Lögberg - 01.06.1899, Blaðsíða 4

4
LÖOBERG, FIMMTUDAUINN 1 JUNÍ. 1.99.
LÖGrBERG.
GefiíS út aö 309^2 F.lgin Ave.,WiNNlPEG,MAN
af The Lögberg Print’g & Publising Co’y
(Incorporated May 27,1890) ,
Ritstjóri (Editor): Sigtr. Jónasson.
Business Manager: M. Paulson.
AUGLVsiNGAR: Siná-auglýsingar í eltt skifti 25c.
fyrir 30 ord e<!a 1 þml. dálkslengdar, 75 cts um
mánn<3inn. A starri auglýsingnm um lengri
tíma, afsláttur efiir samningi.
B(JSTAÐ\-SKIFTI kaupenda verdur a<J tilkynna
sk + iflega ög geta.um fyrverandi bústa<) jafnfram
Utanáskripttil afgreldslustofublaðsins er:
The Logberg Printing & Publishing Co.
P. O.Box5 8ð .
Winnipeg,Man.
Utanáskrip ttílritstjórans er:
Editor Lögberg,
P ’O. Box ð8ð,
Winnipeg, Man.
—i Samkvæmt landslögum er uppsögn kaupenda á
riadí ógild,nema hannsje skuldlaus, þegar hann seg
rupp.—Ef kaupandi, sem er í skuld vid bladid flytu
T stferlum, án þess ad tilkynna heimilaskiptin, þá er
pad íyrir dómstólunum álitin sýnileg sönnnmfyrr
rettvísnm tilgangi.
FIMMTUDAGINN, 1. JtJNÍ 1899.
Aí'ttirlialdMiicun «g nýju
kjoiskráinar.
Síðan vér skrifuðum greinina
„ ,Hkr.‘-ritstj. og kjörskrárnar", er
biitist í Lögbergi 25. f. m., höfum
vér brugðið oss vestur í íslen/.ku
bygðina í Mountain-kjördæmi (Ar-
gyle-bygðina), og sannaðist það þá,
að sú tilgáta vor var rétt, að starf
B. L. Baldwinsonar þar vestra var
aðallega í þvi fóigið að bola öllum
þeim íslendingum af kjörskrá, sem
hann mögulega gat. Hann hafði
lialdið því fram við skrásetjarann
(sumir segja að hann bafi svarið
það),að ýmsir vel þektir íslendingar
i Argyle-bygðinni, sem kosningar-
rétt hafu að lögum, væru ýmist alls
ekki til, eða þá að þeir hefðu ekki
kosningarrétt. Hann hafði t. d. stað-
ið á því fastar en fótunum, að full-
orðinn sonur Mr. Skapta Arasonar
væri alls ekki til, að það væri ein-
ungis einn Jón Helgason til í bygð-
inni, þar sem alkunnugt er að þrír
inenn eru þar með þessu sama nafni,
og alt starf B. L. Baldwinsonar og
aðstoðarmanns hans hafði verið eft-
ir þessu.
íslendingum í Argyle komu
þessar tilraunir B. L. Baldwinsonar
ekkert á óvart, því afturhaldsmenn
hafa, í hvert skifti sem kjörskrár
hafa verið samdar, ekki einungis
gert tilraunir til að bola þeim útaf
skránum, heldur hefur þeim því
miður stundum tekist þaö. þannig
„stálu“ afturhaldsmenn 26 Argyle-
íslendingum af kjörskránni sem
samin var árið 1887, er allir höfðu
kosningarrétt að lögum. þetta hróp-
lega ranglæti hefur komið aftur-
haldsmönnum maklega í koll, því
það og samskyns aðfarir við íslend-
inga annarsstaðar varð orsökin til
að fslendingar þar snerust svo ein-
dregið á móti afturhaldsflokknum.
