Alþýðublaðið - 10.11.1969, Blaðsíða 6

6 Alþýðublaðið 10. nóvember 1969
TOLLURINN
TÓK EKKI
FORD 1931
GILDAN SEM
SKÚLPTÚR
□ Stálblóm oi? flugur, niðursoðin börn, hlutar úr
mannslíkama, gulir og uppblásnir phallusar, leynd-
armál og hreyfandi sky ífæri. Og á plakatinu er ’hann
hskkaður. Brotabrot af hugarheimi Magnúsar. Hann
á skúlptúr, se mhægt er að aka ,og næst ætlar hann
á skúlptúr, sem hægt er að aka og næst ætlar hann
og íljúga.
— Ertu dálítið hrifinn af
flugum?
— Mér var sagt, að ég hafi
verið hrifinn af flugum, þeg-
ar ég var lítill. Flugur voru mér
til yndisauka á undan mynd-
list. Þetta eru falleg kvikiniii
og skemmtilegustu húsdýr.
Þessar hér (Magnús stendur
fyrir írahian 1 :flugnaher) efju
allar steyptar í móti, hver löþp
og vængur fyrir sig. Efnið er
polyester, vinyl og stál. Þetta
hérna er flugherinn, The Air
Force samanber merkin á
vængjunum. Mottóið er: Hver
maður sína fiugu.
— Þú hefur lært í Kaup-
mannahöfn?
— Já, ég var á sjöttg ár í
Konunglega listháskólanum þar.
Ég hef einnig farið í námsferð
til Sikileyjá, ,ég > fór þangáð
gagngert til að efla menning-
artengsl íslands og Mafíunnar.
— Hefurðu einhverja fyrir-
mynd að þessu? (Blm. bendir
á gulan skúlptúr, á stálplötu
andspænis inngöngudyrunum).
— Þetta er fallos hugsaður
í Hallgrímskirkjustærð. Nafnið
Leikfang leiðans er fengið að
láni hjá Guðbergi Bergssyni.
— Hvað hefurðu starfað
lengi?
— Það er kannski hægt að
tala um eiginlegt starf frá tví-
tugsaldri. Ég fór fyrir nokkru
yfir í grafik og skúlptúrinn
hefur verið að brjótast í mér
í 4 ár. Sumt af þessu hér á
sýningunni hef ég sýnt áður t.
d. blómið þarna var á sýning-
unni á Skólavörðuholtinu.
— Hvaða verk þykir þér
vænzt um?
— Mér þykir nú ekki sér-
staklega vænt um neitt af þessu.
Listamanni þykir mismunandi
vænt um verkin sín. Það er
helzt þetta, sem er nýjast, t.
d. verk eins og flugurnar, verk
sem maður hefur haft langmest
fyrir og eytt mestum tíma í.
Ég var að spekúlera í að gera
flugskúlptúra, þ. e. airodynam-
iska skúlptúra með vél, sem
hægt er að fljúga. Ég var einn-
ig að hugsa um skúlptúra upp-
blásna með helium, sem hægt
er að láta svífa, en ég fann
ekki rétt efni í belgina, svo
ekkert af þessu gat verið með
núna, en ég er búinn að panta
sérstakt plastefni.
— Svo maður mætti þá búást
við að sjá þig fljúgandi eða
svífandi yfir Reykjavík næstu
daga?
— Já, alveg eins. — Ég á
reyndar skúlptúr, sem hægt er
að keyra og ég flutti inn í land-
ið. Það er Ford 1931, tveggja
dyra gulur og blár bíll. Ég lenti
í þrasi við þá í tollinum og
sagði þeim, að þetta væri skúlp-
túr, en þeir fundu það sam-
eiginlegt með honum og Must-
ang, að báðir eru tveggja dyra.
Þegar ég vildi flytja þetta inn
sem skúlptúr, komu þeir með
það á móti, að allt væri bif-
reið, sem hægt væri að aka
með meiri hraða en 30 km. á
klukkustund.
— Þú hefur haldið einka-
sýningar hér?
— Ég hef sýnt í Bogasaln-
um. Það voru aðallega gam-
andags olíumálverk — meira í
híbýlaprýðidúrnum með lýr-
iskum nafngiftum í fífilbrekku-
stílnum.
— Hvað ferðu svo að gera?
— Það getur vel verið, að ég
bjóði mig fram á þing eða til
forsetakjörs.
— Hvað er Súm?
Fyrir utan að vera óska-
þarn þjóðarinnar er það félags
skapur, sem vinnur óeigin-
gjarnt að myndlist og menn-
ingarmálum.
— Hefur Súm-félögum geng-
ið vel að selja verk sín?
— Nei, þetta hefur verið
frekar treg sala. Flestir verða
sér úti um peninga á annan
hátt. Ég hef sjáliurr; iskrimt
lengi á myndlistinni og afrakstrj
fyrri tíma, en nú vérð ég áð
.lára að vitínsáS^yrir-mé® á áiíh-
an hátt. í Kaupmannahöfn fékk
ég smáverkefni, sem ég lifði á
ig fengið smáverkefni fyrir
Réttarholtsskólann.
— Hver gerði auglýsinga-
plaggatið fyrir þessa sýningu?
