Lesbók Morgunblaðsins - 01.02.1992, Page 5

Lesbók Morgunblaðsins - 01.02.1992, Page 5
Hearken to my words (or, as the New English Bible has it: Give me a hearing) By the Prince of Wales IACCEFTKD Ihr imiUlian lo br Palron o( the 1huma\ Cramwr Sch«ol\ l’n/r Kimplr lirtauvr I id about »hat mav Ioom-Iv br our hrntacr Soror may vay it iv an rxaeerralrd (oiurrn and. as I havr divrovrrrd only loo . *í you artually tíand up and about Ihr importam r ol our hrii- «*r and thr Irvvonv to br Iraml írom ' - you arr ai onrr accuved ol havinc a quaint oovlal(ia (or a pn- lurcsqur. irrelrvant pavl It has (orrrd roe lo rrflrrt on why Ihrre iv *uch a firrre obtesuon about brin* The (ear o( beinf ronvid- ihioned vrrmv Ij be vo all powrriul thal thr morr rtrmal valurv and prmciplrv Mhich run like a thread through tho wholr taprstry o( human existrnce are abandoned tbe lalve avvuroption that they revtrkt progrevs Well. I 'm not alraid ol brin* ronvidrred old-lavhioned. whirh iv why I am slandin* herr at this Irrtern wcaring a double- brrasted suit and turn-ups to roy trsusers. readv to dnlaim thr lact that I belirvr Ihr Prayrr Book is a glorious part olrvery I nel'vh-sprak- r's hrritagr and, as such, ou|ht tobe grade I listed cdifitr' Do you maii that wundrrlut pas- agr ol Alan Bennrtt in Thr Old Country? — ''l imaginr." hr wrotr. "that whrn it comes to thr nrst prayer book thry won't wrilc He. meaning II un with a capilal h. God wiU be written in the lower case to ’ iy lorkin* leelin* ol inferior- ity his worshippers mutht Ircf" I would havr likrd lo br*in with a ingin* phrasr Irnm thr Kin* amrs's vrrsion of thc Biblc. ílrar- krntoroy wordv' Bul tbr Nrw Imlisb Riblr trans- itrs thr phrasr m Irss coinmandin* lerms: "Givr mr a hrarín*." _... vœ morr huinblr but ú also sounds Irss portH. and whal wr havr toask oursrlvrs. il srrms tnme. wbrthrr. bv makin* thr words less purtic. voo reallv domakr thrm mnrr drmocTatu Isn't Ihrrr sonw-thin* ralher patrumsin* abnut thr whole Possiblv thcre a’c more proplr todav who rrad less wrll thao proplr the past. althuueh I doubt U Most Oplr thrn cnuldn't rrad al aU. But ipposin* i« wrrr trur. whorvrr drcidrd that tor peoplr sko aren t at readinc thr brsl things to rrad arr thnsr unttrn bv proplr who arrn't vrn *ood at wríting? Poetrv is lor etrry bodv . rvrq il it 's onlv a frw phrasrs Hut banalitv ts lor ' i*fat br accrssibir tor all. bulsoisadesrrt Thr Book ot Common Praver has brenthr spintualrrsourcr ol l.nglisb and T.nclish sprakin* peoplr for lnur .rnturirs It is a book trt praver lor :he whnlr communitv. drvisrd and •unposed so that it imjrht satislv nrrvonr. Cranmrr. likr thr transla- :ors o( tbe Kin* Jamrs's Biblr. luokrd to thr past as wrll as thr prr •enl »hen be set about this task at a lime ol retnrmatHin and chacsr. hr irunpilnl his Pravrr Book in a spint ut rrconciliation. Tn some nt his nm Irmporaries it sremrd too mnsrrva thr. lo nthrrs lon radical but it Sa» sim ivrd changes in Churc h and Stalr that would hav <?—• >• .