Morgunblaðið - 22.11.1996, Blaðsíða 38
38 FÖSTUDAGUR 22. NÓVEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
AÐSENDAR GREINAR
Stj órnunaraðferðir R-list-
ans í Reykj avíkurborg
SUMARIÐ 1993 boðaði þáverandi
meirihluti í borgarstjórn Reykjavíkur
breytingar á rekstrarformi Strætis-
vagna Reykjavíkur, sem fólst í því
að breyta fyrirtækinu í hlutafélag.
Þessar breytingar lögðust mjög illa í
meirihluta vagnstjóra því þær höfðu
verulega kjaraskerðingu í för með sér
fyrir þá. Á þessum tíma var ég undir-
rituð ein af trúnaðarmönnum vagn-
stjóra og átti þar af leiðandi marga
-fundi með þáverandi forráðamönnum
fyrirtækisins og pólitískt kjömum
fúlltrúum í borgarstjóm Reykjavikur.
Þessi tími, þegar breytingamar gengu
yfir, var mjög erfiður fyrir vagn-
stjóra, meðal annars vegna þess að
þáverandi stjórnendur beittu mjög
hörðum aðgerðum til að reyna að fá
vagnstjóra á sitt band, svo hörðum
að borgarfulltrúum, sem vora í minni-
hluta á þessum tíma en kallast R-
listafólk og er í meirihluta borgar-
stjómar í dag, blöskraði starfsaðferð-
ir þær sem hafðar vora frammi gegn
vagnstjórum á þessum tíma. Þetta
sama R-listafólk hafði uppi fögur orð
um það hvemig það kæmi til með
að koma fram við vagnstjóra og
, hvemig þau kæmu til með að breyta
allri yfirstjóm fyrirtækisins ef þau
HAPPDRÆTTI
kæmust til valda í kom-
andi borgarstjómar-
kosningum. Það átti að
stjóma með mun mann-
úðlegri aðferðum en
hafði verið gert til þessa.
Vagnstjórar bundu
miklar vonir við R-lista-
fólkið, þeir áttu von á
góðri og manneskjuiegri
stjómun eftir kosning-
amar 1994 en raunin
varð önnur. R-listafólkið
skipti um flesta yfir-
stjómendur fyrirtækis-
ins og flestir biðu
spenntir eftir nýju
stjómunaraðferðunum.
Þegar þær fóra að sýna
sig varð ég, sem þá var
trúnaðarmaður vagnstjóra, alltaf
meira og meira undrandi og síðan
varð ég mjög vonsvikin því nýju
stjómunaraðferðimar voru verri en
fyrri stjómendur höfðu beitt. Þessar
nýju aðferðir felast að mestu leyti í
því að valta yfir vagnstjóra, þeir skulu
sko fá að hlýða á hveiju sem geng-
ur. Það hafa komið upp allt of mörg
dæmi um þetta til að hægt sé að loka
augunum fyrir þessu lengur, en vegna
Unnur
Eggertsdóttir
ae
Vinningaskrá
27. útdráttur 21. nóv.1996
Bifreiðarvinningur
Kr. 2.000.000 Kr. 4,000.000 (tvöfaldur)
52553
Ferðavinningar
Kr. 100.000 Kr. 200.000 (tvöfaldur)
25961
45544
53584
61942
Ferðavinningar
Kr. 50.000
1405 13287 22814 26071 57944 66940
6236 20732 24322 47473 62369 74359
Húsbúnaðarvinningar
Kr. 10.000 Kr. 20.( 100 (tvöfaldur
472 10328 20007 30381 40425 49895 58070 68728
662 10831 20206 30707 40711 50117 58181 68994
1102 11556 20212 30994 41047 50137 58328 70679
1520 12163 20736 31048 41444 50320 58628 71404
1968 12187 20948 31957 41806 50730 59276 71711
2110 12410 20973 32167 41957 51068 59596 72129
2179 12542 22041 32209 42085 51221 59905 72163
2461 12564 22672 32231 42330 51323 60749 73034
3454 12572 23010 32717 42702 52365 60870 73552
3695 12672 23544 33980 43042 52873 61670 75067
3719 12869 24240 34107 43913 52942 61769 75483
3826 14159 24328 34460 44288 53141 62356 75509
4610 14332 25404 34684 44297 53249 62637 75511
4732 14951 25707 34793 44565 53659 64060 75562
6367 15588 25910 34877 45523 54300 64119 75705
6412 15955 26647 35083 46225 54803 64153 75996
6501 Í6111 26653 35114 46598 55186 64166 76016
6868 16172 26764 35179 46646 55575 65150 76067
7131 16413 27206 35649 46739 56064 65418 76068
7387 16635 27280 35777 47280 56119 65770 77066
7521 16724 27323 36019 47655 56270 65836 77624
7834 16772 28090 36041 47751 56274 65973 77723
8069 16806 28162 36159 48686 56592 65990 77807
8611 16977 28715 36547 48728 56693 66377 78301
9074 17046 29192 37175 48734 57179 66734 78401
9075 17336 29596 37326 48865 57607 67076 79326
9657 17480 29807 39260 49126 57860 67247 79607
9724 18773 29829 39538 49187 57869 67744 79793
9759 18778 29906 40049 49542 57980 68370
9849 19291 30127 40361 49578 57982 68473
Hcimasíða á Interneti: http//www.itn.is/das/
þess trúnaðar, sem ég
er bundin gagnvart
vagnstjóram, get ég
ekki opinberað einstök
tilfelli, en ég vil koma á
framfæri persóriuiegri
reynslu minni. Ég hef
ekið leið 9 síðustu níu
árin en þar sem hún var
lögð niður 15. ágúst þá
fluttist ég á leið 14. Eg
fór í sumarfrí seinnipart
júlí og kom aftur til
starfa 1. september.
