Morgunblaðið - 15.07.1967, Blaðsíða 17
MORGUiNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 15. JÚLÍ 1967
17
—Skotlandsbréf
Framlhald af 'bls. 15
svaraði því' til, að þetta væri
ekki nema eðlilegt. Það væri
svo miklu ódýrara og auðveld-
ara að senda þessar litlu hænur
á sýningu heldur en stóru kyn-
in. Verðlaunin á stóru kynin
væru lág í krónutölu, en send-
ingarkostnaður mikill, og það
væri tap á því að senda þau á
sýningu, þó að verðlaun næðust
á þau. En það mætti senda 5
dverghænur í kassa, sem tæki
aðeins 1 hana af þungu kjöt-
kyni.
Það var annars furðulegt að
sjá öll þau afbrigði af hænsnum,
sem þarna gaf á að líta. Það
■voru bardagahænsni, þar sem
hanarnir eru með gríðarstóran
spora, hárbeittann. Eftirlitsmað -
urinn gat þess, að hanaat væri
nú bannað með lögum, en væri
öðru hvoru háð enn ólöglega.
Þarna voru líka hænsni með
kamb, sem var eins og hnúður í
laginu og alveg á stærð við hænu
egg. Sum hænsnin voru með hár
í stað fiðurs, sum með langan
ennistopp, sem náði la.ngt niður
fyrir auglu, sum með alia negnbotg
ans liti, og þannig mætti lengi
telja. Eftirlitsmaðurinn gat þess,
að það mætti þykja gott, ef 20
egg fengjust úr hænunni á ári
hjá sumum þessum kynjum, og
þau væru flest til einskis nýt
nema til að senda þau á sýning-
ar.
Hrossakynin sum eru svipaðs
eðlis. Hross eru lítið sem ekkert
notuð við landbúnaðarstörf hér
lengur, og sum kynin, sem sýnd
voru, eru fyrst og fremst rækt-
uð til skemmtunar. En þó að
sum þeirra séu til lítilla hag-
nýtra nota, fást af þeim tekjur
til landbúnaðar, því að hesta-
mennska er mikið stunduð hér
og mikið selt af hrossum til
kaupstaðarbúa. Jafnvel Shet-
landshesturinn, sem er minnsti
Ihestur í heimi, er mjög vinsæil
krakkahestur og er seldur út um
allan heim.
Notagildi sumra búfjárkynja
sýningaratriði
Þó að mikið beri á því-, hve
mikið er lagt upp úr útliti grip-
anna á þessum sýningum sýning
ardaginn, er þó þróunin að
stefna í þá átt að meira sé lagt
upp úr notagildi sýningargrip-
anna. Það eru einkum svínarækt
endur, sem hafa riðið á vaðið
þar, og á Hálandasýningunni var
deild, sem svínakynbótanefnd
Bretlands stóð að. Þar var sýnt,
hversu mikils virði það væri fyr
ir svínaræktendur að eiga völ á
kynbótagöltum, sem hefðu stað-
ið sig vel í prófun á prófunar-
stöð. Reyndin er líka sú hér á
landi, að kynbættu svínin eru
ókynbættum svínum það framar,
að það getur skilið á milli taps
og gróða, hvort bóndinn á völ á
kynbættu svínunum á sínu búi
eða ekki.
Þessa sömu þróun má Hka
markja í sambandi við mjólkur-
kýr, !þar sem svo er nú komið,
og val nau a til framræktunar í
stofninum byggist áð verulegu
leyii á þeim nautum, sem hafa
skarað fraim úr í afkvæmarann-
s óknum.
Það kernur líka í ljós, að sýn-
ingarnar sem slíkar hafa orðið
lílil sem engin áhrif á það, hvaða
naut eru valin til kyn'bóta á sæð
ingarsiöðvunum. Það sem ræður
úrsli um þar, er það hvort naut-
ið, sem um er að ræða, gefur
upp og ofan mjólkurlagnari kýr
heldur en önnur naut, sem notuð
eru samtimis.
Það komu líka fram bending-
ar um það á þessari sýningu, að
þróunin stefndi í sömu átt hvað
viðl mur kjötfr.amieiðslu á naut
gripum.
Bændur hér vilja vita, hvaða
vax rítihraða þeir eiga að reikna
með á þeim kálfum, sem þeir
æl'a að ala til slátrunar. Því
hr-ðar sem kálfurinn vex, þeim
mun fyrr nær hann viðunandi
faliþunga, og þeim mun minna
frðuv eyðist í hann til viðhald:'.
A" þessum sökum fer notkun
h:. 'rrs hci ’nkynja tii kjötfram
leiðslu stórum þverrandi hér í
landi, og nú framleiða Bretar
helminginn af öllu sínu nauta-
kjöti á mjólkurkúakyni, sem er
þungt, stórvaxið og nythærra
heldur en nokkurt annað mjólk-
urkyn í landinu. Þetta kyn er
svartskjöldótta Láglandskynið,
sem hér er kallað British
Friesian.
