Morgunblaðið - 02.06.1970, Page 2
2
MOBOUNBLAÐIÐ, >RIÐJUDAGUR 2. JÚNÍ 11970
Þúsundir farast, um 100 þús.
heimilislausir
eftir harða jarðskjálfta í Perú
Lima, Perú, 1. júní. NTB-AP
MIKLIR jarðskjálftar urðu í
norðurhéruðum Perú á sunnu
dag, og þótt fréttir frá jarð-
skjálftasvæðunum séu óljós-
ar, bendir allt til þess að
þúundir manna hafi farizt,
enn fleiri særzt og um 100
þúsund misst heimili sín.
Mest hieJur tjóruilð orðið í baej-
umiuim Chimibote, Huiairaz og
Oairaz. Telja suimir að í borgimni
Hiuiaraz einni hafi allt að 5.000
miamns iarizit, em borgiarstjórimn
þair befur skýrt fná því að 1.000
mamns hiafi fairizt og að 90%
allra húsa borgiariinmar bafi eyði-
lagzt. Borgin Caraz vaúð fyrir
milklu tjóni í jarðskjálftumum,
en í daig, mámuidiaig, jutoijst etnn
hiörmuregar borgarbúa þegar
vatmflaumur féll á borgina.
Telja ó.staðfestar fréttir að um
2.000 miamns bafi farizt í þesis-
ari flóðbylgju, sem stafar gemmii-
legia af þyí að stífluiglairður hief-
uir brostið hátt uppi í Andee-
fjöllum. Ekfci er ljóst bve miarg-
ir hafa farizt í fiislkiibargininii
Chimibote, en stoemmdir urðu
þar gífurlegar. Fyrir nioikfcrum
árum var CW/mbote smáþorp, en
síðar fumduist aiuiðuig amgjósiu-imað
þar út af ströndimmi, og hiefur
Chdmmbote umdiamfasrið verið m/ið-
sitöð fiskimjölsd'ðlniaðar lamdsiins.
Juiam Velaisoo, forseti Perú,
hefur í dag ferðazt um jarð-
skjálftahiéruðin til að kynnia sér
ásttandið. Kom hainn mieð beiti-
stoi/pd til C'bimibote, en héltáfram
þaðan með þyrlu.
Jarðskjálftamir hófuist klukk-
ain 16.23 í gær að staðartímua,
og mældist barðaisti kippurinn
7,75 á Ricbtermæii, eða 8 stig á
Mercalknæli. Olli jiarðsfcjálftdmin
mieira og mininia tjómi á um þús-
utrad kílómietra llömgu sívælði, oig
átti hann upptök sín um 340 km
fyrir norð-vestan Limia, aðei’ns
20 km frá Chimibote.
Verið er að gnaáa í húisarúist-
um á öllu , jarðskjálftasrvæðimu,
og ljóst er að tala tótinmia verð-
ur efcki ráðiin fyrr em eftir
nokkra daga. Margir bæir og
þorp eru siambamdlslaiuis við um-
hverfiði, símialíinur slitnar og
vegir loktaðir vegna isfcriðufalla.
Jarðbkjálftar eru algemgir við
Anidieisfjölliin í Sufðux-Amierítou,
og fyrir aðerimis níu mánuðum
miilsstu um 4)0 þúisumid Perú-
búiar heiimili sín í hörðum jarð-
síkjálfta.
Skemmtanir
D-listans í Reykjavík
A FIMMTUDAGSKVÓLD verður
efnt til skemmtana fyrir þá sem
Störfuðu fyrir D-listann í Reykja
vfk á kjördag. Skemmtanirnar
verða að Hótel Sögu, Hótel Borg
og í Sigtúni. Miðar að skemmt
uinunuim verða afhentir á mið-
vikudag og fimmtudag í Valhöll
við Suðurgötu.
Maga-
meðal
Haim/borig, 1. júní. NTB
| SAUTJAN af hundraði þeirra,
. 'jem skoðamBkanmianastiofnun
’ ein í Veetur-Þýzfcalianidi
) spurði um Atlainitishiaflsibainida.-
| laigið, srvöruðu því tii,
, NATO væri miaigaimieðail, nia.fn
1 á stúikiu oða efnafræðiflor-
| múla.