Eins og áður hefur kom-
ið fram var búið að
leggja niður leið 9 svo
ég byrjaði að keyra leið
14. Á þeirri leið er önnur
gerð af strætisvagni og
önnur gerð af stól en ég hef vanist
síðustu níu árin á leið 9. Strax daginn
eftir fann ég verki í baki og fótum,
ég áttaði mig ekki á því hvað væri
að gerast því ég hafði ekki fengið
svona áður, þess vegna mætti ég allt-
af til vinnu í þeirri von að þetta væri
bara eitthvað sem myndi líða hjá. Svo
varð ekki, verkimir ágerðust bara
með hveijum deginum sem leið. Sam-
kvæmt tímatöflu eiga að vera fimmt-
án mínútur frá því vagninn kemur á
endastöð þar til hann á að fara aft-
ur, en ég náði aldrei meira en 5 mínút-
um á milli ferða, svo þetta var orðið
mjög erfitt. Vegna mikilla þrauta í
baki og fótum varð ég að standa upp
og ganga um gólf í nokkrar mínútur
til að reyna að lina þrautimar, þar
af leiðandi gat ég ekki farið af stað
þegar tímatafla sagði til um, en alltaf
mætti ég samt í vinnuna í von um
að þessar þrautir myndu líða hjá.
Fimmtudaginn 5. september mætti
ég á réttum tíma í vinnuna, eins og
áður, og fór mína fyrstu ferð þann
daginn. Þegar ég kom úr þeirri ferð
var ég með miklar þrautir og stóð
ég upp undan stýri þó að ég ætti
ekki nema fjórar mínútur í brottfór
og gekk inn þar sem vagnstjórar
hafa aðstöðu við Hlemm og gekk um
gólf til að reyna að lina þessar miklu
þrautir. Ég gekk þar um gólf í 5
mínútur sem varð til þess að vagninn
fór 2 mínútum seinna af stað en tíma-
tafla segir til um. Næst þegar ég kom
að Hlemmi var ég kölluð fyrir einn
af nýju yfírmönnum fyrirtækisins,
Jóhannes Sigurðsson þjónustustjóra.
Þar var ég spurð að því hvers vegna
ég hafí farið 2 mínútum of seint af
stað í síðustu ferð, sagði ég honum
þá frá því hversu illt mér væri í bak-
inu og ég hefði verið að ganga um
til þess að lina þrautimar. Þessi skýr-
ing var ekki tekin gild, heldur fékk
ég munnlega áminningu í starfí fyrir
að fara 2 mínútum of seint af stað.
Eru þetta hinir nýju og betri tímar
sem okkur var lofað af R-listafólki
fyrir síðustu kosningar? Síðan þetta
Ég hef orðið fyrir mikl-
um vonbrigðum, segir
Unnur Eggertsdóttir,
með R-listafólkið.
gerðist hef ég ekki getað mætt í vinnu
vegna bakverkjanna, ég hef síðan
fengið skýringu á því hvers vegna ég
hafði og hef enn þessa verki. Það er
vegna þess að ég er komin með
bijóskeyðingu í neðstu hryggjarliði
og í kringum það hafa myndast mikl-
ar bólgur. Það er ekki hægt að mínu
mati að bjóða starfsfólki SVR eða
öðram að búa við svona vinnuað-
stöðu, þess vegna vona ég að þessi
reynsla mín geti orðið til þess að yfír-
menn fyrirtækisins opni augun og
breyti stjómunaraðferðum sínum.
