Heimskringla - 10.09.1930, Blaðsíða 2

2. BLAÐSIÐA
HLIMSKRINGLA
WINNIPEG 10. SEPTEMBER, 1930
íslenskir Þingstaðir
að fomu og nýju.
Sunnlendlngafjórðungur.
1 Sunnlendingafjórðungi voru Kjal-
arnesþing, Rangárþing og Arnesþing.
A Kjalamesi er einn af elztu og
Alþingisstaðurinn við öxará eða virðulegustu þingstöðum þjóðarinn-
í Bláskógum, sem Grímur geitskór ar' Þar setti Þorsteinn Ingólfsson
valdi fyrir þúsund árum, hefir orðið ÞeS3 er Setið 1 sö&um’ að vor'
einn af frægustu og fjölsóttustu ^ var sett á nesinu sunnan
stöðum þjóðarinnar, enda einskonar vatnið og heitir Þar enn Leiðvöllur.
höfuðstaður hennar um margar ald- Leiðhamar er þar einnig til. Búða-
ir. Um þenna stað safnast athygl- t6ftir hafa menn Þózt síá Þar’ en
in fyrst og fremst á þúsund ára há- aðrir tel-)a Þær vafasamar og ef til
tíðinni, en samt á ekki að gleyma viU hafa Þær eyðst af sjáv-
ar. Annað sunnlenzka þingið var
háð í Arnesi í Þjórsá, rétt hjá Búða-
fossi. Þar hafa fundist tóftir af
dómhring og þar heita þinghólar, en
því, að þjóðin á einnig aðra þing-
staði, þar sem fram hafa farið ýms
mikil störf og merk. — Hér er ekki
átt við þann alþingisstað, sem við
tók af Þingvöllum, sem sé Reykjavík,
þó að þau þing, sem þar hafa verið j
haldin eftir endurreisnina, hafi að
visu orðið miðstöð í vaxandi fram-
kvæmdalífi, sem á tæpum hundrað
árum hefir breytt þjóðlífinu meira
en Þingvallaþingið gerði á 900 árum.
búðarústir hafa ekki fundist ábyggi-
lega í Arnesi sjálfu (sem er eyja).
En vestan við Búðafoss, i dálitlum
dal, taldi Kaalund leifar ca. 27 búða
og sumra mjög stórra. Þriðja
þingið var háð að Þingskálum við
Rangá, ekki langt frá Odda. Þes3
Hér er átt við þingstaðina út um allt þings er iðuIega getið 1 Njálu’ og Þar
land, leiðar- og vorþingsstaðina, sem var Þingstaður fram á 18. öld. Þar
j hafa verið margar búðir, um 100, er
voru samskonar miðstöðvar hver
sínu umdæmi eins og Alþingi var fyr-
ir allt landið.
/
Þessir þingstaðir eru margir og má
enn sjá merki þeirra víða í mann-
virkjaleifum og örefnum. Á þessum
fornu þingstöðum hefði mátt minn-
ast lýðræðisstofnunarinnar heima í
hverju héraði, því að sjálfsögðu fer
nú eins og ávalt að fomu, að margir
eiga ekki heimangengt eða æskja
-ekki Alþingisreiðar, en geta þó sótt
mannfundi nær sér.
Fomu þingstaðimir em kunnir úr
ýmsum heimildum, og vom þingin
þrjú í hverjum fjórðungi en fjögur í
Norðlendingafjórðungi. En þing-
staðir eru þekktir fleiri og frá ýms-
um tímum, því að þingin voru alloft
flutt um set af ýmsum ástæðum, haga og á Stórólfshvoli, og eru af
vígaferlum, óánægju eða landraski. ! ýmsum talin vottur um gamla þing-
mátt hefir sjá til skamms tíma, en
á öndverðri 19. öld var nýr bær reist
ur í hinu forna búðastæði.
