Morgunblaðið - 28.07.2000, Blaðsíða 5

MORGUNBLAÐIÐ
DAGLEGT LIF
FÖSTUDAGUR 28. JÚLÍ 2000 D 5
i neitt
Einbeitt áhöfn á Ögrun, nýjustu
skútunni í flotanum.
Fögur fley við festar í Reykjavíkurhöfn.
Jóhann Hallvarðsson, keppms-
stjóri, býr sig undir að gefa
rásmerkið.
er að svipaðir bátar keppa í sama
flokki, en hér á landi er flotinn
svo lítill að ekki er hægt að koma
slíku við. Þess ber líka að geta að
möguleikar stærri og þyngri segl-
báta eru þeim mun meiri eftir því
sem vindur blæs og í miklum sjóg-
angi. Það getur því verið erfitt að
reikna út stigin með fullri sann-
girni og menn verða því að koma
sér niður á einhvern milliveg og
reikna út stigin eftir því. Þetta
hefur tekist með miklum ágætum
fram til þessa.
ekki bolta,“ segir siglingakappinn
með glettnisvip og við tökum málið
út af dagskrá. Þeir geta tekið til sín
sem vilja.
Engan aumingjaskap
„Ertu búinn að taka veðrið í dag?“
spyr blaðamaður og reynir að gera
sig gildandi. „Er það ekki nauðsyn-
legt í landi þar sem veðurguðirnir
sldpta skapi oft á sólarhring?“
„Jú, það er sjálfsagt að fylgjast
með veðrinu," svarar kapteinninn og
bætir svo við hughreystandi: ,Ann-
ars fer ég ekki með þig út fyrir ytri
höfnina að þessu sinni. Hann er dálít-
ið hvass af suðaustan og byrjendur
geta orðið hræddir svona í fyrsta
skipti ef skútan fer að leggjast mikið
á hliðina. En í rauninni gerist þá ekk-
ert annað en það að vindurinn fer úr
seglunum og hún réttir sig af og
leggst þá kannski yfir á hina hliðina.
Menn þurfa þá að vera snöggir að
skipta á milli borð-
stokka. Svo erum
við með björgun-
arvesti og því ekk-
ertaðóttast.“
Fleyið fagra,
Blær RE 1726,
liggur fyrir fram-
an okkur og vagg-
ar létt við bryggjusporðinn. Skútan
er 25 fet að lengd, um 7,60 metrar,
skrokkurinn úr trefjaplasti, smíðuð í
Bretlandi fyrir 15 árum. Þeir feðgar
keyptu skútuna fyrir sex árum og
fóru þá í læri hjá Benedikt Alfons-
syni í siglingafræði og skútusigling-
um og tóku svokallað „pungapróf*.
Það er eins konar minna-próf vél-
stjóra og gefur mönnum réttindi til
að stjóma litlum bátum, allt upp í 30
tonn, sem á sjómannamáli eru stund-
um kallaðir „pungar". Jón Rafn er
einnig útlærður í úthafssiglingum.
Þeir feðgar sigla oftast saman eins
og gefur að skilja. Jón Rafn segir að
siglingar séu tilvalið fjölskyldusport
þótt þær virðist síður höfða til
kvenna, enn sem komið er að
minnsta kosti, „enda fylgir þessu dá-
lítið slark,“ eins og hann orðar það.
Skútan Blær kostaði 1.400 þúsund
krónur þegar þeir feðgar festu kaup
á henni, en þá var hún tíu ára gömul.
„Sumir mikla dálítið fyrir sig
kostnaðinn sem fylgir þessu sporti,
en æskilegt er að menn kaupi svona
báta saman og þá þarf þetta ekki að
vera svo dýrt,“ segir Jón Rafn.