Áróður fyrir öðrum kynjum,
bæði til mjólkurframleiðslu og
kjötframleiðslu er mikill, en hér
ræður úrslitum, hvað hagkvæm
ast er fyrir bóndann. Hann fer
eftir því, hvort kýrin gefur hon
um arð.
Þess vegna hafa þung kyn frá
Englandi, sem lítils hafa verið
metin til þessa, vakið á sér. at-
hygli nýlega fyrir það, hve þung
föll fást af blendingum undan
þeim, og hve vaxtarhraði blend
inganna er mikill. Þessi kyn eru
m.a. Devon og Red Lincoln, og
það er talið til tíðinda, að upp-
lýsingar liggja jafnan fyrir um
það á sýningúm, hve hratt hver
sýningargripur af þessum kynj-
um hafi vaxið á ákveðnu tíma-
bili ævinnar. Þá er miðað við
vöxt við venjulegar fóðrunarað
stæður.
Sum ræktunarfélög hoída-
kynja í landinu hafa séð sitt
óvænna og eru farin að fram-
kvæma vextarhraðarannsóknir á
sínum kynjum með það fyrir
aiugum að mæta samkeppni við
stórvöxnu kynin.
Það hefur stundum heyrzt hér
þó að ekki sé það 'haft í há-
mæli, að kýr af þéttvöxnustu
holdakynjunum mjólki svo illa,
að ef kálfar undan þeim.eigi að
verða sýningargripir, þá verði
að venja þá iundir kýr af mjólk-
urlagnari kynjum, til þess að
framförin verði nógu góð.
Það er líka tekið fram í við-
tali við „Scotsman" í sambandi
við sýninguna, að svarta Wales-
kynið, sem er talið til blendings-
kynja og hefur haldið innreið
sina í Skotland, gefi mjög mik-
inn vaxtaihraða á k'álfunum, og
þeir kálfar ganga allir undir
mæðrum sínum, segir í viðtai-
inu.
Nýjungar á sviffi véla og tækni
Það eru færri vélasýnendur nú
en í fyrra á sýningunni, og er
fjármálaráðstöfunum og lánsfjár
höftum stjórnarinnar kennt um.
Það er líka tiltölulega fátt um
verulegar sýjungar, en allmargt
var sýnt af véhwn og tækjum,
sem lítið eða ekkert hefur heyrzt
um á Islandi.
Það sem vakti sérstaklega at-
hygli mína var fjárbað, sem sett
er upp í gangi, og botninn í bað
inu er í sömu hæð og gólfið í
ganginum.
Yfir baðinu eru síðan stútar,
sem ýrt er baðlegi út yfir féð
með háþrýstidælu, og eins eru
stútar upp úr gólfinu á baðinu,
sem gegnvæta kindina að neðan.
Hægt er að reka 15—20 kindur
Þarna er verið aff sýna, hvaff hægt sé aff taka Landroverinn á
staff í brattri brekku aftur á bak. Einn krakki fékk aff sitja cófnaplöntunni og öðrum hlut-
Formúlan fyrir blöndunni er
sett inn í vélina fyrirfram, ag
síðan þarf ekki að hugsa neitt
um blöndunina, meðan næg efni
eru fyrir hendi og meðan tekið
er frá vélinni.
Þessi vél er ætluð til notkun-
ar við sjálfvirka svínafóðrun, en
ekki er ósennilegt, að hún gæti
komið að gagni við sumar
minni fóðurblöndunarstöðvarn-
ar, sem til eru í landinu — ef
þær verða þá ekki að leggja upp
laupana fyrir innfluttu blöndun
um.
Eins var sýnd frumgerð að
vél, sem á að geta grisjað fóður
rófnaakra og skilið eftir eina
plöntu í stað og þá vitanlega
rófnaplöntu og ekki illgresi. Það
er ljótsnæmt tæki, sem er uppl-
staðan í þessu áhaldi, og grein-
armunur er gerður á ljósinu frá
i í hverri ferff.
inn í baðið í einu, og þær eru
látnar vera í úðuninni í 1—2
mínútur. Þægilegur útbúnaður
er til að opna fyrir fénu og
hleypa því út, og einn maður
getur séð um böðnunina, því.að
féð gengur vel inn í 'baðið, með
an úðinn er ekki á. Frárennsl-
ið úr baðinu rennur í þró, sem er
lægri en sjálft gólfið, og þaðan
er því dæl.t inn í kerfið aftur.
Méð þessu móti nýtist baðlögur-
inn vel.
