Lesbók Morgunblaðsins - 11.01.1970, Blaðsíða 4
Milli veru
og
leiks
Smásaga
eftir
Hrafn Gunnlaugsson
ICjallaraherbergi: Skrifborð
undir glugga. Ofn. Bókahilla.
Málverk; fólk á engi; fja.ll og
hundur; sveitasaela. Svefn-
sófi við útvegg. Smáborð; tíma-
rit og blöð. Plötuspilari; tón-
list: Heyrnarlaus brauzt
Beethoven um í heljartaki
sköpunargleðinnar: Brimlöður.
Orustugnýr: Níunda synfóní-
an.
Hann stóð á miðju gólfi.
I-Iallaðist fram á við. Hélt á
vínglasi. Horfði ofan í vínið.
— Hann: Tumhöfuð. Strítt hár.
Oturaugu. Munnharka. Svip
beitni — Og samt; lífsótti. Að
vera: Steinhús. BílL Peningar.
Nöldursöm kona — eða: Mál-
verk. Ljóð. Fugl: Allt.
— Og þegar hún var farin
og við sem höfðum elskazt allt
kvöldið og legið nakin hlið við
hlið, sagzt elska og elskað,
fann ég enn betur hve stutt
hil var á milli okkar og hve
einfalt væri að brúa það — að-
eins ef ég hefði hugrekki til
þess að segja henni allt. Allt.
En mig — ég var ekki sjálfum
mér líkur, ég var strax farinn
að gera mér eitthvað upp og
leika — sanit vissi ég að eina
leiðin til að hún skildi mig
væri að ég kæmi hreinn tU
dyra — dyldi ekkert — rifi
niður grímuna. — En ég var
strax farinn að flýja — flýja
vegna nálægðar hennar . ..
Ég stóð upp. Hellti í glösin.
Settist. — Hann horfði í
gaupnir sér. Þetta flöktandi
augnaráð. Þessar vandræða-
legu hendur. Og hún hafði
elskað hann. Hún: Fuðrandi
hlátur í vorlaufinu. Kitlandi
skrikjur í grasinu. Ilrekkja-
lómur. Mildi jarðarinnar. Blóm-
bali við fljótið. Jarðremma
og niður fljótsins; þungur
þungur...
Ilann leit upp. Tók sígarettu
af borðinu. Reykurinn
streymdi út um vit hans.
Fótatak. Einhver á hæðinni
fyrir ofan á leið á salemi. Syf j-
aður og andfúll þreifar hann
út hálfrokkinn ganginn. Þögn.
Glamur. Streymi vatns í rörum.
Aftur fótatak. Þögn.
Ærður af spunahljóði ástar
sinnar finnur elskandinn ölv-
anda hömnds snerta vit sín.
Hann sleppir örskotsfugli til-
finninga sinna. Elskar líkama
sinn. Þörf sína. 'EIskar sjálfan
sig vegna ástar sinnar. Al-
gleymi — og síðan: Angur-
værð. Marrandi tímans.
Hræðsla. Hann skynjar fárán-
leika gleði sinnar og spyr:
H vers vegna?
— Og þegar hún var farin
og ég ekki lengur undir nálægð
hennar og gat aftur horft ó-
truflaður á hlutina — fann ég
enn betur en áður nauðsyn
þess að ég segði henni allt
— segði henni frá öllu helvítis
húmbúkkinu og þrasinu
— segði henni hvað ég vildi
innst inni í mér. — En ég vissi
að ég gat það ekki undir ná-
lægð hennar, svo ég ákvað að
skrifa henni bréf — skrifa
henni bréf — bréf sem ég
kallaði í leit að sannleika. . . .
Tvístraður í skarkala heims-
ins flýr einsetumaðurinn á vit
kyrrðarinnar. Ósnertur af
amstri líðandi stundar leitar
hann jafnvægis. Þreifar í ein-
semd. eftir brestum sálar sinn-
ar. Reynir að hreinsa npp úr
sárunum. Kemst nær éginu.
Sér sjálfan sig í ugluspegli
og hefur uppgjör sitt.