„Rekstrarkostnaðurinn er hins veg-
ar tiltölulega lítill, um 200 þúsund
krónur á ári. Vindurinn kostar ekki
neitt, en líklega er vissara að þú
nefnir það ekld í greininni. Skattyfir-
völdum gæti dottið í hug að leita ein-
hverra leiða til að skattleggja vind-
inn.“
í skútunni er 8 hestafla hjálparvél,
sem notuð er til að sigla inn og út úr
höfninni og eins getur hún komið sér
vel ef vindur dettur niður. Blær hef-
ur innanborðsvél, en sumar skútum-
ar em með utanborðsmótor. Undir
þilfarinu er snotur káeta og meira að
segja lítið salemi. í káetunni galla
menn sig upp og fara í björgunar-
vestin og feðgamir leggja á ráðin um
hvaða háttur skuli hafður á sigling-
unni og ákveða að „nota bara litlu
fokkuna og eitt rif í stórseglið", eins
og þeir orða það. Blaðamanni skilst
að þá muni hraðinn ekki verða eins
mikill og ella og minni hætta á tmkki
og dýfum. Engu að síður muni segl-
um hagað eftir vindi, svo sem vera
ber.
Eftir ábendingar Ameríkanans
um varasaman bómuslátt og nauðsyn
þess að halda sig
frá vatninu, auk
lýsinga Jóns Rafns
á því hvemig segl-
bátar geta lagst á
hliðiná, fer blaða-
maður að gæla við
þá hugmynd að
halda sig neðan
þilja í ferðinni. Hann varpar hikandi
fram þeirri spumingu hvort hann sé
ekki best geymdur niðri í lúkar?
Kapteinninn tekur það ekki í mál.
„Nei, þú verður hér uppi á dekki og
hjálpar til,“ svarar hann ákveðinn og
líður engan aumingjaskap um borð.
„Þú verður bara sjóveikur þama
niðri.“
Þar með er málið útrætt og við
leggjum úr höfn.
Beggja skauta byr
Það gefur á bátinn, að vísu ekki við
Grænland að þessu sinni, heldur
bara rétt fyrir utan hafnarkjaftinn
og blaðamaður, sem nú er allt í einu
orðinn „háseti“, fær þann starfa að
vinda upp segl með því að toga í þar
til gerða kaðla. „Hann var sjómaður
dáðadrengur" kemur óneitanlega
upp í hugann og ýmsir landfleygir
sjómannatextar og vísubrot allt írá
„Simba sjómanni“ að „Stolt siglir
fleyið mitt“. Og hafi Ijóðlínan „beggja
skauta byr, bauðst mér aldrei fyr ...“
einhvern tíma átt við þá er það nú.
Það er þægileg tilfinning að svífa
svona seglum þöndum og smám sam-
an hverfur öll hræðsla við að detta
útbyrðis, jafnvel þótt fleyið halli dá-
lítið. Það er í rauninni bara meira
gaman. Og að hafa ákveðinn starfa
um borð, til dæmis að losa og toga í
kaðlana þegar þarf að venda, dreifir
huganum og eykur á ánægjuna sem
fylgir siglingunni. Maður þarf bara
að passa sig á bómunni þegar hún
slengist til og fró. Kapteinninn er við
stýrið og „fyrsti stýrimaður“ er stað-
settur framan við mastrið til að liðka
fyrir í vendingunum. Þeir virðast vita
nákvæmlega hvað þeir eru að gera
og greinilega öllum hnútum kunnug-
ir um borð. Ljósmyndarinn er líka
þaulvanur siglingum og lætur sér
hvergi bregða enda í hlutverki „báts-
manns“.
Þetta er allt afar traustvekjandi og
„hásetinn" færir sig upp á skaftið,
fikrar sig af þóftunni og upp á borð-
stokkinn. Svo kemur hressileg dýfa
og hann verður rassblautur, en það
vekur bara kátínu og eykur á
stemmninguna um borð.