Einnig vil ég koma á framfæri hryggð
minni yfír því hversu lítil og ómark-
viss samskipti virðast vera á milli
stjómenda fyrirtækisins og pólitískt
skipaðra fulltrúa borgarstjómar í
stjóm Strætisvagna Reykjavíkur.
Þetta samskiptaleysi kom berlega í
ljós hjá Arthur Morthens stjómar-
formanni SVR þegar hann tjáði sig
um áminninguna, sem ég fékk, í út-
varpsviðtali á Bylgjunni. Þegar hann
var inntur eftir þessu máli sagði hann
„að það væri eðlilegt að fólk sem
ekki mætti á réttum tíma í vinnuna
fengi áminningu". Ég mætti ekki of
seint í vinnuna enda fékk ég ekki
áminninguna fyrir það heldur að fara
of seint í eina af ferðum dagsins.
Hvað er að hjá þessu fyrirtæki?
Síðan þetta gerðist hafa hlutimir
tekið á sig mjög svo undarlega mynd.
Á sama tíma og ég var áminnt horfði
ég, og tveir aðrir yfírmenn, á annan
vagnstjóra á leið 14 fara 2 mínútun
of seint af stað frá Hlemmi og ég
hef vitneskju um að þessi vagnstjóri
fékk ekki áminningu. Síðar sama dag
varð yfírmaður vitni að því að enn
annar vagnstjóri á leið 14 fór 3 mínút-
um of seint af stað, fór hann því inn
til Jóhannesar, benti honum á þetta
og spurði hvort þessi vagnstjóri ætti
ekki að fá áminningu eins og Unnur
hafði fengið. Jóhannes svaraði því til
að nóg væri komið í dag, en bætti
svo við að Unnur hefði ekki fengið
áminningu fyrir að fara of seint af
stað heldur fyrir það hvað hún væri
ókurteis. Þessi vagnstjóri hefur ekki
heldur fengið áminningu. Af þessu
má sjá að eitthvað er ekki eins og
það á að vera, hvað það er veit ég
ekki, en ég hef mínar gransemdir.
Hvers vegna getur Jóhannes Sig-
urðsson ekki staðið við áðurgefna
áminningu á mig, því gefur hann
áðumefndum yfírmanni aðra skýr-
ingu á áminningunni sem mér var
gefín? Ef það er svo alvarlegt brot í
starfí að fara of seint af stað frá
endastöð að það þurfí að gefa vagn-
stjóram áminningu, hvers vegna er
mér þá einni gefín áminning en ekki
hinum sem ég nefndi áður?
Er verið að refsa mér fyrir áður-
nefnd trúnaðarstörf fyrir vagnstjóra
með þessu? Spyr sú sem hefur gran
um slíkt.
Af þessari reynslu minni má sjá
að ég tel það eðlilega kröfu að þessi
áminnig sem mér var gefín verði dreg-
in til baka.
Höfundur er vagnstjóri hjá SVR.
Bera fullorðnir næga
virðingu fyrir börnum?
OFT heyrast þær raddir að böm
séu agalaus og illa upp alin nú til
dags og beri hvorki virðingu fyrir
foreldrum sínum né öðrum fullorðn-
um - en gæti það ekki verið að virð-
ingarleysið væri gagnkvæmt?
Fyrir nokkrum árum hlýddi ég á
fyrirlestur hjá Antoni Bjarnasyni
lektor og varð honum tíðrætt um hve
hegðun barna og kurteisi hefði farið
aftur síðustu áratugi. Börn nú til
dags segðu hluti við foreldra sína sem
foreldrum þessara barna hefði aldrei
dottið í hug að segja við sína for-
eldra. Anton nefndi dæmi: Faðir var
að sækja son sinn á leikskóla, fannst
barninu vinnast hægt að klæða sig
og spurði hvössum rómi: „Ætlar þú
að vera í allan dag að koma þér í
skóna?“ Barnið svaraði, og Antoni
ofbauð alveg svarið: „Haltu kjafti
helv. þitt.“
Myndum við fullorðna fólkið ekki
líka fyrtast við ef yfirboðari okkar
spyrði okkur í sama rómi og við not-
um oft við börn: „Ætlar þú að vera
í allan dag að gaufast með þessa
pappíra?" Við gleymum því oft að
börn eiga rétt á því að komið sé fram
við þau af virðingu ekki síður en
annað fólk.