Fleiri þingstaði má rekja sunnan
lands . Einn er í Þingnesi við Elliða-
vatn, og hafa fundist þar 15 búða-
tóftir. Þar í nánd er örnefnið Norð-
; lingaholt. Því fylgdi sú saga, hversu
mikið sem upp úr henni er leggjandi,
að nafnið stafi frá þvi fyrir Alþing-
isstofnun og standi í sambandi við
þingsókn Norðlendinga suður (til
Kjalarnessþings ?) áður en allsherj-
ar þingið var stofnað við öxará
Jónas Hallgrímsson hélt að Kjalar-
nessþing hefði verið háð að Þingnesi
fyrir Alþingisstofnun, en síðari forn-
fræðingar leggja ekki trúnað á það.
Þinghólanöfn koma fyrir í Þjóðólfs-
staði. 1 Lambey i nánd við Breiða-
bólsstað var þingstaður (þriggja
hreppa þing) fram á 14. öld eða leng-
ur. Loks má geta þess að þingsam-
komur hafa verið háðar í Kópavogi,
og það sumar hinar örlagaþyngstu
fyrir stjórnarfar þjóðarinnar, s. s.
eiðtökuþingið 1662. Kópavogur er
ungur þingstaður, en um eitt skeið
var þó i ráði að flytja þangað sjálft
Alþingi og. var gefið út konungsbréf
um það 1574, en kom aldrei til fram-
kvæmda.
Austfirðingarfjórðungur.
I Austfirðingafjórðungi voru að
fomu Sunnudalsþing, Múlaþing (eða
Kiðj^fellsþing) og Skaftafellsþing.
Sunnudalsþingið í Vopnafirði var
flutt 987 vegna vigaferla milli Kross-
víkinga of Hofverja, sem frá segir i
Vopnfirðingasögu, en nokkuð óvíst
um hinn nýja stað. Múlaþing var háð
í Skriðdalnum norðan undir Múla,
þar sem heitir Þingmúli. Syðsta
Austfirðingaþingið var háð að Skafta
felli í öræfum, og er fremur lítið get-
ið í sögum, og um þingstaðinn sjálf-
an vita menn eiginlega lítið sem ekk-
ert með vissu. I Austfirðingafjórð-
ungi er einnig getið Krakalækjar-
þings, Lambanesþings og haustþings
að Þinghöfða. En frásögur fornra
heimilda um þetta eru nokkuð i ó-
vissu og virðist svo sem þingstaðim-
ir hafi stuncjum verið nokkuð breyti-
legir, eða þingin I fjórðungnum jafn-
vel ekki í framkvæmdinni nema tvö.
En annara þingstaða er einnig getið
á ýmsum tímum, þó að lítið verði nú
oftast sagt um það með vissu,
hvaða sannfræði er fólgin í slíkum
frásögnum og örnefnum. A Bessa-
stöðum i Fljótsdal er t. d. til “þing-
völlur”, og hefir þar sennilega ver-
ið þing, en ungt. Hjá Kolfreyjustað
eru til nöfnin Lögrétta og Lögréttu
hraun og í Skaftafellssýslu er til
Leiðvöllur, er minnir á Þinghald. I
Haugatungu hafa verið athugaðav
tóftir, sem sumir hafa sett í samband
við gamlan dómhring.
Norðlendingafjórðungur,
I Norðlendingafjórðungi voru að
fomu: Þingeyjarþing, Vaðlaþing,
Hegranesþing og Húnavatnsþing.
Hið síðastnefnda var háð að Þing-
eyrum og er alloft getið. Þar var
seinna sett hið fyrsta ♦daustur Is-
lands (1133), samkvæmt áheitum er
Jón biskup ögmundarson gekkst eitt
sinn fyrir þar á vorþingi, er mönnum
gerði óhægt ráð sitt, gnúði á hall-
æri mikið og veðrátta köld, svo að
jörð var ekki ígróðra að vorþingi, en
batnaði alt við áheitið. Þingstað-
urinn hefir verið vestan við Þingeyr-
ar, sem nú eru, norðvestur við Hóp,
en búðatóftir eru flestar eða allar
eyddar af sandfoki. Sigurður fom-
fræðingur taldi sig hafa fundið menj
ar dómhrings í Þingeyrartúni, en það
þykir öðrum vafasamt. Annars er
getið ýmissa mannvirkja þar á staðn-
um frá fyrri tíð, t. d. vatnsveitu að
Úlfljótur í Lóni
boðað þar til þingsamkomu (t. d. I
eiðtökurnar 1551). Spjaldhagi. |
skamt frá Grund, er einnig nefndur ------
sem þingstaður á 14.—16. öld. Við ( ÍÞlgieiðing úr landnámi höfðingjans
Gautsstaði í Suður-Þingeyjarsýslu | -------
hefir eining verið þingstaður, en vist 1'^' 3taðnæmist þar sem víðsýnt
ekki mjög gamall. Þar heitir þing- er’ sezt niður °S lít í kringum mig.
