Morgunblaðið - 11.04.1942, Blaðsíða 2
MUKGUNBLAi)lf)
Ijaugardagur 11. apríl 1942.
.'ij
FLOKKUR GANDHIS FELÐI
TlLLOGUR CRIPPS í GÆR
'jaai
Bcrgrav
bísktíp hand
tekínn
Hefndarráöstöfun
Quislings
S senskur frjettaritari í Oslo
skýrði frá J>ví í gær, að
QuSsling hefSi látið handtaka
Bergrav biskup og þrjá nafn-
kunna norska presta, Bisle,
Indrebö og Karlsson. — Mönn-
um þessum er gefið að sök, að
jþeir hafi tekið þátt i því, að
femja ávarpið, er norsku prest-
arnir lásu úr stólnum, er þeir
lögðu niður embætti sín á páska
4aginn. >;• t-uli'■ •
«. iíergrav. og prestarnir hafa
verið œttWAíífangabúðir. Qujsl-
ing hafði hótað því í ræðu fyrir
nokkrnhi dögum, að gera hefnd
arráðstafaitir>!.ef;:norska presta-
sjettin hjekii áfram mótþróa
sínum gegn ráðstöfunum hans.
... Guclbran.d Lunde, upplýsinga
málarúðherra . Quislings hefir
ejnnig haft í hótunum við
preíita^tjjettina og kallað aðfar-
.henn^r .puppreisn gegn ríkis-
valdinu. .< ,* ^;íí( ,...
Nú;.j,he;Lr kirkjumálaráðherra
Quislings, Skanke, sett prestun-
,um úrslitakosti. Ef þeir hafa
ekki tekið aftur afsögn sína fyr
ir kluWhantS'í dag, hótar hann
að þeir verði fluttir að
heiman frá sjer og að þeir fái
ekki einú sinni að hafast við í
bygðarlagi sínu.
Cripps gerir grein fyrir
erindislokum sínum í dag
«INUItllllNHMmilH
Mntmmninmniiiu
Miklar sjó- og loftorustur
við suðurströnd Indlands
INDVERSKI kongressflokkurinn gerði í gær ein-
róma ályktun um tillögur Cripps og samþykti að
fella þær, að því er segir í Reutersfregn frá
Nýju Delhi.
Formaður flokksins, dr. Azad, afhenti Sir Stafford
Cripps ályktun flokksins í gærkvöldi og á hádegi í dag
hafa blaðamenn verið boðaðir á fund Sir Staffords og
mun hann þá gera þeim grein fyrir erindislokum sínum.
Samtím.is þessum tíðindum berast fregnir um vaxandi hern-
aðaraðgerðir á hafinu við Indland.
Pandit Nehru, éinn af aðálleiðtogum kongressflokksins á-
'minti í fyrrakvöld indversku þjóðina um að vera viðbúna hætt-
unum, sem yfir hennl vofa.
,,Við munum þjóna Indlahdi og verja það“, sagði Nehrú.
„Hvernig svo sem stjómmálasámningamir, sem nú standa yfir
kunna að fara, þá verða allir ,að hlýða röddu Indlánds. Engir
brotflutningar munu eiga sjer stað frá. Indlándi og engir flutn-
ingar munu fara fram frá einum stað á annan“.
„Við munum verja Indland, og þann mikla arf, sem við höf-
um hlotið frá forfeðrum okkar“.
Malta
Hnár látlausú loftárásir á
Malta kalda áfram. Frá
því var skýrt í Rómaborg í gær,
1000 sprengjum hefði verið
várpað á éyna síðustu tvo sólar-
hringana.Var lögð á það áhersla
bve mikla þýðingu þessar loft-
árásir hefðu, vegpia hættu þeirr-
ar, er steðjuðu að eynni, að
siglingum öxulsríkjanna til Li-
*• • '■,'?! >' ðrsoo ..... •! -■* * *
byu, ■ ,,
í gær voru enn gerðar narð-
ar árasir á eyna, og sprengjum
varpáð á höfnina og flugvelli.
Lossovsky
vongóðor
Lossovsky, blaðafulltrúi Sov-
jétstjórnarinnar sagði við blaða
ménri í Kuibyshev í gær: „Allar
upplýsirigar, sem fyrir heridi,
eru, benda til þess, að við mun-
um ráða niðurlögum Þýskalands
árið 1942, Það er örðugt að
.segja nokkuð um það, rivar höf-
.ij^orustan verður háð“.
