Morgunblaðið - 29.04.1951, Side 6

Morgunblaðið - 29.04.1951, Side 6
M U K í; (J /V H L A O / f> Sunnudagur 29. apríl 1951. uuMtaM® Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík. Framkv.stj.: Sigfús Jónsson. rtitstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.) Frjettaritstjóri: ívar Guðmundsson. Lesbók: Árni Óla, sími 3045. \ugiýsingar: Árni Garðar Kristinsson. rtitstjórn, auglýsingar og afgreiðsla: .•Vusturstræti 8. — Sími 1600. Askriítargjald kr. 16.00 á mánuði, innanlands. 1 lausasölu 75 aura eintakið 1 króna með Lesbók Almennur bænadagur Afntæíissöir&skssnmiagH Karlaksrs Reykfavákur 1 víð stjóm Persíu í DAG er fyrsti almenni bæna- dag^irinn hjer á landi. Samþykkti prestastefnan síöasta að taka upp almennan bænadag árlega, og var biskupi bæði falið að ákveða daginn og segja fyrir um aðal- bænarefni hans. Biskup landsins hefir ákveðið, að höfuðbænarefni þessa fyrsta almenna bænadags verði „friður og bræðralag í anda Jesú Krists, ásamt fyrirbænum um varðveislu og handleiðslu Guðs í tvísýnu og hættu þeirra tíma, sem vjer lif- um á“. Það er vel, að íslenska kirkjan skuli hafa tekið upp þann góða sið að safna þjóðinni þannig sam- an til sameiginlegs bænahalds á- kveðinn dag á ári hverju. Með því er auðvitað ekki sagt, að fólk skuli láta sjer þenna eina dag nægja til Guðsdýrkunar og bæna- halds, heldur eigi þjóðin á þessum degi að beina öll bænum sínum að sama marki. Til eru margir, sem lítið gera úr mætti bænarinnar. Þó munu flestir verða að játa það sem ó- tvíræð sannindi, að í inniiegri og samstilltri bæn mikils fjölda fólks felist undraverður máttur. Slíkar bænastundir geta eigi aðeins orkað miklu til framgangs þess málefnis sem beðið er fyrir, heldur tengja þær einnig fólkið saman traustari böndum. Sameining heillar þjóðar í bæn er því bæði bænarefninu og henni sjálfri til blessunar. Bænarefni þessa fyrsta bu-na- dags er vel valið. Sjalda.n hefir þess verið meiri þörf en nú að biðja hinn hæsta höfuðsmið að veita mannkyninu styrk til þess að efla með sjer frið og bræðra- lag. Andkristin öfl vinna nú mark- visst að því að uppræta hinar kristnu lífsskoðanir og vilja skapa heim, sem hafni algerlega leiðsögn kristinnar trúar. Þessi sömu ó- heillaöfl valda því, að heimurinn er nú á barmi þriðju heimsstyrj- aldarinnar. 1 dag biðja allir prestar hinnar j íslensku kirkju hinnar sömu bæn- | ar í kirkjum sínum, og allar kirkj- : ur landsins verða opnar í allan j dag til bænahalds fyrir alla, sem j þangað vilja leita. Þar sem kirkj- ur eru miklu fleiri en prestarnir munu guðfræðistúdentar og ýms- ir leikmenn flytja bænir í þeim kirkjum, þar sem prestarnir ekki geta messað. I sambandi við þenna almenna bænadag hefir verið samið nýtt messuform, sem er allmiklu fjöl- þættara en það messuform, sem nú er fylgt, og hátíðlegra. Er það tilhlýðilegt, að sjerstakt messu- form sje notað einmitt á þessum almenna bænadegi kirkjunnar. Ætlunin mun vera sú, að messu- form þetta verði framvegis notað á bænadaginn, en þar sem bæði mun skammt síðan það var end- anlega tilbúið og það einnig er allumfangsmikið og