Fimmtmi og tvö af bundraði i
I aðspurlðtra höfðu ekfci mynd-
að sér nieiina sfcoðum á, hvað '
INATO eilginliega væri og að-
| eins 31 af bumidriaði gat svar- |
I að spumimigiummd rétt eða að .
1 nolklkru lieyti rétt. Hiins veg-
I ar igat 61 af humdraðd srvanað I
| sjxuirmimiguininii, hvað Efmabags^ |
| bandalaig Evrópu væri, en 31 ,
| af hundraði giat ekfci stvarað
Iþedrri spurniiingu.
4 a-þýzkir í höfn
Einn stöðvast vegna verkf allsins
FJÓRIR austur-þýzkir togarar
hafa komið inn til Reykjavíkur
nú síðustu daga vegna bilana. í
gær unnu kafarar að lagfæringu
við tvo togarana, en hinn þriðji
er með bilaða ratsjá og var einn-
ig unnið að viðgerð um borð í
honum í gær. Fjórði togarinn er
á hinn bóginn með bilaðan stýr-
isbúnað, og verður að fara í
slipp. Vegna verkfallsins er allt
útlit fyrir að togarinn verði að
bíða hér þar til það leysist, og
var beðið fyrirmæla frá útgerð-
inni um það efni í gær. Hinir
þrír togaramir áttu hins vegar
að fara aftur út í dag.
Mörg íslemzik vöruifluitntaga-
og fairþagaiSkip hafa stöðvazt í
Reykjiavífcudhöfln vegnia veaik-
fallstas. Fjiallfoss hetfiur stöðvazit
etama lemgSt, en eíminliig emu Hlefcla
og Laxfoss í híöfln.. Stoóigafass
fcom í fynriadaig, en fétok ekfci að
koima að bryggju veigma verk-
flallsiins, og vairð a(ð ieiggj'ast aið
í Strauimsvíkiurlhöfin..
V iðskiptasamningur
við Ungverjaland
William Rogers, utanríkisráðherra Bandaríkjanna átti fyrir nokkmm dögum viðræður við
spánsk stjórnarvöld um bækistöðvar Bandarikjahers á Spáni, en þær hafa verið nokkurt
deilumái að undanförnu. Mynd þessi var tekin af Rogers, er hann gekk á fund Francos í
embættisbúðstað þess síðamefnda Franco er nú 77 ára að aldri.
Palme fer til USA
Fær vart áheyrn hjá Nixon
New York, 1. júní. — NTB
UNDIRRITAÐUR hefur verið
nýr viðskipta- og greiðslusamn-
ingur milli íslands og Ungverja-
lands. í fréttatilkynningu utan-
rikisráðuneytisins segir svo um
samning þennan:
Himm 19. maí sl. var umdirrit-
aður í Mosfcvu nýr viðskipta- og
greiðslusaimninigur milli Is-
lamds og Ungverjalainds. Saimm-
imigurinn gildiir í 5 ár, frá 1. júmí
1970 til 31. miaí 11975. í saimm-
ingnurn er gert ráð fyrir, að
BRUSSEL 1. júmí. — NTB.
Það er óhugsandi, að það verði
komið á fót á nýjan leik toll-
múram í Evrópu sem þætti í út-
víkkun Efnahagsbandalagsins. Er
þetta sögð skoðun sendiherra
Efnahagsbandalagsríkjanna í að-
alstöðvum EBE í Briissel. Hafa
þeir undanfama daga rætt um
sambandið við þau EFTA-lönd,
sem ekki hafa sótt um fulla að-
ild. Er þar um að ræða Svíþjóð,
Svissland, Austurríki, Finnland,
Portúgal og Island. Vandamál
þessara ríkja í sambamdi við
hugsanlega útvikkun EBE verða
tekin til meðferðar á fundi utan-
rikisráðherra EBE, sem haldinn
verður í Luxembourg á mánu-
dag og þriðjudag í næstu viku.
Haift er etftir heriimilduim við
Priaimik væmd aráð EBE aið það sé
groindvallairsjónairmiið ráðsims, aið
ekfci sé kleáft alð huigsa sér beild-
grteiðlslur vegma viðs'kipta milli
landamina verði framvegis í
frjálsuim gj'aldeyri.