SJÓHERNAÐURINN
Það var tilkynt í London í
gær, að einu stóru bresku her-
skipi í viðbót riefði "yerið sokt
við Ceylon. Var það Í095Ö smál.
flugvjelamóðurskipið Hermes,
Jfyrsta flugvjelamóðurskipið, er
I breska flotamálaráðuneytið ljet
gera. “ J'”
iJapanskar flugvjelar 'söktu
Hermes, um 50 km. fyrir sunn-
an flotahöfnina Trinpomalee á
Ceylon. Munu flugvjelarnar
hafa komið auga á skipið á
heimleið úr árásinni á Tririco-
malee. Skipinu var sökt 15 km.
frá l^ndi, og er þessvegna tal-
ið að mestum hluta af áhöfn þess
hafi venð bjargað.
Herines hafði um 20 flugvjel-
ar um borð.
TVÖ BEITISKIP
í VIBBÓT
Japanska herstjórnin tilk. i
gær, að sökt hefði verið ekki
eingöngu Hermes, heldur tveim
breskum beitiskipum (til viðbót
ar við skipiri, serri sökt ýár dag-
inn áður), einum tundurspilli
og einu varðskipi.
Annað beitiskipið er sagt hafa
verið af Birmingham gprðinni,
rúmlega 9 þús. smál., en hitt ef
Emerald gerðinni, rúmlega 7,
þús. smál.
Auk þess er skýrt frá því, í
tilk. japönsku herstjórnarinn-
ar, að þriðja beitiskipið hafi
verið laskað og ennfremur sex
kaupskip, og 56 bréskar flug-
vjelar eyðilagðar, en Japanar
segjast ekkert skip hafa mist
og aðeins 10 flugvjelar.
En breska flotamálaráðu-
neytið mótmælti því eindregið í
Herstyrkur Þjóð-
verja í vorsókninni
í Rússlandi
gær, að nokkru bresku herskipi
Hefði verið sökt ððru en Herní-
es, auk beitiskipanna, sem tilk.
var um í fyrradag. Beitiskipun-
um Dorsetshire og Cornwall, er
tilkynt var um í fyrradag, vai’
sökt á sunnudaginn, og stÓðri
að því verki japanskar flugvjel-
ar. Breskir tundurspillar voru í
fylgd með beitiskipunum.
ÁRÁSIN Á CEYLON
1 tilkynningu, er gefin var út
í C.olombo, höfuðborginni á
Ceylon í gær, var .skýrt frá því,
að 21 japönsk flugvjel hafi
verið skotin niður í árásinni á
Trincomalee, en ekki 6 eins og
! áður hafði verið tilkynt. Senni-
lega voru 12 flugvjelar eyðilagð
ar í viðbót, og 2 laskaðar.
flokksins
Samnlngarnir í Nýju Delhi
stóðu í 17 daga og strönd-
uðu. að því er talið er, aðallega
á landvarnamálunum. Nokkuð
snemma i samningunum þótti
sýnt að hægt væri að ná sam-
komulagi um verkaskiftingu
milli væntanlegs indverks l&nd-
Varnaráðherra og breska yfir-
hershöfðingjans.
M. a. átti indverski landvarna
ráðherrann að fá að samræma
varnirnar og áð liafa umráð yf-
ir sjerstökum horskólum. En
breski hershöfðinginn átti að
hafa alger umráð yfir herstjórn
inhi á^vígvöllunum.
Talið er að ícongressflokkur-
inn hafi ekki verið allskostar!
ánægður ní’eð þetta, en ’átið i
ljós; að hann væri fús til að-
géra um þetta samkomulag á
meðan á stríðinu stendur, ef
völd hershöfðingjans'yrðu 'af-
hent Indverjum strax eftir stríð
ið, En Bretar munu hafa svaráð
að ekki, væri hægt að af henda
þetta vald fyr en búið væri að
sémja stjórnarskrá fyrir Ind-
land, eins óg gert er ráð fyrir
í yfirlýsingu bresku stjórnarinn
a*. En að þessu vildi kongress-
flokkurinn ekki ganga.
Talið er að lokasvar kon-
gressflokksins sje stílað í brjefs
formi tit Cripps og að það sjé
1500 orð. Er gerð þar grein fyr-
ir rökunúm sem liggja til grund
vallar ákvörðun flokksins.
JapOnsku beiti-
1 , ■ . ....
beitiskipi sðkt
U ermálaráðuneytið í Washing-
ton tilkynti í gær, að aíne-
rískir tundurskeytabátar hefðu
sökt japönsku beitiskipi undan
Cebu eyju í Filippseyjum. Var
skýrt frá því, að tundurskeytabát-
arnir hefðu gert árás á fimm jap-
Önsk herskip og 10 herflutninga-
skip við eyna.