Mágkona mín á 13 ára dreng og
hún kvartar oft undan því við mig
að kennari hans og skólayfirvöld sýni
honum ekki þá virðingu sem hann á
skilda. Þessi drengur hefur alla sína
ævi verið til fyrirmyndar, kurteis,
samviskusamur, stundvís, vandvirk-
ur, hjálpsamur, sannsögull o.s.frv.
Sem sagt draumabarn allra foreidra.
í haust fékk bekkurinn nýjan kenn-
ara og fljótlega setti hann fyrir verk-
efni sem átti að gilda til miðsvetrar-
einkunnar. Meiri hluti bekkjarins, þar
með talinn umræddur drengur, skildi
kennarann þannig að það mætti skila
daginn eftir, en þá sagði kennarinn
bara: „Nei, því miður, þið áttuð að
skila í gær, ég tek ekki við þessu.“
Börnunum fannst þetta
ósanngjarnt og mót-
mæltu, en kennaranum
varð ekki haggað. Hvor
aðilja er nú líklegri til
að hafa rétt fyrir sér og
er líklegt að virðing
barnanna fyrir kennara
sínum hafi aukist?
Annað dæmi: í þess-
um skóla sem öðram er
töluvert um agavanda-
mál og hefur verið grip-
ið til þess að refsa öllum
bekknum eða bekkjun-
um ef sökudólgurinn
fínnst ekki. Um daginn,
á föstudegi, hafði t.d. Ingibjörg
verið kveikt í rasli inni Gísladóttir
í skólanum svo bruna-
boðtækið ýlfraði og þegar enginn vildi
gangast við því var öllum hópnum
refsað með afnámi matartíma, ekki
samdægurs heldur á mánudegi - all-
ir voru reknir út. Örugglega hafa
Virðing barna fyrir full-
orðnum, segir Ingi-
björg Gísladóttir, vex
af virðingu fullorðinna
fyrir þeim.
einhveijir verið orðnir skelfilega
svangir þegar þeir komust loks heim.
Þetta fínnst mér öldungis ótækt
og beinlínis skaðlegt, því ekki er víst
að fyrirmyndarbörnin og -ungling-
arnir þurfi að sæta slíkri meðferð
lengi til að missa allt álit á skólayfir-
völdum og þar með öðrum yfirvöld-
um. Það er mín reynsla að æska þessa
lands hafi sterka réttlætiskennd og
þótt hún geri ekki alltaf uppreisn, sé
henni misboðið, sé það geymt en
ekki gleymt.
Það er álíka ósann-
gjarnt að refsa öllum
bekknum fyrir það sem
einn gerir og að draga
af launum allra starfs-
manna á vinnustað ef
einn skrópar.
Nú má ekki skilja orð
mín þannig að ég sé á
móti aga - þvert á móti
tel ég að kennarar
þyrftu að hafa frjálsari
hendur við lausn aga-
vandamála og sumir
nemendur (þeir sem
engu hlýða og brúka
munn) þurfa nauðsyn-
lega á markvissri og
stífri ögun að halda, en
ef á að beita bekkinn í
heild aga finnst mér að það ætti að
vera á jákvæðum nótum - verðlauna
þegar vel gengur.
Agi er ungmennum lífsnauðsynleg-
ur. Án innri aga ná þau ekki að fóta
sig í samfélaginu, en til þess að þau
taki ögun verða þau að bera virðingu
fyrir þeim er öguninni beitir og fmna
að sú virðing sé gagnkvæm. Mér
fínnst mjög miklvægt að börn geti
borið virðingu fyrir fullorðnum, þar
með töldum kennurum sínum og geti
verið stolt af heimili sínu, landi og
skóla. Ég bið þá er þetta lesa að íhuga
hvort þeir finni eitthvað í framkomu
sinni eða viðhorfum gagnvart æsk-
unni sem til bóta mætti horfa.
Langflest börn og unglingar era
góð í sér, virða reglur samfélagsins
og eiga fulla virðingu skilda og þótt
minnihlutinn (örfá prósent) sé á skjön
við lög og reglur er fullkomlega
óréttlátt að láta það bitna á þeim er
reyna að standa sig vel. Virðing barna
fyrir fullorðnum er ekki sjálfsprottin,
hún vex af virðingu okkar fyrir þeim.
Sýnum börnum virðingu.
Höfundur er húsmóðir.