- liturgv less srusiitve lo thr protound human need tnnonlinuilv and permanrncr. Ibe lar.euaq* Cranmrr emplovrd m Ihr Prairr Ronk was quitr drlibcr-' aleh "romtanace.bulloralllimr". ,\nd so it has survivrd bv passmg intu common sprrth. Uords and pbrasrs Irom this liturcv havr brtomr part o( thr hmta*r ot thr I nclish languagr b> continuous rril rration through irntunes. in publk wurship and prívatr drvotion. In Church of En*land dav srhools pupils used to learn by hrart thr grrat Col- Ircts Irum Ihr Prayrr Book. a practice much drspisrd bv educationalists todav Rut that learnin* bv hrart. to*rthrr with rrgular Church srr- vicrs whrrr the Pravrr Rwok was thr onlv rítr. had a grnume fnflucncr on thr minds and imaginations of ordi- nary mm and women Though thrir own speech could not command thr cadrncrs and rfavthms of Cranmrr's pravrrs. brcausc Ihrv urcr iamiliar wtlh thrm thev rrmrmbrrrd them' At homr. abroad. inhospitals. iui bat- tlefirlds. in solitudr. in socim m trouble and in prosprritv. tbrsr words wrrr rrmrmbcrrd and gave comlort and hope in Ihe grrat tnves ol innumrrable human livrs. Thr Book of Common Pravrr reminds us ol huir.an Irailtv amon* Ihr sundrv and mamlold changrs oi thr wortd". and a! tnr samr timr ol the consoUticm nt "thr means of gracr and thr hopc- ol glory ". Al Ihi* poinl it is pertiaps worth trcalluig whal Grorgr Orwell pointrd out in IH84. "that tbr brst way ol grltmg nd nl history and thought is to rrt rid oí Ihr lanrnare .J historv and idcas " So br invrnted 'New- sprak" lor his nightmarr communist uorld Considrrthr (ollowing — "VVr do not prrsumr to «omr to this thy tablr. <) mercilul Lord. trusting m our ow n ríghteousness. bui in thv mani- fokiandcrratmrTties'' (aimpare the courtrsv of Cranmer's Unguaer with thr i rjssm-ss nl thr Altemative Ser- vicr Book. vvhich sprnds much time tellin* Ihe Dritv »hat br must alrrailt know: "Lord Jrsus Chnst. oplv son <*l Ihr lathrr Lord God. lamb ol God. vou takr awav thr sin ul thr worid havr mrrcv on us. Vou arr seatrd at thr richt hand ol thr lathrr. mrne our praver and tona It saddens mr. as oo d-nibt it sad- drns all ul vou. that wr gathrr to praisr Cranmrr's great work at a limr whrn it has bera battrrrd and detormrd in thr unbkelr causr oí makmg it easirr lo uodrrstand. Wr srrm lo havr forgottra that for sol- rmn ociasions we oeed rxceptiooal -nd \otemn Unguagr: somrthing whirh transcends uur evervdav speech. VVe commrnd :he "brautv of holiness". vet we lorgcl ihe holinrss oí beaiitv. II wr rncouragr Ihe use of rvean. tnte. ordinarv ianguage we encourage a mean. tnle jnd ordinan view nl thr vxorld wr inhatnt II Lnglish is spoken 10 Heaven (as the spread nf Cnglish as a wortd Un- guage makrs more likelv each year) God undoubtedh employs Cranmer as his sprnh-wríter. The angels ol the lessc-r mmistnrs probablv usr the lancuagr of thr Nrw Lnclish BiWr and thr Altrrnativr Seríitt Book tor inlernal memos. Thr editors ol the Revised Stan- dard vrrsion and tbe New English BiWr had good rrason for maaf of the c hanges they made to the King 'rij| “ ' focd roanv ade just to iunr in the belirl kal the rest ol us » ouidn t get the pout if the »ord cd God was a hit over mir beads Rul tbe word of God is tuppaud to be j bit nver our heads Elrvatedbwhat God is. Aod lor meddlmg wth the Pravrr Book tberr isn't evcn the wbnUríy rxcuse. Tbe idra 'Ourt ts thtagi ofnuracuhus irrtíu * mnchbm but *ot af miracutous u-ruing' greai thoughts withm our reach by chancm* the words But thr words arr the tboughts Admittrdlv the