þótt B. L. B. sé að reyna að
telja leiðtogum afturhaldsflokksins
trú um, að svo margir íslendingar
séu nú að yfirgefa frjálslynda flokk-
inn og ganga í afturhaldsflokkinn
að sinn helmingurinn muni fylgja
hverjum flokk við næstu kosningar,
þá vita allir íslendingar að þetta er
ósanninda-bull, enda væri íslending-
um undarlega varið ef þeir færu að
ganga í þann flokk sem ætið hefur
fyrirlitið og fyrirlítur þá, hefur
„stolið'* þeim af kjörskrám við öll
möguleg tækifæri, brent atkvæði
þeirra og gert þeim ýmsa svívirð-
ingu opinberlega. En margir ensku-
mælandi afturhaldsmenn trúa því,
að íslendingar séu nú skiftir í tvo
jafna hluta milli pólitisku flokk-
anna. þess vegna sagði einn af leið-
andi mönnum flokksins (enskur mað-
ur) hér í bænum nýlega við oss það
sem fylgir: „Nú erum við búnir að
koma ykkur d.... íslendingunum
þar sem þið eigið að vera. Við er-
um húnir að kljúfa ykkur í tvo
jafna flokka, svo þið hafið engin á-
hrif á kosningar framar. þið bara
drepið nú liver annars atkvæði! Við
höfum brúkað Baldwinson og
,Heimskringlu‘ til að koma þessari
fyrirætlan vorri fram.“ Vér hlóg-
um að manninum og sögðum, að
vér hefðum heyrt þvílík orð af vör-
um afturhaldsmanna fyr, en reynsl-
an hefði ætíð sýnt, að mikill meiri-
hluti íslendinga fylgdi frjálslynda
flokknum og svo mundi enn verða,
enda ættu ísl. afturhaldsflokknum
ekkert gott upp að unna, heldur hið
gagnstæða. Afturhaldsmenn yfir
höfuð sætu sig aldrei úr færi að
gera ísl. sem þjóðflokki alt til
skammar og skapraunar, og það
væru ekki margir íslendingar svo
andlega volaðir, að þeir vildu fylgja
þeim flokk sem hefði skömm á þeim,
eins og hans eigin orð sýndu að
þeir gerðu.
Affrip
Af ræðu fjármála-ráðgjafa McMillans
í Manitoba-þinginu hinn
30, marz 1899.
(Framh.)
AHRIF JARNBRAUTALAGNINGA-STEFNU
Greenway-stjórnarinnar.
Um leið og ég tala um þetta
efni, langar mig til að segja nokkur
orð viðvíkjandi áhrifum járnbrauta-
lagninga-stefnu stjórnarinnar, þar
eð lántökur þessar standa í nánu
sambandi við það málefni. Eiu af
hinum þýðingarmestu greinum í
stefnuskrá leiðtoga þessarar stjórnar
var um að koma á fullnægjandi
járnbrautalagningum í fylkinu. Eitt
af þeim málum, sem þessi stjórn tók
til mjög alvarlegrar yfirveguner,
var þvi að fá fleiri af hinum aust-
rænu aðalbrautum inn í fylkið og
einnig að byggja járnbrauta-greinir
út um það. Vér höfðum það á til-
finningunni, að ef fylki þessu ætti
að fara eins mikið fram og .vera
bæri og ná þeirri stöðu í fylkja-
samhandinu sem það hefur rétt til
samkvæmt hinum náttúrlegu hlunn-
indum sínum, þá væru víð-
tækari járnbrautir nauðsynleg-
astar af öllu. Vór álitum að ekkert
annað, sem hægt væri að gera, mundi
stuðla eins mikið að framförum og
bygging fylkisins. Velfarnan þeirra
sem fengust við búnað þýddi vel-
farnan fylkisins. þar eð helzti nt-
vinnuvegur fylkisins er akuryrkja,
þá var um að gera að gefa bændun-
um alla mögulega upphvatningu, og
það var þýðingarmest að láta þá
hafa hæfilegar járubrautir og útvega
þannig markað fyrir afurðir búa
þeirra. Sannleikurinn er, að það er
nauðsynlegt að hafa járnbraut inn-
an sanngjarnrar vegalengdar frá sér-
hverjum kornakri í fylkinu. I
þessu augnamiði fékk þessi stjórn
Northern Pacific-járnbrautina inn í
fylkið, og þannig opnaðist nýr veg-
ur suður eftir og til Duluth. þessi
járnbrautakeðja hefur vaxið svo, að
Northern Pacific-fólagið hefur nú
809 míiur af járnbrautum hér í fylk-
inu, sem lestir renna eftir. Vér
höfum einnig fengið Canada Paci-
fic-járnbrautaifélagið til að leggja
235 mílur af greinum, og þannig
hafa ný héruð, sem áður höfðu eng-
ar járnbrautir, feugið greiðan veg
til markaða. Greinar þessar eru
viðbótin frá Hartney til Estevan,
frá Glenboro til Nesbitt, frá Delor-
aine til Napinka, frá Nesbitt til
Souris, og frá Monteith til Reston.