gerði og eru þar taldar tóftir af Þetta landslag þekki eg, en það er
dómhringi. Af því þingi segir það )an£t síðan mér hefir fundist það
m. a., að þar var eitt sinn drekkt j svona hugljúft. Eg finn að það er
konu nokkurri fyrir að hafa borið
út barn er hún fæddi á laun. — 1
Fnjóskadalnum eru ýmsar leifar
gamalla þinga, s, s, í Hálslandi, í
Leiðarnesi og eru þar 20 til 30 tóft-
ir og máske dómhringur. Þar telja
sumir að Ljósvetningaleið hafi verið
háð. 1 Fjósatungu á einnig að hafa
verið haldið þing, sem menjar eru enn
eftir. En annars eru frásögurnar um
þessi þing (einkum í* Ljósvetninga-
sögu) nokkuð óljósar. 1 norðlenzk-
um örnefnum eru einnig fólgnar
fleiri mininngar um þing
þingmananvegur o. fl.).
(þingvað,
Vestfirðingafjórðungur.
t Vestfirðingafjórðungi v,oru fornu
þingin Þorskafjarðarþing, Þverárþing
og Þórsnesþing. Hið síðastnefnda er
annað af hinum elztu og virðulegustu
þingum, sem sögur fara af (stofnað
af Þórólfi mostrarskegg) og eru af
því margar frásagnir í Landnámu,
Eyrbyggju, Sturlungu o. v. Það er
skammt frá Stykkishólmi og eru þar
á staðnum og í grendinni ýms nöfn,
sem minna á þinghald (Þingvalla-
borg, Þingvellir, Þingvallavogur.
Margar búðatóftir hafa verið athug-
aðar þar (30—40), en ekki fullt sam-
komulag um þær rannsóknir. t
Eyrbyggju er sú einkennilega saga
um Þómesþing, að “þar sér enn dóm
hring þann, er menn voru dæmdir í
til blóts. í þeim hring stendur Þór-
steinn, er menn voru brotnir um, er
til blóta voru hafðir og sér enn blóðs
litinn á steininum”. Þverárþing var
háð á ýmsum stöðum i Borgarfirð-
inum fyrst i Þingnesi sunnan Hvit-
ár, seinna (eftir 970) upp með Gljúf-
urá, við Valfell eða Þinghól, en einna
lengst í Stafholtsey (stundum nefnd
Þingey í annálum). Þorskafjarðar-
þing (í Barðastrandarsýslu, í Kolla-
búðum við Þorskafjörð) er eitt af
hinum sögulegustu þingum, alkunn-
ugt úr Gíslasögu, Landnámu o. v..
Búðatóftir margar hafa verið athug
aðar þar og bent á tilteknar búðir,
s. s. þeirra Gests Oddleifssonar, Þor-
kels og Barkar og Haukdælabúð.