þarf þvi tölu verðan undirbúning, verður það að þessu sinni aðeins notað við messu í Dómkirkjunni kl. 5 í dag. Um leið og íslenska þjóðin nú sameinast með klerkum kirkju sinnar í bæn fyrir fr iði og bræði a lagi í heiminum, er vert að minna á það, að íslenska kirkjan þarf að eignast sterkari ítök í þjóðinni o" setja svip sinn meir á andlegt líf hennar og fjelagsstarfsemi en hún gerir nú. Og þótt kirkjan boði frið og bræðralag, má hún þó ekki verða of umburðarlynd við þau öfl, sem markvisst reyna að rífa það niður, sem kirkjan er að bvggja upp. Einmitt slík und- anlátssemi væri til styrktar þeim upplausnaröflum, sem hvorki vilia frið nje bræðralag með mannkyninu. 99 JT Oryggi Islands í HVERT skipti, sem íslendingar hafá stigið spor í þá átt að efla öryggi landsins, hafa kommún- istar rekið upp skræk og talað um „landssölu", „þjóðsvik" og „landráð“. Jafnframt hafa þeir mótmælt öllum slíkum ráðstöfun- um í nafni „þjóðarinnar"!! En hver hefur hin raunveru- lega afstaða þjóðarinnar verið til öryggismálanna? Hún hefur birst í stöðugt vax- andi skilningi á nauðsyn sam- vinnu og samstarfs við þær þjóð- ir, sem skipa sjer undir merki lýðfrelsis og mannrjettinda. ís- lendingum er orðið það ljóst að einangrunar- og hlutleysisstefna er vísasti vegurinn til þess að l.jóða því ofbeldi heim til síns eigin lands, sem nú ógnar friði og hamingiu mannkvf’sins Þ°ss vegna er sú leið ein fær til þess að vernda sjáustæoi isianus og öryggi íslensks fólks að leita trausts og háðs hjá þeim þjóðum, sem okkur eru skildastar að hug- sjónum og menningu. Innganga íslands í Atlants- hafsbandalagið byggðist á þess ari skoðun. Þau samtök eru vamarbandalag Iýðfrjálsra þjóða. Tilgangur þeirra og tak mark er friður í heiminum. Engri þjóð Atlantshafsbanda- lagsins hefur nokkru sinní komið til hugar, að þessi sam- tök yrðu notuð til árása og of- beldis. Þeim hefur aðeins ver- ið ætlað að standa vörð um þau mannrjeítindi, sem frjáls- ir menn telja grundvöll menn- ingarlífs. V'ið íslendingar höfum lengstum búið við einangran. Land okkar hefur verið fjar- lægt öðrum löndum. Samgöng- ur og tækni nútímans hafa breytt þessu. Þetta land er ekki lengur afskekt og ein- angrað. Það er í þjóðbraut þvert. Það getur þess vegna ekki sótt sjálfstæði sinu og ör- yggi vernd neitt annað en til þeirra þjéða, sem íslenska þjóðin treystir og veit að eru málsvarar lýðræðis og mann- rjettinda. Dimm óveðursský grúfa um þessar mundir yfir heiminum. — Styrjöld hefur geysað í 10 mán- uði í Asiu. Enginn veit, hvort unnt verður að koma í veg fyrir að sá eldur breiðist út. Uggur og :víði setur svip sinn á líf þjóð- anna. Okkar litla þjóð sem stödd er á veðramótum tveggja mikilla : andst.