Morgunblaðið - 18.08.1940, Blaðsíða 3

Sunnudagur 18. ágúst 1940.
MORGUNBLAÐI©
3
Ffá vignreigiiinni i Pofgaffölliiin
Liðsforingi segir frá
því, er fyrir hann bar
í Noregsstyr|öldinni
M
Brádabírgðalög í gær:
Varðar 16 ára
fangelsi að hafa
radio-sendistöð
í vörslu sinni
JER er ánægja að því, að hafa tækifæri
til þess að taka það fram, að meðal
yfirmanna í norska hernum voru mjög
fáir svikarar“, sagði norskur liðsforingi sem kom inn á
skrifstofu Morgunblaðsins í gær.
Hann héitir Karl Hjelvik og er frá Þrándheimi. Hann tók þátt í
styrjöldinni í Noregi alt frá hyrjun.
— Sú skoðun var mjög breidd
út, hjelt hann áfram, að það hefði
verið fyrir tilstilli landráðamanna
í norska hernum, að Þjóðverjum
tókst að koma okkur svo mjög að
óvörum, ná valdi yfir stærstu
borgum í landinu og utm leið ná
í sínar hendur megninu af vopna-
birgðum hersins.
En sannleikurinn er sá, að inn-
an hersins voru áreiðanlega mjög
fáir landráðamenn og svikarar.
Þjóðverjar komu ok'kur að óvör-
um. Þeir höfðu árás sína vel und-
irbúna og skipulagða. Þeim tókst
þetta ekki síst vegna þess að við
Norðmenn gátum ekki gert okkur
það í hugarlund að við ættuim eft-
ir að lenda í styrjöld.
Eftir 126 ár.
Liðið höfðu 126 ár síðan komið
hefir til vopnaviðskifta í Noregi.
Við sluppum í síðustu styrjöld.
Við vonuðumst fastlega eftir því,
að eins gæti farið nú, nema að
því leyti sem norskum' skipum
yrði grandað. Og norskir hermenn
áttu yfirleitt erfitt með að hugsa
til þess að drepa menn.
Að Noregur ætti eftir að imissa
sjálfstæði sitt, það datt engum í
hug. Mjer er nær að halda, að
enn sjeu til þeir menn í landinu,
sem hafa ekki fyllilega áttað sig
á því að svo er komið. Við erum
sumir okkar nokkuð lengi að átta
okkur.
En sjálfstæðisvonir okkar bygð -
um við á því, að við vorum full-
komlega hlutlausir, áttum enga ó-
vinaþjóð.
Það var því ekki að undra, þó
við ætturn erfitt með að trúa okk-
ar eigin augum og eyrum er við
vöknuðum að morgni þess 9. apríl
við þær fregnir, að búið væri að
hertaka mikinn hluta landsins
og her okkar ekki undir vopn-
um, en mikið af hergögnunum í
óvinahöndum.
Quisling talinn
hlægilegur.
— Að slíkt gat komið fyrir
hjeldum við hjer úti á íslandi, að
hefði að miklu leyti orðið fyrir
tilstilli nazista í Noregi..
— Já. Það er alveg rjett. En
þeir voru ekki nema fáir í hern-
um. Voru yfirleitt ekki margir.
En þeir hafa unnið sitt landráða-
stárf stefnufast og skipulega.
Við kosningar reyndust fylg-
FRAKH. f fcTfli
Vígsla samkomuhúss
Sjálfstæðismanna
á ísafirði
17 ígsla samkomuhúss Sjálfstæð-
* ismanna á ísafirði fór fram
í gærkvöldi og var hjeraðsmót
haldið í sambandi við vígsluna.
Fjölmenni mikið var samankomið.
Samkomuna setti Arngr. Fr.
Bjarnason ritstjóri, formaður
Sjálfstæðisfjelagsins. Aðrir ræðu
menn voru: Árni Jónsson frá
Múla, er mætti f. h. miðstjórnar!
Jón A. Jónssön, Torfi Hjartar- \
son, Oskar Borg og Sigurður
Bjarnason frá Vigur.
Á milli ræðanna voru sungin
ættjarðarljóð. Síðan var dansað
fram eftir nóttu og ríkti þarna j
gleðskapui- mikill.
