Morgunblaðið - 16.11.1985, Qupperneq 1

56 SIÐUR OG LESBÓK
STOFNAÐ1913
260. tbl. 72. árg.
LAUGARDAGUR 16. NÓVEMBER 1985
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Sögulegur
samningur
um N-írland
Belfast, Norður írlandi. 15. nóvember. AP.
BRETAR og frar gerðu í dag með
sér sögulegan samning, sem tryggir,
að Bretar muni enn um ókomna tíð
fara með yfirráð á Norður-frlandi en
jafnframt, að írar hafi þar hönd í
bagga.
Samningurinn, sem undirritað-
ur var í dag, er fyrsta tilraun
ríkisstjórnanna til að binda enda
á óöldina á Norður-írlandi ef
undan er skilið samkomulag, sem
gert var árið 1974, en það fór út
um þúfur vegna mikillar andstöðu
mótmælenda. Margaret Thatcher,
forsætisráðherra Breta, og Garret
Fitzgerald, forsætisráðherra íra,
undirrituðu samninginn í Hills-
borough-kastala, sem er nokkuð
fyrir sunnan Belfast.
Samkvæmt samningnum verður
komið á fót ensk-írskri nefnd og á
hún að leita leiða til að tryggja
kaþólska minnihlutanum á Norð-
ur-írlandi „fullkomin þegnrétt-
indi“. frar fá ekki beinan rétt til
að hlutast til um málefni Norður-
íra en geta komið á framfæri
„skoðunum sínum og tillögum" um
hvernig unnið skuli að sáttum og
jöfnuði milli kaþólskra manna og
mótmælenda.
Mótmælendur taka þessum
samningi ákaflega illa og segja,
að með honum hafi fyrsta skrefið
verið stigið í átt til sameiningar
Norður-írlands og írska lýðveldis-
ins. Hafa þeir þau orð um, að
Bandarlkjamenn gætu með sama
hætti haft Mexíkómenn með í ráð-
um um málefni Texas. Mörg
hundruð mótmælenda söfnuðust
saman í Hillsborough og höfðu
uppi hróp og köll en of nærri leið-
togunum komust þeir ekki vegna
mikillar gæslu.
Nb %Jf )8S i
AP/Símamynd.
Björgunarmaður hjálpar konu, sem lifói af börmungarnar í Armero. Barst hún með fióðbylgjunni út á akur við bæinn
og lá hún þar klæðalaus og illa haldin þegar að var komið.
Eldgosið í Nevada del Ruiz:
Allt að 20.000 manns
fórust í flóðbylgjunni
BojjoU og (’arUgena, Colombíu, 15. nóvember. Krá Ingimar Sif^irðwiyni og AP.
UNNIÐ er nú að því að reyna að
bjarga þeim, sem komust lífs af eftir
mikið sprengigos í fjallinu Nevada
del Ruiz í Colombíu. Gífurlegur
eðjuflaumur, fimm metra hár, færði
að mestu í kaf fjóra bæi og er talið,
að alit að 20.000 manns hafi farist.
Úrhellisrigning gerir björgunar-
mönnum mjög erfitt fyrir og einnig
vegir víðast hvar í sundur á
eru
þessum slóðum. 13 íslendingar eru
staddir í borginni Cartagena í
nu
Colombíu þar sem þeir sitja heims-
þing Junior Chamber og segir Ingi-
mar Sigurðsson í skeyti til Morgun-
blaðsins, að mikill óhugur sé í fólki
vegna þessara hörmulegu atburða.
Ekkert amar að fslendingunum og
Sigrínum fagnað
Hólmfríður Karlsdóttir, nýkjörin „Ungfrú heimur“, fagnaði í gær sigr-
ingum á London-hóteli i London, og var þá að gömlum og grónum sið
skálað í kampavíni. Tappinn er augljóslega kominn úr og virðist
Hólmfríður vera að reyna að hindra að innihaldið fylgi á hæla honum.
Sjá nánar efni um fegurðarsamkeppnina á bls. 3.
Fundur Reagans og Gorbachevs í næstu viku:
Reagan varar
við bjartsýni
Washington, 15. nóvember. AP.
RONALD Reagan, Bandaríkjafor-
seti, flutti í gær ræðu, sem útvarpað
var um öll Bandaríkin, og fjallaði
um fundinn með Gorbacbev, leiðtoga
Sovétmanna, en hann hefst í Genf
nk. þriðjudag. Kvaðst Reagan vona,
að fundurinn gæti stuðlað að friðsam-
legri heimi en sagði þó varlegast að
búast ekki við of miklu. Boðaði hann
þó samkomulag um samskipti Sovét-
manna og Bandaríkjamanna í menn-
ingarmálum.
