Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur - 01.01.1982, Qupperneq 83

VIÐBÚNAÐUR OG FRAMKVÆMDIR TIL HAUSTSINS 1981
83
Á 150 ára afmæli Landsbókasafns 28. ágúst 1968 skýrði Gylfi Þ.
Gíslason menntamálaráðherra frá því, að nýju bókasafnshúsi hefði
verið ákveðinn staður á svæðinu við Birkimel nálægt Hringbraut, en
Geir Hallgrímsson borgarstjóri haíði með bréfi 31. júlí 1968 tilkynnt
menntamálaráðuneytinu, að borgarráð heíði á fundi 30. júlí 1968
fallizt á þá tillögu skipulagsnefndar Reykjavíkurborgar að ætla nýrri
bókasafnsbyggingu land á fyrrnefndum stað og yrðu lóðamörk ákveðin
síðar, þegar fyrir lægi greinargerð um stærð og gerð fyrirhugaðs húss.
Nákvæmlega þremur árum síðar, 30. júlí 1971, samþykkti borgarráð
fyrirheit sín um allt að 20.000 m2 lóð á umræddum stað.
I ræðu sinni á afmæli safnsins sagði menntamálaráðherra svo m. a.:
„Menntamálaráðuneytið hefur þegar falið landsbókaverði að gera
frumtillögur um skipulagsmál og byggingarmál safnsins, og mun jafn-
framt leitað álits annarra, innlendra og erlendra.“
Á afmælinu var loks skýrt frá því, að þjóðhátíðarnefnd sú, er alþingi
skipaði 1966 til að gera tillögur um það, á hvern hátt Islendingar
skyldu minnast ellefu alda afmælis Islandsbyggðar 1974, hygðist
leggja til, að þjóðbókasafnsbygging yrði reist sem höfuðminnisvarði
þeirra merku tímamóta.
Á blaðamannafundi, er þjóðhátíðarnefnd hélt 10. febrúar 1971,
rifjaði formaður nefndarinnar, Matthías Johannessen ritstjóri, upp
þetta mál og gat þess, að nefndin hefði í marz 1969 ritað þáverandi
forsætisráðherra, Bjarna Benediktssyni, bréf, þar sem sagði svo m. a.:
„Vorið 1968 höíðu nefndarmenn samband við þingflokkana, ogáfundi
í nefndinni 16. júlí sama ár, þar sem skýrt var frá þeim viðhorfúm, sem
komu fram í þingflokkunum til hinna ýmsu mála, sem nefndin hafði
fjallað um, kom fram, að svo virtist sem mikill stuðningur væri meðal
þingmanna við byggingu þjóðbókasafns.“
Á fundi 7. febrúar 1969 ítrekaði þjóðhátíðarnefnd svo fyrri afstöðu
sína til byggingar Þjóðarbókhlöðu og lýsti yfir, að hún teldi eðlilegt og
sjálfsagt, að hún yrði reist - og yrði þá væntanlega helzta gjöfin, sem
þjóðin færði sjálfri sér á ellefu hundruð ára afmæli byggðarinnar.
Fyrir tilmæli landsbókavarðar og atbeina íslenzku Unesco-nefnd-
arinnar komu hingað á vegum Menningar- og fræðslustofnunar Sam-
einuðu þjóðanna í október 1969 þeir Harald L. Tveterás, þá háskóla-
bókavörður í Osló, og Edward J. Carter, brezkur bókavörður og
arkitekt, til ráðuneytis vegna undirbúnings byggingar Þjóðar-
bókhlöðu.