Morgunblaðið - 10.03.1923, Blaðsíða 1

Stofnandi: Vilh. Finsen. LANDSBLAÐ LÖGRJETTA. Ritstjóri: Þorst. Gíslason..
10. árg., 107. tbl.
Laugardaginn 10. mars 1923.
Gam).a Bíó i
Eldf Jallið.
Gamanleikur í 5 þáttum.
Aðalhlutverkið leikur
EDITH ROBERTS.
Saga þessi er mjög spenn-
andi. Gerist í Suður-Ame-
ríku, og meðal annars sjest
hjer í þessari mynd eitt hið
mesta eldgos, sem tekið hef-
ir verið á kvikmynd.
Lifandi frjettablað
aukamynd.
lœknir frá Patreksfirði, tekur að
sjer alls konar tannlækningar og
tannsmíði.
Til viðtals á Uppsölum kl,
101/2—12 og 4—6. Sími 1097.
Þingtiðindi.
Tekju- og eignaskattur.
Önnur umræða í neðri deild um
tekju- og eignaskattinn hefir nú
staðið í nærri 3 þingdaga, 7., 8.
ag 9. þ. m. Málinu hafði, eins
og áður er sagt frá, verið vísað
til fjárhagsnefndar eftir 1. umr.
nm stjórnarfrv., en aðalatriði þess
hafa verið birt hjer í blaðinu áð-
ur. Pjárhagsnefndin klofnaði um
málið og voru þeir í meiri hlut-
anrrm Magnús Guðmundss., Jakob
Möller og Jón Auðunn Jónsson,
en i minni hlutanum Magnús
líristjánsson og Þorleifur Guð-
mundsson frá Háeyri. Það sem
nú lá fyrir til umræðu var þó
ekki hin endanlega endurskoðun
iagabálksins í heild sinni, heldur
aðeins útdráttur úr honum, eða
þær breytingar, sem ætlast er til
að geti komið til framkvæmda
rú þegar, eftir þeim framtölum,
sem þegar eru gerð fyrir síðast-
liðið ár.
Aðalatriðin í skoðunum meiri
hlutans koma fram í áliti hans,
og segir þar m. a.:
„Meiri hl. lítur svo á, að eigi
sje rjett að gera breytingar á
gildandi lögum, nema alt sje með
tekið, sem reynslan hefir leitt í
Ijós að betur má fara. Hann hef-
ir því orðið sammála um að leggja
það til við háttv. deild, að eigi
verði öðru breytt en skattstigan-
um, frádráttarreglunum og end
urskoðunarálcvæði laganna. Það
er auðsætt, að það er mjög óhant-
ug aðferð að breyta lögum þess-
um oft, því að slíkt skapar rjstt-
aróvissu hjá almenningi. Ólíkt
rjettari aðferð virðist því sú, að
geyma endurskoðun laganna eitt
ár og taka þá í einu lagi það,
sem breyta þykir þurfa, og ganga
út frá, að lögin geti staðið óhreyfð
þar á eftir lengri eða sltemri
tíma. Þetta á þó ekki við um
^kattstigann og frádráttarregl-
:1I=!®I=1C

Kirkiuhliá.mlEÍkarnir f
Vegna ótal áskorana verða kirkjuhljómleikarnir end
urteknir þpiðjudag 13. þ. m.
kl. 8(/2 siðdegis.
Aðgangur aðeins I kpónu.
Aðgöngumiðar seldir í bókaverslunum ísa-
foldar og Sigfúsar Eymundssonar.
r
nn
Höfum fyrirliggjandi s
Niðursoðna M j ó I k, 48 x 16 oz. — Verðið lágt.
H.f. Carl Höepfner.
Leikfjelag Reykjawikup,
Nvjársnótfin
verður leikin sunnudaginn 11. þ. m. kl. 8 síðdegis.
Aðgöngumiðar seldir laugardaginn frá kl. 4—7 og sunnud.
frá kl. 10—12 og eftir kl. 2.
7 5 s i n n .
Hpeins Blautasápa
Hpeins [Stangasápa
Hpeins Handsápup
Hpeins K e p t i
Hpeins Skösvepta
Hreins Gólfáburðup.
Postulin og leinvönun.