Þingið hefir einnig verið háð á fleiri
stöðum, og 970 er getið vorþings á
Valseyri í Dýrafirði og þar í firðin-
um var oft háð þing á 12. og 13. öld
(Þingeyri). Fleiri þingstaða er einn-
ig getið í Vestfirðingafjórðungi og
ýms nöfn minna þar á þinghald. T
Bandamannasögu er getið Hvamms-
leiðar í Norðurárdal. Sú saga og
Gunnlaugssaga nefna Valfell sem
þingstað Borgfirðinga. Hjá Tandra-
felli er þinghóll og búðatóftir og þar
heitir Þingbrekka í nágrenninu og
bænum. Hegranesþing var háð í | er útsýni gott. Þinghóll er einnig til
Hegranesi norðaustanverðu og var
þar þingstaður all lengi fram eftir
öldum og er getið málaferla þar
fram á 14. öld. Þar hafa fundist ca. 80' úreppi hefir
búðatóftir. Af málarekstri á Hegra- j Þ'11?- Vestur
í Stóra-Fjallslandi á Mýrum og f
Hvammi í Dölum og þar heitir einn-
ig Lögrétta. A Lækjarbaugi í Hraun-
verið þriggja hreppa
í Barðastrandarsýslu,
nesþingi erU athyglisverðar frásagn-11 Vattarnesi, heitir Dómarahvamm-
ir i Ljósvetningasögu og Víga Glúms | ur °S talinn vottur um gamlan þing-
sögu. Virðast dómar hafa farið þar 1 stað. I Straumfirði er gamall þing-
fram að næturlagi og verið róstu-
samir, eins og reyndar oftar á þing-
um. Vaðlaþing hefir, að áliti Kaa-
lunds, verið háð þar sem nú er Litla-
Eyrarland og þar eða milli þess og
Kaupangs — í Búðarlág — eru einu
búðartóftir, sem fundist hafa í Eyja-
firði. Guðmundur dýri (* að hafa
tekið af Vaðlaþing. Skyldi þar eigi
sóknarþing heita; þótti honum þar
verða stórdeilur sem á Alþingum,
segir í sögu hans í Sturlungu. Sum
ir halda að Þverárleið, sem líka er
nefnd, hafi staðið eitthvað í sam-
bandi við Vaðlaþing eða verið fram-
hald þess. Eyjarþing var háð í
Þingey í Skjálfandafljóti og er getið
i Vemundar sögu og Víga-Skútu, og
við það er einnig átt i Landnámu,
þar sem sagt er frá drukknun Bjama
Skeggbroddasonar og félaga hans í
Skjálfandafljóti á leið til þings. —
Nokkur nöfn í eynni minna einnig á
þinghald. Þar heitir Þinglág og Þing-
vellir og nokkrar búðatóftir hafa
fundist.
önnur minni ey í fljótinu er kölluð
Skuldaþingey, og hefir verið talið
svo af Maurer og öðrum, að i þvi
nafni væru leifar þess forna skipu-
lags, að vorþingin voru ekki einung-
is sóknarþing, en einnig skuldaþing,
þar sem skuldaskiftum og fjárreið-
um var varið til lykta eins og einnig
sést af heimildum.
Fleiri norðlenzkra þingstaða er
getið á ýmsum tímum. 1 Skagafirði
er getið um Vallalaugarþing, í Hólm-
inum, og er talað um þingstað þar
fram á 17. öld (þriggja hreppa þing).
I Svarfdælasögu er talað um vorþing
í Blakksgerði og á Höskuldarstöðum
í Svarfaðardal (nú óþekkt Bæjar-
heiti þar). A Oddeyri er allsnemma
getið um þing, t. d. 1305, og á siða-
skiftatímum og þar á eftir var oft
staður Rauðmelinga, sem getið er í
Eyrbyggju o. v. Þar skammt frá
heitir Búðarhvammur og hafa fund-
ist þar tóftir, en eru líklega eftir
fornar kaupmannabúðir.
Hinir fornu þingstaðir hafa verið
rannsakaðir af ýmsum fræðimönn-
um, Kaalund, Sig. Vigfússyni, B. M.
ölsen, Finni Jónssyni, D. Brunn og
Matth. Þórðarsyni og ýmsum fróð-
leiksmönnum i hverju héraði um sig.
Það yrði mjög langt mál og flókið
að gera, grein fyrir og rekja sundur
allar þær athuganir, því margt er
óljóst i þessum efnum og sitt sýnist
hverjum. Þetta stutta yfirlit helztu
atriðanna á einungis að vera til þess
að vekja enn á ný athygli glöggra
manna og fróðleiksfúsra i hverri
sveit, á athyglisverðum viðfangsefn-
um í kringum þá og til þess að minna
menn á það, að á þúsund ára hátíð
Alþingis má einnig minnast annara
þingstaða um allt land, þingstaða, er
oft eru tengdar við miklar sögur og
merka menn.
