Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur - 01.01.1982, Side 88

88
ÞJÓÐARBÓKHLAÐA
Verður hér að lokum birtur allur 88. kapítuli Ólafs sögu Tryggva-
sonar, ein merkasta smíðalýsing íslenzk, sem til er:
Þann vetr eptir, er Ólafr konungr haíði komit af Hálogalandi, lét
hann reisa skip mikit inn undir Hlaðhömrum, þat er meira var miklu
en önnur þau skip, er þá váru í landinu, ok eru enn þar bakkastokkar
þeir, svá at sjá má. Þorbergr skafhögg er nefndr sá maðr, er stafnasmiðr
var at skipinu, en þar váru margir aðrir at, sumir at fella, sumir at
telgja, sumir saum at slá, sumir til at flytja viðu. Váru þar allir hlutir
vandaðir mjök til. Var skipit bæði langt ok breitt ok borðmikit ok
stórviðat. En er þeir báru skipit borði, þá átti Þorbergr nauðsynja-
prendi at fara heim til bús síns ok dvalðisk þar mjök lengi. En er hann
kom aptr, þá var skipit fullborða. Fór konungr þegar um kveldit ok
Þorbergr með honum ok sjá þá skipit, hvernug orðit sé, ok mælti hverr
maðr, at aldri hefði sét langskipjafnmikit eðajafnfrítt. Ferr þá konungr
aptr í bæinn. En snimma eptir um morgininn ferr konungr enn til
skipsins ok þeir Þorbergr. Váru þá smiðar þar áðr komnir. Stóðu þeir
allir ok höfðusk ekki at. Konungr spurði, liví þeir færi svá. Þeir segja, at
spillt var skipinu ok maðr myndi gengit hafa frá framstafni til lyptingar
ok sett í borðit ofan hvert skýlihögg at öðru. Gekk konungr þá til ok sá,
at satt var, mælti þegar ok svarði um, at sá maðr skyldi deyja, ef
konungr vissi, hverr fyrir öfundar sakir hefði spillt skipinu — ,,en sá, er
mér kann þat segja, skal mikil gæði af mér hljóta.“ Þá segir Þorbergr:
,,Ek mun kunna segja yðr, konungr, hverr þetta verk mun gört hafa.“
„Mér er eigi þess at öðrum manni meiri ván,“ segir konungr, ,,at þetta
happ myni henda en at þér, at verða þess víss ok kunna mér segja.“
„Segja mun ek þér, konungr,“ segir hann, „hverr gört hefir. Ek hefi
gört.“ Þá svarar konungr: „Þá skaltu bæta svá, at jafnvel sé sem áðr
var. Þar skal lífþitt við liggja.“ Síðan gekk Þorbergr til ok telgði borðit,
svá at öll gengu ór skýiihöggin. Konungr mælti þá ok allir aðrir, at
skipit væri miklu fríðara á þat borð, er Þorbergr hafði skorit. Bað
konungr hann þá svá gera á bæði borð ok bað hann hafa mikla þökk
fyrir. Var þá Þorbergr höfuðsmiðr fyrir skipinu, þar til er gört var. Var
þat dreki ok görr eptir því sem Ormr sá, er konungr haíði haft af
Hálogalandi, en þetta skip var miklu meira ok at öllum hlutum meirr
vandat. Þat kallaði hann Orm inn langa, en hinn Orm inn skamma. A
Orminum langa váru fjögur rúm ok þrír tigir. Höfuðin ok krókrinn var
allt gullbúit. Svá váru há borðin sem á hafskipum. Þat hefir skip verit
bezt gört ok með mestum kostnaði í Nóregi.