æðna, hins austræna ofbeld- is og hins vestræna lýðræðis, hef- ur einnig ríka ástæðu til þess að vera uggandi um öryggi sitt. En henni er ljóst úr hvaða átt hætt- an steðjar að henni. Þess vegna hefur hún ekki og mun ekki láta hræða sig frá því að gera nauð- synlegar ráðstafanir sjer til varn- ar. — Asakanir komihúniáta um „landsölú' og „þjóðsvik" eru fyrst og fremst vísbending um það, að þessir menn vilja að ís- land sje varnarlaust þegar of- beldið kýs að leggja hramm sinn á það. KARLAKOR REYKJAVIKUR hefur starfað í tuttugu og fimm ár. Stofnandi hans var Sigurður Þórðarson tónskáld, og hefur hann allan tímann verið stjórn- andi hans og „primus motor“. — Hann setti markið hátt þegar í byrjun og hefur alla tíð unnið markvíst að þróun kórsins og þroska, og leitt hann fram til sigurs, ekki aðeins hjer heima, heldur á erlendum vettvangi í tveim heimsálfum ,svo sem öllum er vel kunnugt um. Eins og gefur að skilja hafa mannaskifti oft átt sjer stað inn- an kórsins, eins og títt er í öðr- um kórum. Það er því sjaldan hægt að tala um „sama“ kórinn í mörg ár í senn þó nafnið hald- ist óbreytt. Kórarnir lúta sem sje sama lögmáli og lífið sjálft: þeim er blóðrásin lífsskilyrði — manna skiftin oft nauðsynleg. En þá er einmitt mikilsvert að söngstjór- inn sje sem lengst sá sami, því það er hann sem raunverulega skapar kórinn, mótar hann og setur sinn svip á listflutning hans. Og það hefur einmitt átt sjer stað hjer, þar sem Sigurður Þórðarson er. Hann hefur og lagt á það mikla áherslu, að afla kórnum bestu söngkrafta, sem hverju sinni var völ á ,enda hafa margir úrvalssöngvarar verið þar að verki og átt sinn mikla þátt í því að svo gott „hljóðfæri“ skapaðist þar sem Karlakór Reykjavíkur er. Sjálfur hefur söngstjórinn sýnt ódrepandi þrautseigju og dugnað í starfi sínu sem þjálfari og söngstjóri kórsins og unnið hið mikilvægasta starf í þágu söngsins á íslandi. Ber að þakka kórnum og stjórnandanum mikið menningarstarf á þessum 'tíma- mótum í sögu kórsins. Undanfarna daga hefur kórinn haldið afmælistónleika fyrir styrktarfjelaga sína í Gamla Bió. UndirrRaður hlustaði á þá þriðju í röðinni. Efnisskráin var fjöl- breytt og margt góðra laga, is- lenskra og erlendra. Einsöngvar- ar voru fjórir, og gerðu þeir all- ir sitt til að auka áhrifin á þess- um samsöng með ágætri frammi- stöðu sinni. Einsöngvarar voru þessir: frú Svava E. Storr, Guð- mundur Jónsson, Guðmundur H. Jónsson og Hermann Guðmunds- son. Þessi fjögur lög voru eftir ís- lenska höfunda: „Skín, frelsis- röðull fagur“ eftir söngstjórann, við snjallan texta eftir Jón Magn ússon skáld. Hressilegt lag í stóru forrfii, með undirleik, „Sumar- ixótt“ (Sólu særinn skýlir) eftir Árna Thorsteinsson, þýtt og við- feldið, „Sko háa fossinn hvíta“ eftir Björgvin Guðmundsson, ágætt lag með tvísöngskafla, sem þeir sungu Guðm. H. Jónsson og Hermann Guðmundsson einkar smekklega, „Rímnadanslög“ eftir Jón Leifs. Hjer eru „stemmurn- ar“ að mestu óbreyttar með ein- földum fylgiröddum og fer þessi frumstæði búningur lögunum vej. Oll voru þessi lög prýðilega sung- in, enda var allur söngur kórsins jafn og öruggur frá byrjun til enda, þaulæíður og mjög vel til hans vandað, eins og vænta mátti. Af hinum erlendu lögum vil jeg sjerstaklega minnast á „Vit- ann“ (Varde) eftir norska íón- skáldið Johannes Haarklou. Er hjer um stórfenglegt lag að ræða, en hefði átt að syngjast án undir- leiks, eins og tónskáldið sýnilega hefur ætlast til, því það er samið í hreinum vocal-stíl