Lesbók Morgunblaðsins - 13.02.1949, Blaðsíða 16

76
LESBÓK MORGUNBLAÐSINP
í Skorradalsvatni
er ormur mikill og eru sagnir um það
að fyr á öldum hafi menn þóst sjá
svarta rák eða hrygg eftir endilöngu
vatninu en það er afar langt. Stund-
um sást ormurinn reka einstaka hluta
upp úr vatninu, svo sem hausinn eða
sporðinn, og hefir þá verið mjög langt
á milli þeirra. Stundum hefir hann
teygt kryppuna svo hátt, að hana hef-
ir borið yfir há fjöll. Aldrei birtist orm-
urinn nema fyrir einhverjum illum tíð-
indum, annað hvort vondu voðri eða
mannskæðum drepsóttum. Mest bar á
orminum á 17. öld og kvað svo ramt
að, að menn voru hræddir um, s>ð hann
mundi eyða sveitina. Fengu Skordæl-
ingar því Hallgrím prest Pje1,ursson til
að afstýra þessum ófagnaði nálægt
1660. Hann varð vel við bæn þeirra,
og kvað orminn niður á báðum end-
um og í miðjunni, svo að hann má
ekki mein gera síðan. En á jólaföstu
1858 sást skrímslið marga daga í röð
og alt fram yfir jól. Og enn sást það
1870 í vatnsósnum og var þá í lögun
eins og áttæringur á hvolfi. (Ó1 Dav.)
Úr brjefi
frá Matthíasi Jochumssyni til síra
Jóns Bjarnasonar í Winnipeg (30. des.
1901):
Davíð Östlund ætlar að fara að gefa
út kveðskap minn: 4 bindi á fjórum
árum (þó ekki stærri rit mín) og gefa
mjer 25 kr. fyrir örkina og 30 fyrir
óprentað frumort. Það getur orðið mjer
og mínum styrkur — ef lifum. En
hvað á maður að lifa kominn undir
sjötugt? Aðrir vinir okkar við sama.
Óvinir? Nú, hann skrítni Haísteinn?
(þ. e. sjera Hafsteinn Pjetursson) —
a very crank and curious fellow!
Svona fóstur fæðir enn
Frónið okkar kalda.
Hýði tíu helgir menn
hann um aldir alda!
Um 1860
gerði Ásgeir alþingismaður á Kolla-
fjarðarnesi skip út til hákarlaveiða á
Skagaströnd. Formaður var Sigurður
Gunnarsson frá Hausastöðum í Garða-
hverfi á Álftanesi, en átti þá heima
á Breiðabólstað í Vesturhópi. Einn af
hásetum hans var Magnús, sonur Sig-
FRÁ VESTMANNAEYJUM. Ungur eyjarskeggi horfir á eftir haf-
skipinu, sem er að sigla út úr höfninni. Til vinstri er Heimakletttur,
hafnargarðarnir sjást og í fjarsýn er Bjarnarey.
urðar hreppstjóra á Heiði í Göngu-
skörðum, ungur maður, allfjörugur og
manna hraðkvæðastur. Aðrir tveir há-
karlaskipaformenn höfðu uppsátur sitt
í Höfðanum: Ólafur frá Vindhæli og
Jón Einarsson er Gjögrarar kölluðu
Skaga-Jón, mikill fyrir sjer, en ærið
ölkær. Það hefir verið ritað norðan,
að morgun þann, er í leguna var róið,
segði Skaga-Jón: „Hæítast mun jeg nú
á sjó komast í þessum róðri. Ólafur má
vara sig, en Sigurður ferst“. Sagt er
að Magnús Sigurðsson, háseti Sigurð-
ar, stæði að baki Jóni er hann mælti
þetta og kvað þessa vísu:
Þó jeg sígi í saltan mar
sú er eina vörnin:
ekki syrgir ekkjan par
eða kveina börnin.
Skip Sigurðar fórst í þessum róðri
og menn allir. Vísuna hefir Gestur
Pálsson tekið í eina sögu sína.
Ormsbæli.
Flatt sker, austanvert við Papey í
Suður-Múlasýslu, heitir Ormsbæli Það
er í mæli, að þar hafi legið ortr.ur á
gulli eða dreki til forna, þangað til
Hollendingur einn, sem Kumper hjet,
skaut á bælið með fallbyssum, til þess
að hrekja orminn af gullinu og ná því
sjálfur. Þess er ekki getið, hversu mik-
ið gull Kumper fann í Ormsbæli, en
hitt er sagt, að ormurinn hafi fyrst
flúið til Ormskers og þaðan inn á Ham-
arsfjörð og komi þar í ljós fyrir stór-
tíðindum. (Úr ferðabók Olavíusar).
Þessa vísu
orkti Skúli Magnússon landfógeti til
Eggerts Ólafssonar þegar harn sigldi
1764:
Farðu vel af fósturjörðu,
farðu vel, þó autt sje skarðið,
farðu vel með frægðarorði,
' farðu vel í hilmisgarða.
Einar Hafliffason
lögrjettumaður í Skaftholti var
kvæntur Sigríði dóttur Jóns Magnús-
sonar frá Bræðratungu. Um fráfall Ein-
ars er sú sögn, að hann fekk svo hart
andlát, að dauðastríðið stóð yfir þrjú
dægur. Síðasta dægrið var sunnudagur.
Þá var lesinn lestur á Jónsbók. Á með-
an fekk Einar svo hart kast, að stúlk-
unni, sem las, felst hugur og þagnaði.
En Sigríður rak henni utan undir og
bað hana að halda áfram og lauk hún
við að lesa. Enginn bilbugur fanst á
Sigríði. Hún sagði aðeins þetta, sem
uppi er haft: „Hann vill ekki skilja við
mig, hann Einar minn“. Loks ljet hún
þó sækja messuklæðin og leggja yfir
hann, því trúað var, að það væri ráð
til að stytta dauðastríðið. Er sagt að
þá hafi Einar undir eins dáið.