Þetta fjárbað hefur fengið silf
urverðlaun Hálandafélagsins, og
ef það reynist eins vel og af er
látið, á það vafalaust erindi til ís
lands. Það er sagt létt í meðför-
um og á að vera auðvelt að
flytja það á milli bæja. Dæluna
er hægt að tengja við aflúrtak-
ið á dráttarvél. Verð á baðinu
með dælu til að tengja við drátt
arvél er rúmlega 20.000 ísl. kr.
Önnur nýjung, sem senilega
getur komið að noturn við bú-
skap heima er fjórhjólaður flutn
ingavagn með vökvalyftu. Hann
fæst bæði með skjólborðum úr
tré og járni og með upp'hækk-
uðum grindum. Hann er þannig
gerður, að þegar beizlinu á hon
um er lyft með vökvalyftu drátt
arvélarinnar, lyftast framhjólin
frá jörðu, en annars hvílir að-
eins þungi beizlisins á dráttar-
króknum. Þannig má auka eða
minnka þungann á dráttarvél-
inni eftir þörfum.
Festingin á pallinum við grind
ina er aftan við afturhjólin, svo
að hægt er að lyfta pallinum
mjög hátt að framan, þegar ver
ið er að tæma ihann. Þeissi vagn
er sagður notaður mikið við bú-
störf hér í landi, en einnig mikið
við vegagerð og efnisflutninga
við ýmsar framkvæmdir. Hann
tekur rúmlega 9 tonna hlass.
Verðið er mismiunandi eftir því
hvers konar skjólborð fylgja, eða
frá rúmlega kr. 50.000 fyrir ein-
földustu gerð upp í rúmlega kr.
60.000 fyrir dýrustu gerð.
Það skal tekið fram, að það
Áfen«isvarnarráð
vill ráða erindreka í þjónustu sína. Umsóknarfrestur
er til 30. þessa mánaðar.
Nánari upplýsingar gefur áfengisvarnarráðunautur.
ÁFENGISVARNARRÁÐ.
BAÐHERBERGI88KAP4R
FALLEGIR
VANDAÐIR
NÝTÍZKULEGIR
verð, sem hér er gefið upp, gild
ir hér í Skotlandi. Ég vil enga
ábyrgð bera á því, að Iþað gildi
á Íslandi.
Þá voru sýndar vélar á sýn-
ingunni, sem enu fullkomlega
sjálfvirkar og er stjórnað með
rafeindatækni. Meðal annars var
þar fóðurblöndunarvél, sem nær
í efnin í fóðurblönduna úr geym
um, sem flutt er úr með sjálf-
mælandi sniglum. Öll efni, sem
þarf í blönd.una eru mæld í
sniglum, og hraðinn á sniglinum
úr hverjum geymi takmarkast
sjálfkrafa af því hve mikið á
að vera af viðkomandi efni í
blöndunni.
um, sem ljósgeisli frá tækinu
kastast frá.
Þá var sýnd tækni við að
greina kartöflur frá steinum og
öðrum aðskotalhliutum við flokk
un á karötflum, og mættu Neyt
endaisamtökin gjarnan standa
undir kostnaði af tilraun með
slíkt tæki.
★
Hér hefur verið drepið á all
mörg atriði, sem ættu að gefa
nokkra yfirsýn yfir sýninguna í
heild.
í sambandi við sauðfjárrækt-
ina kom fram margt nýstárlegt,
sem ekki hef.ur verið rúm fyrir
hér, og verða því gerð nánari
skil í annarri grein.
Stefán Affalsteinsson.
Kaupmenn — Innkaupastjórar
Höfum fyrirliggjandi
\LRDR\ V V
Aurora toilett pappír-ilmborinn
48x2 rl. mislitar
24x2 rl. hvítar.
Northern — trissue pappír
andlitsþurrkur — ílmborið
48x100 pk. í ks. — mislitt.
Northern Serviettur
48x80 pk. per ks. —
Waxtex vaxpappír
WAXTBX 48x100 fet pr. ks.
ódýrar.
Waxtex vaxpokar
24x75 pr. ks. — sterkir, —
þægilegir.
Northern Towels
eldhúsrúllur — tvöfaldur pappír
36x1 rl. — mislitar
24x2 rl. — mislitar
ERUM EINNIG umboðsmenn fyrir, og getum
útvegað,
B, DIXIE CUP
pappamál, pappadiska, hnífa, gaffla og fl.
Höfum einnig fyrirliggjandi serviettubox fyrir mjög
ódýrar serviettur til nota fyrir kaffiteríur, mötu-
neyti í fyrirtækjum og fl. staði.
Flytjum einnig inn með stuttum fyrirvara peninga-
skápa, eldtrausta og ódýra.
REYNIÐ VIÐSKIPTIN.
Heildsölubirgðir: ,
NEYZLUVÖRUR HF.
Snorrabraut 50.
Sími 12816 (9—12 f.h.)