Lesbók Morgunblaðsins - 12.06.1966, Blaðsíða 3
Gó5ur
drengu
Eftir Tove Ditlevsen
S onur skógarvarðarins smeygði
sér inn á milli annarra viðskiptavina
í bakarabúðinni. Hann tyllti sér á tær
til þess að gera vart við sig og fylgd-
ist af ákafa með því hve margir komu
inn á eftir ihonum. aHnn átti annríkt.
Hann átti næstum alltaf annríkt. Hann
átti að kaupa flösku af mjólk handa
litla bróður sínum; móðir hans gat allt
í einu ekki mjólkað honum lengur vegna
þess að hún hafði fengið mein í brjóst-
ið og var með hita.
Hann teygði úr hálsinum til þess að
vekja eftirtekt bakarans sem fór sér
óhæfilega hægt. Móðir eins af skóla-
félögum hans kom inn í verzlunina og
hann þreif húfuna af höfðinu í skynd-
ingu eins og nýliði fyrir herforingja
sínum. „Góðan dag“, sagði hann upp-
hátt.
Hún bisaði með innkaupanet fyrir
framan sig, út úr því stóð graslauks-
skúfur og kitlaði hann í hnakkann.
„Góðan daginn, John, og til ham-
ingju með litla bróður þinn, þykir þér
ekki vænt um hann?“
„Ju-ú“, sagði hann, eldrauður í fram-
an af áreynslu við að sýna á sér
óhemjulegan fögnuð.
Skyndilega horfðu þau öll á hann.
Var hann nú líka almennilega glaður?
„Ja, þessu átti maður nú ekki von
á“, sagði bakarinn og brosti gleitt fram-
an í viðskiptavin, „sennilega hefur það
líka verið á seinasta snúning."
Svo vék hann sér að drengnum.
„Hvað áttir þú svo að fá í dag?“
John lyfti körfunni upp á borðið og
rétti fram miðann sem móðir hans
hafði skrifað. Annars gleymirðu bara
heimingnum, hafði hún sagt. Enn hafði
hann þó aldrei gleymt neinu, en
hún talaði svo oft svona. Hann fékk
ikörfuna fulla aftur og miðann vafinn
um skiptimyntina.
„Er hann fallegur?" spurði bakar-
inn og strauk skeggið.
Drengurinn kinkaði kolli.
„Já“, sagði hann, „hann orgar bara
svo mikið.
Þau hlógu öll, það gerðu fullorðnir
alltaf, ef maður sagði ekki eingöngu
já eða nei. Honum fannst þau líta hvert
á annað og drepa tittlinga, og hann
flýtti sér sem óðast út úr dyrunum.
Fyrir utan beit kuldinn hann í nefið
svo hann hnerraði. Skógurinn lá fram-
undan 'honum eins og stærðar fjall og
húsið við rætur þess svo agnar smátt.
Ef hann hlypi yfir akrana, gæti hann
komizt heim á stundarfjórðungi; eftir
þjóðveginum tók það hálfa klukku-
stund. En það var of bjart til að fara
forboðnar leiðir.
ICarfan var þung, hann færði hana
yfir á hinn handlegginn og hljóp við
fót. Hann ætlaði að koma móður sinni
á óvart með því að verða eldfljótur heim
aftur, það gerði hann alltaf, en í dag
ætlaði hann að vera fljótari en ella
vegna þess að hún var veik og litli
bróðir þurfti að fá mjólkina sína í
snatri. Bílarnir þeystust framhjá hon-
um og hann gat ekki greint bílnúmer-
in fyrir kafaldshríðinni. Annars safnaði
hann þeim. Einstöku hjólreiðamenn
brutust áfram bognir fram á stýrið,
með eyrnahlífar, rauðir og votir í
andliti. En þeir, sem komu á móti
honum, höfðu vindinn í bakið og þá
þekkti hann alla. Sæll, John, hrópuðu
þeir. Hann kinkaði kolli af öllum kröft-
um. Enginn skyldi geta sagt að hann
væri ókurteis. Hann var röskasti dreng-
urinn í öllu byggðarlaginu við að fara
sendiferðir, höggva brenni, þvo bleyj-
ur og yfirleitt allt það, sem orðið gat
manni til framdráttar í þessari veröld.
Það voru aðeins lexíurnar, sem vildu
vefjast fyrir honum. Látum það eiga
sig, sagði móðir hans, bara ef þú ert
góður drengur. Æ, hún var svo væn
hún mamma hans, svo góð. Föður sinn
var hann hálfsmeykur við, hann talaði
ekki mikið við hann, og rödd hans var
hrjúf og hörð. Eins og hendur hans
þegar hann sveiflaði byssunni niður af
öxlinni og fleygði dauðum íkorna á
eldhúsborðið. Þeir voru nefnilega mein-
dýr og hann fékk peninga hjá óðals-
eigandanum fyrir alla, sem hann skaut.