í viðræðuim við Unigverja, sem
fram fóru í Budapesit í byrjum
apríl, tóteu þátt af Isiamids hálfu
dr. Oddur Guðj ómiasiom, aemdi-
herra og Björm Tryggvaiaom, að-
stoðarbamfcastjóri Seðlabamik-
amis. Samraniimigiinm umidirritiulðiu dr.
Oddur Gulðjómsisom og T. Amtal-
peter, foratjóri í umigvemsfaa ut-
amríkisiviðsfciptaráðumieytiimi.
arnmiairfcaðsisaimnliinfg í Evrópu, gem
hafli að geymia mýjia tollmiúnia,
Markmilðliið með vilðræiðuiniuim á
miæstuinmri hljóái því a'ð veirðia áð
halda vdlð því tollaflnelsi, setm
lemgi hafi verilð fyrir hendi imm-
an EFTA.
Skýnsla frá Framkvæmda'ráði
EBE veriðúr umræðuiefinli ultan-
Tiífcigráðhennalfunidaiúimis í Luxieim-
bourg. í slkýrsluin/nti segir m,. a.,
að fyrir árslok 1971 vanðtt að
byirj.a uipphaflsviðiræðuir .miilii EBE
anraars vegar og Svíþjóðar, Sviisis,
Auatuinríkis og aminiainra þeriirra
landa hrims vegar, aam áhuiga
hafa á aiðfild. Á EBE að geira
gnelin fynir því í þessuim viðmæð-
uim, sem áuminizit beflutr til þesea
og hvennig f r aimtíðairbo tif unrna r
eru. Síðam verði þaiu lönid, er
áhuga hafa, aið 1-álta í ljós óskir
gtaar og gena grein fyrúr kröfluim
aíniuim. Nægti áfiamgi verður aið
OLOF Palme, forsætisráðherra
Svíþjóðar er væntanlegur í
einkaheimsókn til Bandaríkj-
anna á miðvikudagskvöld, og er
tiiefni heimsóknarinnar að taka
við heiðursdoktors-nafnbót frá
Kenyon-háskóla í Ohio. -Talið
er mjög ólíklegt að Palme ræði
við Richard Nixon forseta meðan
hann dvelst í Bandaríkjunum,
fcainma hulgsaniagar lausnlir vaidð-
andi afgtöðu þeggaina landa til
útviklfcaðg Efraalhagsbanda 1 ajgs, seig
iir í ákýnskmnnri.
í sfcýnskuninii er tefcið flraim, a@
eif eiitt eða fleá/rd þessa/na lanria
haifli huiga á fullrí alðild, þá verði
einis fljótt og tök enu á að hieifjiast
hamdia uim að gamiga flrá fyirlir-
kamulagi vairðatndi viðmæðiur,
þaminiig að viiðfcomiandá land geiti
tefailð þátt í alðildairviðiræðluiniuim
ágamnlt B'netlandi, Damimörfciu, ír-
landi og Nomagi. Br í því 'tilMlti
einlkuim verilð að hugsa um Svi-
þjóð og leggur Pnamfcvæimdairiálð
EBE áherzlu á, alð samnltagavilð-
ræðUir við þalð lamd verði 'alð
hefjaat á sama gruindvelli ag við
upphafleglu urnisótoniarlönriiin fjög-
ur.
Framk'væ'mdariáðlilð lætuir 'einm-
flremiuir þá skaðun í lj'óis, að fyrir-
kamulagið fyirriir þau lönid, aem
ekfci óska eftir fullmi aðild áð
EBE, verði aið hljóita samþyiklkli
af sbofniuniuim þefiim, sam starfla
munu inrnan vébanidla útvítofcaðls
Eflnaihaggbahdalaigs.
og hafa ýms blöð þar í landi
farið hörðum orðum um for-
sætisráðherrann að imdanförnu.