þar að auki höfum vér fengið Lake
Manitoba Railway & Canal-félagið
til að byggja 180 mílur af járnbraut
í hinum góðu hóruðum í norðvestur-
hluta fylkisins, og sama félag bætir
160 mílum við þessa braut sína nú í
sumar, svo í þessum hóruðum verða
í alt 340 mílur af járnbrautum. þar
að auki komum vér því í kring, að
50 mílur af járnbraut voru bygðar í
suðausturhluta fylkisins í sumar
sem leið, og þar verður 90 mílum
bætt við nú í sumar, svo að þannig
verða lagðar 140 mílur afhinni svo-
»
Islendinsar i Argyle!
Nú er tími til að kaupa, því úr miklu er að velja.
PlÓJÍíir af öllu tagi, beztu “Highlift”-plógar, sem
til eru á markaðnum.
Vagnar með 28 þuml. háum kassa-hliðum. Eins
góðir og beztu American vagnar, en $10.00 ódýrari.
“Car Load” af Buggies og léttum skemti-vögnum.
Einmitt það sem marga vantar til að keyra á til kirkju.
Sauinavélai* handa konunum; $20.00 ódýrarien
vélar þær, sem verið er að keyra með milli manna, og að
minnsta kosti eins góðar. Beztu borgunarskilmálar.
Bieycles af öllum prísum Öll mjög vönduð.
Hveitiband “Pure Manilla”. Ég ábyrgist verð á
hveitibandi og skal selja eins ódýrt og nokkur annar. Mínir
skiftavinir fá hveitiband fyrir það verð, sem var snemma í
vetur, þó verð hafi hækkað síðan, og lækki verðið úr því,
þá skuluð þið fá hveitibandið fyrir minna.
Mér er ánægja í því að sýna vðrurnar, hvort sem þér
ætlið að kaupa eða ekki. Og cf þér þarfnist þeirra, hvers-
vegna þá ekki að verzla við landa yðar, einkum ef þér
skylduð hafa hag af því ?
Christian Johnson,
BALDUR, MAN.
nefndu SuSausturbraut, sem innan
skams verður nýr vegur austur til
stórvatnanna (til Ft. William). NiS-
urstaðan af járnhrautalagninga
stefnu vorri er sú, að strax og braut-
ir þær, sem nú er verið að leggja,
eru fullgerðar (sem verður á næsta
hausti), þá höfum vér 1,024 mílur af
járnhrautum sem minnisvarða um
starf vort í þessa átt. það yrði
sannarlega erfitt að finna nokkra
stjórn, sem betur hefur uppfylt
nokkra grein í stefnuskrá sinni en
vér höfum gert í þessu efni. Og
hvers vegna? Af því Manitoba-
stjórnin hefur látið byggja fleiri
míiur af járnbrautum a síðastliðnum
tíu árum en nokkurt af stjórnum
hinna fylkjanna í Canada-samband-
inu. Ef Quebec-fylkið er undan-
skilið, þá höfum vér látið byggja
fleiri mílur af járnbrautum í Mani-
toba síðastliðin 10 ár en öll hin
fylkin til samans.