(Lögrétta.)
FRÁ ÍSLANDI
Rvík. 15. ágúsit.
1 haust á að veita heitu vatni úr
laugunum til Reykjavíkur. Verður
það notað i sundhöllina og til þess að
hita Landsspítalann og nýja bama-
skólann. — Vatnspípurnar verða mjög
vandlega einangraðar, til þess að
halda sem best hita á vatninu, og er
því verki nú langt komið.
* * *
Siglufirði, 16. ágúst.
Slys
Sjómaður af vélskipinu Báran varð
í gærdag á milli nótabáta og marðist
svo að það varð að flytja hann á
sjúkrahús.
vorið, sem veldur því. Þetta er sveit-
in mín, Lón, stundum nefnt trlfljóts-
sveit öðru nafni, af því að maður sá,
sem fyrstur festi byggð sína hér,
hét trlfljótur. Þjóðin hefir geymt
nafn hans, enda vann hann það af-
reksverk, að það hefði mátt vera
vanþakklæti í átankanlegri mynd, ef
hún hefði glatað nafni hans og minn-
ingu. — Eg lít austur yfir Jökulsá,
sem hefir rifið upp miðbik sveitar-
innar, þar sem hún rennur um á
leið sinni í fang ægis, hún hefir ver-
ið og er eyðingarafl, sem aukið hefir
auðn og landbrot. Fyrir austan hana
er Bær. Hann stendur á nokkrum
hólum fram á flatneskjunni, nokkuð
frá fjöllum. Þaðan er ein bezta og
fegursta útsýn yfir alla sveitina. T
Bæ settist trlfljótur landnámsmaður
að. Gæti eg trúað, að fagurt hefði
verið að líta þaðan yfir sveitararm-
inn i landnámstíð, eftir því sem forn-
sögur vorar lýsa útliti landsins á þeim
dögum, þar sem það brosti við aug-
um manna, gróðurmikið, skógvaxið
og sandauðnalaust. Þar valdi tjlf-
ljótur sér bústað, og mun hann óneit-
anlega hafa valið þar-vel.
Mér detta í hug minningar þær,
sem þjóðin hefir bundið við þetta
ár. Það er merkisár í sögu hennar.
Fyrir þúsund árum var stjórnarskip •
un og lög írlfljóts samþykkt á hinu
forna Alþingi á Þingvöllum. Þúsund
ára afmælis Alþingis ætlar þjóðin að
minnast i sumar, á þeim tíma árs,
sem fornmenn háðu Alþingi. En
þjóðin getur eigi minnst tíu alda af- hverfis
mælisins án þess að minnast manns- 1
ins, sem fyrst flutti lög til landsins,
og um leið er — faðir Alþingis og
fasta lagaskipulags hjá þjóðinni.
Hann var fyrsti löggjafi Tslands.
Þótt við höfum frelcar litlar sagnir
um trlfljót, þá höfum við þær samt
nægar til þess, að ganga úr skugga
um það, að hann hefir ekki verið
neinn miðlungs- eða hversdags mað-
ur, heldur afburða maður og mikil-
menni. Og þjóðin sannar þann dóm,
þar sem sagan geymir þær sannanir,
að hún hafi valið hann til þess mikla
og vandasama verks, að kynnast lög-
um Norðmanna og gera stjómarskrá
handa Islendingum. TJlfljótur leysti
það af hendi ,sem þjóðin kvaddi hann
til. Lögin flutti hann til landsins og
bjó til stjómarskrá, en ávöxturinn
af því starfi hans varð, að hér reis
u$>p þjóðveldi og allsherjarlög, sem
báru af lögum og réttarfari ná-
grannaþjóða samtíðarinnar.
Eg renni angunum yfir alla sveit-
ina hans Ulfljóts, þar sem hún ligg
ur í faðmi fjallanna grýttu og gráu,
en þó tignarlegu og fögru, þrátt fyr-
ir auðsæ skemmdar- og eyðingaröfl,
sem hafa verið að verki og rúið þau,
mestum eða öllum gróðri, en skilið
eftir á brjóstum þeirra köld og líf-
Iaus skriðulög — gefið steina í stað-
inn fyrir brauð!