★
Hið nýja hús Sjálfstæðismanna
er endurbygt úr matsöluhúsinu
Uppsalir, Hafnarstræti 12. Aðal-
samkomusalur er 12 m. langur og
7 m. breiður. Skreyting salsins
þykir mjög fögur og bera af við
það, sem áður hefir sjest hjer á
landi.
í kjallara er kaffistofa, snyrti-
herbergi, eldhús o. fl. Við sam-
komusal er stór fatageymsla og
andyri.
Teikningar af breytingum húss-
ins gerði Einar Sveinsson arki-
tekt, Rvík; Jakob Guðjohnsen
rjeði Ijósaútbúnaði, Sigurður
Flygenring sá um miðstöðvarlögn
og Ágúst Lárusson málarameist-
ari annaðist og stjórnaði allri
málningu, mjög listrænt og smekk
lega. Aðra vinnu unnu ísfirskir
fagmenn. Yfirsmiðir voru Hall-
grímur Pjetursson og Ágúst Guð-
mundsson.
Húsnefnd skipa: Torfi Hjartar-
son, Óskar Borg, Hannes Hafliða-
son, Jón Fannberg og Ragnar
Bárðarson.
Ríkisverksmiðjurnar.
Þrefalt sfldar-
magn móts «15
I fyrra
Siglufirði laugardag.
Ríkisverksmiðjurnar hafa nú
alls tekið á móti 658.690
málum, en 240.950 á sama tíma
í fyrra.
Síðan í gær liafa komið 11 skip
með 8 þús. mál. Söltun ekki mik-
il, þrátt fyrir mikla síld, vegna
þrengsla á plönunum. Slæmt veiði
veður í dag.
HJALTEYRI.
í gær lönduðu: Sjóborg 1678,
Vöggur 771, Svinoy 1246, Eklip-
tika 1073.
DJÚPAVÍK.
Þessi skip lönduðu síðasta sól-
arhring; Síldin 1054, Von 1225,
Surprise 1810, Kári 1875, Sigríð-
ur 1252, Tryggvi gamli ea. 2100.
Tryggvi gamli er búinn að
leggrja á land rúml. 19 þús. mál á
28 dögum.
Alls saltað um 300 tn. • síldin
misjöfn og fitumagnið um 20%.
Bræðsla gengur vel.
★
Ólafur Guðjónsson útgm. fekk
um 1000 tn. af millisíld í land-
nót í Álftafirði. Nokkuð af síld-
inni 'var saltað á ísafirði.
Erlendar hemaðarflugv j elar,
flugu yfir Gotland í Svíþjóð,
höfnina í Rona og fleiri staði í
gær. Flugvjelarnar voru 4 hreyfla
Dorniervjelar. Sænskar orustu-
flugvjelar hófu sig til flugs, en
þá hurfu hinar erlendu flugvjelar
á sjó út.
Nýbygging
Vandað
islenskl
skip
ísafirði, laugardag.
Björgvin h.f. á ísafirði, fram-
kvæmdastjóri Björgvin
Bjarnason, hefir lokið smíði á
nýju vjelskipi, „Riehard“. E’’
þetta eikarskip, 90—100 smál. og
er stærsta skip, sem smíðað hefir
verið á Vestfjörðum, traust og
vandað að öllum frágangi.
Gangvjelar eru tvær Kelvin
Dieselvjelar 88 og 105 hö. Talstöð,
miðunarstöð, dýptarmælir, sjer-
stök ljósavjel eru í skipinu.
Sjálfvirk olíuþrýstivjel er þar
einnig, smíðuð af Landsmiðjunni.
Skipasmíðastöð Marsellíusar
Bernharðssonar h.f. smíðaði skip-
ið, en Eggert Lárusson teiknaði.
Allur frágangur er mjög vand-
aður.
RÍKISSTJÓRNIN gaf í gær út bráðabirgðalög
um radio-senditæki. Þar er mönnum bannað,
að viðlagðri alt að 16 ára fangelsi, að eiga
eða hafa í vörslum sínum radio-senditæki eftir 31. ágúst,
nema þeir hafi til þess leyfi frá póst- og símamála-
stjórninni.