Síðar var tilkvnt í Washing-
ton, að elckert símasamband hefði
FRAMII. Á SJÖTTU SÍÐTJ
Vonbrigði í Ameríku
IWasliington gætir mikilla von-
brigðá yfir því, að kongress-
flokkurinn hefir neitað tillögum
Breta og menn eiga hágt með að
trúa. ]n-í; að það ftje satt.
Fregnirnar, 'séín borist höfðu
síðhstu dagana um áð horfuínar
vferu bjartari og að fundin hefði
verið ný lausn, 'liafði eflt vonir
mánna mn að hægt væri að ná
samkömrilagi,' sem háðir aðilar
gætii sætt sig við.
Mac Arthur
T fregn frá Tokio er skýrt
-*• frá því, áð japönsku herirn-
ir á Bataanskága hafi náð á
sitt vald leynilegum flugvelli, er
talið ér að Mac Arthur hafi not-
að, er hann fór frá Filippseyj-
um.
Itilkynningu rússnesku her
stjórnarinnár í nótt vah skýrt
frá því, að ekkert markvert hafi
gerst á vígstöðvunum í gær.
Þýska herstjórnin skýrði frá þvi
í gær, að „meiriháttar árás Rússa
á Krímskaga hefði leitt til full-
komins varnarsigurs fyrir Þjóð
verja. Rússar biðu mikið manntjón
og mistu 56 skriðdreka og auk
þess voru 26 rússneskir skriðdrek
ar laskaðir'*.
Hjer fer á cftir yfirlit hermálá
ritara „Timés“ um herstyrk þánri
sem Þjóðverjar hafa vfir að ráða
á austurvígsföðvnnum í vor:
Hið margboSaða þíSviðri í aastnr-
vigstöðvunum er nú byrjað, ekki að
eins á suSurvígslöSvunum, heldurr
einnig —- og það er taliS mjög óvenju-
legt — alla leiS norSur undir Lenin-
grad. Þó hafa borist fregnir um aS
járnbrautin, sem Rússar lögSu yfir
ísinn á Ladogayatni, til þess aS geta
HaldiS áfram flutningum til Kins aS-
þrengda setuliSs í Leningrad, sje enn
starfrœkt.
Fyrir norSan Ladogavatn er jörS
enn klakabundin.
Úm þretta leyti árs geta áSeins itt
sjer staS staSbundnár hernaSaraSgerS
ir, þar meS er þó ekki sagt, aS Rússar
geti ekki haldiS áfram aS þrengja aS
helstu varnarstöSvum ÞjóSverja, þar
sem þeir hafa getaS komist nálægt
þeim eSa umkringt þær, eins og í
Staraya Russa. ÞjóSverjar geta einn-
ig haldiS uppi staSbundnum hernaS-
araSgerSum og fregnirnar benda til
þess, aS þeir geri þaS í auknum mæli,
einkum á Krimskaga, hjá Briansk og
hjá Vyaszma. En hinir raunverulegu
vorbardagar eru ekki byrjaSir ennþá,
Sú skoSun, sem jeg Jjet í ljós fyrir
nokkuS löngu, um aS ÞjóSverjar
myndu leggja höfuSáhersIuna á sókn-
ina á suSurvígstöSvunum, hefir síS-
an fengiS stöSugt meiri byr, og liSs-
samdráttur þeirra í Ukrainu virSist
benda til þess, aS hún sje á rökum
reist. Og til hvers skyldu ÞjóSverjar
hafa haldiS sjer jafn fast viS Tagan-
rog og viS Krímskagann frá því í nóv-
ember í fyrra, ef þaS hefSi ekki veriS
til þess aS geta notaS vigstöSv. þar,
sem miSstöS í sókn suSur í Kákasus,
til olíulindanna ■ þar, í vor? Rússar
hafa þó torveldaS ÞjóSverjum fram-
kvæmd þessarar fyrirætlunar meS því
aS ná Kerchskaganum á sitt vald í
vetur og haldiS honum þrátt fyrir ít-
rekaSar gagnárásir ÞjóSverja, én
þetta er eitt glæsilegasta afrek Rússa
í þessu stríSi. -
ÞaS má búast viS því, aS ÞjóB-
verjar reyni einhver ný vopn og ríýjar
aSferSir í sókninni í vor. Þeir þurfa
einnig á því aS halda, því aS þeir hafa
ekki jafnmikla tölulega yfirburSi yfir
Rús8um nú, eins og þeir höfSu í fyrra
sumar. Jeg á Kjer ekki viS tjóniS,
sem þeir hafa beSiS í vetur; þeir
kunna áS vera búnir aS hæta þaS upp.
ÉÍn þeir Kafa orSiS aS Kafa aít aS því
100 Kerfylki (divisionir) { framlín-
FRAJ5H. Á 8JÖTTU 8IÐI7