Morgunblaðið - 28.04.1988, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 28. APRÍL 1988
37

Að grafa sér gröf
eftirlnga Gunnar
Jóhannsson
„Ágæta samstarfsfólk og vin-
ir . . .“
Á þeim orðum hóf Davíð Odds-
son mál sitt, eftir að hann hóf áð
grafa gröfina stóru. Það er erfítt
að vera sammála hans hátign um
að þetta hafí verið „stór stund“,
því mörgum sem á atburðinn
horfðu í sjónvarpi þótti sem borg-
arstjóri hefði sjaldan eða aldrei
lagst jafti lágt og á því augna-
bliki. Þess hafði vandlega verið
gætt að einungis „réttir aðilar"
vissu hvað til stóð, svo öruggt
væri að klappað yrði fyrir borgar-
stjóranum en hann ekki púaður
niður. Einhver lesandi DV var að
spyija hvar Tjamargötubúar hefðu
verið á þessari stundu, og er því
fljótsvarað. Flestir voru þeir í vinnu
sinni, alls grunlausir um fyrstu
skóflustunguna.
Maður skyldi ætla að það væri
borgaryfirvöldum kappsmál að
hafa vissu fyrir því að svo dýr og
afdrifarík framkvæmd, sem bygg-
ing ráðhúss er, væri borgurunum
þóknanleg, áður en framkvæmdir
hæfust. En það er nú öðru nær.
Engu er líkara en að borgarfulltrú-
ar meirihiutans líti á ákvörðun sína
í þessu máli sem óvefengjanlega
og yfir gagnrýni hafna, líkt og
gjaman tíðkast í ráðstjómarrílq-
um. 011 mótmæli, málefnalegar
röksemdafærslur og undirskriftar-
listar riflega 10.000 Reykvíkinga
afgreiða þeir sem „upphlaup fá-
menns hóps“, og kasta með hroka-
fullum, lítt hugsuðum yfirlýsingum
hverri blautri tuskunni á fætur
annarri í andlit þeirra sem em
ósammála þessari ákvörðun. Borg-
aryfírvöld hafa kosið að segja
umbjóðendum sínum stríð á hend-
ur, í stað þess að vinna með þeim.
Slíkt kann því miður ekki góðri
lukku að stýra. Þess ber að minn-
ast, að ráðhúsmálið var ekki á
dagskrá fyrir síðustu borgarstjóm-
arkosningar, og því gafst fólki
ekki kostur á að velja sér borgar-
fulltrúa með það í huga.
Ummæli borgarstjóra þess efnis
að nú sé tími umræðna liðinn og
framkvæmdir teknar við, em góð
að því leyti að þá þarf þjóðin vænt-
anlega ekki að meðtaka fleiri
fimmaurabrandara af hans hálfu.
Á hinn bóginn em þau sorgleg,
þar sem nú er ljóst að málefnalegr-
ar röksemdafærslu fyrir ráðhús-
byggingu við Tjömina er ekki leng-
ur að vænta úr hans herbúðum.
Rök gegn byggingunni em hins
vegar næg, og mun þeim áfram
verða haldið á loft þótt Davíð hafí
hugsað sér að þegja. Til upprifjun-
ar má t.d. benda á eftirfarandi
atriði:
1) Húsið lokar fyrir útsýnið suður
yfir Tjömina á miklum hluta
Vonarstrætis. Þessari útsýnis-
skerðingu geta menn nú e.t.v.
betur gert sér grein fyrir eftir
að sett var upp bárujámsgirð-
ing við Vonarstrætið, og skora
ég á Reykvíkinga að fara niður
að Tjöm til að athuga málið.
Útsýnisskerðingin verður var-
anleg ef húsið rís.
2) Húsið hefur stækkað bæði að
rúm- og flatarmáli frá því er
miðbæjarskipulagið var sam-
þykkt. Það ber nánasta um-
hverfí sitt ofurliði og mun virka
eins og kastalaveggur, sem
girðir bókstaflega Tjömina frá
miðbænum.
3) Alvarlegast er, að húsið skapar
ófremdarástand í bflastæðis-
málum. Þegar fyrirhuguð bíla-
geymsla var minnkuð úr þrem-
ur kjallarahæðum í eina (undar-
legt hvað sú ákvörðun fór
hljótt!), bmstu á samri stundu
allar fyrri skipulagsforsendur
fyrir byggingunni á þessum
stað. Ekki munu einu sinni
verða næg stæði undir húsinu
til að mæta þeirri þörf sem það
sjálft skapar, hvað þá fyrir íbú-
ana í nærliggjandi húsum eða
aðra.