TaLsmenm Hvíta (hiússiras í
W'asihiinigtoin hafa bemit á það að
heiimgófcn Palmes sé aligjör eámtoa
hieimsólkin, og a!ö þalð sé eikíki sið-
ur forgetamis alð ræða við er-
ienda leið'taga, aem eru í erimikB-
ertadiuim í Bandarífcju'nuim. Hims
vegar mum Williiam Ragems uibam-
rítoisráðherra bjóða Palme til
hádiegisrvetrðar í Washiinigtoin', og
í New Yorfc ræðir Palmie við
Jolhn Li/ndsay, borgartstjóra ag
U Thiainf, fraimtovæmidaistjóra
Saimetauðu þjó'ðamna. Þar hittir
PaMn/e erimnig Michaiel Harrinig-
tom, fanmamm bamidiarístoa sóisíal-
iistaflokfcsiins.
Saimbamd Bamdiaríikj'aininja ag
Svlþjóðar hefur etóki verilð siem
bezit á umdamiförnium árum, og
efcki beflur þalð baitnað etftir þá
arndú’ð, siem sendihiema Biamda-
rífcjannia heifur mæitt í Sbofck-
h/óimL Stærsta daiglbliað Bamda-
ríkjammia, New Yorfc Daály News,
Landbúnaðar-
afurðir hækka
f DAG eiga mjólkurvömr og
kindakjöt að hækka. Stafa þess-
ar verðhækkanir af kostnaði
vegna geymslu og vaxta, en á
mjólk og mjólkurvörum vegna
launauppbóta 1. marz í samræmi
við það, sem launþegar fengu.
Hæfckumin er 10 aurar á hverm
lítna mj ólfcur, 70 aiunar á lítramm.
atf rjóma, og 1.40 br. á hvemt tog
smjörs. Aðnar mjólfcumaíuirðir
hækka í samræmi við þaið. Súpu-
kjöt hækfcar uim 2.10 kx. á hvert
kg og aðrar tegumdir hætoka
'hliutfallslega.
Stækkun EBE fylgi
engir tollmúrar
U tanrí kisráðher r af undur
Efnahagsbandalagsins
í næstu viku í Luxembourg
mimniist á þetba atriðtt í rit-
síjórmiangrein í dag og siegir með
al amrnars: „Við þurfluim ekfci
eirnu srimini að sýmia Paimie þá
touirbeilsii aið hluisba á hvað hamm
hefur að seigjia, sízt af öllu etfttir
að iamdar hame hatfa neymit eftir
beztu getu að móðga senidiiflull-
trúa ofcbar, Jerome Hollamd,
seinidiifhierra, hyemær sem færi
geflst." Segir í rditstjórmiangnein-
inmi að gemmilega sé Paliroe að
taomia til að sýma baimdarískia ut-
anríkiisráðumeytimu flnaim á hive
siliæmiir B'anidiarífcjiamiieinm sóu úr
'þvi þeir hafi eikiki lláutirifð fcamm-
úmistia rtáða miðurlöguim Suður-
Víetmiaim. „Palimie er þefckt stærð
í aðgerðum fjiamidisamlegum
Bamidiar'ilfcj'uinium í heimalamdi
stau, og heiflur faigmað fcamu
fláttamainina úr bamidiarístaa hem-
uim ag ammiarrta, sem forðazt bafa
herlþjániulsibu. Er sárt tál þetss að
viba að siuimir úr hópi þesm úr-
'hnafcs hafla laumiað gestrismiina
með því að leggjiast í eitiurlyí og
glæpd mieðiam þeir mijóta vermd-
a/rinmiar," segir blaðíð.
Talrið er hæpið að hieáimsófcn
Palmea leriði tál mótmælaað-
gerða í Bamdanífcjumium, en þó
eru eklki allir á 'einu iruáM í þedm
efniuim. Johm M. Lee, fréttirit-
ari New York Timies í Stofck-
hólmi hieflur það þammllg etftir
blaðafulltnúa Patonies, umgfrú
Beriit Rollan, að „ofcfcur ihefur
verið kxfað móbmælaiaðgerðum í
Bamdar!íkjuinium.“ Það blatð bemd
ir eámmiig á aið huiglsamilagia varðd
heiimisófcm Paimee vopm í hönd-
'um aind.stæðinigia utam ríkriastefnu
Nixonis fonseta. Teiur blaðið það
aithygliisivert að allir þerir rniemm,
sem Patonie ræðrir við í Bamdia-
rJtajumium — að Rotglens irtam-
rífcisnáðhema frátöldum — séu
yfirlýstir andatæðrimigar sltjóm-
ariminiar.