Lesbók Morgunblaðsins - 20.12.1993, Page 18

Lesbók Morgunblaðsins - 20.12.1993, Page 18
barst sending frá presti þeim sem brotamað- ur hafði verið og ekki náð að predika á Kálfa- tjörn 1 áheym föður hennar: HISTORÍA pínunnar og dauðans Drottins vors Jesú Kristí, etc., etc. Was trauest du doch? Gott lebet noch. Hvað skyldu menn svo sem mæða sig, Guð lifði enn, sögðu þýskir. En seinþreyttir voru menn, og það jafnvel þeir sem kallast höfðu slordónar, að vanda um við vansæla konu sem bar nafn háættanna og skírð var á degi vorr- ar frú. Sálmunum um pínu og dauða drottins vors fylgdu í handriti höfundar tveir stakir, og var annar „um dauðans óvissan tíma“. Síðan ritaði skáldið: „Mikill er munur heims og himins. - Sá má heimi neita sem himins vill leita“. Nú sat þessi lífsreyndi prestin- að Saurbæ á Hvalfjarðarströnd við bærilegt atlæti heimsins, loksins, en drottinn hafði slegið hann með líkþrá. „Heimilisböl er þyngra en tárum taki“, skrifaði hins vegar Brynjólfur biskup á lat- ínu. (Mala domestica majora sunt lacrimis). Ragnheiður bar að vísu fríðan svein í þennan vonda heim, sem allir urðu að neita, en lifði skammt eftir það. Víst mun fóður hennar hafa vöknað auga, er hann las í handriti mannsins sem hann vígði próflausan: Allt eins og blómstrið eina upp vex á sléttri grund fagurt með frjóvgan hreina fyrst um dags morgunstund, á snöggu augabragði af skorið verður fljótt, lit og blöð niður lagði, líf mannlegt endar skjótt Þessu næst sáum við hnipinn hóp manna við gröfina í Skálholti og heyrðum þetta sung- ið í fyrsta sinn. En þegar hinn lærði biskup, sem kunni latínu, grísku og hebresku, magister philo- sophiae - og hafði sagnaranda um gildi fomra skinnbóka íslenskra - þegar hann hafði lokið lestri píningarsálmanna frá Saurbæ á Hval- fjarðarströnd, sat hann lengi hljóður og ósk- aði þess eins að Guðbrandur Þorláksson, frændi skáldsins, væri kominn. Menn heyrðu að hann kunni strax: Gefðu að móðurmálið mitt, minn Jesú, þess ég beiði, frá allri villu klárt og kvitt krossins orð þitt útbreiði um landið hér tí/ heiðurs þér - helst má það blessun valda - meðan þín náð lætur vort láð lýði og byggðum halda. Við tókum eftir orðunum þín náð. Án náð- ar guðs var ekkert. En svo segir Sýrak (2. kap., ð.vers): „Því í eldi er gullið prófað, og þeir, sem guði eru þóknanlegir, í ofni þjáninganna“. Guð sló skáldið í Saurbæ ekki aðeins með líkþrá, hann lét bæ hans og bú brenna í eldinum. Hallgrímur brást við af fullkomnu æðru- leysi, og við heyrðum enduróm Jobsbókar: „Drottinn gaf og drottinn tók, lofað veri nafn drottins". (1. kap., 21.vers). Hallgrímur vissi að hér var drottinn að reyna hann. Hann vissi að guðs náð var yfir honum, af því hann fékk að reyna þetta mótlæti: Guð elskar þann, sem hirtir hann, hef eg þá tima vissa. Vil eg með hind, vesæl bamkind, á vönd fóðursins kyssa. Heilsu, lán, féð og heiður með hans náð vil eg afhenda. - Nafn drottins sætt fær bölið bætt. Blessað sé það án enda. Við rifjuðum upp að sr. Friðrik Friðriksson fagnaði því að vera sleginn blindu á gamals aldri. Þá vissi hann án vafa að guðs náð var yfir honum. Og Hallgrímur vissi að prestssetrið í Saurbæ brannækki fyrir tilviljun eða djöful- skap. Það eitt gerðist, að drottinn tók það sem hann sjálfur hafði gefið. Hann átti með það. Ekkert var að sýta: Tók ei djöfull né töfrafull tilviljun burt eign mína. Sá, sem það gaf, svipti því af, sorgin skal öll því dvína. Mitt bætir ráð með mildi og náð hans miskunn þúsundkennda. o.s.frv. Framhald í næstu lesbók. Henry Lawson er þjóðskáld Astrala. Hann átti heima í Gulong og þar er safn til minningar um hann. Ilmur hausts- ins í loftinu saga úr daglega lífínu í Ástralíu egar komið var heim úr ferðinni til Gulgong, Nýju Suður Wales, settist ég.niður og las sögu Henry Lawsons: „Water Them Geraniums“ og varð djúpt snortin. Henry Lawson var ástralskt ljóðskáld en ritaði „Ég stefni í skotbardaga við lögregluna. Hefði heldur viljað drepa lögregluþjóna en mennina. Ætla ekki að fara héðan lifandi.