Prentarinn - 01.09.1995, Blaðsíða 19
Fulltrúar FBM á karlaráðstefnu i Stokkhólmi. F. v. Jóhannes Eggertsson. Margrét Friðriksdóttir og Axel Guðmundsson. A
myndina vantar Birgi Ragnarsson.
AXEL
GUÐMUNDSSON
Eg hef ekki lagt það í vana minn
að sækja ráðstefnur, en þegar ég sá
tilkynningu á vinnustað mínum
um karlaráðstefnu í Stokkhólmi,
þá kveikti það áhuga minn. Ég hef
nefnilega nýlega (fyrir 2 árum)
uppgötvað þörf mína fyrir nánd
við aðra karla. Ég uppgötvaði
þessa þörf á karlanámskeiði sem
haldið var hér á landi á vegum
bresku mannúðarsálfræðistofnun-
arinnar Spectrum. (Því má skjóta
inn til gamans að námskeið Spect-
rum á Islandi hafa undanfarin ár
verið haldin í húsi FBM á Hverfis-
götunni). Ég hef stundað sjálfs-
ræktamámskeið á vegum Spectr-
um hér á íslandi sl. 8 ár og þegar
mér bauðst þátttaka í námskeiði
með yfirskriftina „Men for men",
þá vissi ég ekkert út í hvað ég var
að fara. Og enn síður grunaði mig
hvaða áhrif þetta námskeið hefði á
mig. En ég ákvað að skella mér,
fullur eftirvæntingar um það að fá
nú loksins uppskriftina að því
hvernig „sannur karlmaður" væri.
Hvað má maður og hvað má mað-
ur ekki? Hvað má maður vilja og
hvað getur maður ekki leyft sér að
vilja? Hvemig á manni að líða?
Þetta vom allt spurningar sem ég
átti ekki skýr svör við og vonaðist
til að fá þau á silfurfati.
Svörin reyndust einföld - en
ekki auðveld. „Sannur karlmaður"
er sannur þú. í stað þess að fá í
hendumar uppskrift að sönnum
karlmanni fékk ég fræðslu um hrá-
efnið og svo var ég spurður:
„Hver er þín uppáhalds uppskrift?
Hvað hefur þú matreitt? Hvemig
ert þú?" Ég fékk heldur engar
upplýsingar um það hvað væri
rétt og hvað væri rangt. Mér var
einfaldlega stillt upp frammi fyrir
þessum sígildu spumingum, sem
ég þurfti nú sjálfur að finna svörin
við: Hver er ég? Hvað vil ég?
Hvað þarf ég? Hvað geri ég? Hvað
get ég? Hvað vil ég láta bjóða mér?
- Sannur karlmaður er einfaldlega
sannur ég.
Ég uppgötvaði að ég hafði ekki
átt nothæfar karlmannsfyrirmynd-
ir í æsku. Ég varð að skapa mér
mínar eigin fyrirmyndir og þær
vom ekki alltaf raunhæfar. Ég
þurfti nú að endurskoða mig og ég
þurfti að bera saman bækur mínar
við aðra karlmenn. Sýna þeim mig
eins og ég er og biðja um það
sama frá þeim.
Þetta var upphafið að því sem
ég kalla mína karlavakningu. Það
kveikti aftur í mér áhuga á því að
vita hvað karlar em að gera annars
staðar í heiminum í þessum mál-
vun, - og það var sá áhugi sem dró
mig til Stokkhólms.
Ég var svo lánsamur að minn
besti vinur hefur sama áhuga á
þessum málum og hann ákvað að
koma með mér. Við erum saman í
karlahópi hérna heima og við
fundum mikinn stuðning hvor í
öðrum.
Myndin sem birtist mér á Nor-
disk Forum af norrænum karl-
mönnum var sú að við kunnum
almennt ekki að eiga náin sam-
skipti. Við erum mjög varkárir og
óöruggir um það hvað við viljum
og þurfum frá öðrum, bæði körl-
um og konum. Við veljum að
halda okkur við rökræður og við
leggjum áherslu á að finna
baráttufleti. - Berjast fyrir auknum
rétti til fæðingarorlofs, sem mér
finnst mjög gott mál, berjast fyrir
jöfnum rétti gagnvart herskyldu
og þar fram eftir götunum.
Það sem ég saknaði á ráðstefn-
unni var sú nálgun sem ég hef haft
á karlmennsku mína og styrk. Ég
saknaði þess að skoðuð væri
ábyrgð okkar á stöðunni og hvem-
ig við getum breytt heiminum
með því að taka aukna ábyrgð á
okkur sjálfum. Hvemig við þurf-
um að sinna okkur sjáfum í stað
þess að taka of mikla ábyrgð á öðr-
um. Hvernig aukin ábyrgð mín á
lífi mínu skilar auknu jaftrrétti til
mín og annarra. Hvernig ég þarf
að gangast við viðkvæmni minni
til að öðlast raunverulegan styrk.
Hve mikinn kjark þarf til að gang-
ast við þeim hliðum í okkur sem
við höfum ekki viljað kannast við.
- Og þessi sannleikur á auðvitað
ekki einungis við um karla, heldur
alveg jafnt um konur. Við viljum
réttlæti. Við viljum frið. Við viljum
hamingju og ástríkt umhverfi.
Þetta á við um flesta og því betri
tengsl sem við eigum við okkur
sjálf, því betur gengur okkur að
skapa okkur þann heim sem við
viljum.
A Nordisk Forum fann ég einn
mann, sem á þessu sviði bar af
PREmRim3/95 19