Öll afgreiðsla ráðhúsmálsins ber
vott um að keyra eigi málið í gegn
með offorsi og byggja húsið, hvað
sem hver segir. Síðan þegar allt
er um garð gengið gera borgarfull-
trúar Sjálfstæðisflokksins sér
væntanlega vonir um að fólk verði
yfír sig hrifíð, gleymi deilunum og
kjósi þá á ný í borgarstjóm. En
hvað ef húsið félli nú ekki í kra-
mið? Þá yrði vandi á höndum, því
þótt skipta megi um borgarfulltrúa
yrði bygging sem þessi ekki auð-
veldlega aftur tekin.
Það þarf ekki að hafa mörg orð
um það, að þetta era óþolandi
vinnubrögð af hálfu þess flokks,
sem hingað til hefur þóst vilja
halda merkjum lýðræðis hvað hæst
á loft hér á landi. Skipulagslög
gera ráð fyrir rétti fólks til að
hafa áhrif á mótun umhverfís síns,
og þann rétt troða sjálfstæðismenn
nú fótum leynt og ljóst. Til að
mynda hefur kynning á ráðhús-
byggingunni aldrei farið fram á
þann veg sem skipulagslög gera
ráð fyrir. Farið var á bak við ráð-
herra hvað varðar stækkun ráð-
hússins, því daginn eftir að Jó-
hanna Sigurðardóttir skrifaði upp
á uppdrátt með 2—3 hæða húsi,
vora tilbúnar teikningar af 4 hæða
húsi, 28% stærra að rúmmáli en
húsið á skipulagsuppdrættinum.
Þetta ætlar meirihlutinn nú að
reyna að fá í gegn sem „minnihátt-
ar“ breytingu, til þess að sleppa
við að þurfa að kynna málið á ný
frá byijun, eins og lög gera ráð
fyrir að gera eigi þegar veigamikl-
ar breytingar verða á fyrirhuguð-
um framkvæmdum. Fækkun bfla-
stæðanna um 2/s hluta og stækkun
húss um 28% geta ekki einu sinni
með góðum vilja talist minniháttar
breytingar. Hugsið ykkur fordæ-
mið ef þetta gengur eftir!
Við íbúar við Tjamargötu feng-
um póstsenda svonefnda „grennd-
arkynningu" Qóram dögum eftir
Ingi Gunnar Jóhannsson
„Öll afgreiðsla ráð-
húsmálsins ber vott um
að keyra eigi málið í
gegn með offorsi og
byggja húsið, hvað sem
hver segir. Síðan þegar
allt er um garð gengið
gera borgarfulltrúar
Sjálfstæðisflokksins
sér væntanlega vonir
um að fólk verði yfir
sig hrifið, gleymi deil-
unum og kjósi þá á ný
í borgarstjórn.“
að Jóhanna hafði skrifað upp á
miðbæjarskipulagið. En sú kynn-
ing var alls ekki á því húsi sem
samþykkt hafði verið, og því mark-
laus með öllu í lagalegum skiln-
ingi. Við fengum nefnilega í hend-
ur teikningar af 4ra hæða bygg-
ingu með aðeins einum bflakjall-
ara, semsé 28% stærra húsi en
samþykkt skipulag nær tiL Við
gerðum að sjálfsögðu athugasemd-
ir við byggingaráformin, eins og
óskað var eftir í kynningunni. Mér
vitanlega hefur enn ekki verið fyall-
að um þær í Byggingamefnd
Reykjavíkur, enda skildist manni
af ummælum Davíðs Oddssonar
að hér hafí einungis verið um
skrípaleik að ræða.
Við íbúar sendum á sínum tíma
borgarráði bréf með ýmsum spum—
ingum varðandi framkvæmdina og
fengum svarbréf um hæl sem ein-
ungis vakti upp fleiri spumingar.
í lok mars sendum við því borgar-
ráði annað bréf, en því hefur ennw
ekki verið svarað þótt framkvæmd-
ir séu nú hafnar við nefíð á okkur
í trássi við lög. Því má ekki gleyma,
að framkvæmdasvæðið er inni í
miðju íbúðarhverfí, og því ber
borgaryfírvöldum a.m.k. siðferði-
leg skylda til að sýna íbúum svæð-
isins þá kurteisi að taka tillit til
grenndarréttar þeirra.