HAGSMUNIRNIY af jarnbrautunum.
það er ekki áform mitt að fara
mörgum orðum um hagsmunina, er
fylkisbúar hafa þegar liaft af og
munn hafa af járnbrautum þeim,
sem lagðar hafa verið. Aðal-augna-
mið vort hefur verið að gera bygg-
ing og viðgang fylkisins mögulegt á
sem styztum tíma með því, að út-
vega fylkisbúum bæfileg færi til að
koma korni sínu til markaða, en
eins og bent var á í umræðunum í
vikunni sem leið, þá hafa þessar
járnhrauta-lagningar haft aðra hags-
muni í för með sér. Flutningsgjald
á korni hefur lækkað sem afleiðing
af flutninga-samkepninni. Yerð á
timbri hefur lækkaö mjög í mörg-
um héruðum, og eldsneyti hefur
einnig lækkað í verði. Verð á bú-
jörðum og öðru landi meðfram þess-
um járnbrautum hefur hækkað í
verði frá 100 til 150 prócent. Bænd-
um hefur orðið mögulegt að auka
mjög ekrufjölda þann, sem þeir sá
korni í eða yrkja. Bæir og þorp
hafa runnið upp meðfram járnbraut-
um þessum, sem alt leggur sinn.
skerf til hinnar almennu velgengni
landsins. Margar milljónir dollara
mundu sannarlega ekki bæta fylk-
nu upp það tap, ef það raisti þessar
járnbrautir.
Og hvað hafa svo þessar járn-
brautir kostað fylkið? Jæja, það,
hvað lítið þær hafa kostaö, er á-
nægjulegasta hliðin á málinu. Hinn
verulegi tilkostnaður er einungis
$931,002.50 í peningum. Vór höfuni
að vísu þess utan ábyrgst vexti af
skuldabréfum Lake Manitoba Rail-
way & Canal-félagsins og af skulda-
bréfum Suðaustur-járnbrautarfél., cn
vér höfum járnbrautir nefndra fé*
laga sem veð fyrir þessari ábyrgð.
Ef brautir þessar skyldu ekki geta
borgað vinnukostnað sinn og vexti
af $8,000 á míiuna, þá yrði fylkið
að leggja fram þessa vexti þangaÖ
til tekjur brautanna nægðu til að
endurborga þá. Partar af brautum
þessum hafa nú starfað í nærri tvo
ár, og hefur þeim farnast svo vel, að
644
„kú!“ hrópaði Aylward. „SegBu heldur tíu
ekrur með húsum og híbýlum á bökkum Avon-
Arinnar.“
„Er pað víst, að jeg mundi fá svo mikið?“ sagði
Jón. „Jæja, við hina helgu mey! pá fer jeg og
reyni að ná honum þarna I rauðu treyjunni!“
Hordle-Jón var I þann veginn að fara gálaus-
lega út úr runnunum, pangað sem bann hefði sjest,
en pá stökk Sir Nigel sjálfur fram fyrir hann, lagði
höndina á brjóst honum og sagði:
„Til baka! Okkar tími er enn ekki kominn, og
við verðum að ljggja hjer þangað til I kveld. Takið
af ykkur stálhúfurnar og hvað annað, sem á getur
blikað, og tjóðrið hestana inni á milli klettanna.“
Allir hlýddu þessari skipan tafarlaust, og að tíu
mínútum liðnum voru bogamennirnir lagstir öatir við
lækinn og farnir að jeta brauðið og fleskið, sem þeir
höfðu flutt I hnakkpokum sínum. t>eir teygðu höf-
uðin annað veifið upp, til þess að athuga hreifingar
hersins niðri á sljettunni. Samt höfðu þeir mjög
hægt um sig, og það heyrðist ekkert til þeirra nema
þegar einhver sagði spaugsyrði I lágum hljóðum,
enda heyrðu þeir lúðurþyt, inn á rnilli hæðanna til
beggja handa, tvisvar um morguninn, sem sýndi, að
þeir voru komnir inn á milli útvarða fjandmanna-
