslensku óperunni, kl. 20. Það
verður sýnt samhliða á Akureyri, þar sem
fyrsta sýningin verður 4. nóvember, en hér er
um að ræða samstarfsverkefni Draumasmiðj-
unnar og Leikfélags Akureyrar.
Leikarar og
listrænir
stjórnendur
BANEITRAÐ samband á Njálsgötunni,
leikgerð Auðar Haralds á samnefndri
skáldsögu hennar.
Leikarar: Gunnar Hansson,
Hildigunnur Þráinsdóttir, Katla Þor-
geirsdóttir, Margrét Kr. Pétursdóttir,
Sjöfn Evertsdóttir og Sveinn Geirsson.
Leikstjóri: Gunnar Gunnsteinsson.
Leikmynd: Vignir Jóhannsson.
Búningar: María Ólafsdóttir.
Lýsing: Ingvar Bjömsson.
Tóniist: Þorvaldur Bjarni Þorvaldsson.
Gervi: Asta Haíþórsdóttir.
20 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR 23. OKTÓBER 1999