Kin* Jamrs's V er» mn nt tbe R.h'.e "Why takr vr thnucht lor raiment?" But words arrn't just drcoration. Tbev are the structure itsell. as Ihe Revised Standard Vrrsion inadvrr- tently proves. bv asking us: " And why are you anvious about We can havr a pravrr book that talks like that if wr want lo — a pravrr book that talks hke us on a bad dav. But » hat w ill it sav to us on a rro/ly bad day? W'herr is thr comfort in a phrase loo banal lo br remrm- brred* How can «r be Iiltrd up by a sentrncr nhich itsrll nreds liltin*. onastretchrr? "And il the salt have lost bis savour." savs 1 he king Jamrs's Ver- that our Un*ua*> ha\ bnomr unpovrnshed. so s'aippv and so lim- it"d — that nc hav. arrivrd ai su>h - dismal uastrUnd ot banalilv. clHhr and casual obsrrmt v II leads me to « ondrr. lor instancr. bo« llamlrt «ould drlivrr his great "To be or not to be" snliloquv in Ihe Unguacr of tndav — "To br or not to br. that is the question. uhrthrr ' is noblrr in thr mmd .. " no. »r can'* havrallthat incomprrbrnsiblr. high- flo» n stufl VVhat about this? "W’eH. franklv. the problem as I see it at this moment m time is nhrther I should just lir dotCn unu< r all this hasslr and Irl thrm walk ovrr mr. or whrthrr I should just ggv V’.. I grt thrmc«\3w. and do m> srH in I situation. and quitr hoorstlv I m su stuflrd up to hne with tbe wholr thrir thought in thr most precise v iv id and mrmorabtr Unguagr. OI coursr thrrr havr brrn ho (bk rxcrptkms to tbis rulr. « prople bavr brrn couragrous rnough to withstand thr accusations of bring old-lashionrd and rractHNvarv But the Mtuation prrsists At onr of tbr countrv 's k-aduig puWu schools. lor instance. I gathrr that George Elkk'i klktdlrmarch was rrcentlv rejrctrd (rom this vrar's lisl ol A4r»et Eng- lish srt books brcausr U wa\ th. to br loo long and dðficult Brfore I am accusrd oI brmg unfair lo trachers. let me hastrn to add that I do not rnvv tbe task that teacbers have. particularly ia inner-city scbools It must frrqumtlv appear a Ihankir ss task and I know Ihjt thrrr arr manv who havr bren trvi uphold \tandards amid thr grnrral sprc-ad ol mrdiCKntv TI*ry nrrcTour sv mpathv and support in an rxhaust- mg task English trachrrs mrsnjbtv hasr to trach thrir paptls whal is rrlrvant. bol surrlv thry shnnld not trach onlv what is rrlrvant Thrre i\ also a nred. throuch trrat litrraturr. lo gne Iheir pupik — ip A N. VVhitr hrad's phrasr — "thr habitual vtsjoo olgreatnrss". Wr do. iií imusr. hav to rrtognis that wr nrrd rvrr hi*hi r standards vsurvur in thr mndrrnciin world Our rcanomn mv rrquirrs claritv in rxprr- nd prrcTsinn in inramng Tli ol vsork drmands hich stai •*l accuracy ui coiunmnu jIki drpkn and traesmit lacts. to inlormatton. to prrsu. lo srll goods Maov ol vou «ith cumpule^jind kc ■nstructions. vmr wishrs wiU ■Ir-rf Snilo w«hrjr^.' ^ Or as Thr Rrvjwd standard \ rrunn so much Irss mrmnrablv puts it 'II salt has lost its tastr hou shall its saltmrsv br rrstorrd' ' Is it rnturlv an accidrnt that thr defactng o( Cranmer’s Pravrr Book has tuimided with a calamitous detlme in litrracv and thr qualitv ol fjvglish? Wr havr rrtrctrd qualitv m evpresvion. lust as wr havr rrjrcted qualiti in the bmldings ut uhich we work and rducatr I ortunatrlv. raaov niorr proplr havr brgun to