En þeir voru svo kátlegir þegar þeir
skutust uppeftir trjástofninum, alltaf á
flótta. John gat vel hugsað sér að halda
einhvern tíma á litlum, lifandi íkorna
milli handanna. Hann þurftu þeir ekki
að hræðast. Hann hafði einu sinni hreyft
við byssu föður síns og mundi enn
hirtinguna sem hann hafði fengið fyrir.
Það gæti hlaupið skot úr henni, hafði
mamma hans sagt, og hitt þig eða eitt-
hvert okkar. — Ef það kæmi nú í litla
bróður, hvílíkur gauragangur myndi
þá ekki verða. Þá myndu pabbi og
mamma iðrast þess að hafa „alið hann
upp“.
Hann tók á rás við tilhugsunina. Hann
vissi að hann var skuldbundinn mann-
kyninu vegna þess að hann hafði ekki
fæðzt almennilega eins og litli bróðir,
heldur hafði hann hafnað hér hjá
pabba og mömmu fyrir einskæra
heppni. Hann var tökubarn og hinir
raunverulegu foreldrar hans voru eitt-
hvert voðafólk í Kaupmannahöfn, sem
ekki var einu sinni gift. Guð gefi að þú
eigir aldrei eftir að hitta þau, hafði
móðir hans sagt, þegar hún skýrði hon-
um frá því. Næst á eftir varð honum
oft á að hvessa augun á ókunnugt fólk,
sem kom til þorpsins, og ímynda sér að
það hefði komið frá Kaupmannahöfn
til að nema hann á brott. Hvað hann
skyldi streitast á móti og kalla á mömmu
sína! Sjö ára var hann að vísu lítill
eftir aldri, en knár. Hann gat dælt vatni
upp úr brunninum og borið tvær föt-
ur i einu. Það var ekki víst að litli bróð-
ir yrði nokkurn tíma svo kræfur. Þetta
kríli. Hann lá við stórt, hvítt brjóst
móður sinnar og saug án afláts, svo
hún var orðin veik af því. Einn daginn
spurði John hvort hann hefði nokkurn
tíma verið mataður á þennan hátt, og
móðir hans hló: Nei, greyið mitt litla,
þú ert pelabarn. — Hann ímyndaði sér,
að ef til vill hefði hann verið búinn til
í flösku, eins og hægt er að byggja skip
í flösku, en hann skildi nú samt vel
orðtækið. Það var bara einhver hljóm-
ur í því, sem gerði hann frábrugðinn
öðrum. Og það vildi hann líka vera, en
aðeins í hinu góða. Hann gat hlaupið
hraðar en nokkur annar drengur í
bekknum.
Andardrátturinn stóð eins og ský
úr vitum hans, eins og reykurinn úr
löngu pípunni hans pabba. Hann saug
upp i nefið og færði aftur körfuna til.
Svo gaf hann sér tíma til að þurrka
sér um nefið á treyjuerminni. Nú var
skógurinn ekki lengur eins og fjall og
hann gat séð rjúka úr reykháfi húss-
ins. Hann gat einnig greint axarhljóð,
það var faðir hans, sem felldi tré. Óð-
alseigandinn merkti sjálfur þau dauða-
dæmdu. Svo stóðu þau þarna og vissu
ekki af neinu, fyrr en þau fundu öxina
rjúfa stofninn. Fram að því augnabliki
líktust þau öllum hinum trjánum og
héldu sig eiga að standa þarna til
eilífðarnóns og þjóta í vindinum, skjóta
út nýjum vaxtarsprotum á vorin og
fella svo allt saman þegar kólnaði, svo
veslings íkornarnir voru sjáanlegir langt
að. Hann kenndi í brjósti um þessi tré,
en tré finna ekki fyrir þessháttar, sagði
móðir hans. íkornarnir litlu vissu held-
ur ekki að þeir yrðu skotnir og það var
alls ekkert sárt að fá kúlu í hjartað.
Það voru aðeins veiðiþjófarnir, sem
voru illmenni, því að þeir hittu oft illa
og létu dýrin liggja og kveljast þar til
faðir hans fann þau. Faðir hans var
Framhald á bls. 14
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 3
Ögmundur Helgason:
Fredrico Garcia Lorca
Gulur er sandurinn
í Granada.
Gengin spor mást skjótt,
en minningin lif ir
í líki skáldsins,
er lifði og dó
landi sínu,
frelsinu.
Á kletta Granada
grætur sólin
geislum sínum.
Spánn,
aldrei mun blóð hans
storkna
á jörð þinni.
12. júni 1960