en ekki sin- fonískum stíl, ef svo mætti segja. Naut lagið sín þó prýðilega í með ferð kórsins, en Guðmundur Jóns son söng einsöngshlutverkið mjög glæsilega. „Kyrie“ (umsam ið úr orgelkonsert) eftir Handel var og prýðilega sungið með virðuleik og þunga, svb sem vera bar. Einsöngshlutverkin hjer hcfðu þau frú Svava og Guðm. H. Jónsson með höndum og gei ðu þeim góð skil, enda þótt þau sjeu ínjög erfíð, jafn stutt og þau eru. Naut hin háa og skæra rödd frú Svövu sín þó enn betur í „Ástar- drykk“ Donizettis. Bar meðferð hennar í þessu lagi svo og með- ferð Guðmundar Jónssonar í „Hraustir menn“ éftir Romberg og „Vitanum“ eftir Haarklou af þetta kvöld. Margt mætti enn telja upp sem vel var gert, svo sem „Heyanna- dans“ eftir Palm, sem var sung- inn af miklum ljettleik, einnig „Vögguvísa" Mozarts (sem að vísu er ekki eftir hann, heldur mun vera eftir Bernhard Flies), sem var þýð og yndæl í meðferð kórsins, þrátt fyrir nokkuð mikið frjálsræði í meðferð hljóðfalls- ins undir lokin. Varð kórinn að syngja aukalög og var honum hjartanlega fagnað af fullu húsi áheyrenda. Fritz Weisshappel Ijek undir á flygil af smekkvísi, eins og hans var von og vísa. Islendingar mega vera hreykn- ir af bestu karlakórum sínum. Þeir jafnast á við samskonar kóra, hvar sem leitað er, að jeg hygg, enda hafa þeir sýnt það og sannað með glæsilegri frammi- stöðu sinni hvar, sem þeir hafa farið um lönd og látið til sín heyra. En þeirra víðreistast hefur þó Karlakór Reykjavíkur gert til þessa. p. í. TEHERAN, 28. apríl — Bresk- persneska olíufjelagið tilkynnti í dag, að það hefði andmselt við stjórn Persíu fyrirhugaðri þjóð- nýtingu iðjuvera fjelagsins. 1 orð- sendingu, sem forsætisráðherran- um var fengin í hendur, sagði, að þjóðnýting væri brot á samningi fjelagsins við persnesku ríkis- stjórnina. í orðsendingunni sagði ennfremur: „Þetta fjela^ hefir unnið að eflingu olíuframleiðslu Persíu um 80 ára skeið og hefir stutt persnesku þjóðina efnahags- lega“. Formælandi utanríkisráðu- neytisins breska sagði í dag, að breska stjórnin væri hlynnt því, að olíulindir væri. yfirleitt þjóð- nýttar, en ekki væri þar með sagt, að hún aðhylltist þá reglu undan- tekningailaust. -—Reuter. Fiskhnálaráðsiefnu V.-Evrópu Óskar griðasáttmála WASHINGTON: — Acheson, ut- anríkisráðherra Bandaríkjanna, hefir viðurkennt, að hann hafi fengið brjef frá Sforza greifa, þar sem hann hvetur til, að Atlantshafsríkin bjóði Rússum og fleiri þjóðum að gera við þá griða sáttmála. YMUIDEN, 28. apríl: — Fiski- málaráðstefna V-Evrópu hef- ir iátið í ljós óánægju sína yf- ir. að Lundúnasambvkktín um verndun fiskimiða í Norð- ursjónum hefir ekki enn kom- ið til framkvæmda. Ráðstefn- an í Ymuiden stóð í 4 daga. Sóttu hana fulltrúar frá Skand inavíu, Belgíu, V-Þýskalandi, Frakklandi, Bretlandi og Hol- Iandi. Að boði norska fulltrú- ans vcrður næsta ráðstefna háð í Noregi. — Reuter-NTB. —Yíkverji skrifarr ----- IJIt DAGLEGA LÍFINIJ Islensk Ieiguskip erlendis ÞAÐ ERU ekki mörg ár síðan, að allir hefðu talið það hina mestu fjarstæðu, að Islendingar myndu með tímanum eignast kaupskipastól