appreu- ate thr rstent oi thr proWem wr lacr and havr sem thr tundammUl nrrd lor qualitv. (or a rrspect lor tradition lor humilitc brlorr thr idras and practkrs ol our torrbears wbuh servrd thrm so wrll. and for whuh wr havr vet to find ansthing like an efiectiv r rrplac rrornt It ts a rrnurkablr lact that in thrsr isUnds wr havr producrd thr world's mosl suctrsslul Unguagr That Un- guagr has also srrvrd a\ thr mrdium for somr ol thr grratrst literature m thr uortd. mcludrag that ol pmbablv thr grratrst plavwnght uho rver lived. Vet a greal roant look in dismav jt «hat to that Unguacr m thr ven pUce wbrre it rsokrd. Looking at thr wav Enclish is usrd in our popular nrws- paprrs. our radin aod trlrv » put thratrrs. thrv uondrr whj stupid rorss that l can lr!l vou I vr jusl got a good mind to takr thr quH k wav oot. That's thr hottmn linr Thr onlv problrm is. uhat happrns it I tind lhat whrn l've bumped mtself off thrrr's somr kind ol a. sou knovs. all Ihat mv stical stufl about whm vuu dir. vou might hnd vou're stdl — knciw what I mran?" In thr Ust Iwo decadrs we tvasr nttnrssrd a situaliun wbrrr our rdu- calioo has no longer brrn crntrrd on thr idra that thr i nglish Unguair is an rnormouslv pirtusus |r*ac> lo br handrd on carrlullv \>r havr srrn tbr abandonmrnt ol k-arnmc thr immac aod tbr parts ol borm* and irrrlrvant Lranuag poetrv bv beart has brm jbandnoed. tocrthrr wuh thr idra ot t.ngbsb as somrtbmg rralk to br lcamt. by rfiort and apptic jtion bv long and careful laailiantv with tbose wbo had shown bow to dothr InrvitaWv thrrr nas liren c vrrsv aboul tbr standards ol i nglish traihin* in schools anl aboul rhil- drrn « lin*uislK abihtv. This roncrru is not nrw CnmpUints that proplr cannnt wnlr crammalnallv. sprll acxuralrlv. or rxprrss liack into Ihr last crntury. But tbrrr is now. I think. a growmg consri on whal nrc-ds to br lau*ht and hrartrning to witnrss thr wide- sprrad rrrognition of this in th national cumrulum tor English. It i-mphasisrs tbr importancr of spell- mg. Iislraing. rradin* and wnting. II ircognisrs Ihr lact taat cnmp> in En*bsh is a Lry to soccess m all otber sobjrrts u> tbr cumculuc a prrrrquisitr tor adult Idr ln Ibr words ol Saki: "You exprct a bos to br drpravrd until br has brrn t o a cnod m hóol'" So todav 's prirr is nul mrrely ode to antKjuitv It i« a drmonsl tHvn ol pndr m ourhmtacr It rrrog- msrs thr contnbution whic h that her- itage makrs lo uur daik Irtr and lo asvunn* thr achiesrmrnt ol ______ dards ol quahlv that wdl srrve our own children «rll m Ihr li Thosr standards arr inqmrtant be- Dr Johnson once remarked know ut no goud pravrrs but thoi thr Book crt Common l*raver " Ours is tbr a*e crt miraiulous wntut* c hmr\ but not ot miraculous wntuvg Our banabtirs are r.o improv no thr past: merrh an insnll tc a vourcr irt tncrtusHw m tbr prrsrnl In thr i asr ol our < hrnshed rrlt*ious wntmzs. wr sbnuld Iravr weM akutr. esprciallv whrn it is brttrr tban well whrn it is crrat Othrrwi*r wr W-avr uursrhrs opm to tkr tmrbir Jcma l.