Sveitin sjálf er voðastór hálf-
kringla eða skeifa, lukt fjöllum á þrjá
vegu, en opnast til hafsins. Þar er
hlið. Mætir auganu þá Atlantshaf-
ið, sem stundum er heillandi og hríf-
andi, þegar það er kyrrt og þögult,
spegilslétt og töfrandi fagurt í skín-
andi litklæðaskrúði himingeimsins.
En oft er það ógnandi og ókyrt, há-
vært og hrikalegt, þegar það hamp-
ar hvítfossandi öldutoppunum, sem
rísa við himin og æða áfram og lemja
fjörurnar í freyðandi brimlöðri. Þá
er niður þess dimmur, þungur og öm-
urlegur — allt annað en lækning fyrir
órólega og leitandi sál. Nú raula
öldur þess yndislega seiðandi við fjör»
umar — malarrifin, sem kraftur ár-
straums og hafaldanna hefir í sam-
einingu hlaðið upp. Það glampar á
bláar öldúmar í skini vorsólarinnar.
álar þeir, er vatnsrennslið frá fjöll-
unum myndar.
Við Papós var aðsetur írskra ein-
setumanna, er fornsögur segja frá,
að fyrstir hafi fimdið landið, og gef-
ið er í skyn að dvalið hafi hér í tvo
eða þrjá mannsaldra, áður en land-
nám Norðmanna hófst hér árið 874.
Þar er ef til vill vígður staður, er
hefði átt að vera þjóðinni eigi ókunn-
ugur, heldur uppáhaldsstaður henn-
ar, og henni kærari heldur en margir
aðrir.
Ef til vill hefir fyrsti maðurinn, er
augum leit þetta fagra land vort, og
fyrst steig á fasta foldu þess, einmitt
gengið I land á þessum grýtta og
hrjóstruga stað, af sæhestinum, sem
flutti hann að strönd þessa óþekkta
eylands.
Hollvættir sveitarinnar hafa ef ti!
séð þá sjón. A þessum stað hafa
þær ef til vill heyrt fyrstu orðin, er
mælt vora af dauðlegum mannsvör-
um, á þessu landi. Og liklega hafa
þau orð verið heilaóskir, — bæn til
hins hæsta, að blessa og varðveita
þetta land, flutt af guðmóði, sem
stígið hefir upp frá ódauðlegri sál,
sem átt hefir óbifandi trú á það, að
bænin yrði heyrð.
Hvaða staður væri helgari á þessu
landi heldur en sá blettur, sem slík
bæn hefir verið flutt á, með þeim
hulda töfrakrafti, sem fylgir orðum
þess, er trúir á þann, sem hann er
að tilbiðja.
Það er vorhugur, sem einungis ork-
ar að koma hugsjónum í framkvæmd
| — ekki kyrstaða, heldur framsóknar-
og u'mbótaþrá.
' Eg heyri undurfagran söng og lít
þangað sem hann berst frá. Sex
j svanir eru að taka sig upp til flugs
af tjörn. Það eru fögru vorboðam-
ir.
A framfarabrautinn er gott að
| temja sér að gefa náttúrunni um-
sig gaum. Fegurð náttúr-
unnar mun hafa leitt af sér fegurð
í fari mannanna, — því náttúran er
móðir alls. Það eiga allir að veita
athygli öllu því, sem land þeirra hef-
ir að bjóða. Og þeir eiga að gera
meira. Þeir eiga að hagnýta sér hin
ótal gæði þess, hvert á sinn hátt, því
guð landsins á að vera guð þjóðar-
innar. Ef að þess yrði gætt, myndi
þessi sveit, eins og aðrar, eiga fagra
framtíð framundan. Þá ynni hver
einstaklingur hennar stórt og verð-
mætamikið gagn, í þarfir alþjóðar
— í staðinn fyrir að Tjlfljótur barð-
ist einn áfram undir merki umbóta
og framfara fyrir tiu hundrað árum.