I útvarpsávarpinu varaði Reag-
an landa sína við að vænta mikils
af fundi hans og Gorbachevs,
sagði, að sagan og sambúð stór-
veldanna á liðnum áratugum gæfi
ekki tilefni til mikillar bjartsýni.
„Þrátt fyrir það, sem á milli ber,
verðum við að koma í veg fyrir,
að reipdrátturinn milli okkar endi
með átökum og ofbeldi. Við hljót-
um að geta fundið grundvöll fyrir
samstarfi bandarískra og sovéskra
borgara og stuðlað þannig að betri
heimi,“ sagði Reagan.
Sovéskir fjölmiðlar ráðast
harkalega á Bandaríkjastjórn
þessa dagana og segja augljóst, að
ekki muni mikill árangur verða af
fundi Reagans og Gorbachevs. Eru
Bandaríkjamönnum borin á brýn
alls kyns mannréttindabrot og er
það sýnilega gert með tilliti til
þess, að Reagan hyggst ræða fleira
á fundinum en afvopnunarmál, t.d.
almenn mannréttindi og styrjöld-
ina i Afganistan.
Verður þorskurinn taminn?
VERÐUR brátt farið að gefa þorskin-
um á garðann eins og hverjum öðrum
húsdýrum? ,Já,“ svarar Victor Le-
sUd, sérfræðingur hjá norsku haf-
rannsóknastofnuninni í viðtali við
Oslóarblaðið „Aftenposten“ nú í vik-
unni, „það er ekkert því til fyrirstöðu."
í janúarmánuði nk. verður nokkr-
um þúsundum þorskseiða sleppt í
sjóinn við hafrannsóknastöðina á
Austvoll við Björgvin og munu þau
öll verða tamin áður, þ.e.a.s. vanin
við að vera fóðruð á vissum tímum.
Verður tölva látin stjórna fóðrun-
inni og kallar hún á seiðin sin með
merkjum, sem þau þekkja. Segir
Victor, að þorskseiðin séu námfús
og læri að renna á hljóðið á þremur
dögum.
Sjá „ÞorskUmning. . .“ á bls.
27.
eru þeir ekki í neinni hættu.
Björgunarmenn brutust í dag til
bæjanna fjögurra, sem eðjuflaum-
urinn færði I kaf, en aðstæðurnar
eru óhemju erfiðar. Vegir eru í
sundur og gífurleg rigning hefur
valdið flóðum í Lagunilla-ánni,
sem bæirnir standa við. í bænum
Armero, sem er í 50 km fjarlægð
frá eldfjallinu, bjuggu 50.000
manns en 20.000 samtals í bæjun-
um Santuario, Carmelo og Pinda-
lito. Mikils biturleika gætir meðal
þess fólks, sem af komst í bæjun-
um, og kennir það stjórnvöldum
um hve afleiðingar eldgossins voru
skelfilegar. Eldgos hafði orðið í
Nevada del Ruiz daginn áður, á
miðvikudag, og vildu þá margir
flýja á brott, en yfirvöld réðu frá
því, sögðu, að engin hætta væri á
ferðum.
Þúsundir manna hafast við i
Armero-bæ, á hæð, sem flóðið náði
ekki til, og margir eru stórslasaðir.
í hinum bæjunum standa hús á
stangli upp úr eðjunni en ekki er
enn vitað hvort þar leynist einhver
lífs. Margir hafa þegar heitið
Colombíumönnum hjálp, þar á
meðal Rauði kross íslands.
Þrettán Islendingar eru nú
staddir í borginni Cartagena í
Colombíu, en þar fer nú fram
heimsþing samtakanna Junior
Chamber. í skeyti til Morgun-
blaðsins segir Ingimar Sigurðsson,
einn þátttakendanna, að mikill
óhugur sé í fólki vegna þessara
atburða og óánægja með hve
björgunarstarfið gangi illa. Að-
stæðurnar séu hins vegar óskap-
lega erfiðar og varla fært landveg-
inn til hörmungasvæðanna. Séu
þyrlur því helsta og næstum eina
björgunartækið. Sagði Ingimar, að
borgin Cartagena væri fjarri þess-
um slóðum og ekkert amaði að
tslendingunum, sem biðja fyrir
kveðjur heim.
Sjá frekari fréttir á bls. 24.