«non<r Irvrllrd bv tbat truemaj' ol Ihr banal. Samurl Goldw ' Vou'vr iropnnrd it worsr " Perrqrnw Uorsthumr s r.i!u irtllaj Daily Telegraph með ræðu prinsins. og Nýju ensku biblíuþý-ðingarinnar höfðu ýmsar ástæður fyrir sumum breytingunum á King James gerðinni. En Qölmargar fleiri breytingar voru gerðar, með það markmið að slæva reisn málsins í þeirri trú, að fólk myndi ekki skynja orð Guðs, þau væru um of upphafín. En orð Guðs eiga að vera talsvert upphafín. Guð er upphafínn. Um Bænabókina og útþynningu hennar er ekki einu sinni nein fræðimannleg afsökun borin fram. Hugmyndin er að koma stór- brotinni hugsun til okkar, með því að breyta um orð. En orðin eru hugsanimar. Vissuleg er spuming King James gerðar- innar: „Hví emð þér áhyggjufullir vegna klæðnaðar?“ En orð em ekki aðeins klæðnaður. Þau em sjálf uppistaðan. Endurskoðaða útgáf- an bendir okkur óvart á þetta með því að spyija: „Hvers vegna hafíð þið áhyggjur af fatnaði ykkar.“ Ef við viljum getum við kosið okkur bænabók sem er orðuð þann- ig. Bók sem er jafn hversdagsleg og við sjálf á mánudagsmorgni. En hvað hefur slík bók að segja okkur, þegar óhamingjan knýr dyra? Hver er huggunin í setningu sem er of lágkúruleg til að festast í minni? Hvemig getur setning sem er lágkúran sjálf, lyft hugum okkar yfír erfíðleikana? „Og ef saltið dofnar, með hveiju á þá að salta það?“ segir gerð King James. í endurskoðuðu útgáfunni er setningin síður minnisstæð: „Ef saltið hefur tapað bragði sínu, hvemig á að gera það aftur salt?“ Er það algjör tilviljun að skemmdarverk era unnin á Bænabók Cranmers á sama tíma og hrikaleg afturför verður í læsi og vönduðu málfari? Við höfum hafnað vand- aðri framsetningu og málfari, eins og við höfum hafnað reisn og glæsileika þeirra bygginga þar sem við störfum og fræðum og menntum. Til allrar hamingju verður alltaf fleira og fleira fólk til þess að skynja vandann sem steéijar að og átta sig á grandvallamauðsyn vandaðs málfars og virðingar fyrir erfðavenjum og arfhelgi og era auðmjúk gagnvart hugmyndum og athöfnum forfeðra okkar, sem dugði þeim svo vel og því að enn höfum við ekkert fundið sem betur mætti duga. Það er merkileg staðreynd að á þessum eyjum höfum við mótað vinsælasta tungu- mál veraldar. Sumar þær bókmenntir sem glæstastar teljast í heimi hér hafa einnig verið ritaðar á enska tungu og hér er tal- ið það leikritaskáld, ssem er líklega merk- ast allra. Fjöldi fólks nú á dögum fylgist óttaslegið með þeirri breytingu sem er að verða á tungumálinu, einmitt þar sem málið varð til. Þegar athuguð er notkun málsins í vinsælum blöðum, hljóðvarps og sjónvarpsþáttum, jafnvel í skólum og leik- húsum, þá spyr fólk, hvað hefur gerst? Hvað hefur gerst í landi okkar og samfé- lagi, sem orsakar jafn hrikalega orðfæð, ónákvæmni og subbuhátt í meðferð tung- unnar, að við eram nú stödd í ömurlegu eyðilandi lágkúra, klisju og kláms. Ég spyr t.d. hvemig hin fleygu orð Hamlets yrðu sögð á máli nútímans: „Að vera, eða ekki vera, þama er efínn, hvort betur sæmi að þreyja þolinmóður í grimmu éli af örvum ógæfiinnar, eða vopn grípa móti bölsins brimi og knýja það til kyrrð- ar.