Það nýjasta í taflmennskunni
er að frestað hefur verið hjá Skipu-
lagsstjóm að taka afstöðu til kæra
okkar á „graftrarleyfínu" svo-
nefnda, þótt fyrir liggi yfírlýsing
skipulagsstjóra þess efnis að hann
telji framkvæmdir þær sem hafnar
era ólöglegar. Þetta kallast ein-
faldlega að stinga hausnum _ í
sandinn og þykjast ekki sjá. Úr
því búið heftir verið til hugtakið
„graftrarleyfí" ættu þá ekki borg-
aryfírvöld líka að þurfa að sækja
um „uppfyllingarleyfí"??? Það er
undarlegt að fleiri hundrað tonna
uppfylling í Tjömina geti á íslensku
kallast „gröftur".
Öll meðferð þessa máls er borg-
aiyfirvöldum til skammar og ber
vott um hreina og klára valdníðslu. ■
Skilin hefur verið eftir slóð af
hæpnum ákvörðunum og gjörðum,
sem verða mun ævarandi blettur
á hugsjónum sjálfstæðisstefnunn-
ar. Borgarstjóri, borgarfulltrúar;
mælirinn er fullur. Við bíðum þess
nú að þið hreinsið andlit flokksins
af þessum ósóma. Hættið fram-
kvæmdum vegna ráðhússins nú
þegar og látið fara fram almenna r-
atkvæðagreiðslu um málið. Hér er
um prófstein lýðræðis að ræða.
Stjómarhættir sem þessir eiga ein-
faldlega ekki að geta viðgengist í
borginni okkar.
Höfundur er landfræðingvr og
tónhstarmuður.
Austurland:
Reiðnámskeið
fyrir börn og unglinga verður haldið við hesthús
Fáks við Bústaðarveg. Upplýsingar í síma
672166 millikl. 15.00. -18.00. daglega.
Hestamannaf élagið Fákur.
BOGASKEMMUR
STÓRAR OG SMÁAR
Fyrir alls konar starfsemi.
Gott verð. Auðveld uppsetning.
Sterk stálgrind og veðurþolinn dúkur.
Leitið upplýsinga.
Jón Bjarkí Stefánsson formað-
ur ungra sjálfstæðismanna
, , í Morgunblaðið/Bjöm Sveinsson
Hluti fundarmanna á aðalfundi Oðins.
Egilsstöðum.
UNGIR sjálfstæðismenn á Aust-
urlandi héldu aðalfund sinn fyrir
skömmu á Egilsstöðum. í skýrslu
fráfarandi stjórnar kom fram að
starfið hafi á margan hátt verið
öflugt á síðasta starfsári eins og
eðlilegt sé hjá stjómmálasamtök-
um á kosningaári. Einnig hafi
félagsmenn farið f heimsókn til
Færeyja þar sem hliðstæð stjóm-
málasamtök voru heimsótt. Á að-
alfundinum var Jón Bjarki Stef-
ánsson kjörinn formaður í stað
Bóthildar Sveinsdóttur sem ekki
gaf kost á sér til endurkjörs.
Bóthildur Sveinsdóttir sagði að för
þeirra til Færeyja sl. sumar hefði
verið skemmtileg og lærdómsrfk en
þar heimsóttu þau Folkaflokksung-
dom sem eru samtök hliðstæð sam-
tökum ungra sjálfstæðismanna hér.
Einnig fóru þau á framboðsfund hjá
Ola Brekkan þeim umdeilda stjórn-
málamanni en kosningar á danska
þjóðþingið stóðu yfir á þessum tlma.
Bóthildur sagði að íslendingunum
hefði virst að kosningabaráttan í
Færeyjum væri mun harðari og per-
sónulegri en væri hér á landi.
Að öðru leyti sagði Bóthildur að
félagaöflun hefði verið aðalmál
stjórnarinnar eins og eðlilegt væri
hjá svo ungu félagi með jafn víðfeðmt
félagssvæði en félagssvæði Óðins
nær yfír allt Austurlandskjördæmi.
Nýja sljóm óðins FUS á Austur-
landi skipa Jón Bjarki Stefánsson
formaður, Elvar Vignisson, Rögn-
valdur Jónsson, Siguijón Stefánsson
og Ólafur Jónsson.
Bjöm
HATUNI 6A SÍMl (91)24420
ASEA Cylinda
þvottavélar^ sænskar og sérstakar
Fá hæstu neytendaeinkunnir fyrir þvott, skolun,
vindingu, taumeðferð og orkusparnað. Efnis-
gæði og öryggi einkenna ASEA. Þú færð ekki
betri vélar!
3í4s,» iFOniX