Fyrirliggjandi: Bollapör, marg. teg. — Diskar, marg. teg. —
Körinur, marg. teg. — Kaffistell — Tekatlar —
Skálar — Föt allsk. — Vatnsglös — Ávaxta
* skálar o. fl. — Alt selt mjög ódýrt.
K» Einansson & Bjönnsson.
Simap 915 og 1315. Vonarstrœti 8. Símn.: Einbjörn
REINN
urnar, því að þær reglur verða
að miðast við þarfir ríkissjóðs,
verðlag o. fl. Og gagnvart al-
menningi skiftir það litlu máli
um rjettarvissuna, þótt skattstig-
anum og frádráttarreglunum sje
breytt, og fyrir þá, sem vinna
eiga úr framtalsskýrslunum, skift
ir slíkt einnig litlu máli.
Það er sjerstaklega tekið fram,
að meiri hl. hefir alls ekki getað
felt sig við það ákvæði stjórnar-
frv., að tekjur undir 1000 kr.
skuli skattfrjálsar, því að þetta
ákvæði mundi valda því, að ein-
hleypt fólk í sveitum mundi víð-
ast og flest alveg losna við tekju-
skattgreiðslu. Meiri hl. leggiir á-
herslu á, að þess sje gætt, er
endurskoðun laganna er gerð, að
leitað sje tillagna þeirra, sem
knnnastir eru framkvæmdum lag-
una, því að sjálfsögðu vita þeir
best, hverra breytinga er þörf“.
Minni hlutinn var hins vegar á
þeirri skoðun, að í stjórnarfrv.
felist „rjettmæt stefnubreyting“
og vildi því láta samþykkja það
íi
með nokkrum breytingum, svo
sem að lögin ættu að gilda til
ávsloka 1925 í stað 1923, sem í
stjórnarfrv. stóð. Annars segir
minni hlutinn í áliti sínu m. a.:
„Minni hlutinn álítur hins veg-
ar, að eins og nú hagar til muni
ekki verða mikil brögð að því,
(s. s. að einhver hluti vinnu-
fólks, lausafólks og annara, sem
minstar tekjur hafa, verði al-
gerlega undanþeginn skatti), en
þótt svo kynni að verða, þá
sje það fyllilega rjettmætt, að
þessi breyting nái fram að ganga,
vegna þess að hver, sem ekki
vinnur sjer inn 1000 krónur á
ári, geti trauðla talist matvinnung
ur, þar sem sú upphæð nægir
fæstum til brýnustu lífsnauð-
synja“.
En breytingar minni hl. nefnd-
arinnar, eða ágreiningurinn milli
hans og meiri hl., er einkum í því
fólginn, eins og sjest á álitsköfl-
unnm hjer á undan, að meiri hl.
•vill ekki nema burtu rjettinn til
500 kr. frádráttarins, sem nú er,
en leyfa mönnum að draga frá í
skattaframtalinu aukaútsvar ’ sitt
eins og önnnr gjöld. Jón Þorl.
lagði þannig til, að þar að auki
leyfðist mönnum einnig að draga
frá tekju- og eignaskattsupp-
hæðina. —• Annars skulu tekin
hjer nokkur dæmi úr skatt-stiga
þeim, sem meiri hlutinn stingur
upp á, og geta menn svo borið
hann saman við skattstiga stjórn-
arfrv., sem áður er tilfærður hjer
i þingtíðindunum. Af 1—2 þús. kr.
greiðast 8 kr. af 1000 kr. og 1,6
% af afg.; af 2—3 þús. greiðast
24 kr. af 2 þús. og 2,5 af afgaugi;
af 3—4 þús. greiðast 49 kr. af
3 þús. og 3,3 af afgangi; af 4—5
þús. greiðast 82 kr. af 4 þús% og
4,2 af afgangi; af 5—6 þús. greið-
ast 124 kr. af 5 þús. og 5,1 af
afgangi; af 6—7 þús. greiðast
175 kr. af 6 þús. og 5,5 af af-
■gangi; af 9—10 þús. greiðast 365
kr. af 9 þús. og 8,5 af afgangi;
af 10—11 þús. greiðast 450 kr.
af 10 þús. og 10% af afgangi;
af 20—25 þús. greiðast 1970 kr.
af 20 þús. og 19% af afgangi;
af 30—35 þús. greiðast 3895 kr.
af 30 þús. og 20% af afgangi; af
50—60 þús. greiðast 8045 af 50
þús. og 22% af afgangi; af 90—
100 þús. greiðast 17445 kr. af 90
þús. og 26% af afgangi, og af
1000 þús.- kr. og þar yfir greið-
ast rúm 20 þús. kr. í skatt og
26% af afgangi.