“ (Þýðing Helga Hálfdanarsonar.) ___Nei, við getum ekki haft það svona, þetta er óskiljanlegt og háfleygt raus. Hvað um þetta: „/ raun og veru þá er málið, eins og ég sé það, persónulega nú á þessari stundu, hvort ég ætti bara að láta mig hafa þetta, allt þetta rugl meina ég, og leyfa þeim bara að troða á mér, eða hvort ég á að segja ókey, égfatta hvað þið meinið, og kála mér. Eg á við, það er alveg á hreinu að vinningslíkumar eru engar í mínum aðstæðum, og ef ég á að segja eins og er, þá er þetta svoleiðis vonlaust kjaftæði allt saman, að ég verð bara að segja, að ég er alvar- lega að pæla í að drulla mér bara. Það er aðalmálið. Eina vandamálið er, hvað skeður ef ég sæi svo, þegar ég er bú- inn að kála mér, að það væri svona einhvemveginn, þú veist, þetta anda- kjaftæði og svoleiðis, að þegar þú drepst þá verðurðu kannski svona, þú veist hvað ég meina, skilurðu?“ Síðustu tvo áratugi höfum við orðið vitni að því, að fræðslukerfið hefur horfíð frá þeirri grandvallarhugmynd, að tungan sé ákaflega dýrmæt arfleifð sem verður að koma til skila með nákvæmni og virðingu. Við höfum séð hvemig reglur málfræðinn- ar og formgerð málkerfísins hafa verið afrækt sem leiðinleg og óþörf fyrirbrigði. Aflagt hefur verið að kenna ljóð utanað og um leið hefur sú skoðun vikið, að það þurfí að læra ensku með fyrirhöfn og ein- beitingu, með langvarandi og nánum kynn- um af þeim sem hafa öðmm fremur sýnt snilli sina í að klæða hugsun sína í orð, sem eru í senn nákvæm, lifandi og minnis- verð. Áuðvitað hafa til allrar hamingju hafa verið heiðarlegar undantekningar frá þess- ari reglu, þar sem fólk hefur verið nægi- lega hugrakkt til þess að standast allar ásakanir um að vera íhaldsamt og gamal- dags. En þetta ástand er viðloðandi. Ég hef fréttir af því að í einum af kunnustu einkaskólum Englands, hafí „Middlem- arch“ Georges Eliots verið hafnað sem skyldutexta af lista enskra bókmennta við lokapróf, vegna þess að sagan þótti of löng og erfíð. Áður en ég er ásakaður um að vera ósanngjam í garð kennara, vil ég flýta mér að lýsa því yfír, að ég öfunda kenn- ara ekki af störfum sínum, síst miðbæjar- skólum stórborganna. Það hlýtur oft að virðast vanþakklátt að kenna og ég veit um marga sem hafa reynt að halda uppi einhveijum gæðakröfum innan um síaukna meðalmennsku og lágkúra. Þeir, sem þessu sinna, þarfnast aðstoðar okkar og stuðn- ings í starfí, sem er vægast sagt slítandi. Enskir kennarar verða óhjákvæmilega að kenna það sem er tímabært hveiju sinni, en vissulega ættu þeir ekki aðeins að kenna það sem er tímabært. Það er full nauðsyn á því að nemendur öðlist gegnum bók- menntaarfleifðir, það sem A.N. Whithead nefndi — „innsýn og skilning á því besta“. Við verðum að skilja að við hljótum að auka kröfurnar ef við eigum að standast nútíma samkeppni í heimi þar sem stöðugt eru gerðar auknar kröfur. Á sviði efna- hagsmála og atvinnumála aukast kröfum- ar um skýrleika, nákvæmni og skýrar skil- greiningar. Allar starfsgreinar kreQast nú á dögum aukinnar nákvæmni, fjölmiðlun krefst mik- illar einbeitingar og þekkingar við að dreifa staðreyndum og afla staðreynda og vinna upplýsingar, þó ekki væri til annars en að kaupa og selja vörar og þjónustu. Marg- ir ykkar þekkið heima tölvanna og vitið að ef tölvan er ekki rétt mötuð, verður framhaldið rngl. Uppiýsing fyrir fólk og nemendur er af sama toga, ef okkur mis- heppnast að koma skilaboðum _til hvers annars skapast ringulreið og glundroði og við týnum áttunum. Það hefur ekki hjá því farið að deilur hafi risið um þær kröfur sem gerðar eru til kennslu í enskum skólum og um kunn- áttu enskra bama í móðurmálinu. Þessi umræða er ekki ný af nálinni. Umkvartan- ir um að ensk börn kunni ekki að staf- setja og rita