Morgunblaðið - 15.08.2000, Qupperneq 62

MOKGUNBLAÐIÐ
62 ÞRIÐJUDAGUR15. ÁGÚST 2000
/ .........
Dýraglens
Grettir
Hundalíf

Ferdinand
Smáfólk
RAT5! I M ALWAY5
THE ROTTEN E66..
Sá sem er síðastur er alger auli! Skrambinn! Ég er alltaf aulinn..
j.
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1103 Reykjavík # Sími 569 1100 • Símbréf 569 1329
Ur sautján
í átján
Frá Guðvarði Jónssyni:
MIKIÐ ER búið að velta því fyrir
sér í gegnum árin, hvernig draga
megi úr umferðarslysum og lækka
tjónakostnað, þeirra vegna.
Þrátt fyrir fjölda námskeiða um
umferðarmál og öryggismál þar að
lútandi, auglýsingar þar sem menn
eru hvattir til þess að gæta fyllsta
öryggis í meðhöndlun bifreiðar og
upplýstir um fjölmargar hættur
sem steðjað geta að bílstjórum á
ferð þeirra um landið, hefur slysum
fjölgað á hverju ári og þar af leið-
andi tjónakostnaður stóraukist. Það
er því nokkuð ljóst að þær aðferðir
sem áttu að draga úr slysum, hafa
ekki skilað árangri. Það er líka
nokkuð ljóst að þeir sem aka af
mestu gáleysi, taka ekki mark á við-
vörunum, hlusta ekki á leiðbeining-
ar og virða hvorki lög né reglur. Til
þessara ökumanna næst ekki, nema
á þjóðvegunum.
Oft hefur hugmynd um hækkun
ökuréttindaaldurs skotið upp kollin-
um, en aldrei orðið neitt úr fram-
kvæmd. Nú hefur þessi hugmynd
látið á sér kræla að undanförnu og
menn haft misjafnar skoðanir á gildi
hennar eins og fyrr. Þegar metið er
gildi slíkra breytinga þarf að hafa í
huga andlegan þroska unglinganna
og þær breytingar sem verða frá 17
ára aldri og t.d. til tvítugs.
Það er talið að hegðun unglinga á
þessum aldri mótist að stórum hluta
af misþroska tveggja heilastöðva.
Við 17 ára aldur er sá hluti heilans
sem stjórnar ótta og reiði talinn
mun þroskaðri en vitsmunahluti
heilans. Þess vegna mótast oft hegð-
an fólks á þessum aldri af geðhrifum
án fullra skynsemisáhrifa. Vegna
þessa hefur unglingurinn ekki fullt
vald á hegðan sinni, sem er hættu-
legt undir stýri. Þessi misþroski í
heilanum jafnast að miklu leyti á
næstu tveimur árum, þótt heilinn sé
ekki talinn hafa fullan skynsemis-
þroska fyrr en um þrítugt. Það er
því ljóst að 18 ára unglingur hefur
mun meiri skynsemisþroska en 17
ára unglingur og um tvítugt ættu
ungmenni að geta stjórnað geðhrif-
um að miklu leyti með skynsemi.
Það er því ákvörðun stjórnvalda að
ákveða, hvað þeir krefjast mikillar
skynsemi undir stýri.
Mér finnst stundum að umfjöllun
fjölmiðla gefí ekki rétta mynd af or-
sök slysa. Fyrir stuttu var maður á
ferð í Borgarfirði, akandi á blautri
olíumöl. Maðurinn þurfti að hemla
snögglega, en þá kom í ljós að veg-
urinn var flugháll svo bíllinn hlýddi
ekki fyrirmælum ökumanns. í
sjónvarpsviðtali við manninn var
helst að skilja að vegurinn hefði
brugðist. Ég sé ekki annað en bíl-
stjórinn hafi metið aðstæður rangt.
Þegar rútan fór út af brúnni fyrir
norðan Möðrudal, fjölluðu menn um
slysið eins og þarna hafi verið um
óskiljanlega tilviljun að ræða og
bent var á, að rútan hafi ekki verið á
ólöglegum hraða, hún hafi aðeins
verið á 75 km hraða, en á þessum
vegi væri 80 km hraði. Lýsingin á
brúnni og aðstæðum við hana, bentu
þó ekki til þess að eðlilegt hafi verið
að aka inn á brúna á 75 km hraða.
Brúin var aðeins 10 cm breiðari en
rútan og lausamöl á veginum við
brúarendann. Sé stigið á bremsu
þegar framhjólin eru komin inn á
brúna, á þessum hraða, verður við-
nám framhjólanna mun meira en
afturhjólanna, sem veldur því að
afturendi rútunnar skrensar. Af-
leiðingin verður sú að rútan snýr sig
niður og vendir sér yfir handriðið,
því hún er orðin of breið fyrir brúna,
vegna skekkjunnar.
Rétt er að hafa það í huga að veg-
ur veldur ekki slysi, heldur verður
slys vegna þess að bílstjórinn metur
rangt aðstæður og eigin hæfni. Eigi
slys að verða öðrum til viðvörunar
þarf að koma fram í umfjöllun um
slysið, hvað það var sem bílstjórinn
mat rangt þegar slysið varð.
GUÐVARÐUR JÓNSSON,
Hamrabergi, Reykjavík.
Leitar vinkonu
Frá Inge-Lise Haugaard:
MORGUNBLAÐINU hefur borist
eftirfarandi bréf frá Inge-Lise
Haugaard:
„Góðan dag.
Ég vona að það sé mögulegt að
finna gamla vinkonu móður minnar
með aðstoð Morgunblaðsins.
Móðir mín, Ingeborg Pedersen,
fædd Nygaard Kristensen, sem er 80
ára, er að fara til íslands með Is-
landic Travel í Danmörku. Hún fer í
35. viku og dvelst á íslandi frá laug-
ardegi 26. ágúst til 2. september
2000.
Hún lýsir eftir eða vill komast í
samband við vinkonu sína, sem hún
átti á árunum 1944 til 1946, en þá
voru þær á sama hjúkrunarkvenna-
skóla. Samkvæmt síðustu bréfa-
skriftum, sem móðir mín á, var vin-
konan flutt heim til fslands og í
júnímánuði 1948 hafði hún eftirfar-
andi heimilisfang:
Sigríður Sveinbjprnsson,
Frakkastíg 15, Reykjavík.
Á þessum tíma átti Sigríður litla
dóttur, 18 mánaða, sem hét Lilja
Ciriasdóttir
Vonandi verður unnt að endur-
vekja þetta samband, svo að þær
stöllur geti hist á ný í 35. viku - eða
að einhver boð komi um tilvist Sig-
ríðar.
Heimilisfang móður minnar í Dan-
mörku er:
Ingeborg Nygaard Pedersen
Tousparken 12 stth.
8230 Ábyh^j
Danmark
Sími 0045 86 25 5610.
Einnig er hægt að senda upplýs-
ingar á netfangið
haugaard@maill.stofanet.dk
Með kærri kveðju,
INGE-LISE HAUGAARD."
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
til birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.