og lei"ía erlendum þjóðum skiþ til flutninga. Þetta er þó komið á daginn. Ur.. þessar mundir er íslenskt frystiskip að fara vestur um haf. Það er spá- nýtt og verður leigt til ávaxta- flutninga við Ameríkustrendur. Gullfoss, okkar glæsilegasta skip, hefir verið á leigu hjá frönsku fjclaru síðan í fyrrahaust, sem kunnu-t er. Vafalaust eigum við eftir að hafa af bví talsverðar tekjur að leiga þau af kaupskip- um okkar, sem við teljum ekki hentugt að nota sjálfir í bili. Ævintýraþrá ISLENSKIR sjómcnn fara nú víðar um heimshöfin, en áður fyr, er það voru ekki nema kapp- ar á borð við Sveinbjörn Egilson, sem lövoust í siglingar og plægðu heimshöfin á seglskipum. — Það mun hafa farið í vöxt undanfarið, að ungir menn sæktu eftir að fara í siglingar. Þeir, sem eru reglu- samir vegnar oftast vel og fá bæði dýrmæta reynslu og ánægjh af flakkinu. Þegar heim er komið eru sagð- ar sögur um hvað á dagana hefir drifið, eins og siður hefir verið ^manna frá upphafi sigling- anna. __ i > ^ A franskri rakarastofu SJÓMENNIRNIR okkar á Gull- fossi eru væntanlegir heim í næsta mánuði. Þeir hafa vafa- laust sitt hvað að segja frá er beir koma heim. — Það er líklega munur að sigla milli Bordeaux og Casablanca, heldur en að sigla hjer á „ströndina“. Og nú vill svo til að í gær hevrði jeg sövu af ungum sió- möhnum á Gullfossi, sem komu inn á rakarastofu í Bordeaux og urðu heldur en ekki forviða áður en viðskiftum þeirra og rakar- ans lauk. Það má segja það strax, að piltarnir fengu snyrtinguna og rakarinn sína frar.ka. En hjer er sagan: Mikið u:n að vei.. ISLENSKU piltarnir höfðu ekki fyr hagrætt sjer í rakarastól- unum en inn kom kona, allvel í skinn komin. Hún var óðamála, ljet dæluna ganga og pataði með öllum öngum til að leggja áherslu á orð sín. — Rakararnir og við- skiftavinir, sem inni voru, virt- ust æsast við orðaflaum konun- ar og lauk með því, að allir töl- uðu í einu og ruku á dyr. íslensku sjómennirnir ljetu þetta ekki á sig fá. Þóttust vera vannir því, að sjá Suðurlanda- búa gera veður út úr litlu. — Það stóð líka heima, að rakar- arnir komu inn aftur og luku verki sínu og fen-m greiðslu fyr- ir. — Eldur á efstu hæð EN ÞEGAR íslendingarnir komu út, tóku þeir eftir því, áð nokkur mannfjöldi hafði safn- ast saman á götunni fyrir framan rakarastofuna, en efsta hæð húss ins sjálfs stóð í björtu báli. Það var eldsvoðinn, sem konan hafði verið að seffja frá. Piltunum fanst, að rakararnir frönsku hljóti að vera samvisku- samir menn, sem ljúka við það jverk, sem þeir hafa tekið að sier I o« cr-u byriaðir á. Jafnvel þótt húsið standi í björtu báii!! Almcnnur bænadagur FYRIR nokkrum árum var stungið upp á því hjer í dálk- unum, að það væri vel við eig- andi, að halda almennan bæna- dag árlega hjer á landi, eins og tíðkast í öðrum kristnum lönd- um. Síðasta prestastefna sam- þykkti svo að taka upp þenna sið og í dag verða sjerstakar messur og helgistundir í flestum, eða öll- um kirkjum landsins. Vonandi að það verði almenn þátttaka í þessum fyrsta almenna bær.adegi.

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.