hersins. Fyrirliðamir I J/vUu hersveitinni sátu I
hrlsrunnunum og ráðguðust hver við annan um hvað
gera skyldi, en neðan frá sljettunni barst upp til
jjeirra kliður margra radda, köll og besta-hnegg, og
653
fram úr fylgsni sínu, en hinir þrír förunautar hans
riðu á eptir honum, og teymdi Alleyne hest Sir Nig-
els sjálfs lausan á beizlinu við hlið sjer. Það voru
svo margir smáflokkar af ríðandi spönskum og frönsk-
um hermönnum á ferð utan herbúðanna, að hinum
iitla, enska hóp var engin sjerleg eptirtekt veitt, og
hann reið á ljettu brokki yfir sljettuna og komst að
herbúðunum án þess að mæta nokkurri hindrun eða
vera krafinn sagna á nokkurn hátt. Sir Nigel og
föruneyti hans bjeldu þvl tafarlaust áfram fram hjá
hinum óendanlegu tjalda-röðum, innan um hinar
þjettu þyrpingar af ríðandi og gangandi hermönnum,
þar til hin afar mikla, konunglega tjaldhöll var rjett
fram undan þeim. Þeir voru komnir fast að kon-
ungs-tjaldinu, þígar þeir allt I einu heyrðu háreysti
mikið byrja I útjaðri herbúðanna— óhijóð og heróp
og öll þau læti, sem fylgja reglulegum bardaga.
Þegar þessi háva*i heyrðist, komu hermenn þjótandi
út úr tjöldum slnum, riddarar hrópuðu hátt á sveina
slna, og það varð óútmálanlegur ys og þys hver-
vetna af hálfringluðum mönnum og óstýrlátum hest-
um. Hópar af skrautlega klæddim þjónum hlupu
óttaslegDÍr hingað og þangað við konungs-tjaldið,
þvl hermanna-vörðurinn, sem þar hafði verið settur,
var riðinn burt I áttina þangað sem h&reystið var.
Tveir höimenn, sem stóðu sinn hvoru megin við
tjalddyrnar, voru hinir einu verndarar hins konung-
lega bústaðar.
„Jeg er hingað kominn til að sækja konunginn“,
648
„Setjiö það ekki fyrir yður“, svaraði Sir Nigel,
„því sannleikurinn er sá, að ef hann hefði ekki dreg-
ið yður af baki, þá mundi tylft af tveggja feta löng-
um örvum nú standa 1 gegnum líkama yðar“.
„Við hinn helga James! það væri betra, að svo
væri, en að jeg hefði saurgast af höndum þessa boga-
manns,“ sagöi Spánverjinn og hin svörtu augu hans
blossuðu af reiði og hatri. „Jeg vona, að jeg sje nú
fangi einhvers göfugs riddar eða tígins manns“.
„Þjer eruð fangi mannsins sem náði yður, Sif
Diego“, svarsði Sir Nigel. „Og jeg skal segja yður
það, að meiri menn en þjer og jeg hafa verið teknir
til fanga af enskum bogamönnum“.
„Hvaða lausnargjald heimtar þessi bogamaður?“
spurði Spánverjinn.
Hinn stórvaxni Jón klóraði sjer I rauðhærða
höfðinu slnu og hló út undir eyru, þegar þessi spurn-
ing var lögð fyrir hann. „Segiö honum“, sagði Jón,
„að jeg. vilji f& tíu kýr,og tarf að auk, þótt tarfurinn
þurfi ekki að vera stór. Og svo vil jeg líka fá bl&an
silkikjól handa henni móður minni, og rauðan silki-
kjól handa henni Joan. Enn fremur fimm ekrur af
beitilandi, tvo Ijái og góðan hverfiatein. Loks vil
jeg f& d&lltið Ibúðarhús, og fjós með nógu mörgum
báaum handa kúnum, og þrjátlu og sex gallónur af
öli, til þess að drekka þegar heitt er I veðrinu“.
„Sussu, sussu!“ sagöi Sir Nigel hlæjandi. „Allt