Auk þessa komu svo einnig
breytingarfillögur frá Jóni Þor-
lákssyni og er skattstiginn þar
annár og lægri ráðgerður skatt-
urinn, en nú er hann, eða ráð-
gert er í hinum tillögunum, sem
fyrir liggja. Þar er gert ráð fyrir
því, að af 1—2 þús. greiðist 5 kr.
af 1 þús. og 1% af afgangi; af
2—3 þús. greiðist 15 kr. af 2 þús.
cg 2% af afgangi; af 3—4 þús.
greiðist 35 kr. af 3 þús. og 3%
af afgangi; af 4—5 þús. greiðist
65 kr. af 4 þús. og 4% af af-
ísafoldarprentsmrSja h.f.
■■msrœsBim HtJ* «»* nrmnnmi
Isliirii.
Afar fallegur sjóuleikur i
5 þáttum. Aðalhlutverk leika,
Hp. Alxandpi og IVIapia
Fopmet sú sem ljek i
Bapnið ffpá Papis.
Þessi mynd hlýtur að hrífa
hvers manns huga, efnið er
svo hugnæmt og þó svo
skemtilegt og hreinasta un-
un að horfa á leik litlu
Mapíu. — Þessa mynd
œttu sem flestip að sjá
Sýning kl. 9.
gangi; af 5—6 þús. greiðist 105
kr. af 5 þús. og 5% af afgangi;
af 10—12 þús. greiðist 455 kr. af
10 þús. og 10% af afgangi; a£
20—30 þús. greiðist 1585 kr. af
20 þús. og 13% af afgangi; af
150 þús. og þar yfir greiðist 21185
kr. af 150 þús. og 17% af af-
gangi.
Loks kom svo breytingartillaga.
frá Jóni Baldvinssyni, þess efnis,
eh hækka frádráttinn, sem leyfð-
ur væri, um hjer um bil helíh-
ing á lægstu tekjunum.
Umræðurnar um þetta voru alí-
langar eins og áður segir, var
M. Guðm. framsögumaður meiri
hlutans, en Þorl. Guðm. minni
hiatans, en auk þeirra töluðuJÓn
Þorláksson, Jak. Möller, Jón A.
Jónsson, Jón Baldvinsson, Magh-
ús Kristjánsson og Ing. Bjarna-
son og fjármálaráðherra M. J. «—
tírðu umr. allsnarpar stundum,
einkum milli M. Kr. og Jak. M.
og svo að forseti skarst í leik-
•iun. Sagði M. Kr. m. a., að svo
virtist sem Jak. M. hefði haft
það að lífsstarfi hingað til að
fsra með blekkingar og ósann-
indi og hefði hann staðfest það
með framkomu sinni í þessu máli,
að hann ætlaði að hálda því á-
fram það sem eftir væri æfinnar.
Að öðru leyti voru umr. stillileg-
ar, en nokkuð þvælulegar stund-
nm.
Þorl. Guðm. var mjög andvíg-
ur útsvarsfrádrættinum, þar sem
hann kæmi helst fram hjá þeim,
sem tekjumestir væru, og best
gætu borgað, en ríkissjóð mundi
muría meira um það, en hann
gæti þolað nú sem stæði. Var
þessu mótmælt einkum af Jak.
M., sem auk framsögum. M. G.
talaði með till. meiri hhitans og
sömuleiðis af J. A. J. Annars
snerust deilurnar milli meiri og
minni hluta mannanna mest mu
samanburð skattstiganna, og út
úr því varð mestur hitinn, en var
þ6 fánýt deila, því þeir gengu þar
sitt út frá hvorum grundvelli og
báru saman við núgildandi lög,
eöa við stjórnarfrv., með frá-
drætti eða án hans, eftir því sem
best átti við í hvert skifti.
Jón Þorl. talaði með sínum till.