rétta texta málfræðilega, lesa óhindrað og tjá sig skýrt era ekki nýjar. Þetta hefur verið deilu- og hitamál frá því á síðustu öld. Ég held þó að nú sé vax- andi kröfur á því sem verði að kenna, grandvallaratriðum sem allt frekara nám byggir á. Það er uppörvandi að sjá hversu mikið tillit er tekið til þessara viðhorfa í nýju móðurmálsnámsskránni. Þar er lögð áhersla á réttritun, hlustun, lestur og skrift. Viðurkennt.er að kunnátta í móður- málinu sé lykillinn að farsælu námi í öðram námsgreinum og skilyrði þess, að menn geti orðið hlutgengir þegnar í samfélaginu þegar fullorðinsaldri er náð. Samkvæmt orðum Sakis: „Það er ekki hægt að slá því föstu að unglingurinn sé gjörspilltur, fyrr en eftir að hann hefur fengið tækifæri til að sækja góðan skóla.“ Verðlaunin sem veitt era í dag eru ekki aðeins lofgerð til fortíðarinnar. Þau era yfírlýsing um það hversu stolt við eram af fortíðinni. Þau viðurkenna þann þátt sem þessi arfleifð hefur á daglegt líf okk- ar. Einnig hljótum við að tryggja að arfur þeirra gildiskrafa muni auðga líf bama okkar nú og til framtíðar. Þessar kröfur era þýðingarmiklar vegna þess að þær víkka meðvitund okkar, og dýpka og víkka reynslu okkar af lífinu sjálfu öllu öðru fremur. Dr. Johnson sagði eitt sinn: „Ég þekki ekki til neinna góðra bæna utan þeirra sem er að finna í Bænabók Cranmers.“ Okkar tímar era tímar vélvæddrar rittækni, tækni sem líkja má við kraftaverk, en minna fer fyrir höfundum, sem kenna má til krafta- verka í snilld sinni. Lágkúra okkar er eng- in framför frá fortíðinni, fremur móðgun við fortíðina og uppspretta ringulreiðar í nútíð okkar. Við ættum að láta þau dáðu trúarrit óhreyfð, ekki síst þau sem stór- fenglegust era. Ef ekki, þá getur hrinið á okkur hin hrikalega ásökun Samuel Goldwyns: „Það hefur versnað við endur- bótina“. Siglaugur Brynleifsson þýddi. GEIR G. GUNNLAUGSSON Bóndinn Ég heyrði af fjallinu hófadyn og horfði í aftanroðann, er feigðin tók minn forna vin og flutti yfir hinsta boðann. Hver fyllir nú hóndans fallna skarð sem fyrstur allra til sóknar varð. Hann ruddi vegi og byggði brýr var bóndi sem elskaði menn og dýr. Hann klæddi þiljur á byrðingsbönd og bjó til hrífur og orf í hönd. Hann orti vísur og kvæði kvað var kristinn maður sem ias og bað. En nú er hann horfmn að heiman frá sér, hulinn moldu hans Hkami er. En umhverfíð merki um manndóm hans ber meðan hann lifði og starfaði hér. Moldin sem huldi hann er móðurmold, moid sem áður var Iifandi hold. Á leiði hans vaxa viðir og bióm við fáum öll þennan sama dóm. Bænin Hún sat við gluggann, baðogbeið. Bænin er syrgjandans eina leið. Huggun og hjálpin blíða. Dimmunni létti, dagur rann úr dauðans greipum bjargaðist hann sem hjartað heitast þráði. Og síðan hún alltaf bænir bað um blessun Guðs á helgum stað og gjafír Guðs hún þáði. Höfundur er bóndi í Lundi í Fossvogi. GARÐAR BRAGI Ljósberi Ljóð er og verður heimspeki hugsun í orðum bæn og hatur grátur og gleði ástar og visku tilfínningabái. Ljóð eru orð og orð eru orð og orð eru lyklar að sáiinni. Höfundur er ungur Reykvikingur. LESBÓK MORGUNIBLAÐSINS 1« FEBRÚAR 1992 5

x

Lesbók Morgunblaðsins

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Lesbók Morgunblaðsins
https://timarit.is/publication/288

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.