Vindhraðinn er 22 til 24 hnútar eða
um 6 vindstig ef mælt er upp á gamla
móðinn og skútan virðist þjóta yfir
hafflötinn. Hún fer þó ekki nema um
6 til 8 sjómílur, sem er um 13 til 14
kílómetrar á klukkustund, enda ekki
siglt undir fullum seglum. Þetta er
afslappað ferðalag og um leið hress-
andi fyrir líkama og sál.
Þeir feðgar eru sammála um að
þetta sé nú ekki alveg svona rólegt
þegar komið er í keppni. Þá eru fjórir
til fimm í áhöfn og menn þurfa að
vera samhentir og vinna hratt og
örugglega. Þar duga engin vettlinga-
tök, en það er önnur saga.
Eftir dágóða siglingu um sundin
blá er haldið til hafnar á ný og geng-
ur heimsiglingin greiðlega. Hásetinn
og bátsmaðurinn hoppa léttstígir frá
borði, en skipstjómarmenn verða
eftir um borð til að ganga frá. Ekki
er laust við að örlítillar sjóriðu gæti
fyrstu skrefin upp bryggjuna en hún
líður fljótt frá og eftir situr minning-
in um skemmtilega dagstund „á sjón-
um“.
HELOSAN
HÚÐKREMIÐ í SÓLARFRÍIÐ!
Við siglingamenn erum
ekki mjög sýnilegir í
fjölmiðlum og okkur
finnst stundum að það
mætti sýna þessari
íþrótt meiri áhuga.
Keppnin hefst þannig
að tíu mínútum fyrir
„startið" er gefið merki
með því að draga upp
flagg. Keppnisstjóri
gefur merki með flautu
og menn gera sig
klára. Fimm mínútum
síðar er dregið upp annað flagg
og þá raða bátarnir sér sem næst
marklinunni. Svo hefst keppnin á
tilsettum tíma með því að keppn-
isstjóri þenur lúðurinn, flöggin
dregin niður og skúturnar þjóta
af stað. Keppnin gengur svo út á
það að vera fyrstur að fara hring-
inn. Og það getur verið „mikil
kúnst að beisla byrinn", svo notuð
séu orð siglingakappanna sjálfra.
Menn þurfa líka að gæta þess að
lenda ekki í „vindskuggum" hver
af öðrum og því velur hver sfna
Ieið til að sigla eftir brautinni.
Um borð í Blæ taka menn því
rólega og fá sér kaffi og meðlæti
niðri í káetu á meðan keppendur
standa í stórræðum norðanmegin
við Engey. Svo koma fyrstu seglin
í Ijós, rúmri klukkustund eftir að
rásmerkið er gefið. Þá kemur í
Ijós að Sygin, ein minnsta skútan í
flotanum, er í fararbroddi, en
áhöfnin á henni gengur undir
nafninu „gulldrengirnir". Þetta
eru ungir strákar aldir upp í
kænudeild Brokeyjar og eru sagð-
ir eiga framtíð fyrir sér sem
keppnismenn á alþjóðavettvangi.
Sjálfir kalla þeir sig „Team Al-
pine“, enda styrktir af því vöru-
merki.
Keppnisstjóri tekur tímann á
hverri skútu fyrir sig, upp á sek-
úndu, og „flautar þá
inn“ sem kallað er.
Síðan er reiknað út
eftir forgjöfinni. Sigl-
ingakapparnir koma
svo saman í félags-
heimili Brokeyjar við
Austurbugt og úrslit
kynnt. Og það voru „gull-
drengirnir" á Sygin, að sjálf-
sögðu, sem hrósuðu sigri að þessu
sinni.
Meira reynir
á lagni og
útsjónarsemi
keppenda
í litlum byr
O'drjjJöbffl!
Milupa bamamaturínn er
farsæl byrjun a réttu og
undirstöðugóðu mataræði
fyrír bamið þitt.
Milupa bamamaturínn er
ætlaður bömum frá 4-8
mánaða aldrí.
SKOLAVORÐUSTIG 14 - SIMI551 2509