“ Eftir SÓLVEIGU EINARSDÓTTUR jafnframt smásögur um síðustu aldamót. Atti hann drjúgan þátt í að móta tilfinning- ar Astrala fyrir landi sínu og þeim sjálfum sem Áströlum. Ég gekk út í garðinn og byrjaði að vökva. Af sárri reynslu vissi ég hversu fá blóm þola ástralska þurrkinn önnur en innlend blóm. Geraníur (af blágresisætt) eru harð- gerar líkt og konumar sem lifðu úti í skógin- um (the bush) um og eftir aldamótin 1900. Þessar konur bjuggu afskekkt, gjarnan í kofa við lítinn læk og þraukuðu með börn sín meðan maðurinn snapaði vinnu hér og þar. Um þessar konur ritaði Henry Lawson á eftirminnilegan hátt. Garðurinn minn var grænn en allt umhverfið var gult af þurrki. Næstum 20% af Nýju Suður Wales hafði verið yfirlýst þurrkasvæði nú í mars. Haust- ið 1993. Reyndar ætlaði ég aldrei í ferðina til sögubæjarins Gulgong. Ekki í það sinnið. Fréttin í útvarpinu breytti hins vegar áætl- un. Á nokkurra mínútna fresti glumdu við- varanir til fólks vegna þriggja morðingja sem voru á ferð með tvö börn sem gísla. Mennirnir höfðu myrt fjórtján ára gamla stúlku. Bifreið þeirra var ljósbrún, árgerð 1972. Hver sá sem yrði ferða þeirra var átti að láta lögregluna vita tafarlaust og undir engum kringumstæðum að nálgast ökutækið. Morðingjarnir virtust vera á ferð ekki víðs fjarri húsinu okkar í skóginum. Eiginmaðurinn tók ekki í mál að ég yrði ein um nóttina. Ég tók saman fáeinar fógg- ur. Á leiðinni fylgdumst við með fréttum af eltingaleiknum í útvarpinu. Ekkert lát var á tilkynningum. Lögreglunni virtist greinilega mikið í mun að halda sem bestu sambandi við almenning til þess að fá upp- lýsingar um ferðir glæpamannanna. Einnar stundar akstur er til Gunnedah gegnum ótótlegan skóg. Vegurinn er mjór og þeir flutningabflar sem við mættum virt- ust þurfa mestan hluta vegarins fyrir sig. Kaputar-fjallgarðurinn var á vinstri hönd og gígtappinn Ningadun blasti við í sinni sérstæðu dýrð. Við sáum aðeins einn dauðan ref og eina kengúru á leiðinni, sem ekki er í frásögur færandi, því að kengúrur stökkva gjarnan yfir veginn, þegar þeim sýnist. Ekki að ástæðulausu að skilti era sett upp sem gefa til kynna að kengúra megi vænta næstu 100 km. Lögreglan hafði fundið fleiri lík. Við út- sýnisstað skammt frá háskólabænum Armi- dale uppi á hálendinu höfðu fundist lík þriggja fullorðinna manna. Enn var bfllinn ófundinn. Inn á milli komu endalausar umræður um hvers vegna flokkurinn, sem flestir töldu eiga sigurinn vísan fyrir kosningar, hefði gjörtapað kosningunum. Flokksfor- inginn taldi sig geta lært af úrslitunum en af tali hans mátti merkja að hann hafði ekkert lært. Hann var bara móðgaður yfir að vera ekki orðinn forsætisráðherra með meiru. Blessaður maðurinn hafði gleymt að reikna með að enn hugsaði fólkk sjálfstætt og lét ekki mata sig blint af fjölmiðlum eða blekkja með einhverjum óljósum áformum um öðruvísi skattaálögur. Forsætisráðherrann, Poul Keating, kom tvíefldur til leiks. Fullur sjálfstrausts yfir sigrinum. Hafði uppi áætlanir um að gera Ástralíu að lýðveldi árið 2001. Á hundrað ára afrnæli sameiningar áströlsku ríkjanna. Hann vildi líka fá nýjan fána. Hvers vegna Andi villta vestursins í Bandaríkjunum ríkir hér yfir húsum í Gulong, sem hafa verið endurgerð eins og þau voru þegar hér ríkti gullæði á síðustu öld og íbúatalan var tífalt hærri en nú.

x

Lesbók Morgunblaðsins

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Lesbók Morgunblaðsins
https://timarit.is/publication/288

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.