Hin nýju bráðabirgaðlög eru 4 greinar og birtast þau hjer
í heilu lagi, ásamt forsendum:
Ráðuneyti íslands, handhafi
konungsvalds, gjörir kunnugt:
Atvinnumálaráðherra hefir tjáð
ráðuneytinu, að nauðsyn beri til
að koma nú þegar í veg fyrir^
að radíó-senditæki sjeu notuð
til að stofna hlutleysi ríkisins í
hættu og tryggja ítarlega eftir-
lit með þessu en núgilandi lög
gera ráð fyrir:
Með því, að ráðuneytið fellst
á, að brýna nauðsyn beri til að
setja bráðabirgðalög samkv. 23.
gr. stjórnarskárinnar um fram-
angreint efni, telur það rjett
að gefa úr bráðabirgðalög á
þessa leið:
1. gr. Engir aðrir en þeir,
sem heimild tafa til þess frá
póst- og símamálastjórninni,
mega eiga eða hafa í vörslum
sínum eftir 31. ágúst 1940 ra-
díó-senditæki eða hluti, sem eru
sjerstaklega ætlaðir í slík tæki.
’ Til radíó-senditækja teljast
öll tæki, sem ætluð eru til að
framleiða rafsveiflur með hárri
tíðni (yfir 20000 rið á sek-
úndu).
Einnig er bannað að aðstoða
menn við að setja saman radíó-
senditæki án heimildar eða að
afla hluta til þeirra, eða að
hvetja menn beint eða óbeint
til þessa.,
2. gr. Nú á maður, eða hefir
í vörslum sínum einhver slík
tæki, sem nefnd eru i 1. gr.,'
og skal hann þá þegar í stað
tilkynna póst- og símamála-
stjórninni það og afhenda henni
tækin eða tækjahlutana eftir
því, sem hún þá mælir fyrir um.
Komi endurgjald til greina, fer
það eftir mati póst- og síma-
málastjórnarinnar.
3. gr. Brot gegn lögum þess-
um varða refsingu samkvæmt
91. gr. almennra hegningarlaga
nr. 19, 12. febrúar 1940.
4. gr. Lög þessi öðlast þegar
gildi.
★
í 3. grein segir, að brot gegn
lögunum varði refsingu, samkv.
91. gr. nýju hegningarlaganna.
Sú grein er svohljóðandi:
91. gr. Hver, sem kunngerir,
skýrir frá, eða lætur á annan
hátt uppi við óviðkomandi menn
leynilega samninga, ráðagerðir
eða ályktanir ríkisins um mál-
tslandsmótið:
Fram og Valur
keppa I kvöld
Kattspymuunnendur bíða
með allmikilli eftirvænt-1
ingu eftir kappleiknum í kvöld
milli Fram og Vals.
Úrslit leiksins skera úr um
það,, hvort Fram getur varið
og unnið aftur Islandsmeistara-
titilinn, sem fjelagið heldur nú.
Munu Framarar hafa fullan
hug á að halda Islandsbikarn-
um, sem fjelagið vann ár eftir
ár í ,,gamla daga“.
Valsmenn hafa líka í fullri
alvöru hug á að ná í bik-
arinn. Það má því búast við
góðum leik og fjörugum.
Leikar standa nú þannig, á
mótinu, að Víkingur hefir þrjú
stig, og á eftir einn leik. Valur
hefir tvö stig, á eftir tvo leiki.
Fram hefir eitt stig og á eftir
tvo leiki. K. R. á eftir einn leik
og hefir ekkert stig.
Slys 5 Hesteyri
Hesteyri, laugardag.
- að slys vildi til hjer í verk-
1"-^ smiðjunni í gær, að Jón
Bjarnason úr Reykjavík, er var
að vinna að flutningi síldar-
mjölspoka uppi á lofti verk-
smiðjunnar, varð fótaskortur og
fjell niður af loftinu; var fallið
6—7 metrar.
Kallað var þegar á lækni frá
ísafirði, og kom hann 1 gær-
kvöldi og tók Jón með sjer til
ísafjarðar. Meiðsli Jóns munu
ekki vera alvarleg, en verður
þó ekki sagt með vissu, fyr en
rannsókn hefir farið fram á
sjúkrahúsi.
Grolfkepni. 1 dag kl. 2 e. h.
hefst kepni á golfvellinum nm
Farandbikarinn. Þátttaka tilkynn
ist fyrir klukkan 12 í dag í Golf-
skálanum, sími 4981.
FRAMH. Á SJÖUNDU SÍÐU.