Lesbók Morgunblaðsins - 17.05.1936, Blaðsíða 2

154
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
NÚ i'ór yfirheyrslail fram, Og
var fyrstur kallaður fyrir Vigfús
Erleudsson. Hann kvaðst fyrst
ekkert um þetta vita, en annar
tugthúslimur, Árni Jónsson, mundi
hafa átt upptökin að þessum sam-
tökuin. Hann hafi talað um þetta
við sig snemma þá um sumarið að
hann ætlaði sjer að strjúka og
spurt sig hvort hann vildi ekki
vera með, og segja Bjarna Bjarna-
syni frá þessu. Er nú svo að sjár
sem Vigfús hafi þegar verið fús
til þessa. Að minsta kosti viður-
kendi hann það, að hann hefði
fundið Bjarna að máli og sagl
honum frá þessari fyrirætlan. Hafi
Bjarni þá beðið sig að ná í öxi
og kníf og það kvaðst hann hafa
gert. Öxinni hefði hann náð uppi
á lofti í Hegningarhúsinu, en kníf
og beykiskníf frá sjálfum fanga-
verðinum.
Vigfús var nú spurður að því
hve margir hefði ætlað að strjúka
í einu.
Hann sagði að þeir hefði verið
þrír, Árni, hann og Bjarni. Þórólf-
ur Bjarnason hefði gjarna viljað
strjúka líka, en hvorki viljað hafa
sig nje Bjarna með, því að sjer
þætti þeir ógiftusamlegir. Þetta
hefði Þrúður Dagsdóttir sagt sjer.
Þá var Bjarni yfirheyrður. Hon-
um sagðist svo frá, að þeir Vigfús
og Árni hefði talað um þetta við
sig> og það hefði verið ákveðið
að strjúka þá um seinustu lielgi.
Hefði þeir valið helgina vegna
þess, að matarskamt þeirra, sein
var vikuskamtur, var úthlutað á
laugardögum, og hann ætluðu þeir
að hafa með sjer í nesti. Þetta við-
urkendi Vigfús líka. Bjarni sagði
enn fremur að Vigfús hefði náð í
áhöld þau, sem hjá honum hefði
fundist og þar að auki hverfistein.
En ekki væri það rjett, að hann
hefði náð í kníf. Hann hefði að-
eins náð í knífsblað og kvaðst
Bjarni hafa sett skaft á það.
Ámi þrætti þess fyrst alger-
legi' að' hann hefði ætlað að
strjúka. Slíkt hefði sjer aldrei
dottið í hug, og það væri svo
viðurlitamikið, að hann hefði ekki-
viljað ráða neinum til þess. Vigfús
hefði spurt sig að því að fyrra
bragði hvort hann vildi strjúka,
en liann kvaðst ekki liafa svarað
því neinu. Seinna viðurkendi hann
þó að hann hefði einsett sjer að
strjúka um vorið áður og flýja til
fjalla. Þar ætlaði hann að vera
þangað til hann kæmist í eitthvert
hollenskt fískisklp, en þá var
örmul af þeim lijer við land á
vorin.
Þegar Árni hafði skýrt frá
þessu, viðurkendu þeir Vigfús og
Bjarni að þetta væri rjett, og að
þeir hefði mtlað að vera með hon-
im og lifa á silungsveiðum eftir
að tugthúsnestið var þrotið, og
þangað til þeir kæinist í útlent
tkip.
Nú virðist svo sem þeim kump-
ánum hefði verið það í lófa Jagið
að strúka um helgina áður en
þetta rjettarhakl var, því að þeir
voru spurðir að því livers vegna
þeir hefði ekki strokið.
Þeim bar öllum saman um það,
að sjer hefði þótt heldur seint að
ráðast í það er 17 vikur voru af
sumri. Og svo hefði orðið nokk-
ur mistök. Vigfús kvaðst ekki
hafa getað náð tali af Bjarna á
annan hátt en þann að fá leyfi
til þess að fara úr klefa sínum
erinda sinna. Hefði Bjarni átt að
taka við áhöldunum kvöldið áður
en þetta samsæri komst upp, en
það hefði mistekist, því að ekki
hefði verið hægt að koma verkfær-
unum til hans. Þórólfur Bjarna-
son vildi alls ekki viðurkenna að
hann hefði ætlað að strjúka með
þeim, og sagði Bjarni að það
mundi aðeins kviksaga sem um
það gengi. Þess vegna slajip hann
við refsingu í það sinn.
En daginn eftir var dómur
yfir hinum föngunum upp kveð-
inn. Var hann á þá leið, að
vegna þess að Bjarni hefði yfir
sjer líflátsdóm, skyldi honum
ekki refsað, en gæta skyldi hans
betur heldur en áður. Hinir voru
dæmdir til hýðingar við staur,
Vigfús til að þola 9 högg og
Árni 12.
Hefir þeim dómi eflaust verið
fullnægt.
Bjarni strýkur.
Aðfaranótt 3. september 1804
hverfur Bjarni úr fangahúsinu.
Var hans lengi leitað, en hann
íanst ekki. Seinast náðist hann
uppi í Borgarfirði og var flutt-
ur hingað suður, og þá tók
stjórn hegningarhússins af honum
skýrslu nm strokið. Sagðist
Bjarna þá svo frfi, og er skýrsla
hans merkileg á marga lund.
— Þegar jeg var fluttur frá
sjúkrastofunni, þar sem jeg hafði
legið, ákvað jeg að strjúka.
Jeg komst út úr hegningarhús-
inu á þann hátt, að jeg braut bæl-
ið, sem jeg átti að sofa í, og not-
aði eina fjölina úr botninum til
þess að beygja 0g brjóta járn-
grindur þær, sem fyrir gluggau-
um voru. Ætlaði jeg mjer að kom-
ast vestur í Barðastrandarsýslu og
reyna enn hvort enginn af kunn-
ingjum mínum þar vildi aumk-
ast yfir mig og hjálpa mjer.
Jeg strauk sem sagt aðfaranótt
mánudags og hafði með mjer viku-
skamt minn af mat frá hegningar-
húsinu, en ekkert annað. Komst
jeg svo upp í Sogamýri 0g faldi
mig þar á milli þúfna á mánu-
dagsmorguninn og lá þar meðan
eftirleitin var sem áköfust. Fór
jeg þar að dæmi Snorra goða, er
hann reið til víga í Borgarfjörð
og faldist í búfjárhögum og fanst
ekki, vegna þess að menn leituðu
langt yfir skamt. Gekk mjer og
annað til, því að jeg var svo veik-
ur í fótunum, að jeg gat varla
gengið. (Þess má geta, að áður en
Bjarni kom í hegningarhúsið, var
hann hið mesta karlmenni). Varð
jeg því að liggja þarna í Soga-
mýrinni í heila viku, meðan jeg
var að jafna mig, og var' ekki
lengra kominn heldur en rjett upp
fyrir Elliðaárnar þegar vika var
liðin frá því að jeg strauk.
En nú voru fæturnir farnir að
lagast, og helt jeg þá áfram ferð
minni. Kom jeg hvergi við á bæj-
um og lá altaf úti. Einhvers staðar
á leiðinni hitti jeg ókunnugan
mann. Sagði jeg honum að jeg
hjeti Björn og flakkaði um land
til að biðja beininga. Hann aumk-
aðist yfir mig og gaf mjer skó,
því að honum mun hafa þótt fóta-
útbúnaður minn illa útlítandi.
Helt jeg svo áfram þangað til
jeg kom að Hvítá í Borgarfirði.
Hvergi á þeirri leið stal jeg neinu,