— Við unnum tveir að því,
Jakob Kristinsson ljósmyndaði.
Hann er reyndar lyfjafræðing-
ur núna. Við gerðum plaggatið
úti í Kaupmannahöfn. Þetta er
ekta hakkavél og kjöt. Hakk-
aða kjötið átum við svo á eftir,
svo þetta er nokkurs konar
cannibalismi.
— Meinarðu mannakjöt?
— Það er aldrei að vita,
hvað getur verið í hökkuðu
kjöti.
— Hvernig er sambandið
milli meðlima Súm og eldri
listmálara núna?
— Þetta er allt í Kristilega
bræðralagsandanum við „The
lost generation“, nema mis-
skilningur og móðursjúk af-
brýðisemi hjá einstaka manni,
sem heldur, að hann sé að missa
spón úr askinum sínum. Sumir
halda, að Súm yfirtaki aUt
myndlistarsviðið en það er al-
gjör vitleysa. Markmið þess er
að stuðla að framförum í mynd-
list. Annars eru allir raunveru-
legir bógar í íslenzkri mynd-
list mjög hlynntir Súm. Það er
undarlegt, að karlar, sem voru
lifandi fyrir 20 árum, reyna
að halda dauðahaldi í eitthvað,
einhverja persónulega hags-
muni. Tilgangur Súm er menn-
ingarlegs eðlis en ekki til að
draga taum persónulegra hags-
muna. Það var tími til kominn
að gerður yrði skurkur í mynd-
listarmálum hér.
— Er ekki töluvert af svona
grúppum erlendis, sem Súm
er í sambandi við?
— Súm er í kontakti við
margt það helzta, sem er að
gerast í myndlistarmálum álf-
unnar. Diter rot hefur verið
okkur góður liðsmaður og
stuðlað að sambandi Súm við
marga helztu framámenn megin
landsins. Það er annars undar-
legt með Diter rot. Hann vann
hér um árabil i Reykjavík við
litlar eða engar undirtektir
kollega sinna, en svo þegar
hann er orðinn frægur úti í
heimi, þá eru þeir allir að
pissa utan í hann.
— Má spyrja myndlistarmann
um skoðanir hans á öðrum
myndlistarmönnum.
— Það má alveg, en hvort
það hefur nokkuð upp á sig
er annað mál. Það er fallít
fyrir myndlistarmenn að ger-
ast krítikerar. Allir eru nú
krítikerar prívat. Hverjum
er lykt úr sjálfs rassi.
— Hvað með gagnrýni blað-
anna?
— Mér finnst eins og mörg-
um öðrum ungum myndlistar-
mönnum, að mikil gjá sé á milli
gagnrýnenda og listmálara og
yfirleitt ekki mikill skilningur
þar á milli. Það þyrfti að koma
upp manni sem fylgdist með
— og væri ekki sjálfur
ur myndlistarmaður.Það er ejns
með kritikkerana og geld-
ingana í Austurlöndum: Þeir
vita, hvernig á að gera það,
en geta það ekki sjálfir.
— Fylgirðu einhverri stefnu
í myndlist?
— Ja, sumt af verkum mín-
um mundi ílokkast undir neo-
dadaisma eða hliðarspor frá því.
Þetta er ekki pop beinlínis, a.
m. k. ekki í þeim skilningi.
Margt af þessu er enginn absa-
lút hlutur.
— Það hefur verið talsvert
af hrevfiskúlptúrum á Súm-
sýningum.
— Þetta er viðleitni til að
koma til móts við áhorfandann.
Annars eru hreyfiskúlptúrar
ekkert nýtt. Ég.er á þeirri skoð-
un, að sýningar okkar appel-
eri mjög til barna og ungli'nga,
sem eru óspilltir af kreddum,
opið og entellektuelt fólk á' öll-
um.aldri. Annars er þetta mjög
ríkjandi hugsun; Hvaðgetég
haftístofunniheima? Híbýla-
prýðihugsunin. EÍdri málarar
hafa talið fólkinu trú um þetta
og búið til gerviþörf hjá því og
framleitt síðan upp í þörfina.
Við leitumst við að gefa fólk-
inu myndræna og visuela upp-
lifun án tillits til þess,
hvort verkin eru húsum hæf eða
hvernig þau falla við teak. —
Verkin geta verið andstýggi-
leg og grimm í eðli sínu og
allt þar á milli.
(Nú heyrist súm-hljóð, líkt
ryksuguvæli).
— Hvaða hljóð er þetta?
— Þetta er hljóð í uppblásna
verkinu Harðstjórn organism-
ans.
— Sumir segja, að það sé
mjög erfitt að velja nöfn á
verk sín.
— Stundum eru þessir ný-
tendensar nokkuð littererir í
eðli sínu. Þessi skoðun að nefna
ek.ki hluti er af því að málarar
vilja ekki hjálpa til með auð-
sæjar myndir. Sumir nota það
í stíl við myndirnar, t. d. nöfn
eins og Hláka, Vorþeyr, Fífil-
brekka. Kannski eru nöfn not-
uð til að gefa einhverjar sen-
sasjónir. Stundum kalla ég
’"aj
myndir eitthvað bara til að
„og hér í Reykjavík.hef ég einn- þykir sinn Jugl fagur eða sæt skemmta mér,