Þegar í það horf væri komið, er fram-
þróun, á því sviði, auðsjáanleg, en
tJlfljótur, faðir Alþingis og allsherj-
arlaga, er vitinn, sem lýsir á leiðina
fram.
Sigurjón Jónsson.
Þorgeirsstöðum.
—Lögrétta.
Lœknarnir
Hið árlega þing hinnar miklu
læknastéttar var haldið hér í Winni-
peg síðastliðna viku, og gafst mönn-
um kostur á að sjá þessa stétt
manna, eins og hún lítur út i klæða-
burði, kemur fram við ýms tækifæri
og heyra hvað hún hefir að bjóða af
andlegum auði. Eftir verða minn-
ingamar um það, hvað læknisvísind-
unum hefir farið fram á síðustu tím-
um, og um það ýmislega, sem nú-
tiðarmenn eru mest spentir fyrir, af
því sem hreyft var.
Það væri auðvitað tímaeyðsla fyr-
ir ólærðan almúgamann, að brjóta
heilann um hinar ýmsu aðferðir, sem
tiðkast við lækningar nú á dögum.
Almúgamanni gefst ekki kostur á að
hafa neina ákveðna skoðun í því efni.
Hinum óbreytta leikmanni er sagt, að
læknar séu niðursokknir í að bæta
heilsu manna yfirleitt, að berjast á
móti sjúkdómum, að lækna ýmsar
meinsemdir; og allt sem hann getur
gert, er að vona að læknunum auðn-
ist að bera frægan sigur úr býtum
á öllum sviðum tilrauna sinna. Leik-
Mér dettur í hug, að mikinn þátt í j maðurinn veit ekki, hvað orðið
veðurblíðu dagsins og fegurð um- , "Septicaemia” þýðir, og hann fæst
hverfisins eigi hafstraumurinn, sendi- ekki um það, eins lengi og hann fær
vinurinn frá hlýju höfunum, sem þau, 1 ekki slíkan sjúkdóm sjálfur, eða ein-
eins og í því fagra markmiði, að hver af hans fólki. Ef hann hugsar
vinna kærleiksverk, senda til lands- 1 nokkumtima um sjúkdóminn, þá er
ins i þeim tilgangi, að hann skuli það með þeirri von, að honum auðnist
veita því öflugt lið móti skæðustu að finna lækni, sem bæti honum aft-
óvinum þess, sem era: frostin, snjó-
amir og hríðarbyljirnir. Slíka hjálp
kann landið að þiggja. Einmitt ?
bugtina, sem skerst hérna inn í
strandlengjuna í landnámi trlfljóts
— Lónsvík — kemur Golfstraumur-
ur.
Við skulum hugsa okkur að ein-
hver meðalmaður, sem ber virðingu
fyrir læknastéttinni og viðeigandi
ótta fyrir atvinnu þeirra, verði veik-
ur af einhverjum viðeigandi sjúk-
inn fyrst að landinu. Blíðlega flytur \ dómi, nægilega vondum, eða að hann
hann sveitinni fyrstu kveðjurnar og meiðist alvarlega í einhverjum slys-
færir henni hugskeyti frá suðræn- um, og að hann sæki lækni, sem bæti
um, óþekktum vinum. j honum • með timanum. Nú verður
I.íklega hefir Úlfljótur landnáms- sjúklingurinn á eftir með að borga
maður haldið skipi sínu í Bæjarós. læknisreikninginn, sem oft og tíðum
Á beim tíma hefir það verið sem allt er eins þungbær og sjúkdómurinn,
annar ós hvað dýpi snertir. Af lóni sem borga á fyrir. öllum hlutaðeig-
því. sem er fyrir innan ósinn, hefir endum þykir fyrir slíku, og allir virð-
landnámsmaðurinn látið sveitina ast eiga bágt með að skilja, að slíkt
draga nafn og nefnt hana Lón. skuli geta átt sér stað, reikningurinn
Tnn af Papós fyrir sunnan Jökulsá, 1 ekki síður plága en sjúkdómurinn
gengur samnefndur smáfjörður, sem sjálfur, ekki síður læknirinn en sjúk-
þomar algerlega upp um fjöru, nema Iingurinn. En svona er það.
)