— Og þegar ég fann aftur
að tjaldið var fallið og ég var
einn með hugsunum mínum
— þurfti ekki lengur að leika
— fékk ég mér blöð og byrj-
aði að skrifa — já og ég kall-
aði bréfið í leit að sannleika
— og ég skrifaði um stelpur
sem ég hafði séð og langaði til
að sofa hjá — skrifaði um aðr-
ar stelpur sem ég hefði verið
með, um fylirí og skandala, um
þörf mína til að vera frjáls og
lifa. — En að ég elskaði hana
samt, hana eina, því hún væri
hamingja min og tilvera — hitt
og hinar væru aðeins auka
tónar í láfi mínu; hending, til-
viljun, náttúran sjálf — eitt-
hvað sem ekki yrði komizt hjá
— því það væri einmitt það
sem gæfi ást minni á henni
gildi, það sem gerði ást mina
raunverulega. Því til að geta
elskað hana yrði ég að fá að
lifa og til að geta elskað hana
heitt, yrði ég að fá að lifa mik-
ið og sterkt — þess vegna yrði
hún að skilja þetta og þess
vegna segi ég henni þetta
— svo samband okkar gæti
orðið jafn eðlilegt og lífið sjálft
— óþvingað og frjálst — og
ég skar á æðar hjarta míns
og lét mér blæða á blaðið
— duldi ekkert. Ekkert. Ekk-
ert.
Hann stóð upp. Lagði glasið
á borðið. Drap í sígarettunni.
Gekk að bókahillunni. Sneri
baki í mig. Horfði á bóka-
kilina. Andartök liðinna
stunda. Kviknar í huganum:
Grasið og remma jarðarinnar.
Hlátrar. Hlaup. Þau féllu sam-
tímis. Lyngið og mosinn. Hún
byltist um. Róaðist. Ilörund . . .
Hann settist aftur.
Ég fann allt í einu að tíminn
hafði liðið. Sofandi húsið. Mið-
nætti. Tif klukkunnar á skápti-
um. Aftur til í eyrum minum.
Þessi stund okkar; nú — og ég
mundi aftur okkar fyrstu
kynni:
Á skólagangi í frímínút-
um fyrir mörgum árum hafði
hann snúið sér að mér og sagt:
— Spilarðu á trommur?
— Já, svaraði ég.
— Ég er að hugsa um að
fara að Iæra á trommur hjá fín-
um karli sem spilar í lúðra-
sveitinni.
ÞÁ: Hann: Bólugrafinn.
Ofstuttar buxur. Græn peysa.
Rúskinnsskór. Mömmustrákur;
án móður sinnar hefði mis-
kunnarlaust lifshlaupið troðið
hann undir. Hún hafði fætt
hann og borið undir belti.
Grátið og glaðzt vegna hans.
— Nú: fjarri móðurmjólk
og ávítunarorðum. Gelgjuskeið.
Þörf — samt fann hann enn
skyldleika sinn við móður sína,
eins og fræ sem er nýfokið af
blóminu og skýtur fyrstu öng-
um í mold — Annað líf. Annar
maður. Menn. Kjallaraher-
bergi. Vín.
Hann tók glasið. Hallaði sér
aftur á bak. Augu; urðu að
að segja. IJppgjör? — Kannski
ekki. Ennþá að leika? — Leik-
ari þó aðeins einn áhorfandi
sé eftir í salnum.
Sprunga myndast í stíflu-
garðinn. Fyrsta vatnið seytlar
í gegn. Sverfur sárið. Stækkar
sprunguna. — Og skyndilega:
Stíflugarðurinn hrynur: Flaum-
ur.
— Ég skrifaði alla nóttina.
Og þcgar ég liafði lokið við
hréfið náði ég mér í umslag
— stakk bréfinu í. Ég
límdi umslagið aftur — skrif-
aði nafnið hennar utan á — síð
an lét ég umslagið í skrifborðs
skúffuna — fór að sofa — En
ég sagði henni allt. Allt. Ég
sagði henni að ég vildi verða
málari eyða lífinu sem lista-
maður, ég sagði henni líka að
4 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS H. janiúar 1970